به گزارش تیتربرتر؛ در همه دولت ها آشنا ترین و نزدیک ترین فرد برای دولت معاون اول بود مثلا واعظی در دولت حسن روحانی، اسفندیار رحیم مشائی در دولت محمود احمدی‌نژاد، عارف در دولت سیدمحمد خاتمی و اسحاق جهانگیری در دولت هاشمی رفسنجانی. این یک سنت و قانون نانوشته است حال باید دید مرد اول، نزدیک‌ترین چهره و دست راست رئیس جمهوری هشتم کیست؛ فرهاد رهبر یا...؟!
با پایان انتخابات ریاست جمهوری و انتخاب حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم رئیسی به عنوان هشتمین رئیس جمهوری تاریخ ایران، فصل تازه ای در اتمسفر سیاسی آغاز شده و از موافقان تا مخالفان چشم انتظار چینش کابینه از سوی رئیسی هستند تا سنگ محکی برای سبک و سیاق مدیریت اجرایی کشور طی 4 سال پیش رو یافته و روندها و رویکردهای پیش رو را به تحلیل بنشینند.
چرا معاون اول رئیس جمهور مهم است؟
یکی از نگرانی ها در فضای پیشا انتخاباتی آن بود که با توجه به عدم سابقه مدریت اجرایی حجت الاسلام رئیسی این فقدان تجربه لازم جایگاه او در منصب ریاست جمهوری را مخدوش کند. به زبان ساده جناب رئیسی از سربازی تا سرداری را طی 4 دهه گذشته در قوه قضاییه طی کرده و الحق و الانصاف هم که طی این دو سال و اندی ریاست بر قوه قضاییه کارنامه مقبول تری از اسلاف خود داشت و تحولات مثبتی را در قوه قضاییه رقم زد اما آیا او همین کارنامه مثبت را می تواند در منصب ریاست قوه مجریه به ارمغان آورد؟
پاسخ مثبت به این سئوال دو وجه دارد.
اول آنکه رئیس جمهور به عنوان عالی ترین مقام اجرایی کشور در راس هرم قوه مجریه، بیش از آنکه نیازمند تجربه مدیریت اجرایی باشد، لازم است که توان مدیریتی در جذب و شاکله دهی به مدیریت عالی دولت در گردهم آوری نیروهای متخصص و توانمند را داشته باشد. بدان مفهوم که مهم آنست که رئیسی تا چه حد می تواند مدیران کارآزموده و توانمند و کاربلد را بر مصادر کار قرار داده و با استفاده از پتانسیل آنان امور کشور در عرصه ها و لایه های مختلف و متکثر را رتق و فتق کند.
رئیس جمهور بیش تر در جایگاه ویترین و نمایه کلان دولت به تعین خط مشی های کلان در عرصه مدیریت اجرایی، مواضع اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاست داخلی و خارجی می پردازد و در واقع مدیران عالی که او چینش و گزینش می کند، جریان امور جاری کشور را به پیش می برند و از این حیث باید منتظر ماند و دید که اقای رئیس جمهوری چه افرادی را در کابینه گزینش خواهد کرد و آن نگرانی عدم سابقه اجرای حداقل تا مشخص شدن اعضای کابینه و دولت مردان عالیرتبه بلاموضوع است.
و اما دومین نکته مهم آنست که یک گلوگاه مهم و راهبردی در دولت برای رتق و فتق بهینه امور اجرایی کشور وجود دارد که می توان به زبان عامیانه آن را آچار فرانسه دولت خواند.
چه کسی معاون اول دولت رئیسی می شود فرهاد رهبر یا نیکزاد؟
معاون اول در همه دولت ها نقش کلیدی و راهبردی داشته اما شاید به جرات بتوان گفت در این دولت می تواند نقشی بس مهم تر هم داشته باشد و خلاء عدم سابقه مدیریت اجرایی ریاست دولت را به خوبی و بخصوص در بازه زمانی ابتدایی دولت پر کند و لازم است که رئیس جمهوری منتخب با دقت و فراست دو چندان به این مقوله نگریسته و این گرانیگاه کلیدی دولت سیزدهم را به چهره ای کارکشته و با تجربه و کارآزموده بسپارد.
بی شک موفقیت دولت سیزدهم آنهم در شرایط خطیر و حساس کنونی که فرصت آزمون و خطا مهیا نیست، آرزوی هر ایرانی وطن دوست با هر نگرش و علایق سیاسی است و کاش که با توجه به شرایط حساس کشور با انتخاب های درست این مهم به نحو احسن عملیاتی شود.
بیوگرافی فرهاد رهبر معاون اول احتمالی دولت رئیسی
فرهاد رهبر اول مرداد ماه ۱۳۳۸ در سمنان چشم به جهان گشود، پس از گذراندن مقاطع درسی ابتدایی و متوسطه، از سال ۱۳۵۶ به تهران آمد. وی مدرس دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران، دارای دکترای اقتصاد نظری از این دانشگاه و نایب رئیس شورای راهبردی نظام مالیاتی ایران است.
وی پیش از آن، رئیس دانشگاه تهران و رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی در دولت احمدی‌نژاد و معاون اقتصادی وزارت اطلاعات در دولت سید محمد خاتمی بوده است. فرهاد رهبر دارای مدرک دکترای اقتصاد نظری از دانشگاه تهران و پدید آورنده رساله دکتری با موضوع «نحوه مصرف درآمدهای نفتی» است و اصلی‌ترین زمینه تدریس این استاد دانشگاه تهران، در زمینه اقتصاد خرد است
از نظر اجرایی نیز از سال ۶۸ تاکنون در همه دولت‌ها سمت داشته که به این شرح است:
- دولت اکبر هاشمی رفسنجانی: مدیرکل مرکز بررسی‌های استراتژیک نهاد ریاست‌جمهوری
- دولت محمد خاتمی: معاونت اقتصادی وزارت اطلاعات
- دولت محمود احمدی‌نژاد: ابتدا ریاست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی را بر عهده گرفت و سپس حدود شش سال ریاست دانشگاه تهران شد.
- دولت حسن روحانی: عضو و نایب رئیس شورای راهبردی نظام مالیاتی کشور... او همچنین ریاست دانشگاه آزاد را به مدت هفت ماه در سال ۹۶ به عهده داشته است.
مطالب مرتبط:
فرهاد رهبر کیست؟
در خصوص ارتباط «فرهادرهبر» و «ابراهیم رئیسی» چند همکاری دیده می‌شود. رهبر مشاور اقتصادی ابراهیم رئیسی در آستان قدس رضوی بوده است. با این که فرهاد رهبر در سال ۹۶ عضو هیئت نظارت بر انتخابات بود اما همراه رئیسی برای ثبت‌نام در انتخابات به وزارت کشور رفت. این همراهی او مشکل قانونی داشت و به همین خاطر نیز مورد انتقاد قرار است. اما گفته شد که پیش از رفتن به وزارت کشور از عضویت در هیئت نظارت استعفا داده. او در انتخابات امسال نیز در ستاد ابراهیم رئیسی حضور داشت.
امسال نیز عضو هیئت نظارت بر انتخابات بود اما در روز ۱۲ خرداد خبر آمد که فرهاد رهبر از سمت رئیس هیئت نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری، میاندورهای مجلس و میاندورهای خبرگان رهبری در استان تهران و شهرستان تهران استعفا داده است. این همکاری‌ها و همراهی‌های فرهاد رهبر با ابراهیم رئیسی از جایگاه احتمالی او در کابینه دولت سیزدهم خبر می‌دهد. اما چه سمتی در کابینه دولت رئیسی می‌گیرد؟ فرهاد رهبر به واسطه تحصیلات اقتصادی که دارد در بین وزرا احتمالا به عنوان وزیر اقتصادی و امور دارایی انتخاب شود. از او برای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز نام برده است.
بنابراین براساس برخی گمانه‌زنی‌ها می‌توان جایگاه فرهاد رهبر را در دولت رئیسی اینطور تشریح کرد:
وزارت: در بین وزرا به جهت داشتن دکتری اقتصاد می‌تواند در جایگاه وزیر اقتصاد و وزیر صمت باشد. همچنین از جهت این که ریاست دو دانشگاه تهران و آزاد را در کارنامه دارد، انتخاب شدن او به عنوان وزیر علوم نیز احتمال کمی به نظر نمی‌رسد.
معاون اول رئیس‌جمهور: اما شاید جایگاه فرهاد رهبر در کابینه ابراهیم رئیسی متاثر از ارتباط نزدیک آنها با یکدیگر باشد، یعنی سمت معاون اولی رئیس‌جمهور. او در دو دوره انتخابات ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی از سمت خود به عنوان هیئت نظارت بر انتخابات استعفا داده و در کنار رئیسی ایستاده، در آستان قدس هم مشاور اقتصادی او بوده است. همچنین پیگیری‌های تجارت‌نیوز حاکی از این است که فرهاد رهبر از چند ماه مانده به انتخابات، برنامه‌های اقتصادی ابراهیم رئیسی را آماده کرده و در چینش کابینه اقتصادی رئیسی نقش محوری دارد. بنابراین، این احتمال وجود دارد که ابراهیم رئیسی از فرهاد رهبر به عنوان معاون اول خود برای دولتش استفاده کند. انتخاب او به عنوان معاون اقتصادی رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز از دیگر احتمالات جایگاه فرهاد رهبر در کابینه ابراهیم رئیسی در دولت سیزدهم است. »
بوی بهبود ز اوضاع جهان می‌شنویم؟!
آفتاب یزد نوشت: فارغ از جایگاه چهره‌ها و آدم‌های دور و نزدیک به آقای رئیسی، چنین به نظر می‌رسد، شکاف عمیقی بین سیاست بازی‌ها و افکار آقای رئیسی به وجود آمده، او می‌کوشد چهره‌هایی برای برون رفت جامعه از مشکلات عدیده پیدا کند اما سیاست بازها می‌کوشند به اصطلاح «سرشان بی‌کلاه نماند» و این یعنی به طور طبیعی «آب» این عده با رئیس جمهور منتخب به یک جوی نخواهد رفت.
در کنار خبرهایی که با فاصله از حلقه‌ی اول اطرافیان رئیسی به گوش می‌رسد، گمانه زنی‌ها بیداد می‌کند اما از آقای رئیسی و دوستان وی چنین به نظر می‌رسد که خواهان کار بی‌منت و بی‌حاشیه هستند و این یعنی آن‌هایی که معتقدند کابینه‌ی اعلام شده در نقطه‌ی پایانی و آغازین شروع به کار دولت سیزدهم به طرز خارق العاده‌ای بسیاری را شگفت زده خواهد کرد. در این میان اما بدون توجه به جبهه و جناح فرهاد رهبر و پیشینه‌ی او در دولت‌های مختلف، جای خرسندی و امیدواری است که قوی‌ترین و تاثیرگذارترین و نزدیک‌ترین چهره به آقای رئیسی، از دانشگاه می‌آید با کوله باری از تجربیات علمی، تجربی و اجرایی.
علی نیکزاد و آینده‌ی سیاسی او در دولت رئیسی
برخی همچنان معتقدند علی نیکزاد در دولت سیزدهم قطعا جایگاه ویژه‌ای خواهد داشت از معاون اولی گرفته تا وزارتخانه و حوزه‌ی ریاست جمهوری و اما با توجه به توصیه‌ی صریح رهبر فرزانه انقلاب، اهتمام رئیسی به‌عدم یارگیری از مجلس و شاید حضور مفیدتر نیکزاد در مجلس؛ عملاً نام علی نیکزاد در بین دولتمردان ثبت نشود اما انتخاب او به عنوان رئیس ستاد رئیسی انتظار‌هایی به وجود آورده که بعید به نظر می‌رسد ماندگاری نیکزاد در مجلس یازدهم به طول انجامد. گره این معماها تا یکی - دو هفته‌ی دیگر بازخواهد شد اما امیدواریم رئیسی در این روزهای سخت، توان بیرون آمدنِ از چنبره‌ی مدعیان و «طلبکارها» را داشته باشد!
گزینه های دیگر معاون اولی به غیر از رهبر و نیکزاد
1- دکتر سعید جلیلی
سعید جلیلی محتمل ترین گزینه برای پست معاون اولی دولت رئیسی می باشد . چهره ای که در ایام تبلیغات انتخاباتی با اقبال بسیاری از سوی مردم مواجه گردید و اما در نهایت برای پیروزی جریان انقلابی به نفع آیت الله رئیسی کناره گیری کرد . جلیلی در سال ۱۳۷۰، رئیس اداره بازرسی وزارت خارجه، در سال ۱۳۷۶، معاون اداره اول آمریکا در وزارت خارجه، در سال ۱۳۷۹، مدیر بررسی‌های جاری دفتر رهبری، در سال ۱۳۸۴، معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در سال ۱۳۸۶، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، در سال ۱۳۸۷، نماینده رهبری در شورای عالی امنیت ملی (سمت کنونی)، بوده است. جلیلی همچنین از سال ۱۳۹۲ عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است.
2- دکتر علی رضا زاکانی
علی رضا زاکانی دومین چهره ای بوده که به عنوان پست معاون اولی مطرح می باشد . شاید تا پیش از انتخابات نام زاکانی برای مردم بسیاری از شهرها آشنا نبود اما در ایام تبلیغات و مناظرات انتخاباتی بسیاری از مردم به دلیل روحیه انقلابی و فساد ستیزی وی ، به او علاقه مند شدند . ضمن اینکه او در ایام مناظرات به صدای مردم معترض به سیاست های دولت روحانی تبدیل شده بود که باعث محبوبیت وی در جامعه گردید . همین امر البته باعث شده مردم در شبکه های اجتماعی از رئیسی مطالبه حضور زاکانی در وزارت کشور را داشته باشند تا بتواند با روحیه فساد ستیزی خود ، ریشه فساد در ادارات دولتی شهرها و شهرستان ها را بخشکاند . با این حال زاکانی یکی از گزینه های احتمالی برای پست معاون اولی هم می باشد . وی در سوابق خود ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، نماینده قم در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران را دارد . او مسئول اسبق سازمان سازمان بسیج دانشجویی نمایندگی تهران در دوره‌های هفتم، هشتم و نهم مجلس شورای اسلامی و ریاست کمیسیون ویژه بررسی برجام را برعهده داشته‌است .
3- سردار سعید محمد
دکتر سعید محمد ، رئیس پیشین قرارگاه خاتم الانبیا و یکی از نامزد های انتخابات ریاست جمهوری که البته صلاحیتش از سوی شورای نگهبان " احراز" نشد ، دیگر گزینه مطرح برای پست معاون اولی می باشد . البته از وی به عنوان گزینه اصلی وزارت مسکن ، راه و شهرسازی نام برده شده اما شنیده شده در کنار آن نام وی برای پست معاونت اولی دولت رئیسی درحال بررسی است . سعید محمد به واسطه نگاه و مدیریت جهادی که در طول سال های گذشته در مناصب گوناگون در مجموعه های نظامی داشته ، می تواند وعده های مهم رئیسی به طور مثال وعده ساخت 4 میلیون مسکن و ... را مدیریت و به نتیجه مثبتی برساند .
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: علی اکبر رضایی
