به گزارش تیتربرتر؛ مهدی مطهرنیا با اشاره به تاخیر در مذاکرات برجام با بیان اینکه برای بررسی شرایط فعلی مهم است بدانیم که مساله ایران و آمریکا ، موضوع هستهای نیست بلکه به نوعی تزاحم و و تلاقی ایران و آمریکا در جهتگیریهای گفتمانی در نظام بینالملل و عرصه منطقهای است افزود: به بیان دیگر ایران و آمریکا پرچم داری دو گفتمان مختلف را بر عهده گرفتند که بر اساس بافت گفتمانی حاکم بر نظامهای حکومتی در تهران و واشنگتن در جهتگیری های کلام محورانه قابل ارزیابی است.
جنگ اوکراین مذاکرات وین را به تاخیر انداخت؟
وی ادامه داد: چه ایران و چه آمریکا اکنون حیثیت خود را در قالب این سلسه تقابل به نمایش میگذارند و اینها زمینهساز ساختارهای سخت و جهتگیری های ناشی از آن است، از این رو عاملیتهای درونی این ساختارها در ایران و آمریکا سمت و سویی یافتهاند که این تقابل میان آنها یک امر حیثیتی و پرستیژی و در همان حال معرفی هویت این نظامهای سیاسی از این زاویه است و هر نوع عقب نشینی از سوی پایتختهای دو کشور به نوعی ایجاد بحران هویتی برای آنها میکند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد، پس نمیتوانیم مشکل به وجود آمده در روند مذاکرات وین را صرفا در قالب مساله هستهای و برجام تعریف کنیم. موضوعات دیگر میان ایران و آمریکا بر این مساله تاثیر دارد همان طور که مساله هستهای و نتایج حاصل از مذاکرات وین بر موضوعات غیرهستهای تاثیر میگذارد و هر نوع عقب نشینی در یک پرونده، آغازی بر عقب نشینی در پروندههای دیگر می تواند باشد.
مطهرنیا درباره تاثیر تاخیر در مذاکرات تحولات فعلی در سطح منطقه و بین الملل گفت: تا زمانی که جبر ناشی از رو در رویی میان ایران و آمریکا چیرگی خود را به نمایش نگذازد، این تاخیر ادامه دارد. به بیان دیگر هر دو طرف تلاش میکنند تا آخرین مرحله در نبرد قدرت دیگری را مجبور به پذیرش شروط دیکته شده خود کند و از این جهت اینجاست که مقوله قدرت تعیین کننده میشود، اینکه هر کدام از پایتختها دارای چه برگهای قدرتی برای تضمین توان خود برای گرفتن امتیاز از دیگری باشند، مساله تعیین کنندهای است.
این کارشناس مسایل بینالملل تصریح کرد: آمریکا یک ابرقدرت جهانی است و اکنون مانور قدرت بدون سرنشین خود را در اوکراین هم به نمایش میگذارد و از این قبل بسیار جایگاهش در سطح ملی و بین المللی به نظر ارتقا یافته است. معتقدم آنچه در پرونده هستهای ایران انعکاس یافته است، بازتاب نمایش قدرت آمریکا در بحث اوکراین است. ابتدای شروع درگیری میان روسیه و اوکراین برخی معتقد بودند می تواند بر روند مذاکرات هستهای و دست یافتن به نتیجه هر چه سریعتر اثر بگذارد اما با طولانی شدن این روند به نظر شرایط به ضرر مذاکرات و برجام در حال شکلگیری است.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: در عین حال معتقدم تاخیر در روند مذاکرات وین، به نفع دولتهای حاکم در دو سوی موضوع نیست و البته این بیشتر به ضرر ملت ایران است، چون هزینههای این مساله را در هر حال مردم میپردازند.
علت تاخیر در مذاکرات وین چیست؟
یک گزینه بالقوه ممکن است توافقی برای بحث در مورد خروج از فهرست در یک مذاکره جداگانه و پس از احیای موفقیت آمیز توافق هسته ای باشد.
حامیان منع اشاعه نگرانند که مذاکرات برای همیشه از هم بپاشد. کلسی داونپورت، مدیر سیاست منع اشاعه در انجمن کنترل تسلیحات مستقر در واشنگتن، گفت: «اگر چشم انداز بازگرداندن برجام از بین برود، بحران هسته ای تشدید می شود و خطر درگیری به طور چشمگیری افزایش می یابد. بازگرداندن توافق هسته ای تنها گزینه خوب برای جلوگیری از بحران هسته ای است».
توافقی با همه جزئیات فنی
پیش نویس توافق که در مذاکرات با میانجیگری اتحادیه اروپا در پایتخت اتریش در سال گذشته شکل گرفت، حاوی تمام عناصر لازم برای بازگرداندن ایالات متحده و ایران به انطباق کامل با توافق اولیه 2015 است. آمریکا تحریمهای ایران را در ازای محدودیتهای شدید بر برنامه هستهای این کشور لغو میکند.
همه جزئیات فنی در مذاکرات پرزحمت بین دیپلمات های بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایران، روسیه، چین و ایالات متحده مورد توافق قرار گرفته است.
یکی از مقامات ارشد غربی که در این مذاکرات شرکت کرده است، به پولیتیکو گفت: «میتوانم به شما بگویم افرادی که سرمایهگذاری زیادی در این مذاکره کردند، ناامید شدهاند، زیرا یک توافق بسیار خوب که به نفع همه طرفها است و همچنین معماری منع اشاعه، گروگان سؤالات دوجانبه ای است که هیچ ربطی به این مذاکرات ندارد».
نقش عربستان در مذاکرات وین
یک منبع آگاه نزدیک به تیم مذاکره کننده گفت:رفتن وزرا در صورت توافق به وین، از چند ماه پیش مطرح بوده ولی تاکنون زمان آن نامشخص است و تا زمانی که آمریکا خطوط قرمز ایران را نپذیرد، چنین اتفاقی نمیافتد.
شبکه خبری العربیه در خبری مدعی شد که نشست وزرای امور خارجهی کشورهای عوض توافق هستهای در وین برگزار خواهد شد و اعلام نهایی توافق احیای برجام اعلام میشود؛ خبری که کاملا غیرواقعی است.
یک منبع آگاه نزدیک به تیم مذاکره کننده گفت: "رفتن وزرا در صورت توافق به وین، از چند ماه پیش مطرح بوده ولی تاکنون زمان آن نامشخص است و تا زمانی که آمریکا خطوط قرمز ایران را نپذیرد، چنین اتفاقی نمیافتد."
به نظر میرسد افزایش فشار کشورهای اروپایی به آمریکا برای پذیرش شروط ایران و انجام تعهدات برجامیاش، باعث شده تا رسانهی سعودی برای کاهش این فشار وارد عملیات روانی شود.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: محسن رضوی