تیتربرتر؛ ذاتالریه یک عفونت ریوی شایع است که منشاء باکتریایی، ویروسی و یا قارچی دارد. این بیماری اغلب با سرفه، عطسه، تماس و یا حتی تنفس منتشر میشود و آنهایی که علائم ذاتالریه را نشان میدهند نیز میتوانند ناقل این بیماری باشند.
پنومونی یا ذات الریه چیست؟

ذات الریه یا سینهپهلو، عفونتی در ریههاست که میتواند توسط باکتریها، ویروسها و یا قارچها ایجاد شود. این عفونت باعث میشود کیسههای هوایی ریهها ملتهب شده و پُر از مایعات و چرک شوند. این اتفاق باعث میشود اکسیژنی که تنفس میکنید به سختی وارد جریان خونتان شود. علائم ذات الریه در طیف خفیف تا شدید قرار میگیرند و شامل سرفه، تب، لرز و مشکل در تنفس میشوند.
فاکتورهای زیادی بر میزان جدی بودن بیماری ذات الریه تأثیر میگذارند، مثلاً نوع میکروبی که سبب عفونت ریه شده، سن بیمار، و وضعیت عمومی سلامتی او. نوزادان و کودکان خردسال، افراد بالای 65 سال و کسانی که دچار بیماریهایی هستند بیشتر از بقیه در معرض ذات الریه قرار دارند.
پنومونی یا ذات الریه یکی از علتهای اصلی بستری شدن کودکان و بزرگسالان در بیمارستان است. بیشتر موارد این بیماری با موفقیت درمان میشوند، البته ممکن است هفتهها طول بکشد تا بیمار به طور کامل بهبود پیدا کند.
ریسک فاکتورهای ذات الریه

هر کسی میتواند دچار ذات الریه شود، اما عوامل زیادی میتوانند احتمال ابتلا و تشدید علائم آن را افزایش دهند. یکی از مهمترین فاکتورها، سن شماست. افراد 65 سال و بالاتر بیشتر در معرض ابتلا به ذات الریه قرار دارند زیرا سیستم ایمنی این افراد به دلیل سالخوردگی توانایی کمتری در مبارزه با عفونت دارد.
نوزادان و کودکان دو ساله یا کوچکتر نیز در معرض ابتلا به ذاتالریهاند زیرا سیستم ایمنی آنها هنوز کامل نشده است.
دیگر ریسک فاکتورها را میتوان به سه گروه اصلی تقسیم کرد: بیماریهای زمینهای، رفتارهای مربوط به بهداشت و سلامتی و محیط.
مطالب مرتبط:
بیماریهای زمینهای
. بیماریهای مزمن ریوی مانند بیماری انسدادی مزمن ریه، برونشکتازی و یا فیبروزکیستیک که ریهها را بیشتر مستعد عفونت میکنند
. دیگر بیماریهای جدی مانند بیماری قلبی، دیابت و بیماری سلولهای داسی شکل
. ضعف سیستم ایمنی در اثر HIV/AIDs، پیوند عضو، شیمیدرمانی و یا مصرف بلندمدت استروئید
. مشکل در بلع به دلیل سکته مغزی، زوال عقل، بیماری پارکینسون و یا دیگر بیماریهای نورولوژیکی که میتوانند منجر به مکش غذا، استفراغ یا بزاق دهان به ریهها و سپس عفونت شوند
. عفونت ویروسی اخیر؛ سرماخوردگی، لارنژیت، آنفلوانزا و ...
. بستری شدن در بیمارستان، خصوصاً در ICU و استفاده از ونتیلاتور برای تنفس
رفتارهای بهداشتی و سلامتی

. سیگار کشیدن که به ریهها آسیب میزند.
. مصرف مواد مخدر و الکل که ریسک ذات الریه استنشاقی را افزایش میدهد.
محیط
. قرار گرفتن در معرض یک سری از مواد شیمیایی، آلایندهها یا گازهای سمی، مثلاً دود دستدوم سیگار
علت ذات الریه چیست؟
ذات الریه میتواند توسط انواع زیادی از باکتریها، ویروسها و قارچها در هوایی که تنفس میکنیم ایجاد شود. شناسایی علت ذات الریه میتواند گام مهمی در جهت انتخاب درمان مناسب باشد.
هر کسی میتواند دچار ذات الریه شود، اما عوامل زیادی میتوانند احتمال ابتلا و تشدید علائم آن را افزایش دهند. یکی از مهمترین فاکتورها، سن شماست. افراد 65 سال و بالاتر بیشتر در معرض ابتلا به ذات الریه قرار دارند زیرا سیستم ایمنی این افراد به دلیل سالخوردگی توانایی کمتری در مبارزه با عفونت دارد.
باکتریها
معمولترین نوع باکتریهایی که سبب ذات الریه میشوند، عفونتهای پنوموکوکی نام دارند. عفونت پنوموکوکی ناشی از باکتری پنومونی استرپتوکوکوس است که به طور طبیعی در سیستم تنفسی فوقانی زندگی میکند.
ذاتالریهی باکتریایی میتواند خودبهخود روی دهد یا بعد از یک سرماخوردگی ویروسی یا آنفلوانزا ایجاد شود. ذاتالریه باکتریایی اغلب فقط بر یک قسمت از ریه اثر میگذارد. وقتی این اتفاق میافتد، به آن پنومونی لوبار میگویند. کسانی که تازه عمل جراحی کردهاند، کسانی که بیماری
تنفسی یا عفونت ویروسی دارند و افرادی که سیستم ایمنیشان ضعیف است بیشتر از بقیه در معرض پنومونی باکتریایی هستند.
برخی از انواع باکتریها منجر به ذاتالریهای میشوند که پنومونی آتیپیکال (غیرمعمولی) نام دارد، از جمله:
. مایکوپلاسما پنومونیه، یک باکتریوم ریز و بسیار منتشر شونده است که معمولاً افراد جوانتر از 40 سال را مبتلا میکند، خصوصاً کسانی را که در محیطهای شلوغ کار و زندگی میکنند. این بیماری معمولاً آنقدر خفیف است که شناسایی نشده و گاهی به عنوان پنومونی راه رونده تشخیص داده میشود.
. کلامیدوفیلا پنومونیه، که معمولاً سبب عفونتهای سیستم تنفسی فوقانی در تمام طول سال میشود اما میتواند منجر به یک نوع خفیف پنومونی نیز بشود.
. لژیونلا پنوموفیلا، که سبب نوع خطرناکی از پنومونی به نام بیماری لژیونر میشود. لژیونلا بر خلاف دیگر پنومونیهای باکتریایی، از شخص به شخص قابل انتقال نیست. ابتلا به این بیماری با قرار گرفتن در معرض آب آلوده صورت میگیرد.
این باکتریها، «غیرمعمول» محسوب میشوند زیرا پنومونی یا ذاتالریهی ناشی از این ارگانیسمها ممکن است علائم نسبتاً متفاوتی داشته باشند، در عکس سینه با اشعه ایکس به صورتی متفاوت ظاهر شوند، یا به آنتیبیوتیکها نسبت به باکتریهای معمول که سبب پنومونی میشوند،
واکنش متفاوتی نشان دهند. هرچند این عفونتها «غیرمعمول» نامیده میشوند اما شایعاند.
ویروسها

ویروسهایی که سیستم تنفسی فوقانی را عفونی میکنند نیز ممکن است سبب ذاتالریه شوند. ویروس آنفلوانزا، شایعترین علت پنومونی ویروسی در افراد بزرگسال است. ویروس سینسیشیال تنفسی، شایعترین علت پنومونی ویروسی در کودکان خردسال است. بیشتر پنومونیهای ویروسی جدی و خطرناک نیستند و نسبت به پنومونیهای باکتریایی، طول مدت کمتری دارند. پنومونی ویروسی ناشی از آنفلوانزا ممکن است شدید و حتی گاهی کُشنده باشد. این ویروس به ریهها حملهور شده و تکثیر میشود و تقریباً هیچ علامت فیزیکی از اینکه بافت ریه پُر از مایعات شده وجود ندارد. این پنومونی بیشتر در افرادی که از قبل بیماری قلبی دارند و زنان باردار خطرناکتر است.
پنومونی ویروسی ممکن است با هجوم ثانویهی باکتریها پیچیدهتر شود و تمام علامتهای پنومونی باکتریایی را نشان دهد.
قارچها
پنومونی قارچی بیشتر در افرادی که مشکلات مزمنی در سلامتی خود دارند یا سیستم ایمنیشان ضعیف است و یا آنهایی که در معرض میزان زیادی از برخی از قارچها از خاک آلوده یا مدفوع پرندگان قرار میگیرند، شایع میباشد. پنوموسیستیس یک عفونت قارچی خطرناک است که ناشی از پنوموسیستیس جیرووسی میباشد. این بیماری در افرادی رخ میدهد که به دلیل HIV و یا AIDs و یا استفادهی طولانیمدت از داروهای سرکوبگر ایمنی، سیستم ایمنیشان ضعیف شده است، مثلاً داروهایی که برای درمان سرطان یا کنترل عضو پیوندی به کار میروند.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: مریم بالوی فیلی