به گزارش تیتربرتر؛ بازار خودرو مدت زمان طولانی است که حال خوشی ندارد و این ناخوش احوالی بازار در سال جدید با افزایش های افسار گسیخته قیمت ها تا اواخر اردیبهشت بیش از پیش نمود پیدا کرد و با اعلام رسمی خبر آزادسازی واردات در اواخر اردیبهشت ماه بود که بازار برای مدتی کوتاه روندی کاهشی به خود گرفت و این روزها هم بازار خودرو در ثبات کامل با افزایش ها و کاهش های مقطعی به سر می برد.
منتظر افزایش قیمت در بازار خودرو باشیم؟
اواخر سال گذشته شنیده شدن شایعاتی مبنی بر آزادسازی واردات خودرو، بازار را در مقطعی که در سالیان گذشته همواره زمان اوج خرید و فروش بود به رکود مطلق برد و قیمت ها هم تا وصول خبر نهایی بدون تغییر بودند.
در ابتدای سال جاری هم دقیقا زمانی که بنا بر اخبار رسیده مبنی بر مخالفت شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، واردات بیش از پیش غیر ممکن به نظر می رسید، قیمت خودروهای پر متقاضی با افزایش های چند ده میلیونی مواجه شدند.این افزایش ها به گونه ای بود که پژو ۲۰۶ تیپ دو به قیمت ۳۱۸ میلیون تومان هم معامله می شد.
این افزایش ها تا اواخر اردیبهشت تا زمان اعلام رسمی آزادسازی واردات خودرو ادامه دارد بود. پس از آن هم قیمت ها در بازار با کاهش های اندکی روبه‌رو شدند به گونه ای پژو ۲۰۶ که از ۲۷۸ میلیون تومان به ۳۱۸ میلیون تومان رسیده بود با کاهشی ۱۵ میلیونی در این مدت به ۳۰۳ میلیون تومانی رسید.
اما سوال همیشگی پیرامون بازار خودرو و قیمت های اعلامی در آن وجود دارد که چگونه حتی اعلام خبری بدون عملی شدن یا حتی شایعه ای پیرامون واردات می‌تواند تا این اندازه بر روی قیمت ها و حجم معاملات در بنگاه ها اثرگذار باشد.
کاکایی، کارشناس صنعت خودرو با عنوان فاصله گرفتن بازار خودرو از نقطه تعادل، اظهار کرد: با وجود عرضه و تقاضا نامتناسب به معنای وجود تقاضای سرمایه گذاری یا همان تقاضا برای کسب سود در بازار آزاد شما نمی توانید از بازار انتظار روندی منطقی یا به دور از هیجان داشته باشید. در چنین شرایطی شما با تغییر ظاهری قیمت مواجه می شوید. تغییر ظاهری به این معناست که به دلیل رکود کامل در بازار خودرو قیمت ها به وسیله معاملات تعیین نمی شود و این هم به آن دلیل است که دولت با جایگزین کردن خود با بازار آن را به کالایی سرمایه گذاری تبدیل کرده و کوچکترین خبری حتی از بورس و ارزش ریال می تواند این بازار را تحت تاثیر قرار دهد.
وی با نقض عدد اعلامی نیاز کشور به یک و نیم میلیون دستگاه خودرو توسط مسئولین، گفت: بنا به تخمین کارشناسان و خودروسازان نیاز واقعی کشور چیزی حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار خودرو است و دلیل این حجم از تقاضا، دخالت دولت در بازار است که آن را تبدیل به کالایی جهت سرمایه گذاری کرده است. این روند موجب می شود تمانی مردم به نوعی تبدیل به دلال شوند.
کاکایی دلیل مشخص نبودن روند قیمت ها در بازار را عدم وجود بازار عنوان کرد و ادامه داد: در شرایط رکود کامل فروش یک دستگاه خودرو در زیر یا بالای قیمت بازار روز گذشته می تواند قیمت ها در بازار آن روز را به طور کامل تحت تاثیر قرار دهد.
این کارشناس صنعت خودرو پیرامون روند آینده بازار، خاطرنشان کرد: به دلیل عدم توانایی خودروسازان در افزایش تولید به دلایلی چون مشکلات برق و گاز صنایع و مشکلات جهانی نیمه رساناها و همچنین مشکلات ارزی احتمالی پیش روی آزادسازی واردات قیمت خودروها افزایشی خواهد بود.
وی گفت: بنا به اخبار رسیده مسئولین به دنبال واردات خودرو به شکل CBU(واردات کامل خودرو) و CKD(مونتاژ) هستند که عملا به معنای نابودی تولید در داخل است. تولیدی که بنا به گفته او با سیاست های دستوری چند ده ساله دولت رو به نابودی گذاشته است.
حالا باید دید سیاست هایی همچون راه اندازی سامانه تخصیص خودرو و عدم توجه مسئولین به حل مشکلات تولید تا چه زمانی ادامه دار خواهد بود و بازار چه واکنشی نسبت آن نشان می دهد.
آخرین وضعیت بازار خودرو در آستانه تابستان
روزنامه جام جم نوشت: «فاصله قیمتی میان بازار و قیمت خودروسازان همچنان در حال افزایش است و این تفاوت قیمت در سایه کاهش عرضه خودرو تشدید شده و به گفته فعالان حوزه بازار، شکاف قیمت به بیش از صد درصد رسیده است.
این قیمت‌های افزایشی در حالی شکل می‌گیرد که میزان معاملات در بازار طی دو هفته اخیر کاهش محسوسی داشته است و تنها مصرف‌کنندگان به دنبال تامین خودروی مورد نیاز خود هستند. البته این رکود به دلایلی مانند انتظار بازار برای نهایی‌شدن واردات خودرو و افزایش نرخ ارز ناشی از مسائل سیاسی تداوم داشته است.
البته نباید از اختلالات اخیر در جریان واگذاری خودرو با مدیریت وزارت صمت به‌راحتی عبور کرد. این انتقال قرعه‌کشی از خودروسازان به وزارت صمت باعث تاخیر در واگذاری خودرو شد و حتی با اعلان‌های غلط، جو روانی نامناسبی را به بازار تحمیل کرد که دود این موازی‌کاری در نهایت به چشم خریداران خواهد رفت.
یکی از مهم‌ترین مشکلات این روزهای بازار خودرو، تبدیل آن از یک کالای مصرفی به یک کالای سرمایه‌ای است و بسیاری از مردم به دلیل نگرانی از کاهش ارزش پول ملی ترجیح می‌دهند سرمایه خود را تبدیل به کالای بادوام کنند که بازار خودرو نیز یکی از گزینه‌های دم‌دستی است.
مطالب مرتبط:
افزایش ۱۵درصدی قیمت خودرو از ابتدای سال
سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو، در گفت‌وگو با جام جم با اشاره به آخرین وضعیت بازار می‌گوید: «بازار خودرو طی ۱۰ روز اخیر روزهای آرامی را سپری می‌کند و معاملات محدودی در بازار صورت می‌گیرد. این روزها تعداد خریداران نسبت به فروشندگان کمتر است و بیشتر خریداران منتظرند تا طرح واردات خودرو نهایی شود. در صورتی که این طرح اجرایی شود با واردات خودروهای اقتصادی با قیمتی بین ۱۰ تا ۲۰ هزار دلار قیمت‌ها کاهش خواهد یافت.»
وی بازار تقاضای مردم برای خرید خودرو از خودروسازان را کاذب عنوان کرد و معتقد است در صورت واردات خودرو، قیمت‌ها در بازار ریزش مناسبی خواهد داشت. موتمنی از افزایش ۱۵درصدی قیمت‌ها از ابتدای سال خبر داد و گفت: «میزان عرضه خودرو در بازار کاهش چشمگیری داشته است و بر خلاف اعلام‌های قبلی مبنی بر افزایش عرضه خودرو در سال جاری، هنوز شاهد افزایش عرضه خودرو نبودیم و ادامه روند قرعه‌کشی نیز که قرار بود از ابتدای سال حذف شود، به التهابات بازار خودرو دامن زده است.»
خودروهای وارداتی پاییز به کشور می‌رسند
در شرایطی که هر روز اخبار ضد و نقیضی در مورد واردات خودرو به کشور منتشر می شود، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو معتقد است که در خوشبینانه ترین حالت، چهار ماه زمان نیاز خواهد بود تا خودروهای وارداتی به گمرک ایران برسند و بنابراین در صورتی که دولت بتواند براساس وعده قبلی خود، تا پایان خردادماه، شرایط واردات خودرو به کشور را به شکل عمومی اعلام نماید، پیش بینی می شود که اولین محموله خودروهای وارداتی در پاییز وارد گمرکات کشور شود که البته پروسه ترخیص و فروش خودروهای مذکور خود موضوع دیگری است که ممکن است مشمول مرور زمان شود.
سال ۱۳۹۷ به خاطر مدیریت تراز ارزی کشور، واردات برخی کالاها و اقلام از جمله خودرو ممنوع شد. در واقع به سبب اعمال تحریم‌ها، فروش نفت کاهش یافت و برای مدیریت مصارف ارزی، واردات خودرو با ممنوعیت مواجه شد. این ممنوعیت تا اواخر اردیبهشت ۱۴۰۱ ادامه داشت و پس از آن با هماهنگی دولت این مصوبه تمدید نشد.
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو اعلام کرد: «تا وقتی دستورالعمل واردات به صورت جامع و نهایی منتشر نشود، نمی‌توانیم بگوییم چه خودروهایی وارد خواهند شد.»
مهدی دادفر در ادامه افزود: «تا وقتی نرخ عوارض، نرخ تعرفه و همچنین دیگر موارد فزاینده قیمت تمام‌شده کالاهای وارداتی تعیین نشود، هیچ قطعیتی وجود نخواهد داشت و نمی‌توان اظهارنظر کرد.
وی همچنین تاکید کرد: با توجه به اینکه پیش از این صحبت از واردات خودرو با حجم ۲۵۰۰ سی‌سی مطرح بود، باید منتظر باشیم تا مشخص شود همچنان این میزان برقرار خواهد بود یا خیر؟
دادفر با بیان اینکه هنوز دستورالعملی در مورد واردات ابلاغ نشده، اظهار داشت: «همه موارد در پیش‌نویس طرح مطرح شده اما در رفت‌وآمدها تغییر می‌کند؛ بنابراین هیچ موردی نه غلط است و نه قطعی؛ بنابراین تنها باید منتظر ابلاغ و انتشار دستورالعمل ماند.»
دادفر تصریح کرد: «با توجه به اینکه هنوز دستورالعمل واردات خودرو مشخص نیست، واردکنندگان نیز اقدامی برای واردات انجام نداده‌اند. به گفته وی، حداقل و خوشبینانه، چهار ماه از زمانی که مصوبه صادر و دستورالعمل‌ها مشخص شود، زمان نیاز است تا خودرو وارد شود. با توجه به مقررات محدودکننده (همچون استاندارد، تعیین نمایندگی، تعیین خدمات پس از فروش، گمرک، محیط‌زیست، پلیس راهور و...) هیچ‌کس هم نمی‌تواند این زمان را کاهش دهد.»
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: زهرا فرامرزی
