به گزارش تیتربرتر؛ با وجود آنکه آمار کلی از رشد ۳۳ درصدی معاملات مسکن در کشور طی ۱۰ ماهه ابتدای امسال حکایت دارد که بخش قابل توجهی از آن به هشت ماهه اول برمی گردد، به یکباره خرید و فروشها در دو ماه اخیر با افت ۳۲ و ۳۰ درصد مواجه شده است؛ این موضوع می تواند تحت تاثیر انتظارات کاهشی پس از تحولات سیاسی آبان ماه باشد.
خرید و فروش ملک در کل کشور طی ۱۰ ماهه ابتدای امسال ۳۳ درصد و در شهر تهران ۲۰ درصد رشد داشته است. معاملات مسکن نیز در تهران طی همین زمان ۲۳ درصد افزایش نشان می دهد. این آمار می تواند نشانه هایی از افزایش تدریجی توان طرف تقاضا باشد. هرچند با افت قیمت ارز و امیدواری به ثبات اقتصادی، معاملات مسکن از حدود دو ماه قبل به حالت تعلیق درآمد.
پیش از آذرماه بازار مسکن به تدریج در حال گرم شدن بود. آمار اتحادیه املاک نشان می دهد که معاملات ملک در شهریورماه ۱۱۹ درصد، در مهرماه ۱۲۶ درصد و در آبان ماه ۶۷ درصد نسبت به ماههای مشابه سال قبل رشد یافته است. به یکباره از نیمه آبان تحت تاثیر کاهش نرخ ارز و تحولات سیاسی ایالات متحده، حجم خرید در بخش مسکن کاهش و عرضه افزایش پیدا کرد. این تغییر، انتظارات کاهشی را در بازار ملک رقم زد تا اینکه معاملات کل کشور در آذرماه ۳۲ درصد و در دی ماه ۳۰ درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش یافت.
البته در دی ماه معاملات رشد نسبی را در مقایسه با ماه قبل تجربه کرد؛ به طوری که در کل کشور خرید و فروش ملک ۲۲ درصد و در تهران ۴۱ درصد نسبت به آذرماه افزایش یافت که می تواند به عنوان بخشی از خریدهای شب عید تلقی شود اما بازار آنطور که باید و شاید راه نیفتاده است.
چرا فروشندگان ملک افزایش یافتند؟
واسطه های ملکی می گویند که خریداران دست نگه داشته اند؛ در حالی که حجم عرضه افزایش یافته و هم اکنون تعداد فایلهای عرضه شده به بازار چندین برابر تعداد متقاضیان است. عمده واحدهای خالی از سکنه نیز در شمال تهران قرار دارد. گشتی در سایتها فروش آپارتمان نشان می دهد در مناطق ۱ تا ۵ پایتخت حجم قابل توجهی آگهی برای فروش به ثبت رسیده و البته با وجود آنکه قیمت پس از هشت ماه ممنوعیت مجددا به سایتها برگشته، سایه نرخهای کاذب در بین انبوه فایلها محو شده است.
مهدی روانشادنیا ـ کارشناس بازار مسکن ـ می گوید: پس از سه سال افزایش مداوم قیمت مسکن و التهابات شدید بازار که منجر به ۵.۵ برابر شدن قیمت شد، گزارش آذرماه بانک مرکزی حاکی از کاهش ۱.۱ درصدی میانگین قیمت ها در آذر ماه نسبت به ماه قبل است. اگر چه این کاهش در برابر افزایشهای ماهانه بیش از ۱۰ درصد قابل ملاحظه نیست اما نمادی از تغییر جهت بازار از افزایش لجام گسیخته به دوره ثبات نسبی است.
ایرج رهبر ـ نایب رییس انجمن انبوه سازان ـ نیز بیان می کند: در هفته های اخیر عواملی همچون کاهش نرخ ارز، مسائل سیاسی و زمزمه های مربوط به مالیات خانه های خالی باعث شد بازار مسکن مقداری افت کند و دلالان مقداری خودشان را جمع و جور کردند. در واقع از کاهش قیمت مسکن نگران شدند و عرضه را در بازار افزایش دادند.
وی، ادامه ی ثبات و آرامش در بازار مسکن را منوط به افزایش ساخت و ساز دانست و گفت: تاثیرات سیاسی ممکن است در مقاطعی کوتاه به شکل روانی بر بازار مسکن تاثیر بگذارد اما پایدار نخواهد بود. مهمترین عامل ایجاد آرامش در بازار مسکن، افزایش تولید است. زمانی که محتکران ببینند دولت برای حوزه ساخت و ساز برنامه دارد به تدریج واحدهای خود را وارد بازار می کنند؛ چرا که لزومی برای احتکار نمی بینند و نگران کاهش قیمت می شوند. این مساله به ایجاد روند پایدار در بازار می انجامد و بخش مسکن را در مقابل تکانه های بیرونی، مقاوم می کند.
مطالب مرتبط:
ثبات قیمت در بازار مسکن
مصطفی قلی خسروی با بیان اینکه معاملات مسکن در ۱۰ ماهه ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل تا ٣٣ درصد رشد داشته است، درباره آخرین وضعیت بازار مسکن و اجاره به ایرنا گفت: خرید و فروش ملک در کل کشور در ۱۰ ماهه ابتدای امسال رشد نسبی را نشان می دهد که البته در دو ماه اخیر بازار با افت مواجه شده است.
رییس اتحادیه مشاوران املاک در تشریح وضعیت کنونی بازار مسکن گفت: بازار مسکن خوشبختانه به وضعیت باثباتی از نظر قیمت‌ها رسیده و تنها نگرانی ما بازگشت قیمت به آگهی های مجازی است. اگر مجددا آگهی های تقلبی در سایتها افزایش پیدا کند نرخهای کذایی منجر به تنش در بازار مسکن خواهد شد.
رییس اتحادیه املاک با ذکر مثالی در این خصوص اظهار کرد: فرض کنید یک نفر که حتی ممکن است قصدی برای فروش آپارتمان خود نداشته باشد آن را با قیمتی بالاتر از عرف بازار، آگهی می کند. همسایه او که قصد فروش دارد با دیدن این آگهی قیمت را بالاتر از نفر اول درج می کند. به همین ترتیب بدون اینکه هیچ فعل وانفعالی صورت گرفته باشد نرخ‌ها بالا می رود. بر این اساس، وزیر راه و شهرسازی و بنده تقاضا داریم که قیمت‌ها مجددا از آگهی ها برداشته شود تا بازار از وضعیت آرامش کنونی خارج نشود.
وی درباره پیش بینی بازار مسکن در ماههای پیش رو گفت: اگر از ناحیه اقتصاد کلان و نرخ ارز، شوکی به بازار مسکن داده نشود و فضای مجازی و آگهی های اینترنتی هم تنشی در بازار ایجاد نکنند انتظار داریم که آرامش بر بازار تا سه سال آینده حاکم باشد.
خسروی با اشاره به کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت مسکن در دو ماه گذشته تاکید کرد: عمده مشاوران املاک تلاش می کنند قیمت مسکن کاهش یابد تا معاملات انجام شود. با این حال اگر متوجه شویم افرادی باعث گرانی یا اغتشاش در بازار مسکن می شوند بلافاصله با کمک اماکن، محل را تعطیل و پروانه کسب را ابطال می کنیم.
وی گفت: در این خصوص بازرسان نامحسوس به سرکشی از دفاتر املاک می پردازند تا اگر خدای نکرده افرادی قصد بهم ریختن بازار را داشته باشند با آنها برخورد کنند. به عنوان مثال ممکن است بعضی افراد برای اینکه املاک مورد نظر خود را به فروش برسانند چشم انداز بازار را افزایشی جلوه دهند و باعث نگرانی معامله گران شوند که با این موارد به شدت برخورد می کنیم.
دلیل افزایش حباب قیمتی در بازار مسکن چیست؟
افشین پروین‌پور کارشناس مسکن درباره وضعیت بازار مسکن اظهار کرد: در زمان حاضر بازار مسکن دچار رکود تورمی شده که البته برای بار اول نیست که این اتفاق افتاده است. حدود 40 سال است که شاهد دوره رکود و رونق در بازار مسکن هستیم و جالب اینجاست که هم در دوره رکورد و هم دوره رونق قیمت مسکن همواره افزایش یافته است.
وی ادامه داد: مهمترین عامل بروز این اتفاق رها شدن بازار مسکن از سوی دولت است، در همه دولت‌ها نیز این مسئله روی داده و در دولت روحانی به طریق اولی اتفاق افتاده است.
وی با تاکید بر اینکه بازار مسکن باید در کنترل دولت‌ها (حاکمیت) باشد، افزود: دولت همواره باید بازار را رصد کند تا بداند باید برای کنترل آن چه برنامه‌ای را اجرا کند تا در نهایت بازار مسکن سرمایه‌ای کشور به یک بازار مصرفی تبدیل شود.
کارشناس مسکن با یادآوری اینکه اکنون 70 درصد تقاضا در بازار مسکن سرمایه‌ای و 30 درصد مصرفی است، گفت: در واقع 70 درصد تقاضای مسکن یا برای سرمایه‌گذاری است یا برای حفظ ارزش پول. به همین دلیل حباب قیمتی در بازار مسکن داریم که هر ساعت بزرگ‌تر می‌شود.
پروین‌پور اضافه کرد: رها شدن بازار مسکن باعث شده تا مسکن از دسترس تقاضاهای مصرفی دورتر شود. قبلا خرید مسکن در کشور یک رویا بود، الان اجاره مسکن به یک رویای سخت تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه بازار مسکن دچار شکست شده است، گفت: در بازار مسکن هم تقاضا داریم هم عرضه، اما معامله‌ای انجام نمی‌شود چون قیمت‌هابالاست. متاسفانه سوداگری در بازار مسکن بیداد می‌کند که باعث ایجاد حباب قیمتی و به تبع آن خارج شدن مسکن از دسترس اکثریت مردم شده است.
راه حل رفع معضل کنونی مسکن چیست؟
وی با طرح این سئوال که راه حل رفع معضل کنونی مسکن چیست، اظهار کرد:باید ریشه‌های اصلی مشکلات را پیدا کرده و متناسب با آن برنامه‌ریزی کنیم. در شرایط کنونی عرضه مسکن اولویت نیست، گرچه باید این کار را انجام دهیم. مهمترین برنامه‌ای که دولت باید آنرا اجرا کند برخورد با سوداگری است. راهکار نیز دریافت مالیات‌های سنگین در بخش مسکن است. این کار یک پیش نیاز دارد که آن سامانه ملی اسکان و املاک است که گرچه راه‌اندازی شده اما هنوز تکمیل نشده و کارایی ندارد.
پروین‌پور مردادماه سال 96 نیز با اشاره به رکود بازار مسکن، گفته بود: در بازار مسکن حالتی به نام "شکست بازار" پیش آمده است، یعنی اینکه عرضه و تقاضا برای مسکن وجود داشته و هم در این بازار نیاز به مسکن داریم هم عرضه کننده مسکن. اما به دلیل حباب قیمتی موجود و اینکه قیمت‌ها غیرواقعی بالا رفته است، تقاضاها منجر به خرید مسکن نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه سوداگری عامل اصلی افزایش قیمت مسکن بالاتر از حد منطقی بوده است، تصریح کرد: یکی از وظایف دولت این است که بازارهایی مانند مسکن را در شرایط کنونی کنترل کند. وضعیت کنونی بازار مسکن ایران برای سایر کشورها نیز اتفاق افتاده و راه‌حل‌های مناسبی توسط دولت‌ها برای رفع این مشکل اجرایی شده است.
وی بیان کرد: دهه 70 میلادی در تایوان بازار مسکن دچار "شکست بازار" شد و سیاستمداران این کشور از ابزارهای مالیاتی برای خروج حباب قیمتی استفاده کردند.
مالیات بر خانه دوم، عایدی سرمایه و مالیات بر خانه‌های خالی از جمله ابزارهایی است که پروین‌پور به آنها اشاره کرد و گفت: دولت باید از تجربه سایر کشورها در حوزه مسکن استفاده کند تا از این طریق مسکن‌های خالی وارد بازار شود.
وی با انتقاد از عملکرد دولت و وزارت راه و شهرسازی در خصوص خروج مسکن از رکود و کنترل آن در خصوص احتمال افزایش قیمت مسکن نیز اظهار کرد: با توجه به وضعیت بازار مسکن افزایش قیمت‌ها در سال‌جاری خیلی جزئی یعنی 2 تا 3 درصد خواهد بود،واقعیت آن است که اقتصاد ایران ظرفیت افزایش بیشتر قیمت را ندارد.
آنچه دیگران میخوانند:
گردآورنده: الهام خلیلی خو
