به گزارش تیتربرتر؛ دور ششم مذاکرات وین چند وقت پیش به پایان رسید که نماینده ایران در این مذاکرات گفته مسائل جدی و مهمی هنوز کماکمان وجود دارد که باید حل و فصل شود.
چرا برجام سریع تایید نمی شود؟
عمده‌ترین مشکلی که از سوی طرف ایرانی مطرح است، چانه‌زنی دولت جو بایدن بر سر تعلیق یا لغو تحریم‌هایی است که در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ علیه ایران اعمال شد. مقامات ایرانی از لغو یا تعلیق اغلب تحریم‌ها سخن می‌گویند درحالی‌که رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران اخیرا گفته است همه تحریم‌های وضع شده علیه ایران در دوره ترامپ رئیس‌جمهور پیشین آمریکا لغو نخواهند شد.
درواقع آمریکا روز جمعه ۴ تیر (۲۵ ژوئن) سخنان مقامات ارشد ایران مبنی بر لغو کلیه تحریم‌های این کشور علیه صنایع نفت و کشتیرانی را تکذیب کرد. همچنین دولت آمریکا هنوز حاضر به لغو تحریم تسلیحاتی و لغو دستور اجرایی ترامپ در این زمینه نشده است.
این در حالی است که حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران روز چهارشنبه در جلسه هیات دولت گفته بود که همین امروز دوم تیر می‌توانیم تحریم را تمام کنیم، برویم همین الان اختیا‌رات را به آقای دکتر عراقچی بدهیم و به وین برود و در عرض چند روز توافق را نهایی کند و اعلام شود تحریم هم برداشته شود.
محمود واعظی، رئیس دفتر ریاست‌جمهوری نیز روز چهارشنبه دوم تیر از توافق برای برداشتن تحریم‌های نفتی و کشتیرانی از سوی آمریکا خبر داده بود. به گفته واعظی «حدود یک‌هزار و ۴۰ تحریم دوران ترامپ طبق این توافق برداشته می‌شود. در رابطه با تحریم افراد و دستگاه‌های مربوط به بیت مقام معظم رهبری هم توافق شده است که برداشته شود.» بنابراین یکی دیگر از عمده‌ترین مشکلاتی که بر سر راه احیای برجام وجود دارد، اختلاف‌نظر تهران و واشنگتن در خصوص لغو یا تعلیق تحریم‌ها است.
تاثیر مذاکرات وین بر بازار ارز
قیمت دلار آمریکا تحت تاثیر تنش‌های به وجود آمده و تغییر لحن طرفین مذاکره‌کننده رشد کرد و روی 24 هزار و 700 تومان قرار گرفت.
قیمت دلار آمریکا عصر روز گذشته روی 24 هزار و 400 تومان قرار داشت، اما نرخ دلار در شروع معاملات امروز 270 تومان از نرخ عصر روز گذشته بالاتر بود. دلار امروز کار خود را با قیمت 24 هزار و 670 تومان آغاز کرد. قیمت دلار در ادامه باز هم رشد کرد و در پایان معاملات نیمه اول روز روی 24 هزار و 700 تومان قرار گرفت.
درهم امارات نیز کار خود را با قیمت 6 هزار و 760 تومان آغاز کرد و تا پایان معاملات نیمه اول روز بالای مرز 6 هزار و 700 تومانی باقی ماند.
علت افزایش قیمت دلار چه بود؟
یک هفته از پایان دور ششم مذاکرات احیای برجام می‌گذرد و هنوز زمان دور هفتم مذاکرات مشخص نشده است. لحن طرفین مذاکره تغییر کرده است، هر دو طرف نسبت به طولانی شدن مذاکرات هشدار می‌دهند. هم ایران و هم آمریکا می‌گویند زمان تصمیم‌گیری برای طرف مقابل فرا رسیده است. وزیر خارجه آمریکا از باقی ماندن اختلافات جدی در این مذاکرات سخن می‌گوید. این اخبار فضای بازار را پر کرده است و قیمت دلار تحت تاثیر عدم اطمینان به وجود آمده افزایش یافت.
چانه‌زنی در مراحل پایانی مذاکرات
این که ناگهان یک متغیر جدید ظهور کند و روند مذاکرات تحت تاثیر این متغیر جدید کلا تغییر کند چندان محتمل نیست. از جمله اخباری که جلب توجه می‌کرد این بود که هر دو طرف معتقدند که طرف مقابل باید تصمیم بگیرد. در نتیجه به نظر می‌رسد در مراحل پایانی مذاکرات طرفین در حال چانه‌زنی هستند.
تاثیر مذاکرات بر قیمت سکه امامی
همراه با افزایش قیمت دلار، قیمت سکه امامی نیز رشد کرد. البته رشد ابتدای کار قیمت طلای جهانی در معاملات امروز نیز به افزایش قیمت سکه کمک کرد. قیمت سکه عصر روز گذشته روی 10 میلیون و 540 هزار تومان قرار داشت. نرخ سکه در شروع معاملات امروز 130 هزار تومان از نرخ عصر روز گذشته بالاتر بود و روی 10 میلیون 670 هزار تومان ایستاده بود.
تحلیل‌گران معتقد بودند اگر سکه در طول معاملات امروز بالای مرز 10 میلیون و 600 هزار تومان باقی بماند، شانس آن برای پس گرفتن مرز 10 میلیون و 800 هزار تومان زیاد می‌شود. قیمت سکه معاملات نیمه اول امروز را با قیمت 10 میلیون و 720 هزار تومان به پایان رساند و بالای 10 میلیون و 700 هزار تومان قرار گرفت. در نتیجه سکه در طول معاملات امروز به مرز حساس 10 میلیون و 800 هزار تومان نزدیک شد.
برای جمع‌بندی می‌توان گفت میزان تنش در فضای مذاکرات قدری افزایش یافته است و قیمت دلار در واکنش به این مسئله بالا رفت. قیمت درهم بالای 6 هزار و 700 تومان نوسان می‌ند. سکه امامی تحت تاثیر افزایش قیمت دلار رشد کرد. قیمت سکه بالای مرز 10 میلیون 700 هزار تومان نوسان می‌کند و انتظارات افزایشی در بازار سکه قدری تقویت شده است.
بازارها چه زمانی از برجام نفع می برند؟
اظهاراتی که نشان می‌دهد بر خلاف اظهارات پیشین، مسیر برجام و رسیدن به توافق آنقدر هم که گفته می‌شد هموار نبوده و هنوز مشکلات جدی و مهمی وجود دارد که باید رفع شود.
بازارها اما این مساله را زودتر متوجه شدند. دلار اگرچه در اواسط اردیبهشت ماه به ۲۰ هزار تومان هم رسید اما تنها چند روزی در این قیمت ماند و چون خبر امیدبخشی از مذاکرات ندید دوباره روند صعودی خود را آغاز کرد.
حتی از روز گذشته تاکنون هم، دلار اندکی افزایش یافته که برخی می‌گویند این واکنش بازار ارز به دور پنجم مذاکرات وین است. مذاکراتی که وعده توافق زودهنگام نمی‌‌دهد.
مطالب مرتبط:
اما مشکل مذاکرات چیست و چرا مذاکرات وین به نتیجه نمی‌رسد؟
مهرداد عمادیف مشاور اتحادیه اروپا چندی پیش در گفتگویی با تجارت‌نیوز اعلام کرده بود که مذاکرات وین پیچیدگی‌های بسیاری دارد. پیچیدگی‌هایی که قابل مقایسه با دور قبلی مذاکرات در سال ۲۰۱۵ نیست.
به گفته عمادیف دور قبل عمده مذاکرات بین ایران و امریکا بود و طرف‌های اروپایی در تلاش بودند تا مذاکرات سریع‌تر به نتیجه برسد. اما این بار اروپای ۳ و کشورهایی چون فرانسه و آلمان نگرانی‌های جدی دارند و به نظر می‌رسد که تا این نگرانی‌ها به نتیجه نرسد، توافق هم حاصل نمی‌شود.
نگرانی فرانسه و آلمان چیست؟
آنگونه که مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا می‌گوید این نگرانی‌ها دو قسمت دارد، یکی نگرانی و ادعای کویت و امارات و عربستان سعودی درباره فعالیت هسته‌ای ایران در منطقه و دستیابی ایران به سلاح اتمی.
دوم ادعای کشورهای اروپای ۳ که به برخی از فعالیت‌ها و پرونده‌های ایران در این کشورها اشاره می‌کنند و می‌گویند برخی از فعالیت‌های ایران خارج از پروتکل‌های مشخص شده است.
به عبارتی به نظر می‌رسد آنچه مذاکرات این دور را دشوار کرده این است که فرانسه و آلمان می‌خواهند هم نگرانی کویت و امارات و عربستان سعودی را در این مذاکرات پاسخ دهند و هم نگرانی‌های اروپای ۳ را. فضایی که به گفته عمادی «هم عمق گفتگوها را پیچیده کرده و هم فضای مثبت گفتگوها را تحت تاثیر قرار داده است.»
اما چرا نگرانی‌های سه کشور عربی برای فرانسه اهمیت دارد؟ به گفته عمادی این مساله مربوط به قراردادهای تجاری و اقتصادی است که فرانسه با برخی از کشورهای منطقه امضا کرده است.
به گفته عمادی «این خواسته فرانسه در چارچوب روابط اقتصادی و قراردادهای بزرگ تجاری است که با سعودی‌ها و تل‌آویو امضا کرده و این کشور حتی مذاکراتی با قطر برای تامین انرژی انجام داده است.»
به عبارتی اکنون ذینفعان برجام و مذاکره میان ایران و آمریکا هم در منطقه و هم در اروپا بیشتر شده است. همین عاملی است که روند مذاکرات را پیچیده و البته کُند کند.
البته قطعا موارد دیگری هم وجود دارد که به مباحثی همچون فعالیت‌های موشکی دفاعی ایران بر می‌گردد. اما هرچه هست نتیجه این شده که روند مذاکرات دشوار شود.
این در حالی است که آنچه از اظهارات مقامات ایرانی بر می‌آید این است که آنها تصور می‌کنند بازگشت به برجام یک شبه ممکن است. همانگونه که دونالد ترامپ اردیبهشت ۹۷ یک شبه از برجام خارج شد.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآرونده: علی اکبر رضایی
