به گزارش تیتربرتر؛ طی ماه‌های اخیر، شاهد نوسان قیمت برنج ایرانی و خارجی در بازار بوده ایم که هر یک از مسئولان ادله خود را برای این گرانی‌ها مطرح می‌کنند. در این‌میان نبود سنخیت نوسانات قیمت با درآمد خانوار، اقشار ضعیف جامعه را در تامین مایحتاج روزانه خود دچار مشکل کرده است.
در حالی که کالا‌های اساسی سبد خانوار یکی پس از دیگری تحت تاثیر عوامل مختلف همچون نوسانات نرخ ارز، حذف ارز دولتی، افزایش هزینه‌های حمل و نقل، دستمزد و ...، جهش چندبرابری داشته اند تا از قافله گرانی‌ها عقب نمانند، برنج هم به عنوان یکی از محصولات مهم استراتژیک پس از گندم از این ماجرا مستثنی نیست.
بررسی‌ها از سطح بازار نشان می‌دهد که هر کیلو برنج هندی با قیمت ۱۶ هزار تا ۲۰ هزار تومان، برنج پاکستانی ۲۰ هزار تا ۲۵ هزار تومان و برنج ایرانی ۲۳ هزار تا ۳۷ هزار تومان عرضه می‌شوند که نسبت به ماه‌های قبل رشد قیمتی چشمگیری داشته اند. برخی مسئولان قیمت ۳۰ هزار تومانی برنج ایرانی در مقایسه با برنج خارجی را منطقی می‌دانند.
ماجرا تنها به این‌جا ختم نمی‌شود چرا که دبیر انجمن برنج معتقد است که هم اکنون قیمت بهترین و باکیفیت‌ترین برنج بدون خرده درب کارخانه استان‌های شمالی ۲۴ تا ۲۵ هزار تومان است که با احتساب سایر هزینه‌ها در مراکز بزرگی همچون استان تهران نباید بیش از ۲۶ تا ۲۷ هزار تومان فروخته شود که متاسفانه در استان تهران برنج دارای ناخالصی و خرده با قیمت بالای ۳۰ هزار تومان عرضه می‌شود که این امر به هیچ عنوان منطقی نیست.
واردات برنج پرمحصول تازگی دارد چون دولت قبلاً هیچ وقت اجازه این کار را نداده بود. قیمت تمام‌شده این نوع برنج برای مصرف‌کننده زیر ۲۰ هزار تومان است.
آیا قیمت برنج کاهش می یابد؟
برنج جز اقلام اساسی است و دولت باید برای واردات آن، ارز مرجع اختصاص می‌داد اما به دنبال نوسانات شدید ارزی به این سیاست پایان داد. به این ترتیب شاهد گرانی بی‌سابقه برنج خارجی در بازار بودیم. رئیس‌جمهوری اخیراً با درخواست صدور مجوز واردات برنج پرمحصول، موافقت کرده است تا بازار این محصول غذایی مهم، تنظیم شود و قدرت خرید ۶ دهک پایین جامعه بیش از این تحلیل نرود. برنج پرمحصول چیست و به چه قیمتی به دست مردم خواهد رسید؟
مسیح کشاورز، دبیر انجمن واردکنندگان برنج در ارتباط با خصوصیات برنج پرمحصول گفت: «در هر کشوری دو نوع برنج تولید می‌شود: برنج کیفی و برنج پرمحصول. برنج کیفی یا لوکس، گران‌قیمت‌ترین نوع برنج است. از هر هکتار زمین ممکن است بتوانید بین یک تا دو تن برنج کیفی برداشت کنید اما از همین مقدار زمین چه‌بسا ۶ تا ۸ تن برنج برداشت کنید. به‌این‌ترتیب قیمت تمام‌شده محصول کاهش می‌یابد».
در داخل کشور برنج‌هایی مثل طارم، هاشمی کیفی هستند و انواع مثل ندا، فجر و ... پرمحصول به حساب می‌آیند. عطر و طعم و روش پخت این دو نوع برنج متفاوت است بنابراین برنج پرمحصول، ارزانتر است. دبیر انجمن واردکنندگان برنج ضمن بیان این موضوع گفت: «در هندوستان، ۱۰۰ میلیون تن از برنج تولیدشده از نوع پرمحصول است و ۱۰ میلیون تن باقیمانده که از نوع کیفی است را صادر می‌کنند. در همه کشورهای تولیدکننده برنج همین گونه است. برای مثال در پاکستان برنج باسماتی از نوع کیفی و ۳۸۶ از نوع پرمحصول است. اجازه واردات برنج پرمحصول تازگی دارد چون قبلاً هیچ‌وقت اجاره این کار را به واردکنندگان نداده بودند».
مطالب مرتبط:
دلایل ممنوعیت واردات برنج
وی در تشریح دلایل این ممنوعیت گفت: «دلیل اول به استانداردهای بهداشتی مربوط می‌شود. دلیل دوم که به برنج پرمحصول تایلندی مربوط می‌شود شباهت آن به برنج ایرانی است. بنابراین امکان مخلوط کردن این دو نوع برنج وجود دارد. این نگران منطقی است اما باید توجه داشت که در هر شغلی امکان تقلب وجود دارد. نمی‌توان به این بهانه جلوی تامین ارزاق عمومی را گرفت. در حال حاضر قیمت برنج وارداتی و داخلی تقریبا برابر شده است. نباید از ترس مرگ خودکشی کرد».
وی افزود: «برنج پرمحصول حدود ۵۰ درصد ارزانتر از برنج کیفی تمام می‌شود. اگر قیمت برنج کیفی ۷۰۰ دلار باشد نوع پرمحصول را می‌توان به قیمت ۴۰۰ دلار تهیه کرد بنابراین قیمت تمام‌شده آن برای مصرف‌کننده داخلی زیر ۲۰ هزار تومان خواهد بود».
آیا راهکاری برای جلوگیری از تقلب در فروش برنج وجود ندارد؟ دبیر انجمن واردکنندگان برنج در پاسخ این سوال گفت: «چند سال قبل موضوع ژنوتایپ برنج را مطرح کردیم. البته این موضوع را در ارتباط با بحث تقلب در فروش برنج خارجی (مخلوط کردن برنج خارجی با خارجی) مطرح کردیم. یک‌سری تجهیزات از آلمان وارد کردیم و با وزارت بهداشت توافق شد و بانک اطلاعاتی آن هم کامل شده اما هنوز به مرحله اجرا نرسیده است. شنیده‌ها حاکی از آن است که اخیرا، کارهایی انجام شده است. اگر این موضوع به سرانجام برسد دی ان ای تمام برنج‌های جهان در آزمایشگاه مربوطه موجود خواهد بود و می‌توان به نوع برنج و درصد خلوص آنها پی برد. امیدوار هستیم که این اتفاق هر چه زودتر بیفتد تا موضوع مخلوط کردن برنج و تقلب در فروش آن هم برطرف شود».
علت اصلی گرانی برنج چیست؟
رحمت اله نوروزی عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر حمایت از تولید داخل اظهار کرد: همه ساله ممنوعیت واردات برنج از ابتدای فصل برداشت آغاز می‌شود که در سال جهش تولید باید حمایت‌هایی از تولید ملی و برنج داخلی با کیفیت بی نظیر در مقایسه با برنج خارجی داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه کیفیت برنج ندا و شیرودی از خارجی بالاتر است، افزود: برای واردات کسری نیاز داخل، مسئولان بعد از عرضه محصول داخل باید این اجازه را بدهند تا تولید داخل دچار چالش نشود.
نوروزی ادامه داد: سالیانه ۸۰۰ هزار تن تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن کسری نیاز کشور از طریق واردات تامین می‌شود که از مسئولان امر انتظار می‌رود بعد از عرضه محصول داخل مجوز واردات را صادر کنند.
این نماینده مجلس قیمت هر کیلو برنج خارجی را ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان اعلام کرد و گفت: با توجه به نوسان نرخ ارز، قیمت برنج خارجی با تحولاتی در بازار روبرو شده است و از آنجاکه قوت اصلی مردم نان و برنج است، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت با اعمال نظارت دقیق باید ارز نیما را به کالا‌های اساسی سبد خانوار اختصاص دهند.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با اشاره به دلایل گرانی قیمت برنج ایرانی در بازار بیان کرد: با توجه به افزایش هزینه‌های کاشت، داشت، برداشت نظیر کود، سم، حمل و نقل، کارگر و ... قیمت برنج ایرانی با نوساناتی در بازار روبرو شده که این امر کاملا منطقی است.
نوروزی در پایان با بیان اینکه قیمت گذاری برنج داخل بر مبنای هزینه نهایی تولید محاسبه می‌شود، گفت: با توجه به نوسان نرخ ارز و افزایش قیمت برنج خارجی، عرضه هر کیلو برنج ایرانی با نرخ ۳۰ هزار تومان در مقایسه با برنج بی کیفیت خارجی امری طبیعی است.
گردآورنده: علی اکبر رضایی
آنچه دیگران می خوانند:
