به گزارش تیتربرتر؛ کشور در حالی که با وضعیت بحرانی کرونا روبرو است و محدودیت شدید کرونایی در سراسر کشور اعمال شده تا میزان ورودی های بیمارستان‌ها و مبتلایان به کرونا تا حدی کاهش یابد در وزارت بهداشت موجی از اختلاف نظرها و استعفاها را شاهد هستیم.
روز پنج شنبه وزیر بهداشت در یک همایش در اصفهان به تندی از تحقیقات درباره کرونا در کشور انتقاد کرد. به گفته نمکی هیچ یک از پیش بینی‌های تحقیقاتی درباره کرونا درست از آب درنیامده است.
او گفت: "در مورد کووید۱۹، یک مدل به بنده بدهید که پیش بینی ها درست بوده باشد. حتی یکی از پیش بینی ها هم درست نبوده است. کدام ریاضی دان می تواند برای نظام سلامتی مدل سازی کند که مولفه های موثر بر آن با ۵ درصد تغییر، جابجا می شوند؟"
وزیر بهداشت افزود: «نامه بنده به دکتر ملک زاده در روزهای اول شیوع کرونا در کشور را مشاهده کنید که ۱۰ آیتم تعیین شده، اما یکی از آنها تاکنون جواب نداده است. کدام وزیر کم خرد با چنین یافته های شکسته ای می تواند بخش سلامت کشور را اداره کند؟»
موج استعفای اعتراض‌آمیز در وزارت بهداشت
پس از این اظهارات رضا ملک‌زاده معاون تحقیقاتی وزارت بهداشت از سمت خود استعفا کرد و نامه‌ای تند در رد اظهارات وزیر منتشر نمود. همچنین علی نوبخت حقیقی، (برادر محمدباقر نوبخت، معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه) نیز از پست تازه خود یعنی "نایب‌رییس و دبیر شورای مشورتی بیماری کرونا" استعفا داد.
در عین حال مجامع پزشکی همچون انجمن‌های علمی پزشکی نیز از سخنان وزیر بهداشت در اصفهان انتقاد کردند.
نامه استعفای ملک‌زاده دارای نکات مهم و فراوانی است که به نظر می رسد وزیر بهداشت باید به آنها پاسخگو باشد. نکاتی که نشان دهنده انحراف وزارت بهداشت در کنترل اپیدمی است. این نامه ادعای چند روز اخیر وزیر درباره اینکه به زودی "واکسن کرنای ایرانی معرکه به پا می کند" و همچنین "داروهای سنتی و گیاهی کرونا" که توسط وزارت بهداشت زیر تائید شده‌اند مورد نقد قرار گرفته‌اند.
گفتنی است؛ رضا ملک‌زاده معاون مستعفی وزیر بهداشت از اعضای ارشد حزب کارگزاران است.
همچنین نمکی در هفته گذشته علی نوبخت را که در مجلس دهم رییس کمیسیون بهداشت بود، بعنوان "نایب‌رییس و دبیر شورای مشورتی بیماری کرونا" منصوب کرده بود.
پیشنهاد استعفای وزیر بهداشت
بعد از نامه جنجالی دکتر رضا ملک‌زاده به وزیر بهداشت، استعفا و انتقاد شدیدش از سخنان وزیر بهداشت، حالا عباس عبدی روزنامه نگار و فعال سیاسی به سعید نمکی وزیر بهداشت پیشنها داده که بهتر است استعفا دهد.
عبدی در این باره نوشته است: "با توجه به اظهارات ناصواب اخیر وزیر بهداشت و سپس نامه صریح معاونت تحقیقات و فنآوری این وزارتخانه و استعفای وی و یکی دیگر از مقامات این وزارتخانه و اتهامات مدیریتی سنگینی که در این نامه به وزیر وارد شده است و نیز نامه‌هایی که انجمن‌های علمی پزشکی در نقد اظهارات و سیاست‌های آقای وزیر نوشته‌اند؛ قطعا تداوم این مدیریت در شرایط کرونایی به سود کشور و مردم نیست و باید مدیریت این وزارتخانه متحول گردد به نحوی که مورد حمایت افکار عمومی و جامعه پزشکی شود. چه بهتر که خودشان استعفا دهند.»
پشت پرده استعفای ملک زاده معاون تحقیقاتی
بنابر نوشته مشرق؛ رضا ملک‌زاده معاون وزارت بهداشت، در حالی از سمت خود استعفا داد که در سه دهه اخیر علاقه وافری به انجام مطالعات بالینی بر روی ایرانیان و ارائه اطلاعات آن به بیگانگان داشته است.
رضا ملک‌زاده معاون وزارت بهداشت، شب شنبه با استعفا از این وزارتخانه، در توضیحات مفصلی دلایل این استعفا را توضیح داده است.
ملک‌زاده در متنی که منتشر کرده که به طرح مطالعات کوهورت اشاره کرده و درباره آن اینطور نوشته است:
«در خصوص مطالعات اپیدمیولوژی کووید -۱۹ نیز در حالی توان پژوهشگران ایران در این حیطه را زیر سوال برده‌اید که ایران سابقه مطالعات کوهورت آینده‌نگر وسیع را داشته و به مطالعات ملی اپیدمیولوژی آینده‌نگر در جهان شناخته شده است و تلاش‌های علمی ایران در این نوع مطالعات به همکاری‌های علمی بی‌شمار و دستاوردها و افتخارات ملی و بین‌المللی ماندگار انجامیده است. مطالعات اپیدمیولوژیک کووید -۱۹ به پشتوانه تجارب در چنین مطالعاتی در حال انجام است.»
به گفته کارشناسان، بر اساس مطالعات ژنتیکی در ایران حدود ۱۸ قومیت مختلف و تنوع ژنتیکی وجود دارد با وجود این، تقریباً در تمام شهرهای ایران وضعیت قرمز کرونایی اعلام شده، پس یا مقاومت ایرانیان نسبت به این بیماری کمتر از مردم کشورهای همسایه است که در آنها بسیار موارد ابتلا و مرگ کمتر از کشورمان بوده یا احتمالاً ویروس کرونا در ایران جهش غیرعادی پیدا کرده است.
مطالب مرتبط:
این احتمال از آن جهت عقلانی به نظر می‌رسد که رضا ملک‌زاده اخیراً اعلام کرده بود که بر اساس یک تحقیق گسترده در سازمان جهانی بهداشت که ۳۰ کشور در آن مشارکت فعال داشته‌اند ۱۱ هزار بیمار کرونایی مورد کارآزمایی قرار گرفته و بر روی آنها داروهایی مختلف سایر بیماری‌ها مورد آزمایش قرار گرفته است و از تعداد بیمارانی که مورد آزمایش بالینی قرار گرفته‌اند بیش از ۳۰۰۰ بیمار ایرانی بوده‌اند!
به عبارت ساده‌تر دکتر ملک‌زاده اطلاعات بیش از ۳۰۰۰ بیمار کرونایی را به کشورهایی داده که تجربه ثابت کرده اگر هم داروی درمان کرونا را کشف کنند قطعاً داروی مورد نظر را در اختیار ایران قرار نخواهند داد و عجیب‌تر این که پس از این همه دست و دل‌بازی ضد امنیتی، معاون محترم وزیر بهداشت اعلام کرده داروهای گران‌قیمتی که روی این افراد آزمایش شده هیچ تاثیری در بهبود بیماری کرونا نداشته‌اند! البته این اولین گاف امنیتی ملک‌زاده نیست.
مطالعات کوهورت چیست؟
درباره مطالعات کوهورت که ملک‌زاده به آن افتخار کرده، انتقادات مهمی هم وجود دارد.
ایشان از سال ۱۳۶۶ با مشارکت دانشگاه‌های علوم پزشکی و تخصیص صدها میلیارد بودجه بر روی جمعیت ۲۰۰ هزار نفری از همه نژادهای ایرانی، مطالعه‌ای تحت عنوان کوهورت پرشین پی‌ریزی کرده است. بر این اساس، مجموعه‌ای از ۴ مطالعه در سنین مختلف با اهداف متفاوت شامل کوهورت نوزادان، نوجوانان، سالمندان و بالغین انجام شده و در هر یک، تأثیر عوامل مختلف بر بیماری‌های آن گروه سنی اطلاعات جمع‌آوری، طبقه‌بندی و در اختیار بیگانگان قرار داده شده است.
بنابراین اگر در ویروس کرونایی که در ایران شیوع پیدا کرده جهشی پیدا شود یا ایرانیان نسبت به این بیماری و دیگر بیماری‌ها آسیب‌پذیرتر باشند، جای تعجب نیست، عجیب‌تر این که ایشان در طول سالیان گذشته ثابت کرده عملاً مخالف سرسخت اجرایی شدن بندهای ۱۲ و ۱۴ ابلاغیه سیاست‌های کلی نظام بهداشت از سوی مقام معظم رهبری می‌باشد، یعنی بندهایی که مقام معظم رهبری خواستار توجه به طب ایرانی اسلامی و خروج از سلطه سازمان بهداشت جهانی شده‌اند!
ملک‌زاده از مخالفان جدی انواع درمان‌های طب سنتی و ایرانی از جمله حجامت بوده و تنزّل دهنده رتبه طب سنتی از معاونت به دفتر طب سنتی در وزارت بهداشت بود، مقاومت و اقدامات زیادی علیه روش‌های بومی و سنتی دلسوزان و فعالین طب ایرانی اسلامی در ۸ ماه گذشته برای درمان کرونا انجام داده است.
احتمال این که عده‌ای از تصمیم گیران در جامعه جهانی و ایران منافع خود را به جای درمان کرونا، در کروناهراسی می‌بینند از این جهت قوت می‌یابد که بدانیم از زمان پاندمی شدن کرونا در سطح جهانی، ثروت میلیاردرهای جهان ۲۷ درصد افزایش داشته است و در ایران نیز دولت آقای روحانی به دلیل ناکارآمدی در عرصه‌های، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی یکی از ناکارآمدترین دولت‌ها در طول ۴ دهه انقلاب اسلامی بوده است.
پس ادامه پاندمی کرونا تا آخر این دولت می‌تواند اذهان عمومی را نسبت به پاسخگویی دولت مشغول کند، این احتمال آنگاه قوت می‌یابد که بدانیم در ستاد ملی کرونا که سکان مقابله با کرونا را در اختیار دارد، هیچ نماینده‌ای از کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی وجود ندارد! سازمان پدافند غیرعامل کشور که باید متولی کار باشد، عضو این ستاد نیست و... این ستاد علی‌رغم جایگاه منحصر به فردی که دارد عملاً توسط افرادی مانند دکتر رضا ملک‌زاده! دکتر مینو محرز! دکتر مسعود مردانی، و تنی چند از افراد همفکر آنها هدایت می‌شود و نماینده سازمان جهانی بهداشت در ایران یعنی آقای هملمن عملاً دستورات آقای آنتونی فائوچی آمریکایی را به معاونان وزارت بهداشت از جمله آقای ملک زاده ابلاغ کرده است.
گرچه در اوج بحران کرونا و آغاز محدودیت‌های سخت در سراسر کشور برای کنترل شیوع کرونا، این استعفا ممکن است نگران کننده به نظر برسد اما باید امیدوار بود با رفتن ملک‌زاده بخشی از گره کور مبارزه با کرونا را که در مهمترین حوزه آن یعنی تحقیقات، با عملکردی ضعیف صدای وزیر بهداشت را هم درآورده بود، باز شود.
واکنش به استعفاها در وزارت بهداشت
بنابر نوشته فرارو؛ اتفاقات رخ داده با واکنشی از سوی وزارت بهداشت و شخص وزیر روبه‌رو نشده فقط کیانوش جهانپور مدیر اطلاع رسانی وزارت بهداشت در توئیتی از معرفی داروهای گیاهی کرونا دفاع کرده است.
او نوشته است: «نوآوری، علم و فناوری، طب سنتی و مکمل، سلامت، مقابله مبتنی بر شواهد با کرونا، جملگی میان دولبه مقراض افراط و تفریط، نفی و انکار، خصلت ها و منیت ها گرفتار است، اما بر سبیل اعتدال می مانیم و به یکسو کشانده نخواهیم شد، در طریقت ما کافریست رنجیدن!»
اتفاقات اخیر در وزارت بهداشت بازتاب گسترده‌ای داشته و سوال مهم و اصلی این است که در وزارت بهداشت چه خبر است؟
برخی می‌گویند سخنان وزیر درست بوده و استعفاهای رخ داده مثبت است.
سید موید علویان استاد بازنشسته دانشگاه و دانشمند برتر منتخب فرهنگستان علوم پزشکی ایران در نامه‌ای به وزیر بهداشت، از این اتفاق به عنوان «تغییرات مثبت ایجاد شده» یاد کرد و با بیان اینکه حوزه پژوهش تا به حال نتوانسته راهنمای دقیقی باشد، از سعید نمکی خواست فرصت را غنیمت شمرده و ضمن توجه به یک دست کردن تیم وزارتخانه در پیگیری برنامه‌ها، به جای پاسخ دادن به ادعاهای واهی مطروحه، نسبت به تشکیل " کمیته عالی" بررسی عملکرد معاونت محترم تحقیقات و فناوری، جهت گیری تحقیقات علوم پزشکی و توزیع بودجه های پژوهشی در مراکز کشور و عدم توجه به الگوهای اخلاق در پژوهش، اقدام کند.
اما برخی دیگر از حسن روحانی رییس جمهور خواستند نمکی را بر کنار کند. عبدالله رمضان زاده فعال سیاسی اصلاح طلب دکتر ظفرقندی را برای وزارت بهداشت پیشنهاد کرده است.
محمد نوری روزنامه‌نگار در این باره نوشته است: "نامه ملک زاده را باید زنگ هشدار جدی نسبت به انحراف خطرناک در عرصه سلامت و درمان کشور قلمداد کرد آن هم در برهه ای که حیات میلیونها ایرانی به تصمیمات وزارت بهداشت و وزیر گره خورده ملک‌زاده از زمره کسانی است که از دولت سازندگی در جایگاه سیاستگذاری بهداشت و درمان قرار داشته."
او افرود: "نامه ملک زاده یک نشانی روشن به شهروندان حیران از رقم مرگ ومیر کرونا در ایران میدهد که، وزارتخانه متولی مدیریت بحران کرونا خود دست به گریبان بحرانی عمیق بنام شعارزدگی و پوپولیسم است در حدی که حتی موضوع مهم تولید واکسن کرونا را نیز دستمایه تبلیغات و فریب افکار عمومی قرارداده."
به عقیده او "سوال بزرگ در پس نامه ملک زاده این است که چگونه ارکان دولت وحکومت این چرخه مدیریت غیرعقلانی در وزارت بهداشت را همراهی میکنند."
اما برخی دیگر می گوید ملک‌زاده "فرار به جلو" کرده است.
کاربری در این باره نوشته است: "شان استادی و مرتبه علمی دکتر ملک زاده محفوظ، ولی این سبک استعفا، بدون پاسخگویی به مسائل مطرح شده، شائبه فرار به جلو رو ایجاد میکنه. البته وزیر بهداشت هم باید به بعضی موارد پاسخ بده. مگه ممکنه در شش ماه گذشته یک بار هم جلسه شورای معاونین رو تشکیل نداده باشن؟!"
فرد دیگر هم گفته که "استعفا نبود، رد گم کنی و فرار بود! ملک زاده بهتر بود درباره موش آزمایشگاهی شدن مردم ایران توضیح می‌داد و بعد از طب سنتی میگفت! حالا وقتش است نسبت به کارنامه عملکردشان و آزمایش دارو ها روی مردم ایران پاسخگو باشند!"
بازار تئوری‌های توطئه هم داغ است، مثلا کاربری نوشته است "به گمان من متاسفانه استعفاهای اخیر در وزارت بهداشت نگران کننده ست از این حیث که آن پشت خبرها از واقعیت هایی که کتمان می شوند فاجعه آمیز است احتمالا و..."
در این بین انتقاد از محمد باقر نوبخت هم جالب توجه است. دلیل آن هم روشن است، قاضی زاده هاشمی وزیر پیشین بهداشت و درمان به خاطر اختلاف دیدگاه شدید با نوبخت از پست خود استعفا کرد و به جای او سعید نمکی که زمانی معاون نوبخت بود جایگرین او شد، بسیاری معتقد بودند نمکی گزینه نوبخت است.
کاربری در این باره نوشته است: «ولی بگذارید بگم که ریشه بسیاری از اتفاقات این دو سال و نیم گذشته در وزارت بهداشت کسی نیست جز مرد همیشه خندان کابینه، جناب آقای محمدباقر نوبخت!»
گردآورنده: الهام خلیلی خو
آنچه دیگران میخوانند:
