به گزارش تیتربرتر؛ در حالی که انتخابات آمریکا به آخرین مرحله خود نزدیک می شود، رقابت دو کاندیدا در چند ایالت کلیدی به شکلی شانه به شانه دنبال می شود و کمتر کسی می تواند نتیجه نهایی را با صراحت پیش بینی کند.

رای الکترال چیست؟

رایی که مردم آمریکا در روز انتخابات می‌دهند در واقع برای انتخاب کردن اعضای این «الکترال کالج» است. واژه «کالج» (college) در این عبارت، در واقع به گروهی از افراد اشاره دارد که برای انجام وظیفه‌ای مشترک گرد هم جمع می‌شوند. به هر یک از اعضای این مجمع، «الکتور» یا «برگزیننده» گفته می‌شود و وظیفه آنها انتخاب رئیس‌جمهور و معاون رئیس‌جمهور است. 

مجمع گزینندگان هر 4 سال یکبار، چند هفته بعد از روز انتخابات برای انجام این وظیفه تشکیل جلسه می‌دهند. رأیی که هر برگزیننده به نامزد حزب دموکرات یا جمهوری‌خواه می‌دهد به «رأی الکترال» معروف است. برای هر نامزد انتخاباتی، رای الکترال به این ترتیب به دست می‌آید که اگر آرای مردمی در ایالتی برای مثال به کاندیدای جمهوریخواه باشد، برگزیننده‌های آن ایالت‌ها هم رأی الکترال خود را به نامزد حزب جمهوری‌خواه می‌دهند. البته بعضی از برگزینندگان در انتخابات آمریکا هستند که ممکن است متناسب با رأی مردم رأی ندهند. برای مثال ممکن است در ایالتی رأی مردم به نامزد حزب دموکرات باشد، اما یک برگزیننده آن ایالت رأی خودش را به نامزد حزب رقیب بدهد. به این برگزیننده‌ها، «غیروفادار» می‌گویند. 

آشنایی با مجمع گزینندگان

مجمع گزینندگان مجموعاً 538 برگزیننده دارد. تعداد برگزیننده‌های هر ایالت تقریباً متناسب با اندازه جمعیت آن ایالت است. هر ایالت به همان تعدادی که در کنگره آمریکا (شامل مجلس نمایندگان و مجلس سنا) نماینده دارد در مجمع گزینندگان هم برگزیننده دارد. کنگره آمریکا در حال حاضر شامل 100 نماینده مجلس سنا و 435 نماینده مجلس نمایندگان آمریکا است (مجموع این الکتورها 535 نفر می‌شود و سه الکتور هم برای منطقه کلمبیا موسوم به دی‌سی  DC در نظر گرفته شده است.)

برای مثال کالیفرنیا که 39 میلیون نفر جمعیت دارد، در مجلس نمایندگان 53 نماینده و در سنا 2 سناتور دارد که به این ترتیب الکتور‌های آن 55 نفر خواهد بود. این ایالت دارای بیشترین آرای الکترال است.

همان‌طور که گفتیم در مجموع 538 رأی الکترال وجود دارند. هر نامزد انتخاباتی برای اینکه بتواند به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شود باید حداقل 270 رأی الکترال به دست بیاورد. تعداد آرای الکترال برای هر ایالت در جدول زیر نمایش داده شده است.

مطالب مرتبط:

• پیش بینی انتخابات آمریکا+سناریوهای پیش رو
• زمان اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا 2020

لیست جدول تعداد رای های الکترال در ایالت ها

جدول. تعداد آرای الکترال هر ایالت آمریکا 

همان‌طور که در بالا گفتیم، اگر در ایالتی یک نامزد برنده رأی مردمی باشد  تمام آرای الکترال به او اختصاص خواهد یافت. به عنوان مثال اگر نامزدی 50.1 درصد از آرا در ایالت تگزاس را کسب کرده باشد تمامی 38 رأی الکترال این ایالت از آن او خواهد بود. حالا در همین ایالت ممکن است یک نامزد 99.9 درصد آرا را به دست بیاورد و باز هم همان 38 رأی الکترال به سبد او خواهد رفت. 

از همین روست که یک نامزد ممکن است بدون داشتن آرای اکثریت در سراسر ایالات متحده با برنده شدن در رقابت‌های تنگاتنگ چند ایالت معین، پیروز نهایی انتخابات شود. تنها دو ایالت (ایالت‌های مین و نبراسکا) وجود دارند که آرای الکترال خودشان را به نسبت آرای مردمی تقسیم می‌کنند. 

آیا امکان برابری رای های الکترال برای نامزدهای انتخابات وجود دارد؟

دونالد ترامپ که پیشاپیش گفته ممکن است نتیجه انتخابات را نپذیرد. اما سوال این است، اگر تعداد آرا برابر شود چه اتفاقی می افتد؟

برای پیروزی در انتخابات آمریکا، کاندیداها باید ۲۷۰ رای از مجموع ۵۳۸ رای الکترال را به خود اختصاص دهند، اما این امکان هم وجود دارد که جو بایدن و دونالد ترامپ هر یک ۲۶۹ رای کسب کنند.

ماده دو قانون اساسی ایالات متحده می گوید که مجلس نمایندگان بین دو کاندیدا رای گیری خواهد کرد. هرچند، برای هر ایالت، بدون توجه به جمعیت آن، تنها یک رای در نظر گرفته خواهد شد و کاندیدایی که بتواند بیش از ۵۰ درصد آرا را به خود اختصاص دهد، پیروز خواهد شد.

در چنین شرایطی، شانس ترامپ برای کسب آرای ایالت های بیشتر، بیش از رقیب دموکراتش است، هرچند آرای الکترال کمتری را کسب کند. برای نمونه، کالیفرنیا دارای ۵۳ رای الکترال است و به طور معمول به این رای به دموکرات ها می رسد، اما در رای گیری مجلس نمایندگان تنها یک رای خواهد داشت.

از این رو، ایالت های کوچک تر و روستایی تر که بیشتر به حزب جمهوری خواه تمایل دارند، با ایالت های قدرتمند دموکرات ها هم تراز خواهند شد.

اگر رای گیری در مجلس نمایندگان هم با نتیجه برابر به پایان برسد، بار دیگر رای گیری تکرار می شود و بنابر متمم دوازدهم قانون اساسی ایالات متحده، چنان چه نمایندگان نتوانند تا ۲۰ فوریه که زمان آغاز کار رییس جمهور جدید است به نتیجه برسند، معاون رییس جمهور که در رای گیری جداگانه الکترال ها انتخاب شده، زمام امور را به دست خواهد گرفت.

چنان چه در شرایط فرضی، آرای معاونین هم برابر شود، آن گاه در مجلس سنا برای انتخاب معاون رییس جمهور رای گیری می شود و در صورتی که باز هم نتیجه برابر باشد، بر اساس «قانون جانشینی ریاست جمهوری»، رییس مجلس نمایندگان به عنوان رییس جمهور منتخب فعالیت می کند تا مجلس نمایندگان و سنا، رییس جمهور یا معاون رییس جمهور را انتخاب کنند.

آیا سابقه برابری رای های الکترال در آمریکا وجود داشته؟

بله. در سال ۱۸۰۰ و در مورد توماس جفرسون و آرون بور این اتفاق رخ داد. در آن زمان، رای گیری برای رییس جمهور و معاونش به صورت جداگانه انجام نمی شد و هر نماینده الکترال نام دو نفر را به عنوان رییس جمهور روی برگه می نوشت. نفر پیروز انتخابات به عنوان رییس جمهور و نفر دوم به عنوان معاون او انتخاب می شدند. در حالی که رقیبان اصلی این انتخابات توماس جفرسون از حزب دموکراتیک- جمهوری خواه، و جان آدامز از حزب فدرالیست بودند، دموکراتیک- جمهوری خواهان تصمیم گرفتند تا با وارد کردن آرون بور به عرصه رقابت، هر دو کرسی را از آن خود کنند.

برنامه آنها این بود که یکی از نمایندگان الکترال، به آرون بور رای ندهد تا جفرسون و بور به ترتیب اول و دوم شوند، اما تمام الکترال های دموکراتیک- جمهوری خواه، نام هر دو را روی برگه نوشتند و در نتیجه کار به مجلس نمایندگان کشید که بالاخره در سی و ششمین رای گیری، نام جفرسون از صندوق بیرون آمد.

پس از این اتفاق، دوازدهمین متمم قانون اساسی به تصویب رسید که بر اساس آن، الکترال ها رییس جمهور و معاونش را به طور جداگانه انتخاب می کردند.

در سال ۱۸۲۴ هم هیچ کدام از چهار کاندیدا نتوانستند اکثریت آرا را از آن خود کنند و در نتیجه مجلس نمایندگان رای به ریاست جمهوری جان کوئینزی آدامز داد، در حالی که رقیب او، اندرو جکسون، رای مردمی بیشتری کسب کرده بود.

تاکنون بایدن و ترامپ دوشادوش یکدیگر در حال تلاش برای ورود به کاخ سفید هستند.

گردآورنده: علی اکبر رضایی

آنچه دیگران می خوانند:

• روابط ایران با آمریکا بعد انتخابات چه می شود؟

• دلایل شکست ترامپ در انتخابات 2020