تیتربرتر: شهر تاریخی تبریز، قطب گردشگری شمال غرب کشور است که به دلیل موقعیت ممتاز جغرافیایی و تاریخی این شهر و قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم، در طول قرن‌های گذشته همواره یکی از مهم‌ترین مراکز تجارت و بازرگانی آسیای غربی به‌شمار می‌رفته است. طبیعت زیبا، کوهستان‌های فوق‌العاده و خود شهر و بخش‌های اطراف آن، جزو مقاصد گردشگری آذربایجان به‌حساب می‌آیند. میراث فرهنگ غنی این شهر را می‌توان در مساجد، کلیساها و قلعه‌های خارق‌العاده‌ی تبریز مشاهده کرد؛ اما این همه ماجرا نیست و در سفر به این خطه می‌توانید از جاهای دیدنی تبریز که تعدادشان کم نیست، دیدن کنید.
ائل گلی (شاه گلی)
ائل‌گُلی (دریاچه مردم)یا شاه‌گُلی (دریاچه شاه) یکی از مهم‌ترین گردشگاه‌های شهر تبریز است که در جنوب شرق آن و در ۷ کیلومتری مرکزشهر واقع شده‌است. این مکان در زمان آق‌قویونلوها ایجاد شده و در دورهٔ صفویان گسترش یافته‌است. قهرمان میرزا (هشتمین پسر عباس میرزا) نیز این عمارت را تکمیل‌تر نموده و آن را به‌صورت یک گردشگاه سلطنتی برای درباریان قاجار درآورده است. عمق دریاچهٔ ائل گلی۱۲ متر بوده و در محوطهٔ آن قایقرانی انجام می‌شود. همچنین شهربازی (لوناپارک) و نیز غذاخوری و فست فود و کافی شاپ‌های متعددی در داخل این گردشگاه وجود دارد و دارای هتل و مسافرخانه و دارای دفتر جهانگردی فعال است. با احداث هتل پارس ایل گلی، این گردشگاه جنبهٔ جهانی پیدا کرده‌است.
پیشینه
ائل گلی تا پیش از روی‌کارآمدن صفویان، بزرگترین منبع ذخیرهٔ آب جهت آبیاری باغ‌های مناطق شرقی تبریز تا دروازهٔ تهران و تپلی‌باغ بوده‌است. در دوران حکومت صفویان، تمام شن و ماسه و نخاله‌های موجود در محوطهٔ داخلی دریاچهٔ فعلی خالی شده و دیواره‌ای سنگی به دور آن کشیده شد. در دوران قاجار در پیرامون استخرائل گلی خیابان‌هایی جهت عبور و مرور احداث گردید و در جوار این معابر، درختان درخت تبریزی، بید مجنون و گل‌های اطلسی متعددی در چندین ردیف جهت تزئین گردشگاه و پاکی آب و هوا کاشته شد. ائل گلی در دوران پهلوی به شهرداری تبریز واگذار شد تا به یک گردشگاه عمومی تبدیل شود. سید باقر کاظمی (مهذب‌الدوله) استاندار وقت آذربایجان شرقی، نخستین تعمیرات اساسی را در محوطهٔ این گردشگاه به انجام رسانید.
کاخ موزه شهرداری
کاخ شهرداری تبریز یکی از زیباترین ساختمان‌های قدیمی تبریز است که در مرکز شهر، در میدان ساعت، تقاطع خیابان ارتش و امام خمینی قرار دارد. این بنا که به سبک معماری آلمانی ها ساخته شده، در لیست آثار ملی ایران هم ثبت شده است و از مهم ترین جاذبه های گردشگری تبریز هم محسوب می شود.روی این عمارت ساعتی تعبیه شده و به همین دلیل مردم به آن میدان ساعت (یا به اصطلاح مردم محلی، ساحات قاباغی) می‌گویند.
تاریخچه‌ی ساخت بنا
بعد از امضای فرمان مشروطه و تشکیل انجمن ایالتی آذربایجان در تبریز، دستور ایجاد ادارات و مؤسسات جدید صادر شد که فرمان تأسیس بلدیه یا شهرداری از جمله‌ی آن‌ها بود. به منظور اجرای این امر، در سال ۱۳۱۴، گورستان نوبر (مقصودیه) را که در مرکز شهر واقع بود تخریب کردند تا ساختمان شهرداری تبریز در آنجا احداث شود. ساخت بنا در همین سال و زمانی که ارفع‌الملک جلیلی شهردار تبریز بود، آغاز شد و تا حوالی سال‌های ۱۳۲۰ ادامه داشت. بنابراین نخستین نهاد شهرداری تبریز و اولین بلدیه‌ی ایران ساخته شد. این عمارت در فهرست آثار ملی ثبت شده‌ی ایران قرار دارد.
با وجود احداث ساختمان جدید شهرداری، عمارت قدیمی هنوز هم مرکزی مهم برای انجام فعالیت‌های این نهاد در شهر تبریز است. جلسات شورای شهر در یکی از سالن‌های آن برگزار می‌شود و شهردار ملاقات‌های مهم و رسمی خود را در این بنای تاریخی انجام می‌دهد.
مطالب مرتبط:
مسجد کبود
مسجد کبود تبریز از برجسته‌ترین نمونه‌های معماری اسلامی در استان آذربایجان شرقی است. این بنای تاریخی در تبریز، مورد توجه بسیاری از علاقه‌مندان هنر معماری در جهان قرار دارد. گرچه متاسفانه در طول سالیان اخیر بخش‌هایی زیادی از این مسجد از بین رفته است، هنوز به‌خوبی می‌توان هنر دست معماران ایرانی را در این مسجد مشاهده کرد.
در میان آثار به‌جای مانده از دوران تاریخی گذشته در ایران، مساجد تاریخی از برجسته‌ترین نمونه آثار هستند. با بررسی و دقت در نشانه‌های تاریخی به جا مانده در این مساجد، می‌توان اطلاعات قابل توجهی از فرهنگ و تفکر حاکمان اسلامی در ایران به دست آورد. مساجد در گذشته جایگاهی فراتر از کاربرد امروزی‌شان داشته‌اند و در مساجد تاریخی ایران، نشانه‌های قابل تامل از آثار هنری وجود دارند که سبب علاقه‌مندی بیشتر گردشگران به بازدید از این بناها می‌شوند. مسجد کبود نیز با معماری زیبا و تزیینات داخلی‌اش، از جمله زیباترین مساجد تاریخی در ایران است.
تاریخچه
نام اصلی این بنا بنا به انچه که در سردر آن و نیز وقف نامه و شناسنامه این بنا آمده، عمارت مظفریه میباشد (عمارت المبارکه المظفریه) این مسجد طبق کتیبهٔ سردر آن، در سال ۸۴۵ هجری شمسی و در زمان سلطان جهانشاه، مقتدرترین حکمران سلسلهٔ قراقویونلو و به دستور دختر او، صالحه خانم بنا شده‌است. پاسکال کوست در گذشته از این مسجد با نام مسجد سنی و مسجدی که شیعیان تمایلی به استفاده از آن ندارند، یاد شده‌است. کتیبه‌ای کاشی‌کاری سردر اصلی مسجد کبود به سال ۸۷۰ (قمری) برابر با ۱۴۶۶ میلادی و ۸۴۵ شمسی نصب شده‌است. این کتیبه و دیگر کتیبه‌های سردر مسجد، به خط نعمت‌الله البواب خوشنویس مشهور سدهٔ نهم است و سرکاری و نظارت بر ساخت آن با عزالدین بن ملک قاپوچی بوده‌است. بعد از فتح تبریز در اواخر سال ۸۷۵ هجری قمری برابر با ۸۵۰ هجری شمسی و ۱۴۷۱ میلادی، کاشی‌کاری‌هایی بر روی دیوار بیرونی مسجد با نام خلفای راشدین انجام شد که هنوز هم وجود دارند، و این مطلب با توجه به سنی بودن اوزون حسن صحت دارد.
خانه مشروطه تبریز
خانهٔ مشروطه، یکی از خانه‌های تاریخی و موزه‌های شهر تبریز است که در محله راسته‌کوچه واقع در غرب بازار تبریز قرار گرفته‌است. این بنا به سبک معماری دورهٔ قاجار ساخته شده و ملک شخصی مهدی کوزه‌کنانی بوده‌است. این بنا در تاریخ ۲۱ مهر ۱۳۵۴ به شمارهٔ ۱۱۷۱، در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و در سال ۱۳۶۷(ش) به تملک رسیده‌است.
تاریخچه خانه مشروطه تبریز
نخستین مالک این خانه تاریخی که در سال ۱۲۴۷ به دست حاج ولی معمار ساخته شد، حاج مهدی کوزه‌کنانی معروف به ابوالمله یکی از بازرگان خوشنام و طرفداران آزادی بود. پس از آن که محمدعلی شاه مجلس را به توپ بست، در سال ۱۲۸۷ حاج مهدی کوزه‌کنانی برای پ‍شتیبانی از مشروطه‌خواهان این خانه را در اختیار آن‌ها قرار داد و این خانه محل تجمع برجسته‌ترین چهره‌های مشروطه در آذربایجان شد که از جمله آن‌ها می‌توان به ستارخان، باقرخان، ثقه‌الاسلام تبریزی، حاجی میرزا آقافرشی و البته خود حاج مهدی کوزه‌کنانی اشاره کرد.
موزه مشروطه نیز در سال ۱۳۷۵ و در پی تغییرات در تالار و اتاق‌ها و به نمایش درآمدن اسنادی از انقلاب مشروطه تاسیس شد. پس از جنگ جهانی دوم و اشغال آذربایجان توسط شوروی (در سال‌های ۱۳۲۴ و ۱۳۲۵) نیز به محلی برای اجلاس سران فرقه دموکرات آذربایجان تبدیل شد.
کندوان
کندوان یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی در شهرستان اسکو است که از پیشینه تاریخی هفت هزار ساله برخوردار است. این روستای تاریخی و باستانی دارای جاذبه‌های گردشگری فراوانی در ۱۸ کیلومتری شهر اسکو است. این روستای تاریخی و باستانی دارای جاذبه‌های گردشگری فراوانی‌است . این اثر در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۱۳۷۶ با شمارهٔ ثبت ۱۸۵۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. با توجه به سنگی بودن خانه ها ، در زمان های قدیم نام این مکان تاریخی کندجان بود (محلی برای حفظ جان) که در حال حاضر نیز در شناسنامه متولدین کندوان از واژه کندجانی استفاده شده است.
جاهای دیدنی روستای کندوان
معماری صخره‌ای روستای کندوان مهم‌ترین دلیل جذب گردشگران است. معماری حیرت‌انگیز و اعجاب‌آور که هر بیننده‌ای را برای لحظاتی هم که شده میخ‌کوب می‌کند. غیر از معماری زیبای کندوان، طبیعت سرسبز و تماشایی با مناظر دلکش آن نیز بسیار دیدنی است. آب و هوای مطبوع کوهستانی، وجود رودخانه پرآب، مناطق ییلاقی اطراف روستا و باغات سرسبز منطقه از دیگر جذابیت‌های این روستای ییلاقی است.
چشمه آب‌معدنی کندوان خاصیت درمانی دارد و از دیگر بهانه‌های مسافران برای سفر به این روستا محسوب می‌شود. آب این چشمه جزو آب‌های کربنات کلسیم سرد با دمای ۱۰ درجه است و کمترین میزان آهک را دارد و برای بیماران کلیوی بسیار مفید است.
آنچه دیگران میخوانند:
نویسنده: زهره شعبانی
