تیتربرتر؛ تقویت حافظه درازمدت با تکرار و تمرین امکانپذیر است و جایگیری و بازیابی مطالب را بهبود میبخشد. هر چه زمان بیشتری صرف یادگیری شود، اطلاعات بیشتری به یاد خواهیم آورد و زمان کمتری برای یادآوری صرف میشود. گاهی نیز یادگیریهای قبلی با اطلاعات جدید مداخله میکند. زماندهی و فاصلهگذاری بین مطالب در بهبود حافظه مؤثر است.
علت اصلی فراموشی کودکان
گاهی کودکان دچار اختلالات رفتاری و روانی هستند و این اختلالات باعث مشکلات متعددی میشود و ممکن است ریشه فراموشی کودک در آن باشد. در اینجا به چند نوع از این اختلالات به صورت مختصر اشاره میکنیم.
در اختلال سلوک، کودک رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان میدهد و نزاع، تخریب و تهدید راه میاندازد. کودکی که دچار این اختلال باشد به مشکلات تحصیلی نیز دچار میشود و با توجه به اینکه این کودکان بازخوردهای منفی از اطرافیان میبینند و افکارشان درگیر مسائل منفی است، در کارهای خود دچار فراموشی نیز میشوند و گاهی تظاهر به فراموشی در کودکان آنچه از آنها خواسته شده است نیز میکنند.
اختلال لجبازی- نافرمانی نیز بر فراموشی در کودکان مؤثر است. کودکانی که دچار این اختلال هستند، جر و بحثهای زیادی با بزرگسالان دارند، تقاضاها و قوانین را به طور عمدی رد میکنند، دیگران را میآزارند و عصبانی میکنند. آنها به راحتی توسط دیگران تحریک میشوند و از کلمات زشت و وقیح استفاده میکنند. این کودکان نیز هم به صورت عمدی و هم غیرعمدی دچار فراموشی میشوند.
کودکان مبتلا به اختلال اضطراب، نگرانیهای مداوم در مورد از دست دادن یا آسیب دیدن احتمالی افرادی که به آنها وابسته هستند، دارند. در مورد اتفاقات بد نگرانند، بیمیلی و امتناع مداوم از رفتن به مدرسه دارند، از جدایی میترسند و کابوسهای تکراری با مضمون جدایی میبینند. این کودکان در مدرسه ناآرام هستند و به علت درگیریهای ذهنی توجهی به آنچه در کلاس گفته میشود، ندارند و دچار فراموشی میشوند.
کودکان بیش فعال معمولاً پرحرف هستند، در تمرکز ناتوانند، صبر و حوصله ندارند، در توجه به جزئیات ناتوان هستند و مسلماً در انجام تکالیف مدرسه و سایر وظایفی که به عهدهشان گذاشته میشود، مشکل دارند و دچار فراموشی میشوند.
فوبی بیماری است که در آن فرد به طور غیرطبیعی و غیرمنطقی از مورد خاصی وحشت دارد. اضطراب شدید، تپش قلب، تعریق، لرزش، حالت تهوع و خستگی عمیق از علائم این بیماری محسوب میشود. این افراد فکرهای وسواسی دارند و احساس حقارت میکنند و درگیریهای ذهنی آنها باعث فراموشی میشود.
کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری ممکن است در یک یا چند مورد از زمینههای آموزشی مشکل داشته باشند؛ اختلال در خواندن، اختلال در نوشتن و اختلال در ریاضیات. این افراد معمولاً در حافظه فعال خود دچار مشکل هستند و همین باعث فراموش کردن دروس یا آنچه از آنها خواسته شده است، میشود.
گاهی محیط برای کودک استرسزا و نامطلوب است. این محیط میتواند خانه یا مدرسه باشد. اگر در خانه میان والدین یا والدین با فرزندان تشنج و درگیری باشد، نگرانی به کودک وارد میشود و مشغولیت ذهنی و استرس باعث فراموشی میشود. اگر محیط مدرسه نیز جذاب و آرام نباشد، کودک نمیتواند تمرکز خود را برای آنچه از او میخواهند، به کار گیرد.
توصیه میشود که علت فراموشی کودک به خوبی بررسی شود. اگر عامل اختلال خاصی است، درمان اساسی و ریشهای انجام شود و اگر ضعف در حافظه باشد، باید تمرینات تقویت حافظه انجام شود و عامل محیطی نیز میتواند با اصلاح محیط حل شود.
مطالب مرتبط:
راه های پیشگیری از بیماری فراموشی در کودکان
ما با استقلال دادن به کودک و ایجاد مسئولیت پذیری در او می توانیم از بیماری فراموشی کودکان پیشگیری کنیم. اگر برای کودک جای مشخصی برای نگه داری اسباب بازی ها و لوازمش مشخص شود و از همان ابتدا از این نظم استفاده کنیم، کودک نیز از ما تقلید خواهد کرد و در نتیجه مهارت های نظم و ساماندهی او پیشرفت خواهد کرد. البته مشخص است که برای بهتر شدن این پیشگیری ها باید هربار که کودک وسیله ای را در جای خودش قرار داد مورد تشویق و تحسین قرار بگیرد.
اطمینان حاصل کنید که کودک جا لباسی اختصاصی و جای به خصوص برای اسباب بازیها و کتابهایش، دارد. به این جاهای اختصاصی برچسب بزنید و از همان ابتدا از آنها به طور مداوم استفاده کنید. کودک از شما تقلید خواهد کرد و در نتیجه، مهارتهای سازماندهیاش رشد خواهند کرد.
هنگامی که کودک دنبال چیزی میگردد و آن را در جای مخصوصش پیدا میکند، او را برای قرار دادن شیء در جای مناسب تحسین کنید. هنگامی که کتش را به جا لباسی آویزان میکند و یا این که یک اسباب بازی را در جای خودش قرار میدهد، نکاتی را درباره بازدهی کارش و اینکه چقدر آسانتر دفعه بعد میتواند کتش یا اسباب بازیش را پیدا کند، ذکر کنید.
با بزرگتر شدن کودک، راهبردهای سازماندهی خودتان را به او نشان دهید (این امر ممکن است مستلزم این باشد که خودتان چنین مهارتهایی را به دست آورید). به کودک یک تقویم بدهید و در بعدازظهر روزهای آخر هفته برنامه هفته آینده را مرور کنید و به او کمک کنید که فهرستی از چیزهایی که باید به یاد داشته باشد را تهیه کند. بر روی تقویم ساعات و روزهای مهمانیها و قرارها را ثبت کنید. گاهی یک فهرست یادآور روزانه نیز کمک میکند. تمام موضوعاتی را که کودک باید در آن روز به یاد بیاورد، ثبت کنید. فهرست را روی آینه، یخچال یا کتابچهاش بچسبانید و به او یاد آوری کنید که به آن نگاه کند!
روشهای مختلفی وجود دارد که براساس آن، میتوانید به کودکتان آموزش دهید که به جای فراموش کردن، به خاطر بیاورد. این کار را به او از طریق نقش بازی کردن، تمرین مثبت و الگو قرار دادن آموزش دهید.
کودک قبل از ترک خانه بایستد و از خودش بپرسد آیا من چیزی را فراموش نکرده ام؟ در مقابل درب توقف کند، تا ده بشمارد و اطمینان حاصل کند که چیزی را جانگذاشته است. این کار را با وادار کردن کودک به جستجوی بدنی خودش کامل کنید.
به او یاد دهید که بدنش را از فرق سر تا نوک پایش وارسی کند و به دنبال اشیاء فراموش شده بگردد. «آیا کلاه، عینک، ژاکت، کیف، کتابها، دستکش، جامدادی و… را با خود برداشتهام؟
به او نشان دهید که چطور به دنبال چیزهایش بگردد و توجه کنید که آیا او میتواند با چشم یکی از وسایلش را که جا گذاشته است نشان دهد یا نه. به او یاد دهید از چیزهایی که میبیند به عنوان نشانهای برای به یاد آوردن چیزهای دیگر استفاده کند. برای مثال، دیدن تکلیف شب بر روی تخته سیاه پیش از ترک کلاس، به او یادآوری خواهد کرد که چه چیزهایی را برای انجام تکلیف شب بردارد.
فهرستی از اشیایی که باید در آن روز به خاطر آورده شوند، تهیه کنید و کودک را وادارید که آن را در جایی که به آسانی دیده شود، نگه دارد تا بدین وسیله چیزها را به خاطر بیاورد. تکههای کوچک برچسب (اتیکت) برای این منظور مناسب هستند.
درمان بیماری فراموشی در کودکان
1- استفاده از پیامد های طبیعی
مؤثرترین راه برای یاد آوری، به خاطر آوردن پیامدهای فراموش کاری است. کودکان معمولا بسیاری از چیزها را به خاطر نمیآورند، زیرا پدر و مادرشان به جای آنها این کار را انجام میدهند: «ما نمیخواهیم که «جو» راکت تنیسش را گم کند، بنابراین به جای او آن را به خاطر میآوریم. چون اگر آن را گم کند، مجبور خواهیم شد برای او راکت دیگری بخریم.» «چون نمیخواهیم مجبور شویم کفشهای ورزشی را به مدرسه ببریم، به «ماری» یاد آوری میکنیم که وقتی دارد به کلاس میرود، آنها را با خودش ببرد.» ولی این کار، عادت ماری یا جو را تغییر نخواهد داد. اگر اجازه دهیم که آنها نتایج فراموشکاری را تجربه کنند، کار درست خواهد شد.
2- مواجه کردن کودک با مشکلات ایجاد شده
اگر کودک دستکشهایش را فراموش کرد، بگذارید همان طور بماند. ممکن است او نتواند آن روز در بازی شرکت کند. به مدرسه نروید و آن را برای کودک نبرید.
3- مشکل کردن فراموشی برای کودک
اجازه دهید که او در صورت امکان خودش شیء فراموش شده را پیدا کند. او میتواند برای پیدا کردن اشیاء گمشده تلفن بزند و یا این که به جایی برود که در صورت لزوم با همراهی شما باشد) ولی خودتان هیچ تلاش غیرلازمی را انجام ندهید.
4-استفاده از تصحیح بیش از حد
هنگامی که کودکتان چیزی را فراموش یا گم میکند، او را وادار کنید روشهای به خاطر آوردن را چند بار در حضور شما تمرین کند. اگر بن عادت کرده است نهارش را فراموش کند، میتوانید درست قبل از رفتن او از خانه این موضوع را به او یادآور شوید، ولی بعدا او را وادار کنید که سه بار بیرون آوردن غذا از یخچال و گذاشتن آن در کیف مدرسهاش را تمرین کند. اگر سوزان کتش را در مدرسه جا میگذارد او را وادار کنید که نقش جستجوی بدنی را بازی کند (مثلا وانمود میکند که در مدرسه یا خانه یک دوست در حال بازی در یک فیلم است.)
5- نخریدن فوری
کودک را وادارید که با انجام دادن کارهای بیشتر در منزل، بهای آن را بپردازد. یا این که او را وادار کنید که از پس انداز و یا پول توجیبیاش دست کم قسمتی از بهای آن را بپردازد.
6- تحسین تلاش های دراز مدت کودک
کودک خود را برای مسؤلیتی که پذیرفته است تحسین کنید. یادداشتی از تعداد روزهایی که چیزی جا گذاشته شده یا گم شده است تهیه کنید. او را برای استفاده از روشهای به خاطر آوردن تحسین کنید. روی کارهای خوب تأکید کنید: «میدونی که سه هفته است که نهارت رو فراموش نکردی؟ این کار رو ادامه بده. شرط میبندم که میتونی رکورد رو بشکنی.»
داروهای درمان فراموشی
درمان بیماری فراموشی در کودکان برای درمان فراموشی در کودکان با استفاده از روش های رفتار و روان درمانی می توان به کودک روش های مبارزه با فراموشی و تقویت حافظه را آموخت که در آن مثلا درمانگر یک طرز برخورد مناسب را به کودک خواهد اموخت و از بدی های رعایت نکردن آن برای کودک می گوید سپس از کودک خواسته می شود تا مانند یک مدلی خاص این رفتارها را انجام دهد که می تواند در آموزش تمرکز حواس و کاهش فراموشی در کودک مبتلا به بیماری فراموشی نقش اساسی داشته باشد.
به هر حال کارهایی دیگر نیز به صورت تخصصی در دوره درمانی این کودکان صورت می گیرد و در این بین مهم ترین نکته این است که والدین این گونه بیماری های را در کودک بشناسند تا در صورت مشاهده علائم آن در اولین فرصت ممکن با اقدامی سریع و مشاوره با مشاوران مجرب روان شناسی و پزشکان از تشدید بیماری جلوگیری کرده و آن را بهبود دهند چرا که اگر این بیماری تشخیص داده نشود می تواند برای کودک بسیار خطرناک و در آینده آن ها تاثیر منفی بسیار زیادی داشته باشد.
داروهای که در زیر معرفی می کنیم حتما با تجویز پزشک باشد:
قرص مودافینیل
مودافینیل برای درمان خواب آلودگی بیش از حد، معجزه می کند. افرادی که شب کار هستند، از این قرص استفاده می کنند تا تمرکز کافی برای فعالیت های خود را داشته باشند.
این دارو برای مشکلات تنفسی حین خواب نیز تجویز می شود. این نوتروپیک در دسته داروهای تقویت کننده بیداری جای دارد و به شما کمک می کند تمرکز و هوشیاری لازم را به دست آورید.
مودافینیل با تغییر مقادیر برخی از مواد شیمیایی بخشی از مغز که مسئول تنظیم خواب و بیداری است کار خود را انجام می دهد.
خواص اسیدهای آمینه
اگر پروتئین کافی در رژیم غذایی خود دریافت می کنید، احتمالاً نیازی به مکمل اسیدهای آمینه اضافی ندارید. اما کمبود این ماده حیاتی در بدن شما فعالیت های زیادی را تحت الشعاع قرار می دهد.
بگذارید ببینیم آمینو اسیدهای ضروری بدن چه نامیده می شوند و چه مسئولیت هایی بر عهده دارند.
- فنیل آلانین: پیش ماده انتقال دهنده های عصبی همچون تیروزین، دوپامین، اپی نفرین و نوراپی نفرین می باشد. این ماده در ساختار و عملکرد آنزیم ها و در تولید اسیدهای آمینه دیگر نقش اساسی ایفا می کند.
- متیونین: درفرآیند متابولیسم، جذب مواد معدنی ضروری و سم زدایی بدن از اهمیت بالایی برخوردار است.
- والین: به تحریک رشد و ترمیم ماهیچه ها کمک می کند و برای تولید انرژی در بدن حیاتی است.
- ترئونین: بخش اصلی پروتئین های ساختاری مانند کلاژن و الاستین می باشد که جزو اجزای مهم پوست و بافت همبند به شمار می آیند. همچنین در سوخت و ساز چربی ها و عملکرد سیستم دفاعی بدن نقش دارد.
- تریپتوفان: پیش ماده سروتونین بوده و در تنظیم اشتها، خواب و خلق و خو تاثیر دارد.
- لوسین: حضورش برای سنتز پروتئین، ترمیم عضلات، تنظیم سطح قند خون، تحریک بهبود زخم و تولید هورمون های رشد مهم است.
- ایزولوسین: در بافت ماهیچه تمرکز یافته و برای عملکرد سیستم ایمنی، تولید هموگلوبین خون و تنظیم انرژی حیاتی است.
- لیزین: در تولید کلاژن و الاستین، هورمون، آنزیم و جذب کلسیم موثر می باشد.
- هیستیدین: تولید کننده هیستامین، یک انتقال دهنده عصبی ضروری برای پاسخ ایمنی، هضم، عملکرد جنسی و چرخه خواب می باشد.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: مریم طلوع