به گزارش تیتربرتر؛ اصولگرایان سال ۹۹ را در حالی به پایان رساندند که فتح کرسیهای بهارستان در ابتدای سال آنها را شادکام سیاست ایران کرد. اما تشکیل شوراهای دوگانه، تعدد نامزدهای اصولگرا و احتمال تشدید شکاف در ماههای منتهی به انتخابات، اردوگاه اصولگرایی را در خوف و رجای انتخابات ۱۴۰۰ قرار داده است.
اصولگرایان شادکام از فتح بهارستان
اصولگرایان سال ۹۹ را با شادی حاصل از فتح بهارستان آغاز کردند؛ روزهایی که گرچه شیوع کرونا بسیاری از نشستها و گعدهها را به تعطیلی کشانده بود اما آنها درپی تعیین تکلیف کرسیهای ریاست و هیات رییسه مجلس بودند. حاصل اجماع دقیقه نودی میان جریانهای مختلف اصولگرا بود، باید به مرکزی برای تثبیت این اتحاد تبدیل میشد و برای این مهم باید تکلیف ریاست، کمیسیون ها و فراکسیونهای آن پیش از شروع به کار و در جلسات خصوصی مشخص میشد.
برای همین تعیین تکلیف بود که اردیبهشت ماه گذشته «الیاس نادران» از جلسه مهم، چهرههای مهم مجلس یازدهم خبر داد. نشستی که در آن «مرتضی آقاتهرانی» از جبهه پایداری، «مصطفی میرسلیم» از شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی، «سیدرضا تقوی» از جامعه روحانیت مبارز، «علیرضا زاکانی» عضو جبهه پایداری، «محمدباقر قالیباف» از نواصولگرایان، «حمیدرضا حاجی بابایی» از جبههای موسوم به یکتا اما نزدیک به «محمود احمدی نژاد»، «محمدرضا میرتاج الدینی» و «علی نیکزاد» از یاران رییس جمهوری سابق دور یک میز نشستند تا گرهها را باز کنند.
به نظر میرسد اصولگرایان در همان جلسه به ریاست محمدباقر قالیباف بر مجلس و تقسیم مناصب میان دیگر طیف ها و حاضران رضایت دادند تا کمترین چالش انتخاباتی را در روزهای آغاز مجلس تجربه کنند. با وجود همه این تدارکات در مقاطعی چون انتخاب رییس سازمان دیوان محاسبات، یا تصویب برخی طرحها یا انتصابات مجلس نشانههای مشخصی از اختلاف نظر میان طیفهای مختلف حاضر در بهارستان دیده میشد. انتخاب «مهرداد بذرپاش» به عنوان رییس دیوان محاسبات بود که به چالشی میان اصولگرایان تبدیل شد.
انتخاب «مهرداد بذرپاش» به ریاست دیوان محاسبات، انتقاد و اعتراض چهرههایی چون «احمد توکلی»، «الیاس نادران» و «جواد کریمی قدوسی» و «مصطفی میرسلیم» را در پی داشت.
وحدت اصولگرایان برای انتخابات 1400
نیمه اول سال گذشته اصولگرایان ایران در پی چشیدن مزه پیروزی در انتخابات مجلس یازدهم بودند و نیمه دوم انتخابات ریاست جمهوری برای آنها جدیتر شد. آن اندازه که برای رسیدن به پاستور طیفهای مختلف احساس وظیفه کرده و به ایجاد سازوکارهای وحدت بخش روی آوردند.
شورای وحدت زیر نظر جامعه روحانیت تشکیل شد و شانه به شانه شورای ائتلاف ایستاد تا یکی از چالشهای انتخاباتی اصولگرایان رفع اختلافات این دو باشد. فهرست نامهایی که به عنوان نامزد اصولگرا در انتخابات آینده حضور خواهند داشت، چه آنهایی که به صورت رسمی اعلام نامزدی کردند و چه کسانی که تنها در حد گمانه زنی نام آنها مطرح بوده؛ آن اندازه طولانی است که یکی دیگر از مشکلات آنها را میتوان کاستن از این تعداد و رسیدن به یک نام مشترک دانست.
اصولگرایان، مجلس یازدهم را با رمز شانا فتح کردند؛ «شورای ائتلاف نیروهای انقلاب». شورایی که با ریش سفیدیهای حدادعادل تشکیل شد و توانست فهرست واحد اصولگرایان را وارد بهارستان کند. سازوکاری که قرار بود برای انتخابات ریاست جمهوری هم به همین سیاق فعالیت کند اما دی ماه سال گذشته ظهور سازوکار تازهای با عنوان شورای ائتلاف نیروهای انقلاب، سبب شد که میان دو نهاد اجماع ساز اصولگرایان اصطکاکی به وجود بیاید که در روزها و هفتههای بعد هم شدت گرفت.
بنیان شکلگیری شورای وحدت که به گفته برخی از اعضای آن متشکل از ۴۰ حزب اصولگراست؛ بر این گفته مصطفی پورمحمدی دبیرکل جامعه روحانیت مبارز استوار است که گفته «جامعه روحانیت هدفش حاشیهنشینی نیست».
در هفتههای پایانی سال گذشته گرچه هریک از اعضای شورای وحدت و شانا از اتحاد و رایزنی و رسیدن به نقطه مشترک سخن گفتند، اما اظهارات کنایهای یا حتی انتقادات و اعتراضات نشان میدهند در سه ماهه باقی مانده تا انتخابات باید منتظر معجزهای برای اجماع این دو نهاد بود؛ وگرنه دو دستگی در اصولگرایان باز هم دست آنها را از کرسی قوه مجریه کوتاه خواهد کرد.
مطالب مرتبط:
تمام نامزدهای انتخاباتی اصولگرایان در خرداد 1400
پایان سال ۹۹ برای اصولگرایان فهرستی بلند از نامزدهای انتخاباتی بر جای گذاشت و تقریبا تمام طیفهای این جریان سیاسی در این فهرست نماینده و یا حتی نمایندگانی داشتند.
«علی لاریجانی» از اصولگرایان سنتی یا معتدل، «محمدباقر قالیباف» از نواصولگرایان، «سعید جلیلی» از پایداریها، «سعید محمد» از نظامیان، «علی مطهری» از مستقلان اصولگرا نامهای مطرح در این اردوگاه هستند.
اجماع اصولگرایان بر حمایت از رئیسی
حجت الاسلام «سید ابراهیم رییسی» رییس قوه قضاییه، در ابتدای سال جاری گزینه چندان جدی اصولگرایان برای انتخابات ریاست جمهوری نبود و حتی تحلیلها بر این مدار بود که منصوبان رهبرانقلاب بهتر است که در انتخابات ریاست جمهوری حضور نداشته باشند. در انتهای سال اما ورق به گونهای برگشت که بسیاری از طیفهای اصولگرا تنها گزینهای را که امکان اجماع آنها را فراهم می آورد حجت الاسلام رییسی دانستند.
رییس قوه قضائیه به طور ضمنی و تلویحی حضور خود در انتخابات را به عنوان کاندیدا تکذیب کرد اما حتی دست رد حجتالاسلام سید ابراهیم رییسی به درخواستها برای نامزدی در انتخابات هم مانع تکرار این دعوتها نشد. شاید به این دلیل که اصولگرایان وی را تنها گزینهای میدانستند که میتواند برآیند مثبت نظر شورای وحدت، شورای ائتلاف و طیفهایی چون حزب پایداری باشد؛ سه گروه و طیفی که به نظر میرسد نسبت به هم نگاه چندان مثبتی ندارند.
دعوت سال گذشته نمایندگان مجلس، کانون دانشگاهیان و حتی برخی از اعضای مجلس خبرگان از حجت الاسلام رییسی برای نامزدی هم نشان از اهمیت این حضور برای اصولگرایان داشت و به نظر میرسد در سال جدید هم این دعوتها ادامه خواهد یافت.
ابهام در کاندیداتوری محمدباقر قالیباف
سال ۹۹ برای شهردار اسبق تهران رویایی شروع شد و او در خردادماه توانست به ریاست یکی از قوای سهگانه دست یابد و رییس قوه مقننه شود. با وجود این پیروزی اما فعالیتهای وی در ماههای بعد نشان داد که بهارستان چندان قالیباف را راضی و قانع نکرده و او در پی نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری برای رسیدن به پاستور است.
روند سفرهای استانی؛ بازدیدهای میدانی و اظهارات تا اسفند سال گذشته از همین موضوع حکایت داشت اما اظهارات یکی از نزدیکان وی مبنی بر عدم کاندیداتوری قالیباف گمانهزنیها درباره او را دشوارتر کرد.
مسیر سخت سعید محمد برای رسیدن به پاستور
سعید محمد فرمانده جوان قرارگاه خاتم الانبیا (ص) که کمتر کسی در ابتدای سال گذشته نامی از وی شنیده یا احتمالی برای حضور سیاسی وی در نظر گرفته بود اما اسفندماه، استعفای وی از فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیا نقطه اوج فعالیتهای انتخاباتی اش بود که از پاییز جدی تر شده بود.
محمد، فرمانده سابق قرارگاه خاتم الانبیا بر فرض اصرار بر کاندیداتوری در انتخابات آینده مسیر آسانی برای رسیدن از خاتم به پاستور در پیش نخواهد داشت. صرف نظر از صف طولانی و البته مدعی نامزدها در اردوگاه اصولگرایان، صرف حضور در قرارگاه خاتم تصویر چندان واضحی از محمد به عنوان کاندیدا و حتی رجل سیاسی مد نظر قانون اساسی به دست نمیدهد و همین موضوع میتواند پاشنه آشیل سردار جوان برای رسیدن به ریاست جمهوری باشد.
چالش دیگر سردار محمد مانند دیگر نامزدهای رسمی و محتمل نظامی در کشور، وجود شائبههایی درباره صحیح بودن حضور آنها در قامت رییس جمهوری است و دلیل این تردیدها بیانات بنیانگذار انقلاب اسلامی؛ امام خمینی (ره) است که بارها درباره حضور نظامیان در انتخابات و سیاست هشدار دادند.
اعلام کاندیداتوری علی مطهری
علی مطهری نماینده صریح الهجه سه دوره مجلس شورای اسلامی؛ این بار خود را برای حضور در راس قوه مجریه اصلح دید و هفتم اسفندماه سال گذشته اعلام کاندیداتوری کرد. مطهری با رد هرگونه شائبه پوششی بودن وی برای شخص یا گروه دیگری تاکید کرد که خود را برای این حضور آماده کرده است.
محسن رضایی با سودای حضور در انتخابات و کاندیداتوری
محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ اظهارات عجیب درباره سیاست خارجی، برجام و مذاکره، سفرهای استانی در شرایط کرونایی، انتقادات ناتمام از دولت همه نشانههایی بود که تحلیلگران سیاست داخلی را در روزهای پایانی سال به این نتیجه رساند که «محسن رضایی» برای بار چندم سودای حضور در انتخابات و کاندیداتوری دارد.
سیاسی ورزی پروز فتاح در آستانه انتخابات
پرویز فتاح رییس بنیاد مستضعفان؛ فعالیتهای وی هم در سال ۹۸ و ۹۹ از دیدگاه اهالی رسانه و سیاست انتخاباتی تحلیل شد. او خود را اصولگرا نمیدانست اما بسیاری از اصولگرایان خود را آماده حضور انتخاباتی وی می کردند.
در بحبوحه سفرها و اظهارات فتاح، گفت و گوی تلویزیونی وی با موضوع املاک در اختیار بنیاد مستضعفان جنجالهای بسیاری به پا کرد؛ فتاح در آن گفت و گو به صراحت گفت که افراد املاک این بنیاد را تخلیه کنند اما پس از روشن شدن ابعاد ماجرای املاک تحت اختیار، فتاح از گفتههای خود عذرخواست و بسیاری این عذرخواهی را پایانی بر سیاست ورزی رییس بنیاد مستضعفان به ویژه در انتخابات دانستند.
استراتژی ضرغامی برای انتخابات 1400
عزتالله ضرغامی رییس اسبق صداوسیما؛ استراتژی ضرغامی برای حضور در عرصه سیاست در کنار ابتکاراتی چون صبحانههای سیاسی؛ توییتها و اظهاراتی علیه دولت بود. وی که خود را در نیمکت جمهوری اسلامی آماده هرکاری میداند، تا روزهای پایانی سال گذشته درباره حضور یا عدم حضور خود به عنوان نامزد انتخابات سخنی نگفت اما اگر حضور نیافتنش در سخنرانیهای مناسبتی سال گذشته را به گفته خودش به عنوان فرار از شائبه انتخاباتی بودن آنها بدانیم، میتوان گفت که او برای ریاست جمهوری مشتاق است اما اینکه مردم و همفکرانش مشتاق این حضور باشند؛ علامت سوال و البته بر اساس تحلیلهایی بعید است.
اجماع اصولگرایان بر سر سعید جلیلی
سعید جلیلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ همچنان اصلح طیفی از اصولگرایان است. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گرچه سال گذشته جز چند مورد سخنرانی و توییت علیه دولت،فعالیت پیدای دیگری مانند سفرهای استانی و گفت و گو نداشت، اما شایعه تشکیل ستاد انتخاباتی اش در مردادماه و شایعه دیدارش با مرحوم آیت الله مصباح یزدی در شهریور ماه سبب شد که نام وی هم در کنار دیگر نامهای اصولگرا مطرح شده و مورد توجه و تحلیل قرار گیرد.
با این همه شرط حضور وی در انتخابات و اجماع اصولگرایان بر گرد او، منتفی شدن حضور چهرههایی چون حجت الاسلام رییسی و قالیباف است.
همه حامیان علی لاریجانی در انتخابات خرداد
علی لاریجانی رییس سابق مجلس از خردادماه سال گذشته که کرسی ریاست و نمایندگی مجلس را به محمدباقر قالیباف واگذار کرد، در سکوتی خود خواسته رفت و تا پایان سال هر خبری مرتبط با وی در حد گمانه زنیها و شایعه یا برداشتها و دیدگاه های سلیقهای بود.
لاریجانی چندین دوره به عنوان نامزد محتمل انتخابات ریاست جمهوری مطرح بوده است.تا پیش از مجلس نهم و دهم از چهرههای مقبول جریان اصولگرا بود؛ پس از همراهی وی با تصمیمات عقلایی دولت تدبیر و امید و نیز اختلاف دیدگاه با همفکران قدیمی، به نوعی از سوی اصولگرایان طرد شد و هراندازه هم از آن ها فاصله گرفت، به معتدلین جناح رقیب نزدیکتر شد.
تا اواخر سال گذشته نام لاریجانی بیش از آنکه میان اصولگرایان شنیده و گفته شود، میان اصلاحطلبان بر سرزبان ها بود و موضوع حمایت از وی در انتخابات خرداد مورد تحلیل بسیاری قرار گرفت. اسفندماه سال گذشته اما «علیرضا زاکانی» نماینده مجلس و از اعضای شانا برای نخستین بار از حمایت شورای وحدت از لاریجانی خبر داد و «اسدالله بادامچیان» دبیرکل حزب موتلفه گفت که در صورت نامزدی لاریجانی، آن را در شورای وحدت مورد بررسی قرار خواهیم داد.
گرچه خبرهای ضدونقیضی از شرط و شروط آمدن و نیامدن لاریجانی تا روزهای پایانی سال گذشته به گوش می رسید اما به دلیل سکوت اشاره شده هیچکدام قابل استناد نیستند. امکان اجماع بر سر لاریجانی میان اصولگرایان چندان بالا نیست اما نمیتوان وی را به طور کامل از دسته نامزدهای اصولگرا کنار گذاشت.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: الهام خلیلی خو