به گزارش تیتربرتر؛ تورم اردیبهشت در سالجاری به کمترین رکورد خود در 20ماه اخیر رسید. پیشبینیها نشان میدهد درصورتی که این روند تا پایان سالجاری ادامه پیدا کند در اسفند 1400 رکورد کمترین تورم نقطه به نقطه در 45 ماه گذشته به ثبت خواهد رسید. بهطور کلی پیشبینی تورم در پایان امسال در سه روند امکانپذیر است. روند ماهانه، روند دو ماه گذشته در سال 1400 و 12 ماهه. نخستین روند که به رشد ماهانه قیمتها در اردیبهشت اشاره دارد بیانگر کمترین حد تورمی در میان سناریوهای سهگانه است.
راهکارهای برای کنترل نرخ تورم
در اردیبهشت سالجاری تورم اعلام شده توسط مرکز آمار برابر با 7/ 0 درصد بود که در 20 ماه گذشته رکورد کمترین تورم ماهانه به حساب میآید. اکنون اگر در نظر بگیریم که تا پایان سالجاری قیمتها هر ماه به اندازه اردیبهشت افزایش پیدا کنند تورم نقطه به نقطه در آخر سال برابر با 5/ 11 درصد خواهد بود. به عبارت دیگر تورم ماه اردیبهشت سبب شده تا حداقل تورم پیشبینی شده در اسفند برابر با 5/ 11 درصد باشد. در صورتی که این فرضیه تحقق پیدا کند تورم نقطه به نقطه اسفندماه کمترین تورم در 45 ماه به حساب میآید. از طرفی تورمی که سیاستگذار برای خرداد امسال بهعنوان هدفگذاری تورمی تعیین کرده بود برابر با 22 درصد بوده است.
محاسبات تورمی نشان میدهد در کمترین سطح پیشبینیها نیز تورم خرداد در سطح 22 درصد قرار نخواهد گرفت و در این سناریو موعد دستیابی به این سیاست کلی در مهر 1400 خواهد بود. به عبارت دیگر با توجه به سناریوی حداقلی، زمان رسیدن به تورم 22 درصدی که بانک مرکزی هدفگذاری کرده زودتر از مهر 1400 امکانپذیر نخواهد شد.
چند مسیر جلوی پای تورم در سال 1400
سناریوی میانه تورمی در پیشبینی تورم
روند میانگین تورم در سال 1400، یعنی رشد متوسط قیمتها در دو ماه فروردین و اردیبهشت سالجاری میتواند روند میانهای را برای تخمین رشد نقطه به نقطه قیمتها در اسفند ارائه دهد. این تورم در قاب ماهانه برابر با 7/ 1 درصد محاسبه شده است. اگر این مسیر تا آخر امسال ادامه پیدا کند تورم اسفند برابر با 5/ 18 درصد ثبت میشود. آمار و ارقام نشان میدهد تورم هدف نیز که از سوی بانک مرکزی برابر با 22 درصد در نظرگرفته شده با این سناریو در بهمن 1400 عملی خواهد شد. اما گرانترین حالت بررسی پیشبینی تورم زمانی است که رفتار 12 ماهه این متغیر را اساس و بنای محاسبات خود قرار دهیم.
گرانترین سناریوی پیشبینی تورم
اگر تصور کنیم هر ماه تورم ماهانه ثبت شده برابر با میانگین تورم در 12 ماه گذشته منتهی به اردیبهشت امسال باشد تورم ماهانه معادل 5/ 3 درصد خواهد بود. این سناریو حاصل گرانترین حالت پیشبینی تورم در پایان سال است. در این حالت تورم نقطه به نقطه در پایان سال برابر با 5/ 45 درصد بوده و دستیابی به تورم هدف گذاری شده غیر ممکن به نظر میرسد. به عبارت دیگر درصورتی که رفتار تورم تا پایان سالجاری از گرانیهای رقم خورده در سال پیش تبعیت کند در اسفند تورمی 45 درصدی شکل خواهد گرفت. بنابراین با توجه به سناریوهای تورمی در حالتهای مختلف بازه تورم در اسفند 1400 از 5/ 11 درصد تا 5/ 45 درصد بوده و در بهترین حالت و کمتورمترین سناریو زودترین موعد رسیدن به تورم هدفگذاری شده مهر 1400 خواهد بود.
چرا تورم به اینجا رسیده است؟
تورم در عصر حاضر، رفاه اجتماعی همواره به عنوان یکی از اصلیترین دغدغههای دولتها و سیاستگذاران بوده است و همواره تلاش کردند با تدوین سیاستهای مختلف در راستای افزایش رفاه اجتماعی گام بردارند.
اما باید توجه داشت که تورم با افزایش قیمتها، برخلاف سیاستهای فقرزدایی قدرت خرید مردم را کاهش میدهد و رفاه آنان را تحت تاثیر قرار میدهد.
بررسی دادههای آماری نشان میدهد که از دهه ۱۳۸۰ تا کنون نرخ تورم تک رقمی فقط طی دو سال پیاپی ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ ثبت شده است.
افزایش تورم در موج اول سال ۱۳۸۷ را میتوان حاصل افزایش نقدینگی در اقتصاد کشور دانست. موج دوم در سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ را باید به دور اول تحریمها مرتبط دانست.
طبق آخرین دادههای آماری نرخ تورم روستایی طی سالهای ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲ و نیز سالهای ۱۳۹۵ تا ۹۹ از نرخ تورم شهری پیشی گرفته که به نظر میرسد به دلیل وابسته بودن روستاها به شهرها و افزایش شدت آن در شرایط تورم خاص است و در نتیجه تاثیر تورم در سالهای مذکور بر خانوارهای روستایی بیشتر بوده است.
در مناطق شهری، گروه «مسکن، آب، برق، گاز و سوختها» دارای بیشترین وزن بوده، در حالی که در مناطق روستایی گروه «خوراکیها و آشامیدنیها» بیشترین وزن در سبد خانوار را به خود اختصاص داده است. بنابراین هرگونه تغییر قیمت در این بخشها اثرات متفاوتی بر خانواردهای روستایی و شهری دارد.
افزایش هزینههای حمل و نقل (به واسطه افزایش قیمت سوخت، افزایش قیمت قطعات خودرو و غیره) به طور غیرمستقیم بر افزایش قیمتها در مناطق روستایی اثر بیشتری دارد.
افزایش تورم در سالهای اخیر حاصل افزایش حجم نقدینگی، افزایش قیمت دلار، افزایش تورم انتظاری که تورم کاذب را در پی داشته و افزایش تقاضای یکباره برخی از اقلام مانند مرکبات، مواد شوینده و مواردی از این قبیل به علت شیوع بیماری کرونا است.
پیشبینی نرخ تورم تا پایان سال ۱۴۰۰
مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون به کمک آمار و اطلاعاتی که در اختیار داشت نرخ تورم سالیانه در ماههای مختلف سال ۱۴۰۰ را پیش بینی کرده است. براساس این گزارش در اردیبهشت ماه پیش بینی کرده بود که رقم ۴۱.۲ درصد که تقریبا با ۰.۲ درصد اختلاف محقق شد. همچنین در خردادماه نیز نرخ تورم سالیانه ۴۳.۴ درصد را پیش بینی کرد که رقم ۴۳ درصد محقق شد.
مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون اعلام کرد که پیش بینی میکند نرخ تورم در سه ماه تابستان نزدیک به ۴۵ درصد باشد. یعنی به ترتیب در تیر، مرداد و شهریور برابر ۴۴.۵، ۴۵ و ۴۴.۷ درصد باشد.
براساس پیش بینی این مرکز نرخ تورم از اول پاییز روند نزولی خواهد داشت و در آذرماه ۳۸.۲ درصد برسد. همچنین این افت نرخ تورم در سه ماه پایانی سال ۱۴۰۰ براساس پیشبینی مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون نه تنها ادامه خواهد داشت بلکه به کمترین رقم از ابتدای سال خواهد رسید. به این صورت که در دی ماه ۳۵.۶ درصد، بهمن ماه ۳۲.۷ درصد و در آخرین ماه سال نیز برابر ۲۹.۸ درصد برسد.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: علی اکبر رضایی