به گزارش تیتربرتر؛ نگرانیها از ورود زودرس موج سوم کرونا به ویژه در تهران پس از افزایش سفرهای بین شهری در تعطیلات اخیر افزایش یافته است. در حالی که پیش از این گمان میرفت با آغاز پاییز شاهد موج سوم بیماری در کشور باشیم.
پاییز سخت مردم ایران با کرونا
پیش از این متخصصان هشدار داده بودند با آمدن فصل پاییز و همزمانی بیماریهای فصلی، چون آنفلونزا با کرونا پاییز سختی را پیش رو داریم و احتمال دارد با موج سوم کرونا مواجه شویم. به گفته آنها، شیوع کرونا در فصل سرما با توجه به ارتباط نزدیکتر بین انسانها در فضاهای بسته و عدم وجود تهویه مطلوب هوا به علت بسته بودن راههای عبور جریان آن باعث تسریع روند انتقال ویروس در بین افراد میشود و در صورت همزمانی موج سوم شیوع کرونا با بیماریهای تنفسی در فصل پاییز امکان تشدید علایم و ظهور قدرتمندانهتر این بیماری بسیار زیاد است.
اما علیرضا زالی، فرمانده مقابله با کرونا در کلانشهر تهران روز دوشنبه گفت ممکن است خیلی زودتر از پاییز پیک بیماری در تهران تجربه شود. او اظهار کرد: پیشبینی میکنیم با توجه به جریانات اخیر بهویژه مسافرتهای متراکم در روزهای اخیر، زودتر از پیک پاییز در تهران شرایط متفاوتتری بهخاطر وضعیت شکنندهای که در استان تهران و شهر تهران داریم، تجربه کنیم. او با اشاره به افزایش ۱۰ درصدی سفرهای بین استانی در تهران، اظهار کرد: آمارها بیانگر این موضوع است که بالاترین میزان تردد در سطح شهر و مسافرتها متعلق به شهر و استان تهران بوده و این حجم از مسافرت در مقایسه با سال قبل ۱۰ درصد افزایش داشته است.
وی درباره اینکه از چه زمانی تاثیر این سفرها بر آمار ابتلا و مرگ و میر کرونا را مشاهده خواهیم کرد، گفت: تغییر آمار مبتلایان که منجر به فوت شود حدود ۴ تا ۶ هفته بعد مشخص خواهد شد، اما در مورد بیماران سرپایی بین ۵ تا ۱۴ روز بعد از تماس اولیه با فرد ناقل کرونا، علائم بیماری مشاهده میشود و افزایش بیماران بستری را نیز بین دو تا ۳ هفته دیگر ممکن است مشاهده کنیم.
بنابر گزارش فرارو، این در حالی است که پیش از این و در پنجم شهریورماه زالی در یک گفتگوی تلویزیونی در این باره هشدار داده بود. زالی با توجه به در پیش بودن تعطیلات تاسوعا و عاشورا گفته بود در تهران الگوی همه گیر شناسی بیماری نشان میدهد در مواقعی که حجم قابل توجهی از سفرهای برون شهری رخ داده است، معمولا با یک تاخیر زمانی دو تا سه هفتهای، هم در میزان ابتلا و هم در میزان بستری و مرگ و میر با یک فراز آماری جدی رو به رو بودهایم.
به گفته زالی «هم در عید نوروز، هم در عید فطر و هم در تعطیلات متراکم خردادماه این افزایش آماری برای ما اثبات شده است، بنابر این یکی از عوامل پرخطر و پر ریسک سفرهایی است که انجام میشود، به ویژه در استانهایی که وضعیت قرمز بیماری را دارند هرگونه تردد میتواند در چرخش این ویروس اثر داشته باشد.»
وی در همین راستا توصیه کرده بود تا شهروندان «بر خلاف سالهای گذشته در محل سکنی خود باقی بمانند و ترجیحا از سفرهای غیر ضروری اجتناب کنند» زالی اظهار کرده بود: اگر این سفرها اتفاق بیفتد و مجددا یک چرخش انجام شود، پیکهای بعدی بیماری زودتر از آنچه که در انتظار آن هستیم پدید میآید و طبیعتا منجر به خستگی تیم درمانی شده و با توجه به حجم بالای کار تیمهای درمانی میتواند بر استمرار خدمت رسانی تاثیر منفی داشته باشد.
اما مردم این بار هشدارهای مسئولین را جدی نگرفتند تا بیش از دومیلیون سفر از چهارشنبه تا یکشنبه ۹ شهریور به استانهای شمالی با وضعیت قرمز انجام بگیرد. آنچه موجب شد تا آمار شیوع و مرگ در کشور و استان گیلان که بیشترین گردشگر را پذیرفته بود، روند صعودی به خود بگیرد. چنانچه علوم پزشکی گیلان اعلام کرد از سه شنبه (۱۱ شهریور) تا چهارشنبه (۱۲ شهریور) ۹۲ بیمار جدید بستری شده و ۳۷۵ بیمار کرونایی در سطح بیمارستانهای استان نیز بستری هستند. همچنین این دانشگاه از افرادی که در تماس با مسافران در استان بودند خواست حداقل ۱۰ روز در قرنطینه بمانند و از سایر اعضای خانواده فاصله بگیرند.
استان گیلان که به گفته سیماسادات لاری سخنگوی وزارت بهداشت در اسفندماه گذشته خیز شدید بیماری در کلیه شهرستانهای استان را تجربه کرده بود؛ از اوایل فروردین ماه سیر نزولی در موارد ابتلا و بستری را از سرگذراند و در خرداد به پایداری نسبی رسید. اما علیرغم توصیههای اکید بهداشتی، این استان از تیر ماه با روند افزایشی در موارد ابتلا و بستری روزانه در اغلب شهرستانها مواجه شد؛ به طوری که شهرستانهای رشت، آستارا، آستانه اشرفیه، رودبار، لاهیجان، لنگرد و ماسال در وضعیت قرمز و شهرستانهای املش، بندانزلی، رضوانشهر، رودسر و سیاهکل در وضعیت هشدار بیماری قرار گرفتند. در چنین وضعیتی سفر به این استان قرمز موجب شد تا بر روند ابتلا و بستریها در این استان اضافه شود.
مطالب مرتبط:
افزون بر این استان، روند رشد بیماری در برخی استانهای دیگر نیز نگران کننده شده است. حسین کلانتری، استاندار کهگیلویه و بویراحمد ازفعال شدن بیمارستان دوم معین کرونا در کهکلویه و بویراحمد به دلیل افزایش ابتلا به کرونا در این استان خبر داده است. کلانتری همچنین با بیان اینکه آمار مبتلایان کرونا در استان در حال افزایش بوده و ظرفیتهای بیمارستانی نیز در حال پر شدن است، از ادامه محدودیتها در استان تا پایان هفته خبر داده است.
همچنین استان خوزستان که حدود یک ماهی بود از شرایط قرمز خارج شده بود در این روزها به گفته سیدمحمد علوی سرپرست معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در وضعیت هشدار بالا قرار گرفته است.
این در حالی است که برخلاف رویه نزولی یک ماه گذشته در شیب کاهش مبتلایان و قربانیان کرونا در کل کشور، آمار از روز سه شنبه یازدهم شهریور تا چهارشنبه دوزادهم شهریور روند صعودی داشته و ۱۲۵ بیمار کرونا فوت کردند و یکهزار و ۸۵۸ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ نیز در کشور شناسایی شدند که نسبت به آمار روز قبل از آن با افزایش سهدرصدی همراه بوده است.
بر اساس آخرین اطلاعات کرونا در کشور، استانهای تهران، مازندران، گیلان، قم، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، کرمان، خراسان شمالی، سمنان، یزد، زنجان و قزوین نیز در وضعیت قرمز قرار دارند.
تقارن بازگشایی مدارس با موج سوم کرونا
تجمعات، سفرها و حالا بازگشایی مدارس مزید بر علت شده است تا نگرانیها درباره موج سوم کرونا بیشتر شود. چنانچه زالی با اشاره به بازگشایی مدارس گفته است: مطالعات اخیر نشان داده است که دانشآموزان میتوانند تا سه هفته ناقلان و حاملان ویروس باشند و در کشورهایی که بازگشایی مدارس اتفاق افتاده است در برخی موارد مشاهده شده تا سه هفته دانشآموزان بهرغم فقدان علائم و علائم خفیف حامل ویروس بوده و میتوانند آن را به افراد مسن و خانواده منتقل کنند.
وی همچنین به افزایش بار سفرهای درون شهری با مترو و اتوبوس همزمان با بازگشایی مدارس بهعنوان مساله مهمی که باید به آن توجه داشت اشاره کرده است. فرمانده مقابله با کرونا در کلانشهر تهران اواخر مردادماه در خصوص نگرانیها از موج سوم بیماری در پاییز، عنوان کرده بود: برخی از محدودیتها در پاییز هم باید ادامه پیدا کند و ممکن است حضور فیزیکی دانش آموزان در مدارس محدود شود، چراکه یکی از اساسیترین فاکتورهای موثر در گسترش ویروس، آغاز فعالیتهای آموزشی و افزایش استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی است. این در حالی است که قرار است کلاس اولی و دومیها از شنبه به مدرسه بروند و مدارس در استانهای زرد و سفید بازگشایی شوند.
علی ربیعی سخنگوی دولت نیز با بیان اینکه با توجه به فصل سرما و پیشبینی سازمان بهداشت جهانی، شیوع ویروس کرونا در فصل پاییز افزایش مییابد، اما گفته است که ما نمیتوانیم کشور را تعطیل کنیم، ولی باید کارهایی را که تاثیری بر معیشت خانوار ندارند، به حداقل برسانیم.
در مجموع تراکم عواملی، چون تجمعات، سفرها و حالا بازگشایی مدارس در کنار آغاز فصل پاییز میتواند شرایط را بیش از بیش سخت کند و خیز موج سوم بیماری را شدیدتر کند. تنها کاری که حالا در این شرایط میتوان کرد رعایت سرسختانه پروتکلهای بهداشتی است. شاید با این کار بتوان سهل انگاری روزهای گذشته را هر چند دیر، اما کمی جبران کرد.
نواخته شدن آژیر خطر با همزمانی کرونا و آنفلوانزا
شرق نوشت: هشدارها درباره لزوم آمادگی کامل برای همزمانی کووید ۱۹ و آنفلوانزا یک هشدار بینالمللی است. چندیپیش مجله معروف ساینس در مقالهای در همین زمینه که همزمانی کووید ۱۹ و آنفلوانزا را به یک شبیخون تمامعیار تشبیه کرده بود، دراینباره توضیحاتی نوشت که بخشهایی از آن در ادامه میآید: «امسال در فصل شیوع ویروسهای تنفسی، جهان در وضع بیسابقهای قرار میگیرد. برای نخستینبار در تاریخ مدرن، نیمکره شمالی با چشمانداز همزمانی یک پاندمی کرونا و اپیدمی آنفلوانزای فصلی مواجه میشود.
هر دو ویروس موجب بیماریهای خطرناک و مرگومیر میشوند؛ بهویژه در سالخوردهها، در کسانی که بیماریهای مزمن دارند و در دیگر افراد آسیبپذیر. زمانبندی و شدت موج کووید ۱۹ در پاییز و زمستان امسال مشخص نیست؛ ولی تجارب گذشتهای که از پاندمیهای آنفلوانزا در سالهای ۱۹۱۸ و ۱۹۵۷ داریم، نشان میدهد امکان اوجگیری دوباره وجود دارد.
بیشترِ مردم در برابر کرونا آسیبپذیر باقی میمانند و اگر کووید ۱۹ و اپیدمیهای آنفلوانزا با هم تداخل کنند و تقریبا همزمان اوج بگیرند، فشار و استرس عظیم و بیسابقهای بر بیمارستانها وارد خواهد آمد. البته ممکن است شمار افرادی که به هریک از این ویروسها مبتلا میشوند، همزمان اوج نگیرد و همین موجب کاهش تقاضا برای تختهای بیمارستانها شود.
اگر در پاییز امسال شاهد اوجگیری موارد ابتلا به کووید ۱۹ باشیم، تشدید استراتژیهای محدودکننده ضروری خواهد بود. تردیدی نیست دستوراتی که برای فاصلهگیری اجتماعی و در خانه ماندن صادر میشود، به لحاظ اجتماعی و اقتصادی آسیبزاست؛ ولی به مدد این اقدامات میتوانیم تقاضا برای تختهای بیمارستانها را کاهش دهیم و از افراد آسیبپذیر محافظت کنیم. علاوهبراین، این تمهیدات موجب کاهش انتقال سایر ویروسهای تنفسی، ازجمله آنفلوانزا میشود.
افزون بر این، باید تجهیزات حفاظتی شخصی پیشبینیشده برای یک فصل آنفلوانزای شدیدِ توأم با کووید ۱۹ هم کاملا تأمین و تهیه شود. هنوز از واکسن کووید ۱۹ خبری نیست؛ ولی واکسنهای مطمئن و تقریبا مؤثری برای آنفلوانزا داریم. استفاده عمومی و گسترده از آنها حالا مهمتر از همیشه است.
ما باید مراکز بهداشت و درمان، کارفرماها و رهبران جوامع را تشویق کنیم تا مردم را به استفاده از این واکسنها ترغیب کنند. تأثیر واکسن، بسته به فصل و زیر گروه ویروس، فرق میکند؛ ولی واکسیناسیون بههرحال بیماران را از آنفلوانزای شدید (نیازمند بستری) و خفیف (سرپایی) محافظت میکند».
با نزدیکشدن به فصل سرما و آمدن انواع و اقسام آنفلوانزاها به کشور، نگرانیها درباره همزمانی شیوع آنفلوانزا در روزهای اپیدمی کرونا، باعث شد که از دو ماه پیش، زمزمهها برای واردات بیشتر واکسن شروع شود. قرابت این دو ویروس کنار هم و هشدار پزشکان درباره خطرسازشدن این مسئله در پاییز باعث شد خانوادههایی هم که حتی در تمام این سالها به فکر زدن واکسن آنفلوانزا نیفتاده بودند، زنبیلشان را در صف خریدی بگذارند که سازوکارش هنوز معلوم نیست.
اوایل متخصصان توصیه میکردند هرکس که میتواند واکسن بزند؛ اما با مشخصشدن شرایط و جیب خالی نظام درمان، کمکم زمزمهها شکلش عوض شد و «همه واکسن بزنند»، جای خودش را به «پرخطرها واکسن بزنند» داد. واکسنی که همیشه از پایان مرداد در داروخانهها به وفور پیدا میشد، هنوز حتی توزیع نشده و همین نگرانیهای زیادی را درباره توزیع واکسن آنفلوانزا و نحوه تخصیص آن به خانوادهها ایجاد کرده. پیشنهادهایی از قبیل توزیع واکسن آنفلوانزا با کارت ملی و همینطور توزیع واکسن در داروخانههای منتخب جزء ایدههای اصلی برای توزیع واکسن آنفلوانزاست که البته هیچکدام به مذاق انجمن داروسازان خوش نیامده است.
دو روز پیش بود که مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو با اشاره به جزئیات نحوه توزیع و عرضه واکسن آنفلوانزا در سال جاری گفت: «هر فرد با مراجعه به داروخانه و با ارائه کارت ملی و ثبت کد ملی میتواند واکسن آنفلوانزا را تهیه کند». حیدر محمدی درباره وضعیت توزیع واکسن آنفلوانزا گفت: «تا قبل از پایان شهریور توزیع واکسن آنفلوانزا را انجام میدهیم. تلاشمان این است که تا پایان شهریور بخش اعظمی از واکسنها را وارد کنیم و توزیع آنها را انجام دهیم».
گردآورنده: الهام خلیلی خو
انچه دیگران می خوانند:
