به گزارش تیتربرتر؛ آخرین آماررسمی از قیمت مسکن، مربوط به دادههای بانک مرکزی برای قیمت مسکن در شهرتهران در بهمن ۱۴۰۰ است. اما گزارش میدانی و مشاهدات ما از بنگاههای سطح شهرتهران ثبات قیمتها و حتی پیشنهاد کاهش قیمت فروش از سوی مالکان و فروشندگان را نشان میدهد. کارشناسان بازار مسکن نیز با اشاره به چند عامل، کفه ترازوی کاهش قیمتها در ماههای پیش رو را سنگینتر از افزایش قیمت در بازار مسکن، ارزیابی میکنند.
علت رکود مسکن در سال 1400
یکی از عواملی که موجب شده تا پیشبینیها در بازار مسکن به سمت کاهش قیمت سوق داشته باشد، روند کند شتاب رشد قیمتی در نیمه دوم سال گذشته است. در سال گذشته بیشترین رشد قیمتی مربوط به مردادماه و معادل ۳.۱درصد نسبت به ماه قبل از آن بود. اما در ادامه سال، قیمتها در بازار مسکن روندی باثبات در پیش گرفت و جهش قیمتی در این بازار رخ نداد. حتی در مهرماه سال گذشته قیمت مسکن ۰.۲درصد نسبت به شهریور کاهش داشت و این کاهش قیمت پس از ماهها جهشهای پیدرپی قیمت در بازار مسکن رخ میداد. در ادامه سال نیز قیمت مسکن رشد کمی را تجربه کرد که کمترین آن در بهمنماه به ثبت رسید و قیمت مسکن نسبت به ماه قبل(دی ماه) فقط ۰.۴ درصد افزایش داشت. با توجه به این دادههای آماری، ادامه کاهش شتاب رشد قیمتی مسکن برای امسال نیز پیشبینی میشود.
عوامل تأثیرگذار بر افزایش قیمت مسکن
فعالان بازار مسکن، مهمترین عامل تأثیرگذار در نیمه دوم سال گذشته بر توقف جهش قیمت مسکن را افزایش سرعت ساخت مسکن براساس قانون نهضت ملی مسکن ارزیابی میکنند. با توجه به کاهش آمار ساخت و ساز در ۸ سال گذشته، برنامه ساخت یک میلیون مسکن در سال شوک مثبتی به بازار مسکن وارد کرد. آغاز ثبتنام از متقاضیان مسکن از مهرماه ۱۴۰۰ قیمت مسکن در این ماه را برای نخستین بار پس از ۲سال منفی کرد بنابراین نمیتوان تأثیر این برنامه مهم دولت در بخش ساخت و عرضه مسکن را در کنترل قیمت نادیده گرفت. برآوردها نشان میدهد در کشور سالانه به ساخت یک میلیون مسکن نیاز است، نیازی که در سالهای اخیر بیپاسخ مانده بود و تقاضا برای مسکن انباشته شد و این تقاضای انباشته هر سال به سال بعد موکول شد. اما با برنامه ساخت یک میلیون مسکن در سال و به مدت ۴ سال، ۴ میلیون مسکن تا پایان ۱۴۰۴ به مردم تحویل داده میشود که نقش بسزایی در کاهش تقاضا و در نتیجه در کاهش قیمت مسکن دارد. بر پایه همین برنامه، رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی در آغاز سال نو، در پیام نوروزی، سال ۱۴۰۱ را سال سرعت گرفتن ساخت مسکن دانست.
از مسکن نهضت ملی چه خبر؟
ثبتنام از متقاضیان مسکن نهضت ملی، از مهرماه سال گذشته شروع و تا ۲۹ اسفند ادامه داشت. با پایان یافتن مهلت ثبتنام متقاضیان، محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه وشهرسازی در روز اول فروردین از نامنویسی بیش از ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در طرح نهضت ملی مسکن خبر داد و گفت: همه متقاضیان و واجدان شرایط تا پایان خردادماه سال ۱۴۰۱ تعیین تکلیف میشوند.
زمان تحویل مسکن ملی
فهرست نهایی متقاضیان مسکن نهضت ملی براساس اعلام دولت، آخر خردادماه مشخص می شود اما ساخت مسکن معطل تأیید ثبتنامکنندگان نمانده است و از زمان شروع به کار دولت در مردادماه سال گذشته، عملیات اجرای ۱۴۰ هزار واحد مسکونی در مناطق روستایی و ۲۰۰ هزار واحد مسکونی طرح نهضت ملی مسکن در مناطق شهری شروع شده است. برای حمایت از متقاضیان واحد مسکونی در برنامه نهضت ملی مسکن، سقف تسهیلات ساخت به ۴۵۰ میلیون تومان در شهر تهران، ۴۰۰ میلیون تومان در سایر کلانشهرها، ۳۵۰ میلیون تومان در مراکز استانها، ۳۰۰ میلیون تومان در سایر شهرها و ۲۵۰ میلیون تومان در مناطق روستایی کشور افزایش یافت. همچنین طول دوره بازپرداخت این تسهیلات ۲۰ سال است. با توجه به اینکه در این طرح دولت موظف به تأمین زمین رایگان است، بانک اطلاعات زمین برای ثبت اطلاعات زمینهای تأمینی و شناسایی شده در تمامی شهرهای کشور برای اجرای برنامههای حوزه مسکن ایجاد شده است. به این ترتیب تأمین زمین و مصالح مورد نیاز برای احداث ۴ میلیون واحد مسکونی در ۴ سال در حال انجام است.
مطالب مرتبط:
شرایط جدید دریافت مالیات از خانههای خالی
برنامهای دیگر که کارشناسان بازار مسکن آن را موجب کاهش قیمت مسکن در سال جدید میدانند اجرای قانون اخذ مالیات از خانههای خالی است. براساس قانون، اخذ مالیات از خانههای خالی و خانههای لوکس تکلیف دولت است.
مالیات از خانههای خالی به منظور ساماندهی بازار اجاره و مسکن یکی از اقدامات مهمی است که در دستور کار دولت قرار دارد. سال گذشته نزدیک به ۵۰۰ هزار خانه خالی شناسایی شد مالکان این واحدهای مسکونی خالی باید بیش از ۳ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان مالیات بپردازند. همچنین در راستای اجرای بند (خ) تبصره ۶ قانون بودجه درخصوص مالیات خانهها و باغ ویلاهای گرانقیمت نیز بسترهای اخذ مالیات از این واحدها آماده شده است. دریافت مالیات از خانههای خالی و لوکس مهمترین ابزار برای عرضه این واحدها به بازار مسکن، جلوگیری از خرید و فروش واحد مسکنونی به منظور سودجویی، کنترل قیمت در بازار مسکن و اجاره و در نهایت ثبات بازار مسکن است. در اکثر کشورها این نوع مالیات در بازار مسکن رایج است و مهمترین عامل کنترل قیمتی در این بازار محسوب میشود. کارشناسان اقتصادی تأکید میکنند اجرای برنامه مالیاتی منظم و قوی در بازار ملک از مؤثرترین راهکارها برای خروج واحد مسکونی از شکل کنونی آن یعنی خرید مسکن جهت سرمایهگذاری است که موجب شده در سالیان گذشته قیمت مسکن همواره رشد داشته باشد.
جزئیات طرح نوسازی بافتهای فرسوده
همزمان با ساخت مسکن، برنامه دیگر دولت نوسازی ۱۵۰ هزار واحد فرسوده شهری است. این برنامه نیز از نظر کارشناسان و فعالان بازار مسکن موجب عرضه واحدهای بیشتر به بازار و در نتیجه کاهش قیمت مسکن خواهد بود. محمد آیینی، معاون وزیر راه و شهرسازی در نوروز امسال اعلام کرد که همه تخفیفات و تشویقهایی که برای سازندگان در نهضت ملی مسکن در نظر گرفته شده است برای فعالان در نوسازی بافت فرسوده هم دیده شده است. در نوسازی بافتهای فرسوده در سه سطح تسهیلات ارزان قیمت پرداخت میشود. مبلغ این تسهیلات در تهران ۴۵۰ میلیون تومان، در کلانشهرها و مراکز استانها ۴۰۰ میلیون و در سایر شهرها ۳۰۰ میلیون تومان است. بنابر آمار، هر واحد فرسوده با نوسازی، حدود ۳ واحد جدید را به بازار مسکن عرضه میکند در نتیجه نوسازی ۱۵۰ هزار واحد در سال حدود ۴۰۰ هزار واحد به بازار عرضه خواهد شد.
آنچه دیگران می خوانند:
نویسنده: علی اکبر رضایی