به گزارش تیتربرتر؛ استاد دانشگاه و متخصص منابع آب گفت: مجموعه کشورهای خاورمیانه، هند، پاکستان،چین ، افغانستان ، ایران ، شمال آفریقا و بخشی از آمریکای شمالی و جنوبی براساس پیش بینی ها در 25 سال آینده با شرایط خشکسالی جدی و کاهش بارش مواجه خواهند شد.
آقای جمال سامانی درباره ورود به دوره کم آبی جهانی افزود: حدود 5 سال پیش گزارشی توسط ناسا و سازمان های جهانی منتشر شد مبنی بر اینکه یکسری مناطق از جهان در معرض تحولات اقلیمی قرار خواهند گرفت و با شرایط خشکسالی شدیدی مواجه خواهند شد.
آقای سامانی با بیان اینکه در این کشورها علاوه بر کاهش بارش ها، افزایش دما هم پیش بینی می شود گفت: در حال حاضر تقریباً شاهد این شرایط در برخی کشورها از جمله ایران هستیم؛ چرا که در یکسال سیل اتفاق می افتد و در سال بعد کاهش بارش به شکل چشمگیر و افزایش دما صورت می پذیرد.
وی درباره پیامدهای این شرایط هم افزود: آب، عامل اصلی تولید بخش کشاورزی در بیشتر این مناطق است.
استاد دانشگاه و متخصصی منابع آب ادامه داد: یک بخش از عوامل اصلی این تحولات مربوط به برنامه ریزی نا مطلوب در این کشورهاست و همچنین بی توجهی به محیط زیست که موجب فشار به منابع آب شد.
وی گفت: راهکار برون رفت از این شرایط در دو بخش است اول مربوط به عامل اصلی افزایش دما و کنترل آن از طریق کاهش گازهای گلخانه ای و دوم موضوع سازگاری با اقلیم است یعنی از مقدار آبی که داریم به بهترین شکل و بهره وری بالا استفاده کنیم.
تاثیر آمریکا بر خشکسالی ایران
آمریکا متوجه شده که جنگ نظامی علیه ایران هزینهبر است لذا تمرکز خود را روی استفاده از تکنولوژی نظامی در محیط زیست کرده است؛ در مقالات نظامی، آنها اصطلاحاتی نظیر "waterweapon" و "weathercontrol" مکرراً ذکر کردهاند که یکی از این سلاحها "هارپ" است.
وضعیت مدیریت منابع آبی کشورمان "خوب" نیست و هر سال بر وخامت وضعیت افزوده میشود، در این میان باید عملکرد سازمانهای مسئول در قبال مدیریت آب بهعنوان مهمترین عنصر حیات بشر را مورد بررسی قرار داد تا دقیقاً مشخص شود سهم هریک از این سازمانها از مشکلات بهوجودآمده در حوزه مدیریت منابع آبی چقدر بوده است!
بحران آب در کشور ما طی سالیان طولانی ایجاد شده است و مرحله به مرحله به شدت آن افزوده شده است؛ این بحران کشور را در زمینههای اقلیمی, زیستمحیطی, اقتصادی و امنیتی دچار چالشهای جدی کرده است و برطرف کردن آن از این جهت که معیشت مردم را دچار مشکل کرده است نیازمند یک راهحل جامع برای ریشهیابی این معضل و ریشهکن کردن پایهای آن است.
سوءمدیریت در کنترل و حفظ منابع آبی کشور که حاصل آن سدسازیهای غیراصولی, پروژههای شکستخورده انتقال آب, بارگذاری بیش از توان حوضههای آبخیز, افزایش غیراصولی اراضی کشاورزی, عدم در نظر گرفتن معیارهای محیط زیستی در اجرای پروژهها و توجه نکردن به اصل "توسعه پایدار" و غفلت از برنامه کشورهای همسایه در توسعه منابع آبی در حوضههای آبی مشترک با کشور, مهمترین عوامل شرایط وخیم آبی در کشورمان است.
در این چند دهه، در اصفهان صنایع فلزی آببر توسعه داده شده است و کشاورزی 170 درصد در این استان رشد کرده است! در چهارمحالوبختیاری کشاورزی و باغکاری 600 درصد رشد کرده است؛ در اصفهان امروز 29 هزار هکتار برنجکاری میشود!
مطالب مرتبط:
در خوزستان با بیش از سه تا پنج برابر بودن تبخیر آب نسبت به استانهای شمالی، دستِکم 100 هزار هکتار برنجکاری میشود (در سال 98 به 200 هزار هکتار هم رسید) و سه میلیارد مترمکعب آب برای تولید نیشکر مصرف میشود؛ در یزدِ کویری با توسعه بیرویه کارخانههای فولاد (استقرار 17 کارخانه فولاد در این استان!) و کشاورزی، شاهد انتقال آب به این استان هستیم! و در همه این استانها هنوز هم شاهد گسترش این گونه فعالیتها هستیم که همه اینها به سیاستهای غلط دولتهای مختلف بازمیگردد.
وقتی در استانهایی که شاهد بحران آب هستیم، هنوز مغازهها, پیادهروها را با آب لولهکشی شهری میشویند و هنوز شهرداریها جرئت میکنند در تمام معابر شهری، چمن بکارند و هنوز کارخانهها جرئت میکنند با آب شهری بدون بازچرخانی فعالیت کنند، نشانه این است که هنوز در این کشور کسی بحران آب را باور ندارد!
از سوی دیگر، قرارگیری ایران در اقلیم خشک و نیمهخشک جهان و اثرات مضاعف تغییر اقلیم در کشور، همچنین استفاده دشمن از سلاحهای اکولوژیکی و درگیرکردن کشور ما در جنگ آبی ـ اقلیمی از دیگر عواملی است که به تشدید بحران آب سرزمین ما دامن زده است.
برای بررسی ریشه هریک از این عوامل ایجادکننده بحران آب میزبان "دکتر اصغر عبدلی" عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی و از اساتید و پیشکسوتان محیط زیست کشورمان, "دکتر سید حسین هاشمی" عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و از چهرههای شناختهشده حوزه مدیریت آب کشور و "دکتر سید فرید آموزگار" از مدیران و پژوهشگران سابق "ناسا" و از پیشگامان استفاده از تکنولوژی روز در احیای محیط زیست بودیم.
پیش از این بخش نخست این گفتوگو با عنوان "سوءمدیریت" چطور بحران آبی امروز کشور را رقم زد؟!/ راهکارهای خروج از بحران آب چیست؟ منتشر شد؛ در ادامه مشروح بخش نهایی این گفتوگوها تقدیم مخاطبان ارجمند تسنیم شده است:
تسنیم: کشورهای ابرقدرت از سالها پیش سعی بر این داشتهاند که اقلیم و محیط زیست کشورمان را دچار مشکل کنند که نمونه آن در سالهای دور، طرح انگلیسها برای نابودی پوششهای جنگلی در استانهای مختلف از طریق افزایش قیمت خرید ذغال تهیهشده از چوب درختان خاص مانند انجیر وحشی، گردو، بلوط و... از کشاورزان ایرانی بوده است؛ آیا در زمان حاضر، کشورهایی مانند آمریکا به امکانات و تجهیزاتی دست یافتهاند که بتوانند از طریق این تکنولوژیها بهروی اقلیم، میزان بارشها و شرایط جوی و محیط زیستی کشورمان اثر بگذارند؟
دکتر آموزگار: در زمان حاضر آمریکاییها توانایی این را دارند که از هر سلاحی علیه کشورهای هدف استفاده کنند و این توانایی حتی استفاده از پدیدههای طبیعی از جمله آب, خاک, باد و حتی سنگهای آسمانی را نیز شامل میشود. سالها قبل یک کلنل آمریکایی ادعا میکرد که در آینده نزدیک هر کشوری که به آبها و ابرهای جهان مسلط شود، سلطان جهان خواهد بود!
چند سال قبل، روسها با ادعای اینکه آمریکا با استفاده از "سلاح هارپ" اقلیم این کشور را دچار اختلال کرده است از آمریکا در دادگاههای بینالمللی شکایت کردند که این موضوع نشان میدهد که آمریکاییها به این تکنولوژی که زیستبوم کشوری را دچار بحران کند، رسیدهاند.
در زمان حاضر نیز آمریکا توانایی این را دارد که از این سلاحها علیه ما استفاده کند و مشکل اصلی اینجاست که ما حتی تکنولوژی لازم برای آگاهی یافتن از این موضوع را نیز نداریم! در حالی که کشورهای اروپایی و آمریکایی در حال استفاده از بهروزترین تکنولوژیها در مسائل محیط زیستی هستند در ایران حتی دیتابیسهای لازم برای آگاهی یافتن از اینکه کشورها از سلاحهای آبی علیه کشور ما استفاده میکنند نیز ایجاد نشده است.
اگر میخواهیم ثابت کنیم آمریکا از سلاحهای آبی علیه ما استفاده میکند باید ابتدا ابزارهای لازم برای آگاهی یافتن از این موضوع را ایجاد کنیم و سپس اطلاعاتی را که بهوسیله این ابزارها به دست آوردهایم روی ابرکامپیوترها پیاده کنیم و در مرحله بعد به فکر روشهای مقابله با این سلاحهای آبی باشیم.
استفاده از تکنولوژیهای جنگ آبی محدود به کشورهای ابرقدرت نمیشود و حتی کشور ترکیه که در همسایگی ما قرار دارد نیز از این تکنولوژیها استفاده میکند؛ ترکیه از حدود 20 سال پیش روی پروژه بارانزایی کار میکند, ترکیه توانایی بارانزایی ابرها را قبل از اینکه به کشور ما برسند بهطور کامل تخلیه میکند و زمانی که این ابرها به کشور ما میرسند، قدرت بارانزایی آنها کاهش یافته است که در نتیجه آن احتمال بارش نیز کاهش مییابد.
در روزهای ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی که من در آمریکا مشغول تحصیل بودیم در بحثی که با یکی از اساتید مجرب دانشگاه مطرح شد, وی ادعا کرد که "جنگ علیه ایران جنگ با موشک و سلاح نخواهد بود و در آیندهای نزدیک ما بهجای استفاده از ادوات نظامی با استفاده از تکنولوژیهای روز, ابرهای شما را از آسمان شما میکشیم, چاههای آب شما را میخشکانیم, سفرههای آب زیرزمینی شما را میخشکانیم و این گونه بر شما غلبه میکنیم"!
آنچه دیگران می خوانند:
گردآرونده: علی اکبر رضایی