به گزارش تیتربرتر؛ آلودگی هوا معضلی است که بسیار خطرناک است و چندین سال است که سلامت مردم ما را نشانه رفته است. مطالعات نشان میدهد هر سال حدود ۴۰ هزار نفر در کشور به دلیل مواجهه با غلظت آلایندگی ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون (PM ۲.۵) در هوا جان خود را از دست میدهند که این تعداد تقریبا معادل ۱۰ درصد کل موارد فوتیها است.
خطرات ناشی از آلودگی هوا فوق العاده زیاد است، خطرات اقتصادی و جانی زیادی وجود دارد و آمار بیماری و مرگ و میر در مکانهای آلوده بسیار بالا است.
در این میان هوای ناسالم برای افرادی که بیماریهای مزمن ریوی و قلبی دارند و همچنین برای کودکان مشکل ایجاد میکند. البته به این صورت نیست که برای افراد سالم مشکلی ایجاد نکند.
عامل اصلی آلودگی در پایتخت چیست؟
آلودگی هوای تهران به مرز هشدار رسیده و برخی بر این باورند که این آلودگی ناشی از گاز مازوت نیروگاههاست.
با توجه به استمرار آلودگی در شهر تهران برخی معتقدند علت اصلی تشدید این آلودگی استفاده از گاز مازوت در نیروگاههاست. ما صحت و سقم این ادعا را از برق حرارتی پیگیری کردیم.
بنابر نوشته باشگاه خبرنگاران، به اعتقاد مسئولان برق حرارتی آلودگی هوای استان تهران ربطی به نیروگاهها ندارد چرا که در پایتخت به هیچ عنوان از گاز مازوت در نیروگاهها استفاده نمیشود.
همچنین با توجه به اظهارات روز گذشته سازمان محیط زیست مبنی بر این موضوع که آلودگی تهران مربوط به نیروگاههاست، شرکت برق حرارتی صحت این اظهار نظر را نیز رد کرد و گفت: این موضوع را باید در صنایع دیگر نیز مانند صنایع سیمان بررسی کرد. نیروگاه ری هم از گاز استفاده میکند و اگر گاز وجود نداشته باشد از گازوئیل استفاده خواهد کرد، به طوری که آلودگی گازوئیل به طبع بیشتر و بالاتر است و مازوت هم در این نیروگاه استفاده نمیشود.
پیگیریها نشان میدهد که در شرایط حال حاضر امکان تعطیلی نیروگاهها وجود ندارد، چرا که تامین برق تهران از طریق همین نیروگاههاست.
مازوت چیست؟
مازت یا نفت کوره و یا مازوت (به انگلیسی: Mazut) یکی از هیدروکربنهای نفتی است که در مراحل پالایش نفت خام پس از نفتا و بنزین و نفت سفید بدست میآید و، چون سیاه رنگ است به نام نفت سیاه نیز خوانده میشود. این ماده ارزانترین ماده سوختنی برای کورهها، حمامها و تنور نانواییها و موتورهای دیزلی و برخی نیروگاهها است.
مازوت کاربردهای بسیاری دارد. برای گرمایش خانه و مراکز تجارتی و صنعتی به کار برده میشود و سوخت کامیون ها، کشتیها و بعضی از خوردوها است، اما بسیار آلوده کننده و گرانتر از سوخت گاز طبیعی بهحساب میآید و اغلب به عنوان سوخت پشتیبان برای اوج گیری نیروگاهها در مواردی که گاز طبیعی موجود نیست استفاده میشود.
چرا نیروگاه ها از سوخت مازوت استفاده می کنند؟
آلودگی هوا در تهران در نیمه دوم سال تقریبا به سنتی هر ساله تبدیل شده و اگرچه در سالهای اخیر تلاش شده تا با بهبود کیفیت سوخت، از این آلودگی کاسته شود، اما تردد خودروهای فرسوده و فعالیت نیروگاهها و صنایع آلاینده در نزدیکی شهر، باز هم به این آلودگی دامن میزند امسال، اما علت این آلودگی را چیز دیگری عنوان میکنند. پر بودن مخازن مازوت به دلیل تحریم و کاهش صادرات آن به عنوان متهم اصلی آلودگی هوا مطرح میشود. برخی مدعی هستند که آلودگی هوای تهران نه به دلیل تردد خودروهای فرسوده بلکه با سوزاندن مازوت در نیروگاهها ایجاد شده است.
بنابر نوشته هفت صبح؛ آنها علت این موضوع را کاهش گازرسانی به نیروگاهها با افزایش مصرف گاز میدانند. همچنین مدعی هستند که مخازن مازوت به دلیل تحریم پر شده و از آنجا که برای تامین سایر فرآوردههای نفتی نمیتوان تولید پالایشگاهها را کاهش داد، بنابراین باید این مازوت در جایی دیگر به مصرف برسد.
سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی، اما نظر دیگری دارد؛ مهدی اسماعیلی گفته به دلیل مصرف بالای گاز در کشور و نبود امکان تامین گاز کافی برای نیروگاهها، بنا به دستور مراجع ذیصلاح از فرآوردههای مایع نظیر گازوییل و مازوت به عنوان سوخت استفاده میشود. این امر به دلیل جلوگیری از خاموشی احتمالی نیروگاههای برق کشور انجام میشود و هیچ ارتباطی به پر بودن انبارهای ذخیره نفت کوره (مازوت) ندارد؛ همانطور که در فصل تابستان که مصرف گاز به ویژه در بخش خانگی کمتر است، کل سوخت مورد نیاز نیروگاهها را گاز تشکیل میدهد.
اسماعیلی گفته ادعای پر بودن مخازن مازوت تنها در زمستان در شرایطی عنوان شده که ایران در تابستان نیز با تحریم رو به رو بود، اما به دلیل امکان گازرسانی به نیروگاهها، هیچگاه مازوت به مصرف نرسید. در واقع مجموعه وزارت نفت با هدف تامین سوخت مورد نیاز با اولویت بخش خانگی در زمستان، گاز را تحویل میدهد و در نتیجه گازرسانی به نیروگاههای خودش با کاهش همراه میشود و مجبور است کمبود گاز در زمستان را توسط سوخت مایع با اولویت گازوئیل و پس از آن مازوت جبران کند.
سید مهدی میرزاییقمی؛ رئیس مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست با انتقاد از استفاده نیروگاهها از سوخت آلاینده «مازوت» بهخصوص در فصول سرد سال، میگوید تاکید ما در سازمان محیط زیست این است که نیروگاهها و صنایع سنگین اصلاً از سوخت مازوت استفاده نکنند. گاهی اوقات کمبود سوخت و افت فشار گاز باعث میشود تا سوخت زیانآور مازوت در نیروگاهها و کارخانهها جایگزین گاز طبیعی شود البته نیروگاهها نیز بعضاً ناچار به استفاده از این سوخت هستند، زیرا تولید برق کشور نباید متوقف شود.
رئیس مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست همچنین یکی از مهمترین راهکارهای استفاده نکردن از سوخت مازوت در نیروگاهها و کارخانههای بزرگ را، کاهش مصرف گاز در خانهها دانست و گفت: مردم باید در فصولِ سرد سال نسبت به صرفهجویی در گاز طبیعی اهتمام بیشتری داشته باشند تا نیروگاهها و کارخانهها نیز مجبور به استفاده از سوختهای جایگزین از جمله مازوت نباشند.
پیشنهاد تعطیلی ۲ روزه تهران
به گفته استاندار تهران، پیشنهاد دو روز تعطیلی برای همه دستگاههای اداری دولتی، خصوصی و همچنین فعالیتهای عمرانی به معاوناول رئیسجمهور ارائه خواهد شد که برابر قوانین معاوناول رئیسجمهور یا هیئت وزیران دراینباره تصمیمگیری نهایی را انجام خواهند داد.
از طرف دیگر با وجود تأیید سازمان حفاظت از محیط زیست، استانداری تهران اصرار دارد که خبری از سوخت مازوت در تهران نیست! انوشیروان محسنیبندپی در جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران گفت: درحالحاضر هیچ صنایع و نیروگاهی در تهران از سوخت مازوت استفاده نمیکند و این موضوع مورد تأیید شرکت پخش و پالایش فراوردههای نفتی و محیط زیست استان تهران است. بهاینترتیب صنایع از سوخت گاز و گازوئیلی که حداقل ۵۰ درصد آن از یورو ۴ برخوردار است، استفاده میکنند. از سوی دیگر پلیس نیز از تردد خودروهای دودزا و فاقد معاینه فنی جلوگیری کرده و با نظارت بر این بخش اقدام مؤثری انجام شده است. همچنین تلاش برای برخورد با موتورسیکلتهای فاقد معاینه فنی در دستور کار قرار گرفته است. فعالیتهای عمرانی تا اطلاع ثانوی متوقف است و تلاش میکنیم فعالیت معادن شن و ماسه بهمیزان تأثیری که بر آلودگی هوا دارند، کنترل شوند.
استاندار تهران با تأکید بر اینکه شرکت گاز نظارت مستمری بر دستگاههای اداری برای تنظیم سیستم گرمایشی دارد و این نظارت تداوم پیدا میکند، گفت: البته با همه تمهیدات و اقدامات انجامشده، متأسفانه بهدلیل اینکه پدیده جوی ناپایدار نداشتهایم، با انباشت آلایندهها مواجه هستیم و براساس گزارش هواشناسی به غیر از غروب یکشنبه و وزش باد اندکی که داریم، در بقیه ساعات با پایداری جوی مواجه هستیم و به این ترتیب انباشت آلایندهها تداوم پیدا میکند.
ظرف روزهای گذشته دو لایه وارونگی در ارتفاع ۲۰۰ و ۹۰۰ متری را شاهد بودهایم، بهاینترتیب با وجود همه تمهیدات اتخاذشده باید تمهید دیگری اتخاذ شود. بر همین اساس و با توجه به مصوبه هیئت وزیران که در چنین شرایطی باید تدابیر سختتری نسبت به حفظ و ارتقای سلامت جامعه اتخاذ کنیم، باید تصمیمهایی برای کاهش عوامل تماس با این ذرات بگیریم؛ بنابراین پیشنهاد و جمعبندی جلسه برای معاون اول رئیسجمهور ارسال خواهد شد.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: الهام خلیلی خو