به گزارش تیتربرتر: بعد از شکست تاریخی بورس در ایران حالا مردم روانه ی بازار ارزهای دیجیتال شده اند اما باید توجه داشت که سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال نیز به مانند تمام بازار های موازی میتواند ریسکی باشد.
ریسک سرمایه گذاری در بازار رمزارز
با سرایت ویروس کرونا به اقتصادهای بزرگ جهان، توجه به سرمایه‌گذاری در بازارهایی نظیر طلا و رمزارز شدت گرفته است. تا جایی‌که هر اونس جهانی طلا در مرداد سال گذشته به ۲۰۶۰ دلار رسید و بیت‌کوین هم اخیراً تا قله ۶۴ هزار دلاری بالا آمد و اخیراً در محدوده ۵۰ هزار دلاری نوسان می‌کند.
در سال‌های اخیر در ایران نیز موج جدیدی از سرمایه‌گذاری در بازار رمزارزها شکل گرفته که نسبت به آن بیم و امیدهایی وجود دارد. شاید مهم‌ترین دلیل استقبال مردم کشورمان از بازار رمزارزها، بهره‌مندی از افزایش نرخ ارز و افزایش قیمت جهانی رمزارزها باشد؛ اتفاقی که ناشی از ارزش‌گذاری دلاری رمزارزهایی مانند بیت‌کوین است.
فارغ از دوران صعودی قیمت رمزارزها، ریزش‌های اخیر بازار ارز و کاهش قیمت بیت‌کوین، ۲ مؤلفه مهم برای افت تصاعدی ارزش دارایی برای سرمایه‌گذاران ایرانی بازار رمزارزها محسوب می‌شود. آخرین تحول قیمتی در بازارهای ارزهای دیجیتال نیز مربوط به سیاست‌گذاری اقتصادی آمریکا با رونمایی از یک بسته مالیاتی بود که نشان‌گر اثرپذیری و دهن‌بینی نرخ‌ها در این بازار دارد.
در این باره، ریزش شدید قیمت بیت‌کوین که سابقه آن به ریزش ۸۰ درصدی قیمت در حد فاصل دسامبر ۲۰۱۳ تا ژانویه ۲۰۱۵ و نیز ریزش ۷۲ درصدی قیمت بیت‌کوین در سال ۲۰۱۸ باز می‌گردد، از یک سو و امکان کاهش نرخ ارز در ایران از سوی دیگر، (بر فرض مصون ماندن از هرگونه کلاهبرداری و مسدودی)، خطر کاهش ارزش دارایی مردم در این بازار را گوشزد می‌کند.
فارغ از نوسانات شدید قیمتی، در روزهای اخیر اخبار بدی از کشور ترکیه به گوش معامله‌گران بازار رمزارز رسیده است. چندی پیش، صرافی تودکس (thodex) از دسترس خارج و مدیر این صرافی با ۲ میلیارد دلار رمز ارز متواری شد؛ از سوی دیگر، صرافی وبیت‌کوین (vebitcoin) نیز در ابتدای این هفته از سوی ناظر مالی ترکیه تعطیل و تمامی حساب‌های بانکی این صرافی مسدود و کارکنان آن دستگیر شدند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد، فقدان زیرساخت حقوقی و ذات شفافیت‌گریز ارزهای دیجیتال، کار را برای احقاق حقوق مالباختگان و شاکیان پرونده‌های رمزارز تقریباً ناممکن کرده است؛ حال آنکه این امر به دلیل مسدود شدن کیف پول برخی ایرانی‌ها در شرایط تحریم و افزایش کلاهبرداری‌ها از افراد ناآگاه و مشتاق به سرمایه‌گذاری در حوزه استخراج یا معامله رمزارزها بیش از سایر کشورهای جهان به چشم میخورد.
در همین ارتباط، سرهنگ رجبی، رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا در یک گفت‌وگوی تلویزیونی با بیان اینکه تعداد تخلفات در حوزه ارزهای دیجیتال افزایش پیدا کرده، گفت: عمده پرونده‌های ثبتی در پلیس فتا مربوط به مالباختگانی است که اطلاع و شناختی نسبت به پدیده رمزارز و فرآیند استخراج و معامله آن نداشته و سرمایه خود را با انگیزه سرمایه‌گذاری در اختیار کلاهبرداران قرار می‌دهند.
وی در خصوص مخاطرات سرمایه‌گذاری در بازار رمزارزها اظهار داشت: سرمایه‌گذاری به صورت پانزی یکی دیگر از دام‌هایی است که کلاهبرداران برای سرمایه‌گذاران پهن کرده‌اند. در این روش افراد سرمایه خود را در اختیار شرکت‌هایی قرار داده که قول سود چشمگیر ماهیانه به آنان می‌دهند. عمده این شرکت‌ها خارج از کشور هستند و تا زمانی که هرم سرمایه‌گذاری تکمیل نشده باشد، به اعضا سود می‌دهند. اما پس از تکمیل هرم، اقدام به کلاهبرداری کرده و دیگر اثری از آن شرکت نخواهد بود.
از طرفی، اخیراً اصغر بالسینی درباره آینده قیمت‌ها در ارزهای دیجیتال گفت: تجربه نشان داده در چنین بازارهایی ریسک عدم نفع و تحمیل زیان به سرمایه گذاران بسیار جدی و کلیدی است، همانطور که در روزهای اخیر بخش قابل توجهی از خریداران کریپتو کارنسی‌ها و بیت کوین که با قیمت‌های بسیار بالایی اقدام به خرید کرده بودند، دچار خسران و زیان جدی شدند.
این اقتصاددان هشدار داد: آنچه که میتواند باعث نگرانی جدی شود ورود بخش‌هایی از جامعه برای سرمایه‌گذاری در این حوزه است در حالی که متأسفانه تجربه و تحلیل دقیق و آگاهانه از روند بازار کریپتو کارنسی‌ها، نحوه قیمت‌گذاری، استخراج و معاملات ندارند و بر اساس جو روانی و فضای تبلیغاتی به وجود آمده وارد چنین بازاری می‌شوند.
کلاهبرداری در بازار ارز دیجیتال
بر اساس آنچه مطرح شد، امکان اثرپذیری قیمت‌ها در بازار ارزهای دیجیتال از سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها، تمرکز بالای چینی‌ها در فرآیند استخراج و مدیریت آتی بازار، انتظار اصلاح عمومی قیمت‌ها و لانه‌گزینی کلاهبرداران در زوایای پنهان پدیده رمزارز، مخاطرات بین‌المللی برای کلیه سرمایه‌گذاران محسوب می‌شود و به همین دلیل اغلب کارشناسان سهم حداقلی برای ارزهای دیجیتال در سبدهای سرمایه‌گذاری قائل هستند.
زوایای کمتر شناخته شده و پشت پرده پیچیده ارزهای دیجیتال به لحاظ فنی، بازار رمزارزها را بستری ایده‌آل برای اقدامات مجرمانه‌ای نظیر پولشویی، تأمین مالی تروریسم، کلاهبرداری و تأمین منابع سایت‌های شرط‌بندی کرده و همین مساله ریسک سرمایه‌گذاری در معاملات رمز ارزها را افزایش داده است.
بازار رمز ارز هم مانند بورس شکست میخورد؟
در ایران مدتی است گروهی از کارشناسان اقتصادی نسبت به تکرار سناریوی ریزش مردادماه ۱۳۹۹ بازار بورس در بازار ارزهای دیجیتال هشدار می‌دهند. استدلال این گروه، به اصلاح توأمان قیمت جهانی ارزهای دیجیتال و کاهش نرخ ارز بازمی‌گردد و از فقدان پشتوانه در ازای این دارایی پرحاشیه خبر می‌دهند. این در حالی است که برخی از سرمایه‌گذاران، برای فرار از ریسک بازار سهام و در امان ماندن از زیان‌هایی نظیر ریزش سال گذشته بازار سهام، وارد عرصه ارزهای دیجیتال شده اند.
آنچه در این میان حائز اهمیت و قابل تأمل است، مراجعه حجم بالای مالباختگان رمزارز و نیز مسدود شدن برخی کیف‌های پول سرمایه‌گذاران ایرانی به بهانه‌های مختلف در بازار ارزهای دیجیتال است؛ پدیده‌ای که بارها در رسانه‌ها مورد اشاره قرار گرفته و ریسک‌های مواجهه با آن مکرر بیان شده است؛ بنظر می‌رسد اطلاع‌رسانی عمومی نسبت به ابعاد پیدا و پنهان بازار رمز ارزها میتواند نقش مهمی در افزایش آگاهی مردم نسبت به این بازار جدید داشته و از مغبون شدن بسیاری از سرمایه گذاران که با حداقل دانش و شناخت، سرمایه خود را وارد این بازار می‌کنند، جلوگیری کند. مسئولیتی که بنظر می‌رسد مشترکا متوجه دستگاه سیاست‌گذار حوزه رمز ارز، یعنی بانک مرکزی و نیروی انتظامی است.
مطالب مرتبط:
رمز ارز یک فرصت برای کشور است
به رغم مزیت‌هایی که رمزارزها برای کشور ایجاد خواهند کرد، بانک مرکزی با اطلاعیه خود تنها بر جنبه تسهیل واردات کالا تاکید دارد. در صورتی که می‌توان از این رمزارزها در جا‌های دیگری استفاده کرد. به عنوان مثال درصدد احداث یک نیروگاه خورشیدی کنار فارم اترک در استان گلستان هستیم. برای این کار می‌توان رمزارز را به ریال تبدیل کرد. در این صورت می‌توان از یک شرکت داخلی ابزار لازم برای احداث این نیروگاه را تهیه کرد.
اشتغالزایی در داخل نیز به نوبه خود ایجاد می‌شود. اما با این بخشنامه بانک مرکزی عملا امکان خرید از داخل وجود ندارد و در عوض رمزارزها، باید کالا از خارج وارد کنیم. یعنی به دلیل اینکه درآمد فعالان این حوزه، به صورت رمزارز است، ما طبق مصوبه بانک مرکزی در سال پشتیبانی تولید به سمت خرید خارجی سوق داده شده‌ایم، در حالی که با توجه به ماهیت غیرمتمرکز این صنعت، نظارت بر اجرای این بخشنامه هم عملا غیرممکن است.
مشکل این نوع دستورات در جزیره‌ای بودن آنهاست و به دلیل اینکه صنعت بلاک‌چین متولی واحدی ندارند، این جزیره‌ها هر روز در حال دور شدن هستند و عملا فرصتی استثنایی که برای تبدیل ایران (به دلیل انرژی ارزان) به بهشت رمزارزها و استفاده از آن برای دور زدن تحریم‌ها وجود دارد، از دست می‌رود. مسوولان باید بدانند رمزارزها همان کار را با بانک‌ها می‌کنند که ایمیل با اداره پست و واتس‌آپ با ایمیل کرد. بنابراین به نظر من باید دولت هر چه زودتر یک متولی واحد برای آن درنظر بگیرد. در انجمن نخبگان ایران جلساتی را برای تاسیس انجمن توسعه رمزارزها با حضور نماینده وزارت کشور تشکیل دادیم و جالب است بدانید یکی از مدارکی که وزارت کشور برای تشکیل انجمن درخواست کرد، مجوز از متولی مربوطه بود. همانطور که گفته شد این صنعت متولی واحدی ندارد بنابراین واقعا نمی‌دانستیم به کجا باید درخواست داد.
با همفکری مقرر شد به معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری درخواست بدهیم. من فکر می‌کنم حداقل، چون وزارت ارتباطات کلمه فناوری را یدک می‌کشد شاید بهترین متولی واحد، وزارت ارتباطات یا معاونت علمی و فناوری رییس‌جمهور باشد. اما آنچه مهم‌تر از نام متولی است، تصمیم سریع‌تر دولت در انتخاب یک متولی واحد است.
آخرین وضعیت بازار رمزارز
به‌روزرسانی قیمت ارزهای دیجیتال (تا ساعت ۱۳ ظهر به وقت شرقی)؛ این رده حاوی تغییرات قیمتی ۱۰ ارز دیجیتالی بزرگ از نظر ارزش بازار است.
۱- بیت کوین
قیمت: ۵۴ هزار و ۸۱.۴۸ دلار
تغییرات قیمتی ۲۴ ساعت گذشته: ۸.۰۴ درصد افزایش
تغییرات قیمتی یک هفته اخیر: ۲.۳ درصد کاهش
۲- اتریوم
قیمت: ۲۴۹۵.۹۸ دلار
تغییرات قیمتی ۲۴ ساعت گذشته: ۷.۱۲ درصد افزایش
تغییرات قیمتی یک هفته اخیر: ۱۷.۱۹ درصد افزایش
۳- بایننس کوین
قیمت: ۵۴۱.۳۱ دلار
تغییرات قیمتی ۲۴ ساعت گذشته: ۶.۱۱ درصد افزایش
تغییرات قیمتی یک هفته اخیر: ۸.۷۸ درصد افزایش
۴- ریپل
قیمت: ۱.۲۹ دلار
تغییرات قیمتی ۲۴ ساعت گذشته: ۱۶.۲۲ درصد افزایش
تغییرات قیمتی یک هفته اخیر: ۲.۲۹ درصد کاهش
۵- تتر
قیمت: ۱.۰۰ دلار
تغییرات قیمتی ۲۴ ساعت گذشته: ۰.۰۱ درصد افزایش
تغییرات قیمتی یک هفته اخیر: ۰.۰۱ درصد افزایش
۶- کاردانو
قیمت: ۱.۲۴ دلار
تغییرات قیمتی ۲۴ ساعت گذشته: ۹.۵۶ درصد افزایش
تغییرات قیمتی یک هفته اخیر: ۳.۱۱ درصد افزایش
۷- دوج کوین
قیمت: ۰.۲۶۷ دلار
تغییرات قیمتی ۲۴ ساعت گذشته: ۱.۸۸ درصد افزایش
تغییرات قیمتی یک هفته اخیر: ۳۲.۲۸ درصد کاهش
۸- پولکا دوت
قیمت: ۳۲.۸۹ دلار
تغییرات قیمتی ۲۴ ساعت گذشته: ۷.۷۸ درصد افزایش
تغییرات قیمتی یک هفته اخیر: ۶.۰ درصد کاهش
۹- یونی سواپ
قیمت: ۳۶.۰۲ دلار
تغییرات قیمتی ۲۴ ساعت گذشته: ۶.۵ درصد افزایش
تغییرات قیمتی یک هفته اخیر: ۱۷.۷۵ درصد افزایش
۱۰- لایت کوین
قیمت: ۲۴۶.۰۲ دلار
تغییرات قیمتی ۲۴ ساعت گذشته: ۶.۹۸ درصد افزایش
تغییرات قیمتی یک هفته اخیر: ۴.۰۱ درصد کاهش
آنچه دیگران میخوانند:
گردآورنده: فرحان مرادی
