به گزارش تیتربرتر؛ علی لاریجانی پس از پایان ریاست ۱۲ ساله‌اش بر ادوار هشتم، نهم و دهم مجلس شورای اسلامی، در روز ۸ خرداد ۹۹، از سوی رهبر انقلاب اسلامی به عنوان مشاور رهبری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد.
لاریجانی برخلاف سال‌های گذشته که در متن سیاست کشور و در راس یکی از قوا بود و در محافل و مجالس مختلف اظهار نظر‌های گوناگونی از او شنیده می‌شد، در این ماه‌ها بیشتر در پشت صحنه حاضر بوده و تلاش کرده چراغ خاموش فعالیت‌هایش را ادامه دهد.
هرچه لاریجانی در این مدت تلاش کرده از حاشیه و اخبار دور باشد، به جای آن اخبار و گمانه‌زنی‌ها درباره او زیاد بوده است. سند راهبردی ایران و چین و انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ دو موضوعی هستند که با وجود سکوت طولانی وتکذیب‌های گذشته لاریجانی، همچنان به او مرتبط می‌شوند.
اعلام کاندیداتوری لاریجانی در هاله ای از ابهام
لاریجانی از همان زمانی که او اعلام کرد در انتخابات مجلس یازدهم کاندیدا نمی‌شود، نامش با انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ گره خورد. لاریجانی روز یک‌شنبه ۱۰ آذر ۹۸ در یک نشست خبری در واکنش به اینکه آیا ممکن است کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ شود، با بیان اینکه «برای انتخابات ریاست جمهوری آینده برنامه‌ای ندارد»، گفت: «البته هر وظیفه‌ای به دوشمان باشد انجام می‌دهیم همان طور که در ۴۰ سال گذشته بر اساس عقیده‌مان کار کرده‌ایم.»
این جمله تکمیلی لاریجانی درباره «انجام وظایف»، با وجود آنکه گفته بود کاندیدای انتخابات ۱۴۰۰ نمی‌شود باز هم بر شایعات مبنی بر کاندیداتوری او دامن زد.
با وجود آن که لاریجانی در اظهاراتش به صراحت اعلام کرده برنامه‌ای برای انتخابات ۱۴۰۰ ندارد، اما همچنان یکی از چهره‌های مورد مناقشه در این انتخابات به حساب نمی‌آید و سکوت رازآلود اخبرش هم به شایعات دامن می‌زند. علی مطهری نایب‌رئیس مجلس دهم که برادر همسر لاریجانی هم هست در این زمینه گفته است: «هرچند آقای لاریجانی صراحتا نمی‌گوید که کاندیدای ریاست‌جمهوری در سال ۱۴۰۰ است، اما این احتمال را رد نمی‌کند.»
از طرفی برخی اصلاح‌طلبان نزدیک به دولت از جمله کارگزاران تلاش دارند تا از لاریجانی یک روحانی ثانی بسازند و همان فرمول سال ۹۲ روحانی را برای لاریجانی استفاده کنند. اتفاقی که به نظر می‌رسد مورد حمایت رئیس‌جمهور و حامیان اعتدالی‌اش قرار بگیرد.
حتی در تابستان شایعاتی مبنی بر دیدار‌های لاریجانی با کارگزاران و کاندیداتوری او از سوی این حزب مطرح شد، اما حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی در ۲۷ شهریور در واکنش به این موضوع گفت: «این هم دروغ بزرگ دیگری است. حزب کارگزاران تاکنون هیچ دیداری با آقای لاریجانی نداشته است و اصلا معلوم نیست که خود او بخواهد به عرصه انتخابات وارد شود یا خیر.
بنابر نوشته ایسنا؛ کارگزاران اکنون چهار نامزد حزبی دارد و نیازی ندارد از آقای لاریجانی حمایت کند. ضمن احترامی که برای آقای لاریجانی قائلیم، اما در حزب کارگزاران کوچک‌ترین بحثی درباره حمایت از او در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده نداشته‌ایم. حزب کارگزاران که بیشترین ظرفیت را برای معرفی نامزد دارد، حتما از یک نامزد غیرحزبی و حتی غیرجبهه‌ای حمایت نمی‌کند. اما همچنان محکم می‌گوییم که دولت آینده باید یک دولت غیرسیاسی و تکنوکرات باشد.»
با این وجود در اول آذر ۹۹ محسن هاشمی‌رفسنجانی رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در گفتگو با ایسنا، با اعلام اسامی کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری این تشکل سیاسی اصلاح‌طلب، نام علی لاریجانی را هم در این فهرست قرار داد و اعلام کرد: «فهرست بلندی از کاندیداهای احتمالی ریاست‌جمهوری که می‌توانند مورد حمایت اصلاح‌طلبان باشند تهیه شده تا ضمن گفتگو با آنان میزان جدی بودن حضورشان در انتخابات و همچنین دیدگاه‌هایشان بررسی شود.»
هر چند حسین نورانی‌نژاد سخنگوی حزب اتحاد ملت که نزدیکی زیادی با سید محمد خاتمی دارد، در ۲۶ آذر ۹۹ درباره کاندیداتوری لاریجانی در انتخابات ۱۴۰۰ از سوی جریان اصلاح‌طلب و تعامل او با لیدر اصلاح‌طلبان، گفت: «برخی خبرسازی کردند که رئیس دولت اصلاحات با علی لاریجانی نشستی داشته و برای انتخابات ۱۴۰۰ با او تعامل کرده، مشهود و بدیهی است که این اخبار واقعیت ندارد و کذب است. تا زمانی که تکلیف جریان اصلاحات و سازوکار آن‌ها در انتخابات مشخص نشود و فضای انتخابات هم شفاف نباشد، شاهد اینگونه شایعات خواهیم بود.»
سکوت لاریجانی، اما همچنان ادامه دارد و این برخی از نزدیکان وی هستند که با اظهارات خود بیشتر به شایعات دامن می‌زنند و تنور کاندیداتوری او را گرم نگه می‌دارند. در ۱۲ مهر ۹۹ منصور حقیقت‌پور نماینده مجلس نهم و از چهره‌های نزدیک به لاریجانی در گفت‌وگویی با صبح‌نو، در حالی که آمدن یا نیامدن لاریجانی را در انتخابات ۱۴۰۰ در هاله‌ای از ابهام باقی گذاشت، به صورت غیرمستقیم شرط حضور لاریجانی در انتخابات را "حمایت همزمان اصلاح‌طلبان و طیف سنت‌گرا در جبهه اصول‌گرایی" دانست.
در این میان شایعاتی هم مبنی بر تلاش لاریجانی برای اجماع با بخش سنتی اصولگرایان از جمله جامعه روحانیت مبارز مطرح شد که در ۶ دی ۹۶ روابط عمومی جامعه روحانیت مبارز در اطلاعیه‌ای خبر دیدار دبیر عالی این تشکل سیاسی اصولگرا را با لاریجانی تکذیب کرد. در بخشی از این بیانیه آمده است: «به دنبال انتشار خبری مبنی بر دیدار دبیر عالی جامعه روحانیت مبارز با یکی از کاندیداهای احتمالی ریاست جمهوری در پایگاه خبری دیده بان ایران، بدین وسیله ضمن تکذیب این خبر تاکید می‌شود چنین دیداری انجام نشده و از اساس کذب است. شایان ذکر است تاکنون جامعه روحانیت مبارز و یا اعضای شورای مرکزی جامعه روحانیت با هیچکدام از کاندیداهای ریاست جمهوری بحث یا مذاکره و دیداری نداشته اند و در هیچ کدام از جلسات شورای وحدت و یا در جلسات جامعه روحانیت در مورد کاندیداتوری افراد یا کاندیداهای مطرح بحث یا مذاکرهی صورت نگرفته است.»
با وجود همه این اتفاقات، شایعات و گمانه‌زنی‌ها، علی لاریجانی همچنان در سکوت چندماهه خود به سر می‌برد؛ شاید برای تمرکز بیشتر روی قراداد ایران و چین، شاید برای بررسی بیشتر جوانب انتخابات ۱۴۰۰ و شاید برای هر دو.
مطالب مرتبط:
احتمال ائتلاف لاریجانی- ظریف در انتخابات 1400
مدتی بود در میان گمانه‌زنی‌های موجود درباره نامزدهای ۱۴۰۰، احتمال نامزدی لاریجانی و ظریف قوت گرفته بود. حتی گاهی از آن‌ها به عنوان نامزد اصلاح‌طلبان و گاه نامزد حزبی کارگزاران سازندگی یاد شده است. هر چند اغلب اصلاح‌طلبان تاکنون بر این امر پافشاری کردند که در این دوره از نامزدی یک اصلاح‌طلب واقعی حمایت خواهند کرد. با این حال، در روز‌های اخیر برخی نمایندگان ادوار و نمایندگان نزدیک به لاریجانی و حتی اصلاح‌طلب از احتمال نامزدی او و ترکیب طلایی لاریجانی-ظریف به عنوان ترکیب ائتلافی اصولگرایان میانه با اصلاح‌طلبان در ۱۴۰۰ نام بردند. در این ترکیب، لاریجانی به عنوان رئیس‌جمهور و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه دولت احتمالی، خواهد بود.
پس از جلسات لاریجانی با جمعی از نمایندگان ادوار مجلس، حالا برخی نیرو‌های سیاسی نیز به عرصه آمده و از نامزدی لاریجانی حمایت می‌کنند. جلیل رحیمی‌جهان‌آبادی اصلاح‌طلب و نماینده مجلس، گفته اگر آقای لاریجانی مورد اجماع اصلاح‌طلبان و اصولگرایان میانه‌رو قرار گیرد و در انتخابات حضور پیدا کند و پیروز هم شود، ترکیب ریاست‌جمهوری آقای لاریجانی و وزارت امور خارجه آقای ظریف یک ترکیب طلایی خواهد بود؛ اما اینکه آیا همه این فرضیات محقق شود یا خیر، هنوز مشخص نیست.
از نظر او اصلاح‌طلبان نیم نگاهی به نامزدی ظریف دارند، هر چند ظریف خود گفته چنین تصمیم ندارد. غیر از او کمال‌الدین پیرموذن از دیگر نمایندگان ادوار و اصلاح‌طلب در واکنش به احتمال کاندیداتوری لاریجانی در انتخابات ۱۴۰۰ گفته است: اگر گروه‌های مرجع، بزرگان دین و ملت و دلسوزان نظام و کیان از ایشان برای حضور در انتخابات دعوت کنند خواهد آمد.
این اظهارات درحالی صورت می‌گیرد که از یک سو برخی معتقدند لاریجانی واقعا تصمیم جدی برای آمدن ندارد. چنانچه منصور حقیقت‌پور، از نیرو‌های نزدیک به لاریجانی به‌تازگی گفته بود تا این لحظه همچنان باور دارد که علی لاریجانی تصمیمی برای شرکت در انتخابات ندارد.
از سوی دیگر هم ظریف هر چند به صراحت از عدم تمایل خود برای نامزدی در انتخابات ۱۴۰۰ سخن گفته، اما از پست وزیر امور خارجه در دولت بعدی استقبال کرده است که می‌تواند شاهدی بر تایید گمانه ترکیب طلایی این طیف سیاسی باشد.
علاوه بر این‌ها، در حالی‌که در میان حامیان لاریجانی برخی چهره‌های اصلاح‌طلب نیز حضور دارند، اما برخی از اصلاح‌طلبان معتقدند که این اصولگرایان میانه هستند که حامیان جدی نامزدی لاریجانی و ترکیب طلایی لاریجانی-ظریف هستند چرا که اصلاح‌طلبان عزمی بر معرفی نامزدی غیراصلاح‌طلب ندارند.
تشکیل ستاد انتخاباتی لاریجانی و ظریف
جلال جلالی‌زاده فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده سابق مجلس در گفتگو با فرارو در این باره با تاکید بر سردی فضای انتخابات درباره ترکیب طلایی لاریجانی و ظریف گفت: ظاهراً حامیان آقای لاریجانی و ظریف مشغول فعالیت، تشکیل ستاد، جمع‌آوری و جذب نیرو هستند، اما در بین اصلاح‌طلبان هنوز به طور جدی شخص یا اشخاص خاصی خود را مطرح نکردند. تا زمانی هم که اصلاح‌طلبان نامزدهای خود را مطرح نکنند نمی‌شود اظهارنظر کرد. اما اگر قرار باشد آقای لاریجانی انتخاب اصلاح‌طلبان باشد یعنی دیگر جدال اصولگرا و اصلاح‌طلب تمام شده است و دیگر هیچ کدام هویت اصلی خود را در مطرح کردن مسائل سیاسی ندارند.
او همچنین افزود: نمایندگان ادوار که بیشتر اصولگرایان میانه هستند از حامیان آقای لاریجانی و در این راستا مشغول فعالیت هستند. آن‌ها خیلی برای این موضوع تلاش می‌کنند. آقای لاریجانی هم به دلیل مشی معتدلش می‌تواند اقشار میانه‌رو را به سمت خود جذب کند، اما اینکه اصلاح‌طلبان بخواهند از او حمایت کنند بعید است. اصلاح‌طلبان هنوز به نتیجه نرسیده‌اند که آیا واقعاً کاندیدایی از خود داشته باشند یا نه. قبلاً اظهاراتی درباره تمایل حزب کارگزاران سازندگی به نامزدی لاریجانی شنیده شده، اما هنوز به‌طور قطعی و علنی از آقای لاریجانی حمایت نکردند، اما در گزینه‌هایشان هست. احزابی مثل حزب اتحاد ملی یا اعتماد هم اعلام کردند کاندیدای حزبی معرفی می‌کنیم، اما هنوز نامزدهای خود را علنی نکرده اند و باید منتظر بود. در کل، این اصولگرایان میانه هستند که قصد مطرح کردن آقای لاریجانی را دارند، اما اصلاح‌طلبان چنین عزمی را ندارند.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب بیان کرد: اینکه اصلاح‌طلبان از آقای ظریف حمایت بکنند قطعی نیست. چون در جلساتی که برای تصمیم‌گیری تشکیل شده است این مسئله علنی و قطعی نشده است. اما آقای خرازی و آقای ظریف هم مشغول فعالیت هستند. شاید هرچه به انتخابات نزدیکتر شویم کاندیداهای دیگری هم اعلام حضور کنند. به نظر می‌رسد فضای سرد انتخابات موجب شده تا افراد خیلی تمایلات خود را درباره نامزدی در انتخابات ۱۴۰۰ بروز ندهند. شاید هر چه به انتخابات نزدیک شویم با گرم‌تر شدن فضای انتخاباتی اعلام حضور افراد صریح‌تر و بیشتر شود.
جلالی‌زاده اضافه کرد: در مجموع، احتمال حضور آقای لاریجانی در انتخابات ۱۴۰۰ با توجه به جلسات و فعالیت‌هایی که در استان‌ها برقرار است، خیلی بالاست. بنابراین، من احتمال حضور ایشان را از آقای ظریف بیشتر می‌دانم.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: الهام خلیلی خو
