به گزارش تیتربرتر؛ سال ۹۹ برای صنعت و بازار خودروی کشور پرتلاطم بود؛ با کرونا آغاز شد، با تغییر روش‌های فروش و نوسان قیمت ادامه یافت و با رکودی سنگین در خرید و فروش به پایان رسید.
در تقویم خودرویی سال ۹۹ اتفاقات مهمی به ثبت رسید که از جمله آنها می‌توان به «تاخیر در آغاز به کار خودروسازان به‌دلیل شیوع ویروس کرونا»، «بازگشت شورای رقابت به قیمت‌گذاری و تغییر روش‌های فروش»، «تداوم سیاست قیمت‌گذاری دستوری»، «نوسان شدید قیمت در بازار» و «حذف و اضافه خودروها به‌خصوص پایان عمر پراید» اشاره کرد.
بررسی عوامل تأثیرگذار بر رشد قیمت خودرو
مرور تقویم بازار خودرو در سال ۹۹ نشان می‌دهد منحنی قیمت چند نقطه عطف را به ثبت رساند و تا توانست، مرزهای قیمتی را درنوردید. نقطه عطف نخست در اردیبهشت ثبت شد، به نحوی که قیمت‌ها رشدی سنگین را تجربه کردند و کف قیمت حسابی بالا آمد.
بازگشت شورای رقابت و به تبع آن، تغییر سازوکار فروش و اعمال روش قرعه‌کشی ( برای تعیین برندگان فروش خودروسازان) نیز نتوانست بازار را آرام کند و در تابستان نقطه عطف دیگری در منحنی قیمت به ثبت رسید. وزارت صمت و خودروسازان سعی کردند با افزایش فروش، رشد قیمت را متوقف کنند، اما ریشه انفجار قیمتی جای دیگری بود.
رشد انتظارات تورمی و افزایش قیمت ارز دلایل اصلی صعود قیمت خودرو بودند و از همین رو رشد فروش هم نتوانست مانع پیشروی قیمت‌ها شود. این اما پایان پیشروی بازار خودرو نبود، چه آنکه در پاییز قیمت باز هم بالا رفت و بلندترین نقطه عطف قیمتی به ثبت رسید. کف قیمت از ۱۵۰ میلیون تومان نیز بالاتر آمد و برخی خودروهای مونتاژی از مرز یک میلیارد تومان هم عبور کردند.
گذشت و گذشت تا اینکه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در آبان برگزار و در نتیجه آن، دونالد ترامپ شکست خورد و جو بایدن راهی کاخ سفید شد. با توجه مواضع نرم‌تر بایدن در مورد ایران و احتمال احیای برجام و لغو تحریم، انتظارات تورمی کاهش یافت و قیمت هم پایین آمد. در نتیجه منحنی قیمت در بازار خودرو نیز روندی نزولی به خود گرفت، تا جایی که کف قیمت به زیر ۱۰۰ میلیون تومان هم رسید.
در ادامه هرچند بازار با نوساناتی مواجه شد، با این حال روند نزولی بود. شرایط به شکلی پیش رفت که عرضه از سمت فروشندگان و حتی سوداگران افزایش یافت، با این حال در سمت تقاضا چندان استقبال نشد. تداوم این شرایط سبب شد در انتهای سال گذشته بازار خودرو به اصطلاح شب عید پررونقی نداشته باشد و خرید و فروش رکودی سنگین را به خود ببیند.
مطالب مرتبط:
وضعیت بازار خودرو در ایام تعطیلات نوروزی
به‌رغم تعطیلات نوروزی، قیمت خودرو برخلاف اسفندماه سال گذشته که ثبات خود را تا حدودی حفظ کرده بود، افزایشی شد. با این حال رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران در گفت‌و‌گو با «ایسنا» بالا و پایین شدن قیمت را از جانب صاحبان خودرویی خواند که در سایت‌های فروش تعیین می‌شود.
شنیده می‌شود که با وجود تعطیلات نوروزی و عدم انجام معاملات رسمی در بازار خودرو، قیمت محصولات ایران‌خودرو و سایپا نسبت به پیش از سال جدید از رکود و نوسانات محدود کاهشی خارج شده و روندی افزایشی به خود گرفته است.
اوایل سال گذشته نیز همراه با پایان تعطیلات نوروزی قیمت خودرو در بازار با افزایش قیمت چشمگیری همراه شده بود با این حال سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران عنوان کرده که بسیاری از مشاغل طی شش روز اول نوروز تعطیل بوده‌اند و از شنبه گذشته بازگشایی شده‌اند اما معامله خودرویی صورت نگرفته است.
بازار رسمی خودرو از امروز چگونه آغاز می شود؟
روند و تغییرات بازار خودرو از امروز که بازار به صورت رسمی آغاز به کار کند، مشخص می‌شود و می‌توان در رابطه با روند آن اظهارنظر کرد؛ اما در حال حاضر تحلیل درستی از بازار وجود ندارد. طی هفته گذشته نیز ممکن است که دارنده خودرو به هر قیمت دلخواه، خودرو خود را آگهی کرده باشد؛ این اعمال سلیقه را نمی‌توان مبنای واقعی بازار قرار داد.
موتمنی در رابطه با معاملات از طریق سایت‌ها تصریح کرد: فروشنده قیمتی سلیقه‌ای روی کالای خود قرار می‌دهد به‌گونه‌ای که جای چانه‌زنی نیز باشد و قیمت تعیین می‌شود و الباقی بستگی به خریدار و توافق آنها با یکدیگر دارد اما قیمت رسمی بازار نیست.
قیمت خودرو در چه صورت ارزان می شود؟
ابوالفضل خلخالی کارشناس صنعت خودرو در خصوص راه های کاهش قیمت خودرو به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: مهم ترین راه کاهش قیمت هر محصولی در بازار، افزایش عرضه است، اگر عرضه را در بازار افزایش دهیم، عرضه و تقاضا به نقطه تعادلی می رسند و در آن نقطه تعادلی، قیمت محصول مشخص می شود.
این کارشناس صنعت خودرو بیان کرد: اگر قیمت محصول پایین باشد، عرضه باید به حدی افزایش پیدا کند که به نقطه تعادلی عرضه و تقاضا برسیم، در نتیجه باید گفت که بهترین راه حل برای کاهش قیمت خودرو در قدم اول افزایش عرضه است. اگر عرضه خودرو را افزایش دهیم چند راه داریم، اینکه تولید داخل را افزایش و واردات را آزاد کنیم. در کل در کشور سهم واردات در خودرو خیلی کم است و کمتر از ۱۰ درصد بوده است.
خلخالی در خصوص دلیل کم بودن سهم واردات در کشور گفت: به چند دلیل سهم واردات کم است، یکی تعرفه واردات است که این بالاست. نرخ ارز هم هر چقدر واقعی شود نرخ بالا می رود و با توجه به اینکه ارز در کشور در دسترس نیست و قدرت خرید وجود ندارد، نرخ آن افزایش می یابد.
این کارشناس صنعت خودرو بیان کرد: باید عرضه تولیدات داخل را افزایش دهیم، این افزایش عرضه چند مشکل دارد. یکی اینکه در تامین برخی قطعات مشکل داریم، بعضی از قطعات نیاز به واردات دارند و با توجه به اینکه دلار به اندازه کافی نداریم و تحریم هستیم و نمی توانیم قطعات را وارد کنیم در نتیجه قیمت تمام شده محصول افزایش می یابد و خود واردات قطعات باعث افزایش قیمت می شود.
ضرورت داخلی سازی قطعات خودرو
خلحالی با بیان اینکه یکی از گلوگاه های افزایش عرضه، داخلی سازی قطعات است، گفت: اگر بخواهیم عرضه خودرو را در خودروسازان داخلی افزایش دهیم، باید به سراغ داخلی سازی قطعات برویم. بحث دیگری که پیش می آید، مهم ترین راه کاهش قیمت خودرو افزایش عرضه خودروسازان داخلی است و خودرو سازان داخلی برای افزایش عرضه نیاز به افزایش عمق داخلی سازی دارند.
او گفت: بحث دانش فنی در داخلی سازی مطرح است که باید این دانش را کسب کنیم. اکنون به لحاظ دانش فنی، جایگاه خوبی داریم می توانیم این دانش را گسترش دهیم و از این راه در هر حوزه ای دانش فنی را کسب کنیم. حجم سرمایه گذاری نیز در بخشی از قطعات مهم است.
این کارشناس صنعت خودرو با اشاره به کمبود مواد اولیه در داخلی سازی قطعات، ادامه داد: علاوه بر قطعات الکترونیکی بسیاری از مواد مانند فولاد با استحکام بالا، در صنعت قطعه سازی موجود نیست و نیاز به برنامه کلی برای تولید آن دارد. در این مواقع برای اینکه وابستگی نداشته باشیم باید برنامه های کلان ملی وجود داشته باشد، برای افزایش عرضه باید وابستگی به خارج از کشور را کم کنیم تا خودروساز داخلی بتواند عرضه مورد نیاز را ارئه کند.
خلخالی بیان کرد: اکنون در شرایطی که قیمت ارز بالا است و وارد کردن قطعات به صرفه نیست و از طرفی شرایط تحریمی وجود دارد، مهم ترین گلوگاه تولید نیاز به سیاست کلان هستند. ما باید قطعات مورد نیاز را تولید و وابستگی را کم کنیم و اینگونه قیمت خودرو کاهش خواهد یافت.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: الهام خلیلی خو
