تیتربرتر؛ خیلی ها می خواهند وارد بورس زعفران شوند هر چند در این ماه های اخیر بورس به شدت افت کرده است اما راه هایی برای ورود به بازار بورس زعفران وجود دارد که اگر بخواهید در آنجا سرمایه گذاری کنید و به سود خود برسید در ادامه ما به این موضوع پرداخته ایم.
جایگاه زعفران در بورس کالا
قراردادهای آتی یکی از مهمترین ابزارهایی است که بورسهای کالایی جهت کمک به مدیریت ریسک نوسانات قیمتی در اختیار فعالان بازارهای کالایی قرار میدهند. قرارداد آتی قراردادی است که فروشنده بر اساس آن متعهد میشود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین میکنند، بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد میشود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند.
خدمات بورس کالا در قراردادهای آتی
بازار معاملات آتی مکانی معین برای خریداران و فروشندگان است و از طریق سامانه الکترونیکی دارای استاندارد بورس، معاملات آتی صورت میگیرد و این معاملات برای همه شرکتکنندگان در بازار به یک مفهوم عادلانه عرضه میشود.
مسئولیت بورسها ایجاد بازاری عادلانه، بانظم و امنیت معاملاتی است. تمام بورسهای دنیا توسط مقام ناظر کنترل و اداره میشوند. معاملات در بورسها در اتاق پایاپای تسویه و تضمین میشوند؛ اتاق پایاپای در برابر خریدار نقش فروشنده و در برابر فروشنده نقش خریدار را ایفا میکند.
معاملات زعفران در بورس چگونه بوده است؟
معاملات زعفران در بورس کالای ایران هم به صورت گواهی سپرده کالایی و هم در بازار فیزیکی به صورت نقد، سلف و نسیه انجام میشود. علیرغم اینکه ایران با تولید بیش از ۹۱ درصد از زعفران جوان، تولیدکننده اصلی این محصول است، در ساختار معاملات سنتی این دارایی امکان پوشش ریسک برای تولیدکنندگان و فعالان بازار زعفران وجود نداشت.
از این رو، نگرانی از نوسانات قیمت این کالا همواره دغدغه فعالان این بازار بوده است. در همین راستا بورس کالای ایران درصدد برآمد تا با راهاندازی معاملات قراردادهای آتی زعفران به توسعه و رونق این بازار و رفع دغدغه فعالان در راستای مدیریت ریسک نوسانات قیمتی بپردازد.
قراردادهای آتی زعفران در بورس
هر قرارداد آتی که روی یک دارایی راهاندازی شود، یک مشخصات قرارداد دارد که حاوی اطلاعات مهم در خصوص قراردادی است که افراد اقدام به معامله آن میکنند و ویژگیهای اصلی قرارداد آتی مد نظر را ذکر میکند. در ادامه این مطلب به مهمترین مزایای راهاندازی این قراردادها برای فعالان بازار زعفران و کشاورزان میپردازیم.
اهرم مالی: یکی از مهمترین مزایای قرارداد آتی برای سرمایهگذاران در مقایسه با بازار نقدی وجود اهرم مالی است. معاملات قراردادهای آتی دربرگیرنده ریسک بالایی بوده و به معاملهگران فرصت به دست آوردن سود زیادی را میدهد؛ به این معنی که سرمایهگذار با اندکی سرمایه قادر است دارایی زیادی را تحت کنترل خود درآورد و با پرداخت مبلغ ناچیزی از کل ارزش یک کالا وارد یک قرارداد آتی میشود.
پوشش ریسک: پوشش ریسک به معنای اتخاذ موقعیتی در بازار است که هدف از آن به حداقل رساندن یا از بین بردن ریسک ناشی از نوسانات و تغییرات قیمت است. در واقع سرمایهگذار میتواند با ورود به قرارداد آتی، دارایی خود را به قیمتی مشخص در آینده به فروش رساند.
در این صورت نوسانات بازار، تأثیری بر قیمت دارایی خریداریشده نخواهد داشت و سرمایهگذار این دارایی را در زمان آینده، با قیمتی مشخص، به فروش خواهد رساند. با این شرایط کشاورز میتواند با ورود به قرارداد آتی زعفران، محصول خود را به قیمتی که مد نظر دارد، در آینده به فروش برساند و با این کار ریسک کاهش قیمت در زمان برداشت محصول را از بین ببرد.
تضمین معاملات: اتاق پایاپای هر بورس نقش مهمی را جهت تضمین عملکرد مالی قراردادهای آتی معاملهشده ایفا میکند و به عنوان پشتوانه قابل اطمینان برای طرفین معامله است.
قیمت تسویه روزانه: قیمتی است که روزانه جهت بهروزرسانی حسابها توسط بورس محاسبه و اعلام میشود و بر اساس این قیمت تسویه سود و زیان معاملات مشتری محاسبه و به حساب وی واریز میشود.
هزینه اندک معاملات: معاملات قراردادهای آتی نسبت به معاملات نقدی از هزینه کمتری برخوردار است و مطالعات نشان میدهد که معاملات آتی هزینهای معادل ۱/۰ درصد معاملات نقدی را دارد.
مطالب مرتبط:
مزایای ورود زعفران به بورس کالا
مزیت اول؛ شفافسازی قیمت
معاون فنی اجرایی سازمان تعاون روستایی استان خراسان رضوی درخصوص قیمتگذاری سنتی محصولات کشاورزی و نوسانات آن گفت: درخصوص محصول پسته، قیمتها همیشه با تغییرات قیمت دلار نوسان میکند و قیمت پسته متاثر از نرخ برابری دلار و ریال است؛ حال آنکه در بازار زعفران این تاثیرپذیری قیمت از بهای ارز اتفاق نمیافتاد، چراکه قیمت زعفران در بازار سنتی زوایای پنهانی زیادی داشت که این زوایا به تدریج طی یک سال گذشته در بورس شفافسازی و مشخص شد که این امر را نخستین مزیت عرضه زعفران در بورس کالا میتوان عنوان کرد.
وی گفت: تا پیش از عرضه زعفران در بورس کالا، عده خاصی از بازرگانان نسبت به تعیین قیمتها تصمیمگیری میکردند که به همین دلیل گاهی اوقات قیمت زعفران از افزایش یا کاهش نرخ ارز تبعیت نمیکرد و این امر نگرانیهایی برای فعالان بازار ایجاد میکرد.
وی با بیان اینکه در استان خراسان رضوی حدود ۳۰۰ تن از کل تولید زعفران کشور کشت و برداشت میشود، گفت: بالغ بر ۸۰درصد تولیدات استان در بخش زعفران صادر میشود و خوشبختانه در سال گذشته بیش از ۳ برابر کل میزان تولید این محصول در کشور به شکل اوراق آتی زعفران در بورس کالا خرید و فروش شده و معنی آن این است که معاملات این محصول در بورس رونق گرفته است.
به گفته ساربان، با توجه به تجربه عرضه زعفران در بورس کالا، عرضه هر محصولی که از کشور خارج شده و ارز وارد کشور میکند، میتواند در مسیر عرضه در بورس قرار گیرد که این اتفاق در رشد اقتصادی اثر گذار خواهد بود.
مزیت دوم؛ پایان عرضه سنگین در زمان برداشت
معاون فنی اجرایی سازمان تعاون روستایی استان خراسان رضوی تاکید کرد: پیش از ورود بورس کالا به معاملات زعفران، عرضه پرحجم محصول توسط کشاورزان در یک مقطع زمانی کوتاه مدت قیمتها را به شدت کاهش میداد و در این شرایط، کشاورزان برای جلوگیری از افت کاذب قیمتها در بازار، از دولت تقاضای حمایت از طریق خرید تضمینی محصول را داشتند.
اما به تجربه ثابت شده که دولت بازرگان خوبی نیست و خرید بخشی از محصول توسط آن نیاز به تامین سرمایه زیادی دارد. ضمن اینکه ممکن است در انبارهای دولتی نظارتهای دقیقی بر کیفیت محصولات خریداری شده صورت نگیرد و استانداردهای لازم رعایت نشود. در کنار این مشکلات باید به این نکته نیز توجه داشت که ممکن است دولت نتواند سرمایه لازم را برای خرید محصول از کشاورزان تامین کند.
ساربان در بیان مزیت دوم ورود زعفران به بورس کالا گفت: پیش از ورود بورس به معاملات زعفران، به دلیل عرضه یکجای محصول در زمان برداشت توسط کشاورز زمینه سوءاستفاده برای افراد سودجو فراهم میشد و تحت تاثیر عرضه زیاد و تقاضای کم در بازار، قیمتها افت میکرد. از این رو، به نظر من به کمک بورس، تحدید قیمت اتفاق میافتد و با جلوگیری از کاهش کاذب قیمتها به ویژه در زمان برداشت، معاملات زعفران در کشور به تدریج واقعی تر و شفافتر میشود.
مزیت سوم؛ برنامه ریزی فروش
وی ادامه داد: از یکسال گذشته تاکنون به کمک مکانیزم معاملاتی بورس کالا کشاورز میتواند بهعنوان مثال اگر ۱۰ کیلو زعفران دارد، در چند نوبت و متناسب با نیاز مالی خود اقدام به فروش محصول کند.
به این ترتیب، کشاورز در طول سال و هرگاه نیاز مالی داشته باشد و در زمانی که روند قیمتها بهتر بوده و کشش بازار بیشتر باشد، میتواند محصول خود را در بورس با قیمت واقعی و روز بازار بفروشد که این روش، در تعیین قیمتهای واقعی هم تاثیرگذار خواهد بود.
مزیت چهارم؛ نقش زعفرانکار در تعیین قیمتها
معاون فنی اجرایی سازمان تعاون روستایی استان خراسان رضوی با بیان اینکه به کمک ساختار معاملاتی بورس، زعفران کار نیز برخلاف گذشته در تعیین قیمتها نقش دارد، گفت: پیش از عرضه زعفران در بورس تعیین قیمتها محدود به یک طرف معامله بود و زعفران کار نقش زیادی در این امر نداشت. اما الان از طریق عرضه محصول در بورس طرفین معامله میتوانند درخصوص قیمت تصمیمگیری کنند.
قاعدتا وقتی طرفین بتوانند برای تعیین قیمت تصمیم بگیرند، یک معامله برد-برد خواهند داشت که در این شرایط قیمتها نیز عادلانه تر و منصفانهتر خواهد بود. به گفته ساربان، بورس کالا باید در معاملات محصولات کشاورزی که ایران تولیدکننده بزرگ آنها محسوب میشود، بیشتر ورود کرده و اقدامات توسعهای بیشتری انجام دهد.
توسعه بورس زعفران نیز حق فعالان بازار این محصول است؛ چراکه عده زیادی خانوار، کشاورز و روستایی با مصرف مقدار کمی آب برای کاشت، این محصول را تولید میکنند و توسعه این بخش میتواند اشتغال زیادی در میان این قشر ایجاد کند. چراکه به ازای هر هکتار تولید زعفران ۲۰۰ نفر در روز اشتغال ایجاد شده و در یک دوره زمانی کوتاه درآمد سرشاری نیز محقق میشود.
معاون فنی اجرایی سازمان تعاون روستایی استان خراسان رضوی در خاتمه افزود: محصولات ارزشمندی مثل زعفران، پسته، زیره و کشمش از جمله محصولات صادراتی ما هستند و تولیدکنندگان آنها حق دارند که در همه حوزهها به ویژه عرضه در بورس، رشد کنند. به نظر من عملکرد بورس کالا طی یکسال گذشته درخصوص زعفران نیز قابل قبول و مثبت بوده و این بازار شفاف میتواند برای تبدیل شدن به مرجع قیمتی جهانی بیشتر توسعه پیدا کند.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: مریم بالوی فیلی