به گزارش تیتربرتر؛ خبر شیوع ویروس کرونا در ایران از ابتدای اسفند ماه خبرساز شده است؛ ویروسی که پیامد اقتصادی آن بر اقتصاد همه کشورهای دنیا و ایران قابل کتمان نیست. در نتیجه شیوع این بیماری واگیردار خبری منتشر شد مبنی براینکه شش کشور از میان هفت کشور همسایه، مرزهای خود را به روی مسافران و تجار ایرانی بستند.

در این میان یکی از استراتژی ترین مرزهای ایران مربوط به مرزهای مشترک با عراق است چرا که عراق یکی از مقاصد اصلی صادراتی کشور به شمار می رود و مدتی است که تاجران برای مبادلات تجاری دچار مشکل شدند و رانندگان بعضا شاهد صف های طولانی و مدت انتظار بالا برای تخلیه بار هستند.

آخرین وضعیت مرزهای کشور

روح‌الله لطیفی سخنگوی گمرک ضمن تشریح آخرین وضعیت مرزهای کشور، اظهار داشت: بازارچه‌های پاکستان فعال است؛ مرز میرجاوه باز است ولی برای صادرات هیدروکربن‌ها پاکستان پذیرش ندارد و ۱۵۰ کامیون منتظر هستند که دولت پاکستان مجوز بدهد؛ در باقی کالاها توقفی نداریم.

سخنگوی گمرک ایران افزود: در ارتباط با افغانستان، مرز میلک تا روز گذشته به دلیل اعتراضات کامیون داران افغانستانی در بحث کنترل‌های کامیون‌ها و جریمه توقف سه ماهه کامیون‌هایی که از آنها قاچاق گرفته می‌شود، بخشی از تردد مختل شد و اجازه بازگشت به حدود ۲۰۰ کامیون ایرانی نمی‌دهند و ورود و خروج کامیون از مرز میلک روان نیست؛ قرار بود دیشب شواری تأمین استان تصمیم‌گیری کند ولی به هر حال یکی از معضلات این مرز که ورودی کامیون‌های ما برای صادرات به روال قبل است اما پذیرنده کالا از طرف افغان‌ها کم شده و شاهد توقف هستیم.

به گفته لطیفی وضعیت در دو مرز ماهیرود و دوغارون با کشور افغانستان عادی است.

وی ادامه داد: ارتباط مرزی با ترکمنستان همچنان به صورت ریلی از اینچه برون و سرخس فعال است اما مرز جاده‌ای باز نیست.

لطیفی اظهار داشت: مسیرهای دریایی همچون سابق از دریای مازندران فعال هستند؛ مرز ریلی و جاده‌ای از آستارا برای کشور آذربایجان و سایر کشورهای حوزه دریای مازندران فعال است. همچنین مرزهای بیله سوار و جلفا برای کشور آذربایجان فعال هستند.

سخنگوی گمرک ایران گفت: در ارتباط با ارمنستان و منطقه خودمختار نخجوان مشکل تردد کامیون نداریم.

وی افزود: در رابطه با ترکیه هم مسیر ریلی رازی و مسیر جاده‌ای فعال است؛ همچنین در مرزهای بازرگان و سرو نیز شاهد فعال بودن ارتباط هستیم اما همچنان در بحث هوایی ارتباطی نداریم.

آخرین وضعیت مرزهای تجاری ایران با عراق

 ایران با عراق هفت مرز زمینی دارد؛ مرز تمرچین، مرز باشماق، مرز پرویزخان، مرز  خسروی ، مرز مهران، مرز چذابه و مرز شلمچه. با شیوع ویروس کرونا مرزهای ایران با عراق تعطیل شد؛ براساس گزارش سخنگوی گمرک ایران؛ در ارتباط با عراق هم تمام مرزهای اقلیم کردستان فعال هستند و بخش عربی مرز شلمچه، مهران و خسروی دو روز در هفته به صورت ترانشیپ منت پذیرش کامیون دارند.

سخنگوی گمرک ایران اظهار داشت: با اینکه برای مرز سومار مجوز بازگشایی داده شده است اما به دلیل اینکه مجوز سرانه واردات این مرز هم از طرف دولت عراق باید صادر شود هنوز فعال نیست اما به محض صدور، این مرز به حالت عادی بازمی گردد. در واقع در مورد مرزها، یک بحث بازگشایی مرز و یک بحث سهمیه واردات مطرح است.

وی افزود: برخلاف برخی اظهارنظرها، مرز چزابه هنوز بازگشایی نشده است و ستاد کرونای کشور عراق باید برای بازگشایی این مرز تصمیم بگیرد و دولت عراق مجوز سهمیه واردات را صادر کند.

لطیفی ادامه داد: البته مرز دریایی خرمشهر به عراق فعال است. سایر مرزهای دریایی از دریای عمان و خلیج فارس نیز فعال هستند.

عادی‌سازی مبادلات ایران و عراق در انتظار بازگشایی مرز چذابه

ز میان مرزهای مشترک تجاری ایران با کشور عراق، همه مرزهای اثرگذار به جز مرز چذابه بازگشایی شده‌اند. پنجشنبه گذشته قرار بود مرزهای چذابه و خسروی بازگشایی شوند؛ اما مرز خسروی بازگشایی شد و بازگشایی مرز چذابه به دلیل برخی ناهماهنگی‌ها به دیروز پنجم مرداد موکول شد که باز هم عملیاتی نشد.

ایران با عراق هفت مرز زمینی رسمی دارد؛ مرز تمرچین، مرز باشماق، مرز پرویزخان، مرز خسروی، مرز مهران، مرز چذابه و مرز شلمچه. با شیوع ویروس کرونا مرزهای ایران با عراق تعطیل شد و مدتی بعد مرزهای ایران با اقلیم کردستان عراق جز اولین مرزهایی بود که بازگشایی شد.

 براساس گزارش سازمان توسعه تجارت از وضعیت مرزها، امروزه مرز سیرانبد-بانه باز است و روزانه به‌طور میانگین بیش از 250 کامیون بار صادراتی از این مرز عبور می‌کند. اما واردات و ترانزیت ممنوع است.

 مرز باشمقاق-مریوان هم برای تردد کالا باز بوده و از طرف اقلیم کردستان عراق براساس بند 10 بخشنامه وزارت امور داخلی اقلیم از 12 خردادماه به مدت 72 ساعت برای بررسی وضعیت بهداشتی و تنظیم روش‌های جدید پایش پیشگیری از کرونا فعالیت تعلیق شده و بار دیگر مرز بازشده است.

 مرز سومار از بیست‌ودوم تیرماه به‌منظور انجام فعالیت‌های تجاری جزئی میان عراق و ایران بازگشایی شد قبل از این مرز شلمچه هم که تا مدت‌ها تعطیل بود با دستور مصطفی الکاظمی روز هیجدهم تیرماه بازگشایی شد. مرز پرویزخان هم برای تردد کالاها باز بوده و در مرز تمرچین، صادرات خشکبار و تره‌بار به‌کندی انجام می‌شود.

مرزهای ما با عراق در اقلیم در هفت گذرگاه باز است؛ سه مرز اصلی تمرچین، پرویزخان و باشماق و ۴ مرز سیرانبند بانه، کیله سردشت و شیخ صله و شوشمی کرمانشاه فعال هستند و صادرات و واردات از این مبادی در حال انجام است. همچنین مرز مهران از بیستم خردادماه بازگشایی‌شده است.

به گفته سخنگوی گمرک ایران، گذرگاه زرباطیه-مهران از هیجدهم خردادماه در روزهای دوشنبه و چهارشنبه فعال است و تجارت در این مرز به‌صورت ترانس‌شیپ‌منت جریان دارد به این صورت که کامیون‌های ایرانی بارهای صادراتی را در مرز تحویل کامیون‌های عراقی می‌دهد. در این مرز روزانه حداکثر ۲۵۰ کامیون و هفته‌ای ۵۰۰ کامیون در این مرز جابه‌جا می‌شود. مرز مهران جزو اولین مرزهایی بود که در اسفند و در پی شیوع ویروس کرونا در کشور به حالت تعطیلی درآمد.

در حال حاضر بازگشایی مرز چذابه به تأخیر افتاده است؛ قبلاً حمید سیلاوی، فرماندار دشت آزادگان از بازگشایی این مرز در دوم مردادماه خبر داده بود که به دلیل عدم هماهنگی به پنجم مردادماه منتقل‌شده است؛ مرزی که در صورت بازگشایی می‌توان انتظار داشت وضعیت تجارت میان دو کشور تا حدودی به حالت عادی برگشته است.

به گفته حمید حسینی، دبیر کل اتاق بازرگانی مشترک عراق و ایران، در سه ماهه اول امسال، 5 میلیون تن کالای غیرنفتی به ارزش 1.45 میلیارد دلار از ایران به عراق صادر شده است. صادرات کالای غیرنفتی ایران به عراق در حجم 40 درصد و در ارزش 38.3 نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشته است. براساس اعلام اداره گمرک ایران، کل حجم صادرات غیرنفتی ایران در فصل بهار 21.92 میلیون تن به ارزش 6.36 میلیارد دلار بوده است.

سی‌ویکم تیرماه حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران در نشست خبری مشترک با مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق از هدف‌گذاری 20 میلیارد دلاری در مبادلات تجاری بین دو کشور خبر داد.

گردآورنده: مریم رستمی