تیتربرتر؛ روز عاشورا، دهمین روز ماه محرم در گاه‌شماری هجری قمری، روز عزاداری شیعیان اسلام برای امام حسین (ع) است. البته این عزاداری مختص به شیعیان نمی باشد بلکه ارامنه و زرتشتیان نیز دسته های سوگواری برای امام حسین به پا می کنند.
زمان دقیق تاسوعا و عاشورا در سال 1401
- تاریخ دقیق روز عاشورا در تقویم شمسی برابر است با :
روز دوشنبه ۱۷ مرداد سال ۱۴۰۱
- تاریخ دقیق روز عاشورا در تقویم قمری برابر است با :
روز دوشنبه ۱۰ محرم سال ۱۴۴۴
- تاریخ دقیق روز عاشورا در تقویم میلادی برابر است با :
روز دوشنبه ۸ آگوست سال ۲۰۲۲
دهمین روز محرم (روز عاشورا) به دلیل وقایعی که در این روز اتفاق افتاده (وقایع عاشورای سال ۶۱ هجری قمری) است که در این روز حسین بن علی- امام سوم شیعیان – و یاران وی در رویداد کربلا در جنگ با لشکر عمر سعد کشته شدند. شیعیان در این روز سوگواری می‌کنند. اهل سنت روز عاشورا را سالگرد روزی می‌دانند که موسی دریای سرخ را شکافت و خودش و پیروانش از آن عبور کردند و این روز را گرامی و روزه گرفتن در این روز را سنت می‌دانند. روایت دیگر آنستکه کشتی نوح در این روز در جودی قرار گرفته‌است.
اعمال و آداب شب تاسوعا
درخصوص اعمال سفارش شده در روز تاسوعا همچنین می توان به چهار رکعت نماز اشاره کرد که در هر رکعت حمد و پنجاه مرتبه توحید سفارش شده است. این نماز مطابق است با نماز امیر المؤمنین علیه السلام که فضیلت بسیار دارد و بعد از نماز فرموده ذکر خدا بسیار کند و صلوات بسیار بفرستد بر رسول خدا صلى الله علیه و آله و بر دشمنان ایشان لعن بفرستد.
همچنین چهار رکعت در آخر شب سفارش شده که در هر رکعت بعد از حمد هر یک از آیة الکرسى و توحید و فلق و ناس ده مرتبه و بعد از سلام، صد مرتبه توحید خوانده شود.
در اسلام روزهای خاص و مهم مانند عاشورا و تاسوعا است،این روزها برای خود آداب و فضیلت هایی دارد که جزو مستحبات است و مسلمانان با رعایت آن به ثواب آن می رسند و در برخی هم به کراماتی در این دنیا می رسند. از آداب این روزها نذری دادن، برپایی مجالس عزای امام حسین(ع) و ... است که در اینجا به برخی از این اعمال اشاره می کنیم.
روز نهم محرم، روز تاسوعا است. از حضرت صادق علیه السلام روایت است که فرمود تاسوعا روزی بود که جناب امام حسین علیه السلام و اصحابش را در کربلا محاصره کردند و سپاه شام بر قتال آن حضرت اجتماع کردند و ابن مرجانه و عمر سعد خوشحال شدند به سبب کثرت سپاه و بسیاری لشکر که برای آنها جمع شده بود و جناب امام حسین علیه السلام و اصحابش را ضعیف شمردند و یقین کردند که یاوری از برای آن حضرت نخواهد آمد و اهل عراق او را مدد نخواهند نمود. پس فرمود پدرم فداى آن ضعیف غریب)
عاشورا در لغت چه معنایی دارد؟
عاشور، عاشورا و عاشوراء، بنا به قول مشهور علمای لغت، دهم عاشورا را گویند و آن روزی است که حسین بن علی(ع) شهید شد. در جمهرة اللغة آمده است روز عاشورا پس از اسلام به این نام خوانده شده و در جاهلیت چنین نامی وجود نداشته است و در کلام عرب غیر از عاشوراء کلمه‌ای بر وزن فاعولاء وجود ندارد.
بعضی از واژه‌شناسان عاشورا را کلمه‌ای عبرانی و مُعَرَّب (عربی شده) واژه عاشور دانسته‌اند. عاشورا در زبان عبری برای نامیدن روز دهم ماه تشری (ماه یهودی) به کار می‌رود.
مطالب مرتبط:
اعمال شب عاشورا
- خواندن زیارت عاشورا
- خواندن زیارت عاشورای غیرمعروفه
- ترک کارهای دنیوی در روز عاشورا
- خواندن زیارت وارث
- دعای عشرات در روز عاشورا
- تلاوت سوره اخلاص در روز عاشورا
- کراهت روزه در روزهای نهم و دهم محرم
- امساک بدون قصد روزه در عاشورا
زیارت مشهور آن حضرت شیخ طوسى و ابن قولویه و غیر ایشان رحمهم اللّه روایت کرده‌اند از سیف بن عمیره و صالح ابن عقبه و هردو از محمّد بن اسماعیل و علقمة بن محمّد خضرمى و هردو از مالک جهنى که حضرت امام محمّد باقر علیه السّلام فرمود که هرکه زیارت کند حضرت امام حسین علیه السّلام را در روز دهم محرم یا نزد قبر آن حضرت گریان شود، ملاقات کند خدا را در روز قیامت با ثواب دو هزار هزار حج و دو هزار هزار عمره و دو هزار هزار جهاد که هریک را با رسول خدا-صلّى اللّه علیه و آله-و ائمّۀ طاهرین-علیهم السّلام-کرده باشند مالک گفت: فداى تو شوم، چه ثواب است براى کسى که در شهرهاى دور باشد و ممکن نباشد او را رفتن به سوى قبر آن حضرت؟ فرمود که چون روز عاشورا درآید، بیرون رود به سوى صحرا یا بالا رود بر بام بلندتر در خانۀ خود و اشاره کند به سوى آن حضرت به سلام و جهد کند در نفرین کردن بر قاتل آن حضرت و بعد از آن دو رکعت نماز بکند و بکند این کار را در اوّل روز پیش از پیشین، پس ندبه و نوحه و گریه کند بر حسین و امر کند هرکه را در خانۀ اوست و از او تقیّه نکند، به گریه کردن بر آن حضرت و در خانۀ خود مصیبتى برپا دارد به اظهار جزع بر آن حضرت و ملاقات کنند بعضى از ایشان بعضى را در خانه‌هاى خود به گریه کردن، و تعزیه گویند بعضى از ایشان بعضى را به مصیبت آن حضرت، پس من ضامنم بر خدا که هرگاه این کارها را بکند حق تعالى جمیع آن ثواب‌ها را به ایشان عطا فرماید.
مالک گفت: تو ضامنى و کفیلى از براى ایشان به این ثواب؟ فرمود که بلى.
پرسید که چگونه یک‌دیگر را تعزیه بگویند؟ فرمود که: مى‌گویند:
عظّم اللّه أجورنا بمصابنا بالحسین علیه السّلام و جعلنا و إیّاکم من الطّالبین بثاره مع ولیّه الإمام المهدىّ من آل محمّد علیهم السّلام.
خدا اجر و مزد ما را عظیم گرداند در سوگوارى و مصیبت ما بر حسین علیه السّلام و ما و شما را از خون‌خواهان او گرداند با ولى خود حضرت امام مهدى از آل محمد که بر ایشان درود باد.
و اگر توانى در آن روز از براى هیچ کار از خانه مرو که آن روز نحسى است که حاجت هیچ مؤمنى در آن روز برآورده نمى‌شود و اگر برآورده شود از براى او مبارک نیست و در آن خیرى و رشدى نخواهد دید.
و ذخیره مکن از براى منزل خود چیزى که هرکه در این روز از براى منزل خود چیزى ذخیره کند از براى او مبارک نیست آنچه ذخیره کرده است و اهلش که از براى ایشان ذخیره کرده است مبارک نخواهد بود از براى او پس کسى که چنین کند نوشته شود از براى او ثواب هزار هزار حج و هزار هزار عمره و هزار هزار جهاد که همه را با رسول خدا-صلّى اللّه علیه و آله-کرده باشد و از براى او خواهد بود ثواب مصیبت هرپیغمبرى و رسولى و صدّیقى و شهیدى که مرده باشد یا کشته شده باشد از وقتى که خدا دنیا را خلق کرده است تا روز قیامت.
علقمة بن محمّد گفت که من گفتم به حضرت امام محمّد باقر علیه السّلام که تعلیم نما به من دعایى که بخوانم در این روز که هرگاه خواهم که آن حضرت را زیارت کنم از نزدیک، و دعایى که هرگاه در شهرهاى دور خواهم که اشاره کنم و آن حضرت را زیارت کنم بخوانم. فرمود که اى علقمه! هرگاه بکنى آن دو رکعت را بعد از آن‌که اشاره کرده باشى به جانب آن حضرت و گفته باشى بعد از اشاره و نماز آن قول را که مذکور خواهد شد پس دعا کرده خواهى بود به دعایى که ملائکه مى‌خوانند در وقتى که زیارت آن حضرت مى‌کنند و مى‌نویسد خدا براى تو به آن زیارت هزار هزار حسنه و محو مى‌کند از تو هزار هزار گناه و بلند مى‌کند از براى تو در بهشت هزار هزار درجه و خواهى بود از آنها که شهید شده باشند با حسین بن على-صلوات اللّه علیهما-با آن‌که شریک شوى با ایشان درجات ایشان و نشناسند تو را مگر از آنها که با آن حضرت شهید شده‌اند و نوشته شود براى تو ثواب هرپیغمبرى و رسولى و ثواب زیارت هرکه آن حضرت را زیارت کرده است از روزى که شهید شده است.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآرونده: مریم بالوی فیلی
