به گزارش تیتربرتر؛ طرح پرداخت جبرانی یارانه برای افزایش نرخ حاملهای انرژی ابتدا قرار بود 5 ساله 1387 تا 1392 باشد.
تکلیف یارانه نقدی چه می شود؟
طبق نظر کارشناسان یکی از اقدام‌های کشورهای در حال توسعه و حتی کشورهای توسعه‌یافته اتخاذ سیاست‌های حمایتی، به‌ویژه از طریق پرداخت یارانه است. یارانه یکی از ابزارهای مهم در تنظیم سیاست‌های اقتصادی برای حمایت از اقشار مختلف مردم و اقتصاد جامعه به شمار می‌رود.
در بسیاری از کشورها تولیدکنندگان، چه در بخش صنعت و چه در بخش کشاورزی از انواع مختلف یارانه برای داشتن توان رقابت با محصولات مشابه خارجی برخوردار می‌شوند. توزیع آن منطقی و درست باشد. میزان یارانه، چگونگی پرداخت آن و مهم‌تر از همه، اینکه به چه کسانی تعلق می‌گیرد و به چه کسانی تعلق نمی‌گیرد، جزو مهم‌ترین موضوع‌های اقتصادی کشور در سال‌های اخیر بوده است.
از اعلام رسمی آغاز اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها از سوی «محمود احمدی‌نژاد»، رئیس‌جمهور وقت در تاریخ ۲۸ آذر ۱۳۸۹، بیش از ۱۱ سال می‌گذرد. طی این سال‌ها، همواره استفاده از ظرفیت اجرایی این قانون جهت افزایش تولید، اشتغال و بهره‌وری و همچنین ارتقاء شاخص‌های عدالت اجتماعی مورد تأکید واقع شده است.
سال گذشته چقدر یارانه نقدی پرداخت شد؟
از آن زمان تاکنون دولت هر ساله میزان قابل‌توجهی یارانه در بودجه‌های سالانه در نظر می‌گیرد. بر این اساس عملکرد بودجه ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که دولت در سال گذشته برای یارانه نقدی و غیرنقدی خانوارها ۴۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان برآورد کرده بود که با تحقق ۱۰۷ درصدی به میزان ۴۵ هزار و ۶۳۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان از این نوع یارانه پرداخت کرده است.
همچنین در راستای اجرای طرح معیشتی خانوارها، ۳۱ هزار میلیارد تومان در بودجه ۱۴۰۰ برآورد شده بود که با تحقق ۱۳۱ درصدی به میزان ۴۰ هزار و ۷۴۲ میلیارد و ۲۴۰ میلیون تومان از این نوع یارانه پرداخت شده است.
براساس عملکرد قانون بودجه ۱۴۰۰ در مجموع بیش از ۸۳ هزار و ۵۴۲ میلیارد تومان یارانه در قالب قانون هدفمندسازی یارانه‌ها و یارانه معیشتی به خانوارها پرداخت شده است.
یارانه نقدی افزایش می یابد؟
یارانه نقدی طرحی بود که از زمان ریاست جمهوری خاتمی مطرح شده بود اما در زمان احمدی نژاد یارانه نقدی به مردم پرداخت شد. یارانه نقدی ماهانه برای هر نفر 45 هزار تومان است .در دولت جدید بحث افزایش یارانه نقدی برای هر نفر بارها مطرح شده است و جدیدا اخبار ضد و نقیضی از مبلغ قطعی یارانه نقدی به گوش می رسد اما هنوز همان 45 هزار تومان به حساب افراد پرداخت می شود.
یک منبع آگاه به فارس گفت: طرح پرداخت جبرانی یارانه برای افزایش نرخ حاملهای انرژی ابتدا قرار بود 5 ساله 1387 تا 1392 باشد، اما روند پرداخت یارانه نقدی ماهانه 455 هزار ریال تا کنون ادامه دارد.
وی گفت: همچنین قرار بود طبق قانون هدفمندی یارانه‌ها قیمت حاملهای انرژی قانون هدفمند کردن یارانه‌ها تاپایان برنامه پنجم به معیار 90 درصد قیمت فوب خلیج فارس (قیمت حامل انرژی روی عرشه کشتی در خلیج فارس) برسد که آن هم نشد و امروز جواد اوجی وزیر نفت اعلام کرده،هنوز سالانه 80 میلییادر دلار یارانه انرژی در کشور می‌پردازیم.
«ماده 1- دولت مکلف است با رعایت این قانون قیمت حاملهای انرژی را اصلاح کند:
الف- قیمت فروش داخلی بنزین، نفت گاز، نفت کوره، نفت سفید و گاز مایع و سایر مشتقات نفت، با لحاظ کیفیت حاملها و با احتساب هزینه‌های مترتب (شامل حمل ونقل، توزیع، مالیات و عوارض قانونی) به تدریج تا پایان برنامه پنجساله پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران کمتر از نود درصد (90%) قیمت تحویل روی کشتی (فوب) درخلیج فارس نباشد.
تبصره- قیمت فروش نفت خام و میعانات گازی به پالایشگاههای داخلی نودوپنج درصد (95%) قیمت تحویل روی کشتی (فوب) خلیج فارس تعیین می‌شود و قیمت خرید فرآورده‌ها متناسب با قیمت مذکور تعیین می‌گردد.
ب- میانگین قیمت فروش داخلی گاز طبیعی به گونه ای تعیین شود که به تدریج تا پایان برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ، معادل حداقل هفتاد و پنج درصد (75%) متوسط قیمت گاز طبیعی صادراتی پس از کسر هزینه‌های انتقال، مالیات و عوارض شود.»
مطالب مرتبط:
این منبع آگاه ادامه داد، درست است که به خاطر تورم پیاپی و کاهش ارزش پول ملی، ارزش یارانه نقدی 45500 تومانی ماهانه به حدود یک هفتم کاهش یافته، اما مقامات دولتی بارها اعلام کرده‌اند، دولت در تامین همین منابع 42 هزار میلیارد تومانی برای یارانه نقدی که به 76 میلیون ایرانی پرداخت می‌کند، هم مشکل دارد تا چه رسد، به این که بخواهد آن را افزایش دهد.
از روزی که موضوع حذف ارز ترجیحی مطرح شده است، خانواده‌ها منتظر یارانه جدید هستند؛ حال بالاخره تکلیف ارز ترجیحی مشخص شده و این ارز به نوعی حذف نشده است؛ براساس تصمیم نمایندگان ارز ترجیحی حذف خواهد شد اما در ازای آن برای کالاهای اساسی کالابرگ اختصاص می‌یابد؛ در نتیجه نیازی به یارانه جدید نیست؛ اما نمایندگان در قانونی دیگر مصوب کردند که برخی از خانوارها یارانه‌شان سه برابر شود؛ البته مشخص نیست منظور از این یارانه، یارانه نقدی است یا معیتشی یا هر دو یارانه.
گمانه زنی هایی که در مورد یارانه جدید و افزایش یارانه ها شده بود برخلاف وعده مسئولین عملی نشد. تاکنون هیچ مسئولی در رابطه با پرداخت یارانه جدید موضوعی را مطرح نکرده است اما بر اساس صحبت کارشناسان پرداخت یارانه جدید به سال آینده موکول شده است. یارانه جدید به گفته برخی از نمایندگان به صورت کالا پرداخت خواهد شد.در ادامه به آخرین اخبار از یارانه جدید می پردازیم.
براساس تصمیم نمایندگان مجلس، برخی خانواده‌ها در سال جدید یارانه ۶۸۲هزار تومانی دریافت خواهند کرد.
نمایندگان در نشست علنی (دوشنبه ۱۶ اسفند ماه) مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی بخش هزینه ای لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، با بندهای (ب) و (ج) تبصره ۱۴ ماده واحده این لایحه موافقت کردند. براساس بند (ب) تبصره ۱۴ ماده واحده لایحه بودجه ۱۴۰۱ کل کشور، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانه ها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان مکلف است حداکثر ظرف سه(۳) ماه پس از ابلاغ این قانون، ضمن دهک بندی درآمدی کلیه خانوارهای یارانه بگیر از طریق شاخص ها و اطلاعات و داده های متقن و ثبتی قابل اتکاء نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پر درآمد اقدام نماید، شناسایی و دهک بندی توسط اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام می گیرد.
براساس این قانون، خانواده‌هایی که حداقل سه فرزند دارند و فرزندانشان نیز هنوز تحت تکلف هستند، یارانه ۳برابری دریافت می‌کنند؛ اما نه همه خانواده‌ها؛ وزارت رفاه موظف شده تا خانوارهای کشور را دهک‌بندی کند و به ۴دهک ابتدایی، یارانه ۳برابری دهد؛ البته حتی مشخص نیست این دهک‌بندی بر چه اساس انجام خواهد گرفت؟ قطعا با انجام این دهک‌بندی، وضع معیشتی دهک‌های اول تا چهارم بهبود خواهد یافت و دهک‌های پنجم و... به دهک‌های پایین‌تر راه می‌یابند؛ در هر حال اگر منظور از این یارانه، یارانه نقدی باشد، خانواده‌هایی که در لیست ۴دهک اول وزارت رفاه قرار می‌گیرند، مشمول یارانه ۳برابری خواهند شد که مبلغ آن حدود ۶۸۲هزار تومان می‌شود.
براساس بند (ب) تبصره 14 ماده واحده لایحه بودجه 1401 کل کشور؛
- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری سازمان هدفمندسازی یارانه ها و با استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان مکلف است حداکثر ظرف سه(3) ماه پس از ابلاغ این قانون، ضمن دهک بندی درآمدی کلیه خانوارهای یارانه بگیر از طریق شاخص ها و اطلاعات و داده های متقن و ثبتی قابل اتکاء نسبت به حذف یارانه نقدی و طرح معیشتی خانوارهای پر درآمد اقدام نماید، شناسایی و دهک بندی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی انجام می گیرد. سه دهک بالای درآمدی نسبت به افزایش یارانه فرزندان خانواده های دهک های اول تا چهارم دارای حداقل 3 فرزند تحت تکفل که هیچکدام از والدین در دستگاه های مذکور ماده 29 قانون برنامه ششم توسعه ایران شاغل نمی باشند، به میزان 3 برابر یارانه مصوب سایرین دریافت نمایند.
آنچه دیگران می خوانند:
گزارش از علی اکبر رضایی
