به گزارش تیتربرتر؛ حمزه جلالی مدرس دانشگاه و تحلیلگر اقتصادی در یاداشتی نوشت:  رونق گردشگری در یک کشور نشان دهنده ثبات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن کشور است. سیاست های یک کشور در مقیاس ملی و جهانی بر عرضه و تقاضای گردشگری ‏تأثیر میگذارد.‏

بنابراین توجه به گردشگری از اهمیت و جایگاه ویژه ای در معادلات ملی و بین المللی برخوردار است‏. دلایل جذب توریست :

1-    نشان دادن قدمت تاریخی و  فرهنگی و پیشرفتهای کنونی و امنیت کشور است.

2-     صنعت گردشگری  به عنوان بزرگترین صنعت خدماتی جهان محسوب  و در بسیاری از کشورها این صنعت، منبع اصلی درآمد ارزی، اشتغال زایی، رشد اجتماعی و فرهنگی، افزایش سطح رفاه می باشد.

3-    طبق پیش بینی سازمان جهانی گردشگری، تعداد کل گردشگران دنیا در سال 2021 به بیش از 1 میلیارد نفر خواهد شد ، این صنعت در حال حاضر 11 درصد از تولید ناخالص، 10 درصد از ‏اشتغال، 5 درصد از صادرات و 5 درصد از سرمایه گذاری جهانی را به خود اختصاص داده است.

4-    رشد صنعت گردشگری موجب شده که بسیاری از صاحب نظران، قرن بیست و یکم را قرن گردشگری بنامند.

5-    در ایران قبل از انقلاب اسلامی روستاها فاقد آب آشامیدنی سالم،برق ، گاز ،تلفن ، اینترنت، آسفالت ، خانه های بهداشت وغیره بودند ،  اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی امروزه همه روستا به امکانات فوق مجهز شده اند و مسئولین گردشگری و توریسم بعضی از روستاها را با تجهیز ساختمانهای قدیمی آنها را پذیرای گردشگران کرده و همچنین پیشرفتهای بعد از انقلاب را هم نشان دهند.

6-    به دلیل اهمیت موضوع گردشگری  وزیرامور خارجه ایران در نشستی با وزیر بهداشت و درمان، و وزیرگردشگری و میراث فرهنگی درمورد توریست در کشور بزرگ و متمدن ایران اسلامی که سابقه تمدنی هزاران ساله دارد،  تصمیماتی در خصوص جذب بیشتر گردشگر(توریست) گرفته اند 7-    قبل از انقلاب اسلامی تورهای خارجی بصورت گروهی یا انفرادی از همه کشورها به ایران جهت دیدن جاذبه های گردشگری می آمدند یک مورد آن تور انگلیس (لندن) به کشور نپال (کاتماندو)که از کشورهای ترکیه ، ایران ، افغانستان و هند عبور کرده و به کشور نپال میرسیدند ، در ایران در تبریز ،تهران ، گرگان ، و مشهد اقامت میکردندو تورهای دیگر که به شیراز و اصفهان، کرمان  و  زاهدان به پاکستان  و نیز به شهرهای شمالی تا از سواحل زیبای دریای خزر و جنگلهای هیرکانی و همچنین به غرب  تا از مناطق تاریخی و دیدنی استفاده کنند.

8-    یکی از مراکز مهم تاریخی و  زیارتی ایران مقبره امام هشتم امام رضا (ع) در شهر مشهد و همچنین شاهچراغ در شیراز که بنا بر اعتقاد شیعیان احمد بن موسی، پسر ارشد موسی کاظم و همچنین محمد بن موسی، از برادران علی بن موسی الرضا در راه پیوستن به برادر خود به سوی خراسان سفر نمود ولی در راه توسط افراد مأمون خلیفه عباسی در شهر شیراز شهید شد.

22 مرکز مهم تاریخی و دیدنی ایران:

۱)ارگ راین و ارگ بم در  باغ شازده ماهان کرمان از بزرگترین بناهای آجری جهان هستند.

2) کاخ آپادانای شوش قصر زمستانی شاهان هخامنشی بوده این کاخ به دستور داریوش  پادشاه هخامنشی در حدود سالهای ۵۱۵_۵۲۱ پیش از میلاد در شوش روی آثار و بقایای عیلامی بنا نهاد شد. دیوارهای کاخ از خشت و ستونهای آن از جنس سنگ است.

3) کاخ ساسان مجموعه کاخ سروستان که قدیمیترین گنبد آجری کشور را در خود جای داده است در زمان بهرام گور ساسانی ساخته شده است.کاخ سروستان در استان فارس و در 9 کیلومتری جنوب شهر سروستان و در مسیر روستای نظرآباد در دشتی وسیع جای گرفته است. این کاخ از جنس سنگ و گچ است.

4) غار شاپور بر روی دیواره کوهی که دشت تنگ چوگان را به شکل نیم دایره در بر گرفته، دیوارههای ورودی تنگه پوشیده از نقش برجسته هایی تراشیده شده بر روی سنگ هستند که هر یک بخشی از تاریخ دوره ساسانیان را به نمایش گذاشتهاند. در سمت راست ورودی تنگه آثار قلعه ای، که گویا محل نگهبانی از شهر بیشابور بوده است، به چشم میخورد. کف دره بستر رود شاپور است که آب آن از طریق کانالهایی متعدد به داخل شهر منتقل میشده است.غار شاپور ازغارهای قبل از دوران ساسانیان از مکانهای مذهبی و آیینی ساکنان آن منطقه بوده و به مانند غار باباجابر و نیاسر مراسمی در آن جا انجام میشده است. از آن جا که اردشیر و شاپور اول روش وحدت مذهبی را میان مردم اجرا میکردند، از این رو اردشیر برای محو اعتقادات گذشته مردم منطقه نیاسر، آتشکدهای بزرگ هم جوار غار نیاسر میسازد و شاپور هم دستور ساختن مجسمه اش را درون این غار میدهد.

5) آرامگاه کوروش بزرگ، مهم ترین اثر مجموعه ی پاسارگاد؛ که در دوره ای به « مشهد مادر مقدس » شهرت داشت، از سال ۱۸۲۰ به بعد به عنوان آرامگاه کوروش، شناسایی شد. بنای آرامگاه، میان باغ های سلطنتی قرار داشت و از سنگ های عظیم که درازای بعضی از آنها به هفت متر میرسد، بنا شده است.کوروش در 529 پیش از میلاد در آرامگاه خود در پاسارگاد دفن شد . اسکندر هنگام عبور از ایران ، بر سر مزار کوروش رفت و دید که دَرِ آرامگاه را باز کرده و اموالش را غارت کرده اند. وی برآشفت و عامل آن را که شخصی به نام پولیماک بود، کشت و چون کتیبه ها را که به خط ایرانی از قول کوروش بر سنگ حک کرده بودند خواند، دستور داد تا متن یونانی آن را نیز در زیر ان حک کنند.

۶) ارگ کریم خانی:ارگ کریم خان در مرکز شهر شیراز قرار دارد. این ارگ در دوره سلطنت سلسله زندیه ساخته شدهاست و پس از اینکه کریم خان زند شیراز را به عنوان پایتخت خود و این مکان را بهعنوان مکان زندگی خود انتخاب نمود به ارگ کریمخان معروف شد.

7) برج و آرامگاه طغرل: در شرق آرامگاه ابن بابویه در شهر ری در استان تهران قرار دارد. این برج از آثار به جا مانده از دورهی سلجوقیان است با مساحتی بالغ بر 48 متر مربع و ارتفاعی در حدود 20 متر و با اسکلتی خشتی و آجری به صورت استوانهای افراشته، خودنمایی میکند این برج شبیه عقربههای ساعت بوده و میتوان از روی تابش آفتاب روی کنگرههای آن زمان را تشخیص داد.

8) تپه هگمتانه: شهری زیرزمینی را در خود جای داده است، در قسمت شمالی و در بافت قدیمی شهر همدان در انتهای خیابان اکباتان قرار دارد. این تپه باستانی 3 هزار سال قدمت دارد و با مساحت حدود 30 هکتار، وسیعترین تپه باستانی ایران است  این محوطه باستانی با توجه به اشارههای تاریخی و برداشتهای اولیه باستانشناسان دربرگیرنده آثاری از دورههای تاریخی مختلف به ویژه ماد، هخامنشی و اشکانی است.

9)مسجد گوهرشاد، یکی از بناهای باشکوه و باستانی عهد تیموری است که در اوایل قرن نهم قمری بنا شده است این بنای تاریخی در جنوب حرم امام رضا قرار دارد.این مسجد به دستور بانو گوهرشاد، دختر امیر غیاث الدین ترخان، از امرای جغتایی، همسر شاهرخ تیموری در سال 821 قمری توسط معمار معروف ایرانی، قوام الدین شیرازی، با بهکارگیری سبک معماری دوران تیموری ساخته شد.کاشیکاری مسجد، نمونهای از شاهکارهای عهد تیموری است. طاقهای گنبدی شکل مسجد و منارههای آن با ویژگی و تزیینات خاص و با استفاده از سبک مقرنس، همچنین نقوش و خطوط دیواری بر روی زمینه گچی و معرقکاری ممتاز عصر تیموری، جلوههای بینظیری را به نمایش گذاشته است.

10) حمام فین:در باغ فین کاشان است. این حمام قدیمی به خاطرقتل میرزا تقیخان امیرکبیر صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار در ۲۰ دی ۱۲۳۰ هجری خورشیدی مشهور است.درقسمت جنوبی باغ فین دو حمام وجود دارد که به حمام کوچک و بزرگ معروف است، حمام کوچک از آثار دوره صفویه و همراه با بنای اولیه باغ فین ساخته شدهاست. حمام بزرگ در دوران قاجاریه به وسیله فتحعلی شاه ساخته شدهاست.حمام بزرگ مخصوص امرا وکوچک مخصوص خادمان در هریک از حمامها قسمتهایی شامل ورودی، گرمخانه، آبنما، خزینه، محل نظافت و رختکن به چشم میخورد. 

11) میدان نقش جهان اصفهان، یکی از زیباترین میدان های جهان به طول تقریبی 507 و عرض 158 متر است که همانند زنجیری چهار اثر تاریخی بی نظیر دنیا را به هم پیوند داده است : مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام، سر درب بازار قیصریه و کاخ عالی قاپو.همچنین پیرامون میدان نقش جهان دویست حجره دو طبقه قرار دارد.

۱۲) محوطه تاریخی بیستون: در شهرستان هرسین استان کرمانشاه واقع است . محوطه تاریخی بیستون در مکانی استراتژیک و مسلط بر سر راه مهم اتصال دهنده ی فلات ایران به بین النهرین قرار گرفته و از دوران باستان مورد استفاده بوده است. محوطه تاریخی بیستون آثاری از پیش از تاریخ تا حکومت های اسلامی همچون : غار شکارچیان – مر خریل – مر تاریک – مر آفتاب – مر دودر – تپه نادری – سراب بیستون – جاده حاشیه سراب – بقایای گورستان قدیمی – دژ تاریخی مدفون – نیایشگاه شاهنشاهان ماد – نقش برجسته داریوش بزرگ – مجسمه هرکول – نقش برجسته میتریدات دوم شاهنشاه اشکانی – نقش برجسته گودرز – سنگ بلاش – پرستشگاه شاهان پارتی – بقایای شهر باستانی هخامنشیان و پارتیان – بقایای بناهای ساسانی – کتیبه فرهاد کوه کن – بقایای پل ساسانی – بقایای سد ساسانی – سنگ های تراشیده ساسانیان – کاروانسرای ایلخانی – بنا های ایلخانی – کاروانسرا های صفوی – وقف نامه شیخ علیخان زنگنه – پل بیستون و آثار پراکنده دیگری در بیستون قرار دارد .دلیل این همه آثار در یک جا این بوده که این محل  از مکان های مقدس ایرانی شناخته می شد زیرا آب  فراوان از دل کوه بیستون به بیرون روان است و داریوش بزرگ هم به دلیل اهمیت موقعیت کرمانشاه و کوه های صخره ای آن و آثار بزرگ نیاکان آریایی اش این مکان را برای کتیبه ارزشمند بیستون انتخاب نموده است.

13) گنبد لران (آتش کوه)خروج گاز از درز وشکاف هاى ساختار سطحى میدان نفتى ماماتین در جوار روستاى گنبد لران شهرستان رامهرمز یک اثر ژئوتوریسمى جذاب دیدنى و تماشایى خلق کرده است که دل هر بیننده اى را به وجد مى آورد  در این محل گازهاى هیدروکربورى از پیچ وخم لایه هاى چین خورده زمین گذر مى کنند،خود را به سطح زمین مى رسانند،شعله ور مى شوند،به هرسویى زبانه مى کشند وخرمنى از شعله هاى رنگین آتش داغ فروزان وخروشان را به نمایش در مى آورند .چشمه هاى گازى گنبد لران این نگین سرخ فام انگشترى سبز دشت ودمن منطقه ماماتین یکى از جاذبه هاى گردشگرى زمین شناسى کم نظیر مناطق نفت خیز جنوب ایران به حساب مى آید.

14) قلعه بابک:قلعه جمهور معروف به دژ بابک در 50 کیلومتری شمال شهرستان اهر و در ارتفاعات بر فراز قله کوهستانی در حدود 2300 تا 2700 از سطح دریا قرار دارد. دژ و مقر سردار تاریخی ایران، بابک خرمدین بوده  که در هنگام قیام بر علیه دستگاه خلافت عباسی در قرن سوم هجری ساخته شده است.

 15) طاق بستان مجموعهای از سنگ نگارهها و سنگ نبشتههای دوره ساسانی است که در شمالغربی شهر کرمانشاه در غرب ایران واقع شده است. وجود کوه و چشمه در این مکان، آن را به گردشگاهی روح افزا تبدیل نموده که از زمانهای دیرین تا به امروز مورد توجه بوده است. طاق بستان در زبان بومی (کردی) طاق وسان گفته و سان به معنی سنگ میباشد و به این ترتیب طاق بستان طاق سنگی معنی میدهد. این مجموعه در قرن سوم میلادی ساخته شده است. شاهان ساسانی نخست نواحی اطراف تخت جمشید را برای تراشیدن تندیسهای خود برگزیدند، اما از زمان اردشیر دوم و شاهان پس از او طاق بستان را انتخاب کردند که در بین راه جاده ابریشم قرار داشت و دارای طبیعتی سرسبز و پرآب بود.

 16) محوطه تاریخی چغازنبیل در استان خوزستان در 35 کیلومتری جنوب شرقی شهر باستانی شوش قرار گرفته است. ساخت این شهر که حدود 1250 سال قبل از میلاد مسیح (ع) در دوران عیلامیها آغاز شد، بعد از حمله آشوریها ناتمام ماند. هزاران خشت و آجر استفاده نشدهای که در این محوطه باقی مانده، گواهی بر این موضوع است. چغازنبیل به سال 1979 در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت شد. چغازنبیل در اوایل قرن 13 قبل از میلاد توسط پادشاه عیلامی «اونتاش نپیریشا» در نزدیکی رود دز ساخته شد و «دوراونتاش» نامیده شد. معنای دوراونتاش، قلعه اونتاش است. البته در برخی متون میخی از این شهر با عنوان «ال اونتاش» به معنی شهر اونتاش نام برده شده است.در مرکز شهر، معبد عظیمی به صورت مطبق بنا شده که امروزه دو طبقه از آن پابرجاست. این معبد، ذیقورات نام دارد که به دو تن از خدایان بزرگ عیلامی؛ «اینشوشیناک» و «نپیریشا» اهدا شده است. معبد چغازنبیل بزرگترین اثر معماری بر جای مانده از تمدن عیلامی است که تا کنون شناخته شده است. دورتا دور ذیقورات را دیواری احاطه میکرده که در مجاورت آن در جبهه شمال غربی معابدی برای خدایان کریریشا، ایشنیکرب و هومبان بنا شده است. همچنین معابد دیگری در جبهه شمال شرقی قرار داشتهاند و مجموعه این معابد توسط حصار دیگری احاطه میشده است.

 17) شهر سوخته: در ۵۵ کیلومتری شهر زابل در استان سیستان و بلوچستان و در کنار جاده زابل – زاهدان قرار دارد این شهر در ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد پایه گذاری شده و مردم این شهر در چهار دوره بین سالهای ۳۲۰۰ تا ۱۸۰۰ قبل از میلاد در آن سکونت داشتهاند. تمدن شهر سوخته یکی از شگفتیهای دنیای باستان است. این شهر مهمترین مرکز استقرار و در حقیقت پایتخت منطقه در دوران مفرغ بوده است. مساحت کلی تپه شهر سوخته حدود ۱۵۲ هکتار است که در یک برآمدگی بین دریاچه هامون و رود هیرمند بنا شده است و ارتفاع متوسط آن از سطح زمینهای اطراف ۱۲ متر و بلندترین نقطه آن ۱۸ متر ارتفاع دارد.

 18) ارگ تاریخی بم که بیش از دو هزار سال است در قلب کویر ایران قد برافراشته است، بزرگترین مجموعه خشتی و گلی جهان است که طی دورههای مختلف تاریخی ساخته شده و گسترش یافته است.

19) تخت جمشید:آثار تاریخی و باستانی تخت جمشید در نزدیکی شهر مرودشت و در فاصله حدود 60 کیلو متری شمال شرق شیراز قرار دارد یونانیان به آن پرسپولیس میگفتند و در ایران قدیم نیز به آن پارسه و چهل منار گفته میشده است. پارسَه پایتخت جمشید یکی از شهرهای باستانی ایران است که سالیان سال پایتخت هخامنشیان بوده است. این مکان هماکنون یکی از آثار جهانی ثبت شدهٔ ایران در یونسکو است. تخت جمشید ،مجموعهای از کاخهای بسیار باشکوهی است که ساخت آنها در سال 512 قبل از میلاد آغاز شد و اتمام آن 150 سال به طول انجامید.

20) قلعه فلک الافلاک: یکی از مشهورترین جاذبههای تاریخی و گردشگری استان لرستان است که در بالای تپهای باستانی و در مرکز شهر خرمآباد قرار دارد بنای اولیه این قلعه به زمان شاپور اول ساسانی در قرن سوم میلادی بازمیگردد. ساسانیان در حدود منطقه کنونی خرمآباد، شهری با نام شاپورخواست ساختند و از این دژ به عنوان مرکز حکومتی و نظامی استفاده میکردند. شاپورخواست بعدها ویران و در حدود سده هفتم هجری قمری، شهر خرمآباد فعلی به جای آن بنا شد. در گوشه شمال شرقی حیاط اول یک حلقه چاه آب به عمق 40 متر وجود دارد که آب مورد نیاز ساکنان قلعه از آن تأمین میشده است.

21) میل تاریخی گنبد قابوس.به عنوان بلند ترین برج تمام آجری جهان شناخته می شود میل قابوس از نظر هنر معماری یکی از ارزنده ترین نمونه های معماری ایرانی است که بر بلندای تپه ای به ارتفاع ۱۵ متر ساخته  این برج مربوط به سده چهارم هجری قمری و دوران حکومت آل زیار است. این میل باستانی در سال ۳۹۷ هجری معادل ۳۷۵ هجری شمسی، در زمان سلطنت شمس المعالی قابوس بن وشمگیر در شهر جرجان(گرگان)گنبد کاووس امروزی بنا گردیده است. شهر جرجان(گرگان) پایتخت آل زیار در آن دوران بوده است .

22) میل رادکان در ۴ کیلومتری جنوب شرقی روستای رادکان و در ۴۲ کیلومتری جنوب کردکوی و ۵۴ کیلومتری جنوب غربی گرگان و ۱۱۷ کیلومتری برج گنبد قابوس در یک منطقه کوهستانی - جنگلی قرار دارد  کتیبهای که در زیر گنبد دیده میشود، ساخت آن در ۴۰۷ هجری قمری در زمان فرمانروایی اسپهبد ابوجعفر آغاز و در ۴۱۱ هجری قمری بدست احمدبن عمر به پایان رسید.