به گزارش تیتربرتر؛ ساخت واکسن کرونا این روزها یکی از دغدغه های بزرگ مراکز تحقیقاتی در جهان است به طوری که بیش از ۱۴۰ مرکز تحقیقاتی در حال تلاش برای ساخت آن هستند، اما در میان آنها کشور روسیه اعلام کرده که ممکن است زودتر از زمان مورد انتظار بتواند به واکسن موردنظر برای مقابله با کرونا دست یابد و احتمال دارد این واکسن به زودی تولید انبوه شود.
تاکنون ۱۷ میلیون نفر در جهان به ویروس کرونا آلوده شده اند. از این میان، ۶۶۷ هزار نفر جان خود را از دست داده اند همچنین نزدیک به ۱۰ میلیون نفر سلامت خود را بازیافته اند. پیشتر سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده بود نسخه اولیه واکسن ضدکرونا احتمالا اوایل سال ۲۰۲۱ به بازار عرضه خواهد شد.
چین پیشتر وعده داده بود واکسن خود را در اواخر سال جاری میلادی به بازار عرضه کند. با این وجود، روسیه قرار است تا دو هفته دیگر نسخه اولیه واکسن را به بازار عرضه کند. اگر مسکو موفق به چنین کاری شود، برای نخستین بار در جهان است که واکسن کرونا برای مصرف عمومی در دسترس مردم قرار خواهد گرفت.
اما و اگرهای واکسن کرونا روسی
روسیه اعلام کرد تا ۱۰ روز دیگر دنیا را شگفتزده میکند و همانطور که نخستین ماهواره (اسپوتنیک) را پرتاب کردیم، نخستین واکسن کرونا را عرضه میکنیم. پژوهشگران روسی انستیتو Gamaleya این واکسن را تولید کردهاند. گفته شده دانشمندان برای تست به خودشان هم تزریق کردهاند. این مساله با اما و اگرهایی در جهان پزشکی روبه روشده است.
علی رغم نگرانیها درباره ایمنی، کارایی و عوارض جانبی احتمالی واکسن ویروس کرونا، مقامات روسیه ادعا کردند در اواسط ماه اوت (اواخر مرداد) از نسخه اولیه واکسن خود رونمایی خواهد کرد.
تاکنون بیش از بیست کشور و چند شرکت آمریکایی به واکسن روسی کرونا علاقه نشان دادهاند. هندوستان، برزیل و عربستان سعودی از جمله دهها کشور هستند که به واکسن روسیه ابراز علاقه کرده اند.
مقامات روس روز چهاشنبه به سیانان اعلام کردند که میکوشیم واکسن ویروس کرونا را که توسط موسسه گامالیا واقع در مسکو توسعه یافته است؛ در ۲۰ مرداد یا زودتر به بازار عرضه کنیم و واکسن برای استفاده عمومی در دسترس مردم قرار خواهد گرفت. با این حال، گام نخست واکسیناسیون از کادر درمان و پزشکان که در حال مبارزه با کووید ۱۹ هستند، آغاز خواهد شد.
کرل دمیتریف، رئیس صندوق ثروت ملی روسیه که حامی مالی تحقیقات درباره واکسن کرونا است در این باره گفت: کشف این واکسن از سوی روسیه مانند زمانی است که به عنوان نخستین کشور در جهان در سال ۱۹۵۷ ماهواره اسپوتنیک را به فضا پرتاب کردیم. آن زمان آمریکاییها از پرتاب ماهواره اسپوتنیک شوکه شدند. در حال حاضر نیز روسیه به نخستین کشوری در جهان تبدیل میشود که به واکسن کرونا دست یافته است.
او همچنین اظهار داشت روسیه آمادهی همکاری کامل با آمریکا در این زمینه است.
با این حال، هنوز آمار مربوط به تحقیقات درباره آزمایش موفقیت آمیز واکسن روسیه به مجامع علمی عرضه نشده است؛ همچنین مشخص نیست آیا فرآیند آزمایش انسانی واکسن کرونا به طور کامل طی شده است یا نه. در حالی که آزمایش شماری از واکسنها در جهان به مرحله سوم رسیده است، اما روسیه به تازگی مرحله دوم آزمایش واکسن را به پایان رسانده بود. این کشور قرار است همزمان با واکسیناسیون کادر درمانی خود، مرحله سوم آزمایش واکسن کووید ۱۹ را انجام دهد.
با این حال نگرانیهای گستردهای وجود دارد که آزمایش انسان از واکسن ناقص است.
در حالی که برخی واکسنهای جهانی در مرحله سوم آزمایشات قرار دارند، واکسن روسی هنوز مرحله دوم خود را کامل نکرده است. توسعه دهندگان برنامه ریزی دارند این مرحله را تا روز دوشنبه این هفته به اتمام برسانند و سپس مرحله سوم آزمایش را به موازات واکسیناسیون کارمندان پزشکی انجام دهند.
این در حالی هست که واکسن شرکت مُدرنا که تحت حمایت دولت آمریکا است، مرحله سوم را نیز پشت سر نهاده است.
وزیر دفاع روسیه اعلام کرده است سربازان روسی، نخستین داوطلبان برای آزمایشات انسانیِ واکسن روسی کرونا خواهند بود. در اظهارات ضبط شدهی سیانان، الکساندر گینزبرگ، مدیر پروژه، گفته است که وی قبلاً این واکسن را به خود تزریق کرده است.
دانشمندان روسی اعلام کرده اند علت موفقیت در عرضه سریع واکسن این است که آنها از نسخه تعدیل شده واکسنی استفاده کرده اند که پیشتر برای بیماریهای دیگر ساخته شده بود.
مقامات روسی میگویند که اطلاعات علمی آنها در حال حاضر گردآوری شده و در اوایل ماه آگوست برای بررسی و انتشار، در دسترس قرار خواهد گرفت.
دمیتریف پیش از این به سی ان ان گفت: "روسیه موقعیت رهبری خود را در تولید واکسن و بستر واکسن اثبات شده خود با ابولا و MERS به اثبات رساند تا اولین راه حل ایمن و کارآمد برای بزرگترین مشکل جهان را به وجود آورد. "
هرچند سازمان بهداشت جهانی میگوید هیچ واکسن تأیید شده برای MERS وجود ندارد.
ساخت واکسن کرونا توسط روسیه نمایشی است
هر چند ساخت این واکسن سر و صدای زیادی کرده و به گفته مقامات روسیه آزمایشات بالینی را هم پشت سر گذاشته است؛ اما به گفته خانم دکتر «مینو محرز» متخصص بیماریهای عفونی و عضو کمیته علمی مبارزه با کرونا، روسها در زمینه ساخت واکسن هنوز موفق نشدهاند و این یک نمایش است.
او میگوید: «متاسفانه محصولاتی که روسیه به عنوان واکسن کرونا تولید کرده، هنوز مورد تأیید مراجع بینالمللی قرار نگرفته است.»
محرز با بیان اینکه برای قبول موفقیت یک واکسن باید یکی از سه مرکز معتبر جهان آن را تأیید کند، میگوید: «سازمان بهداشت جهانی یا سازمان غذا و داروی آمریکا یا اتحادیه اروپا باید واکسن ساخت روسیه را تأیید کنند که تا به حال این اتفاق نیفتاده است.»
رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران و کارشناس سازمان جهانی بهداشت ادامه میدهد: «تمام جهان از جمله ایران برای ساخت واکسن کرونا در تلاش هستند، اما اینکه روسیه ادعا بر موفقیت میکند جای سوال دارد و باید بپرسیم این کشور تأیید کدام سازمان بهداشت بینالمللی را گرفته است.»
محرز میگوید: «آنطور که من پیشبینی میکنم و تحقیقات جهانی نشان میدهد هیچ واکسنی تا اواخر سال ۲۰۲۰ به بازار نمیآید. به گفته او امکان ندارد ایران از واکسن ساخت روسیه استفاده کند چراکه ایمنبودنش اثبات نشده است.
محرز میگوید: «حتی برای تهیه واکسن آنفلوآنزا هم تا تأیید سازمان بهداشت جهانی را نداشتیم، آن را به کشور وارد نکردیم.»
این متخصص بیماریهای عفونی و عضو کمیته علمی مبارزه با کرونا میگوید: «به نظر من کشورهای دیگری هستند که در تولید واکسن کرونا از روسیه بسیار جلوتر هستند و هنوز در مراحل آزمایش به سر میبرند. ساخت واکسن نهایی کرونا در روسیه یک ادعا بیشتر نیست.»
اگرچه انتشار خبر مربوط به تولید واکسن کرونا و عرضه آن به بازار در ظاهر خبر دلگرمکنندهای است، اما اگر این خبر واقعیت هم داشته باشد، باید به این امر توجه کرد که در شرایط فعلی بهترین ابزار برای مقابله با ویروس منحوس کرونا رعایت پروتکلهای بهداشتی و دستورالعملهای کاربردی و سهل، چون استفاده از ماسک، شستن دستها و نیز رعایت فاصله اجتماعی است.
کشورهای پیشتاز در ساخت واکسن کرونا
این روزها که جهان درگیر ویروس کروناست بازار انتشار اخبار مربوط به تولید دارو و واکسن این بیماری بسیار داغ است. اکثر مردم نتایج تحقیقات و پژوهشهای دانشمندان کشورهای مختلف را رصد میکنند. در حال حاضر بیش از ۱۴۰ مرکز تحقیقاتی در جهان در حال تلاش برای ساخت واکسن کرونا هستند.
ازجمله کشورهایی که بهصورت فعال در این زمینه کار میکنند و به نتایج قابل قبولی نیز دستیافتهاند میتوان به آمریکا، چین، بریتانیا و روسیه اشاره کرد. به گفته محققان این کشورها تمامی واکسنهای ساختهشده در این کشورها مرحله آزمایش حیوانی خود را با موفقیت سپری کردهاند. برخی کشورها از موفقیت این واکسن بر روی انسان در سنین مختلف نیز اخباری را منتشر کردهاند.
در این بین میتوان به واکسن شرکت مدرنای آمریکا امیدوارتر بود. این واکسن که با همکاری شرکت تکنولوژی «مدرنا» و مؤسسات ملی بهداشت آمریکا تهیه شده است مراحل پایانی آزمایشات خود را سپری میکند. شرکت مدرنا اعلام کرده که این واکسن تا پایان ۲۰۲۰ در دسترس قرار خواهد گرفت؛ و از ابتدای ۲۰۲۱ میلادی تقریبا ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد دوز از این واکسن را ارائه خواهد داد.
دانشگاه آکسفورد نیز داروی دگزامتازون را که یک داروی ضد التهاب است برای درمان مبتلایان که در شرایط وخیم این بیماری هستند تجویز کرد. آزمایش این دارو در بریتانیا نشان داده که استفاده از این دارو تا حدب میتواند جان بیماران بدحال را نجات دهد. این دارو در سطح بین المللی نیز تأیید شده است. پروفسور سارا گیلبرت رهبر توسعه واکسن کرونای دانشگاه آکسفورد نیز گفت: احتمال عرضه این واکسن در پایان سال ۲۰۲۰ وجود دارد.
در این رقابت شرکت چینی نیز اعلام کرده واکسن این کشور وارد فاز سوم آزمایشات بالینی خود شده و تا پایان ۲۰۲۰ وارد بازار میشود.
گردآورنده: مریم توکلی