تیتربرتر؛ بهار فصل تازگی و طراوت، نوشدن درختان و شکوفایی گلهاست؛ اما اگر شما هم یکی از میلیونها نفری هستید که حساسیت فصلی دارید، احتمالا فصل بهار عطسه، گرفتگی و آبریزش بینی و سایر علائم آزاردهنده آلرژی را برایتان تداعی میکند.
در این مقاله، به حساسیت فصل بهار، علائم و نشانهها، راههای بهبود و درمان آن میپردازیم.
حساسیت و آلرژی در فصل بهار
حساسیت یا آلرژى زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی فرد نسبت به مادهای بهنام آلرژن یا حساسیتزا واکنش بیشازحد نشان دهد. وقتی فردی حساسیت دارد، بدن او آنتیبادیهایی را تولید میکند که وارد سلول میشود و هیستامین و سایر مواد شیمیایی را آزاد میکند. هیستامین با ایجاد ورم بینی و ورم چشم، از ورود آلرژن به بدن جلوگیری میکند.
انواع حساسیت فصلی
حساسیت یا آلرژی به ۲ گروه تقسیم میشود:
- حساسیت فصلی: علائمش در بهار، تابستان یا پاییز اتفاق میافتد و معمولا بهدلیل گرده گیاهان یا هاگ کپکهاست.
- حساسیت همیشگی: علائمش در تمام طول سال اتفاق میافتد و ممکن است بهعلت ریزگردها، شورۀ حیوانات خانگی، کپک و سوسکها باشد.
در طول بهار، درختان و علفها گردههای ریزی را برای تولیدمثل تولید میکنند. بعضی گیاهان با استفاده از حشرات و بعضی توسط باد گردهافشانی میکنند. گردههایی که با باد پراکنده میشوند عامل اصلی حساسیت فصلی در افراد مبتلا به حساسیت فصلی هستند.
حساسیت در فصل بهار، که به آن تب یونجه یا رینیت آلرژیک هم میگویند، میتواند شما را بیمار کند. بهتر است قبل از اینکه دنبال گلها و چمن مصنوعی باشید، با شناخت بهتر این موضوع و استفاده از روشهایی ساده حساسیت فصلی را کنترل کنید.
چه گیاهانی باعث ایجاد حساسیت فصل بهار میشوند؟
فهرستی از گیاهانی که ممکن است باعث علائم حساسیتی شوند در ادامه آورده شده است:
- بید سرو سرو کوهی
- کاج نارون چمن برمودا
- غان زیتون لوئیچه چمنی
- توت صنوبر زبان گنجشک
- چنار چاودار چمن جانسون
- نخل توسکا گردوی آمریکایی
- بلوط سپیدار درخت قهوه کنتاکی
- راش افرای سیاه
تغییرات آبوهوا نیز روی مقدار گردهای که این گیاهان آزاد میکنند اثر میگذارد. در روزهای گرم، رشد و باروری گیاهان افزایش مییابد. در حالی که در روزهای بارانی انتشار گردهها تعدیل میشود. در روزهایی که باد میوزد، انتشار گردهها راحتتر میشود و علائم حساسیتی افراد افزایش مییابد.
مطالب مرتبط:
آشنایی با علائم حساسیت فصل بهار
حساسیت فصل بهار ممکن است علائم زیر را ایجاد کند:
- عطسه
- پف چشم
- علائم آسم
- گرفتگی بینی
- آبریزش بینی
- سیاهی زیر چشم
- کهیر (در موارد نادر)
- آبریزش و قرمزی چشم
- خارش چشم، بینی، گوش و دهان
- سرفه، خسخس سینه و تنفس دشوار
- آبریزش از عقب بینی (که آبریزش مخاط در پشت گلو احساس میشود)
- پیشگیری از حساسیت فصل بهار
- پیشگیری از حساسیت فصل بهار
درمان آلرژی فصل بهار با دارو
درمان آلرژی بهاری شامل یکسری داروها و درمانهای خانگی است.
انواع مختلفی از داروهای بدون نسخه و تجویزی هستند که علائم حساسیت را کاهش میدهند:
گیرندههای لوکوترین: این قرصها فعالیت مواد شیمیایی خاص درگیر در واکنش حساسیتی را مهار میکنند.
قطرههای چشمی: این قطرهها حساسیت چشمی در فصل بهار را درمان میکنند که میتواند تسکین مختصری برای قرمزی، خارش و ورم چشم باشد.
کورتیکواستروئیدهای بینی: نوعی اسپری بینی است که التهاب را کاهش میدهد و از جمله داروهای بسیار مؤثری است که پزشک برای درمان رینیت آلرژی تجویز میکند.
اسپری بینی: اسپری بینی کرومولین سدیم علائم حساسیت را کاهش میدهد و عوارض جانبی جدی ندارد. همچنین به نظر میرسد اگر قبل از شروع علائم از آن استفاده کنید مؤثرتر باشد.
سایر اسپریهای بینی: سایر اسپریهای موجود مسیرهای خشک بینی را نرم یا مخاط را نازک میکنند، علائم آبریزش پشت بینی را کاهش میدهند و نیز به جلوگیری از واکنش حساسیتی کمک میکنند.
داروهای ترکیبی: بعضی از داروهای مربوط به حساسیت ترکیبی از آنتیهیستامین و داروی ضداحتقاناند که میتوان به لوراتادین ـ سودواِفدرین (کلاریتین ـ دی) و فکسوفناتیدین ـ سودواِفدرین (آلگرا ـ دی) اشاره کرد.
آنتیهیستامینها: به رهایی از عطسه، خارش، آبریزش بینی و آبریزش چشم کمک میکنند که میتوان به لوراتادین (کلاریتین، آلاورت)، سیتریزین (زیرتک) و فکسوفلاردین (آلگرا) اشاره کرد. آنتیهیستامینها بهشکل قرص، اسپری بینی و شربت هستند. آنتیهیستامین ممکن است به شما احساس خوابآلودگی بدهد؛ بنابراین، اگر طی روز از آن استفاده میکنید، مراقب باشید.
مواد ضد گرفتگی یا احتقان: مواد ضداحتقان مثل سودواِفدرین (سودافد و آفرینول) بهطور موقت گرفتگی بینی را باز میکنند. این ضداحتقانها در اسپریهای بینی مثل اُکسیمتازولین (آفِرین) و فنیلاِفرین (نئوسینفِرین) هم وجود دارند. این مواد بهصورت قرص، شربت، قطره و اسپری بینی هستند. از این اسپریها فقط در چند روز متوالی استفاده کنید. استفاده طولانیمدت از اسپری ضداحتقان بینی ممکن است با گرفتگی مجدد، علائم را بدتر کند.
دو روش درمان خانگی حساسیت بهار
1. هوای داخل خانه را تمیز نگه دارید
هیچ محصول جادوییای وجود ندارد که تمام گردههای موجود در هوای خانه را از بین ببرد؛ اما استفاده از روشهای زیر در این زمینه کمکتان میکند:
- اگر در خانه سیستمهای گرمایشی و تهویه دارید، از فیلترهایی با کارایی بالا استفاده کنید و بهطور منظم دستگاه را بررسی کنید.
- از فیلتر هِپا (فیلتر هوا با کارایی بالا و قابلحمل) در تخت خواب استفاده کنید.
- برای تمیزکردن زمین از جاروبرقی دارای فیلتر هپا استفاده کنید.
- با رطوبتگیر، هوای داخل را خشک نگه دارید.
- در خانه و ماشین از دستگاه تهویه استفاده کنید.
۲. سیسنوسهایتان را بشویید
شستشوی سینوسها یکی از روشهای درمان حساسیت فصل بهار می باشد.
یک بطری قابلفشار و یک ظرف مخصوص شستوشوی بینی از داروخانه بگیرید. از آب مقطر، استریل یا آبی که جوشیده و سرد شده یا فیلترشده نیز برای تهیه محلول نمکی استفاده کنید. به آب گرم حدود یکچهارم قاشق غذاخوری نمک و یکچهارم قاشق غذاخوری جوششیرین اضافه کنید. قبل از هر بار استفاده، ظرف را با آب مقطر، استریل یا آبی که جوشیده و سردشده بشویید و ظرف را در هوای آزاد خشک کنید.
شستوشوی مسیرهای بینی با محلول نمکی روشی سریع و ارزان و مؤثر برای رهایی از گرفتگی بینی است. شستوشو بهطور مستقیم مخاط و آلرژنها را از بینی شما خارج میکند.
تفاوت آلرژی فصلی با کرونا
دکتر محمدحسین حکمت آرا متخصص و جراح گوش و حلق و بینی با اشاره به اینکه آبریزش، خارش چشم، بینی و حلق و سرفه از علائم مشترک کرونا و آلرژی است، گفت: این علائم در کرونا به صورت محدود است، اما در آلرژیها میتواند به قدر یک فصل ادامه پیدا کند.
این متخصص و جراح گوش و حلق و بینی با اشاره به اینکه آلرژی به معنی حساسیت به برخی مواد است گفت: گرفتگی، آبریزش و کیپ شدن بینی و خارش ته حلق و گلو از علائم آلرژی است که میتواند به صورت فصلی یا دائمی باشد.
وی گفت: آلرژی میتواند به خشکی پوست و اگزما هم منجر شود. اما بهترین درمان دوری از موادی است که بدن نسبت به آن عکس العمل نشان میدهد. با توجه به افزایش مواد شیمیایی در پمادها و لوسیون ها، بدن میتواند از خود حساسیت نشان دهد. مواد شوینده، گردههای کپک و حتی پر مرغ و پشم گربه و سگ میتواند ایجاد آلرژی کند که علاوه بر تاثیر روی گوش و حلق و بینی و ریه میتواند بر پوست هم تاثیر بگذارد.
متخصص و جراح گوش و حلق و بینی با تأکید بر اینکه بهترین راه درمان آلرژی شناسایی موادی است که مصرف میکنیم و به آنها حساسیت داریم گفت: حتی برخی اسپریهایی که برای جلوگیری از کرونا استفاده میشود میتواند منجر به آلرژی پوست شود. استفاده از صابون معمولی، کرم ویتامین آ و ترکیب روغن زیتون با آبلیمو میتواند پوست را نرم کند. ضمن اینکه برخی ماسکها به پوست حساسیت میدهد و در جاهایی که ماسک صورت را میپوشاند قرمزی دیده میشود بهتر است از ماسکهایی که با پارچههای نخی دوخته شده و دست دوز است، استفاده کرد.
آقای دکتر حکمت آرا درباره علائم مشترک و افتراقی کرونا و آلرژی گفت: کرونا یا سرماخوردگیهایی که شبیه کرونا هستند وجوه مشترک و تفاوتهایی با آلرژی دارند. آبریزش بینى ، خارش چشم، بینی و حلق و سرفه از علائم مشترک است. این علائم در کرونا به صورت محدود است، اما در آلرژیها میتواند به قدر یک فصل ادامه پیدا کند.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: الهام خلیلی خو