به گزارش تیتربرتر: با اینکه کمتر از چند هفته به ماه محرم باقی مانده است اما هنوز نحوه برگزاری مراسمات عزاداری این ماه عزیز به دلیل شیوع ویروس کرونا در هاله ای از ابهام قرار دارد. در همین راستا به بررسی نظرات مختلف در مورد چگونگی برگزاری مراسمات عزاداری ماه محرم می پردازیم.
برگزاری محرم با رعایت پروتکل های بهداشتی
یونس عالی پور امروز در جلسه ستاد تسهیلات زائرین برنامهریزی و هماهنگی ایام ماه محرم در سالن کرامت استانداری، اظهار داشت: عزاداریهای ماه محرم را به دلیل شیوع بیماری کرونا در کشور نه میتوانیم تعطیل و نه به سبک گذشته برگزارش کنیم بنابراین باید در این زمینه برنامهریزیهای لازم را داشته باشیم.
معاون هماهنگی امور زائرین استاندار قم با اشاره به روند افزایشی بیماری کرونا در استان افزود: آنچه معلوم شده و میدانیم این است که مراسمات ماه محرم با شرایط ویژه و با رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی برگزار میشود.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به افزایش آمار بستریها باید تلاش کنیم که به موج اول بیماری کرونا بازنگردیم به همین منظور باید مراسمات ماه محرم را با شرایط ویژه برگزار کرد.
عالی پور با بیان اینکه در قم هیئات مذهبی مطرح و بزرگی داریم، ابراز کرد: امسال نیز باید شهرداری و اداره کل اوقاف و امور خیریه به کمک هیئات بیایند و فضاهای اطراف را برای آنان آماده کنند.
معاون هماهنگی امور زائرین استاندار قم با تأکید بر اهمیت سلامت مردم عنوان کرد: هیئات خانگی به دلیل برگزاری جلسات در فضای کوچکتر باید کمرنگتر شوند و تلاش باید بر این باشد که مراسمات را به فضاهای باز منتقل و با مدیریت و رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار شوند.
وی نظارت بر جلسات خانگی را غیرممکن دانست و ادامه داد: همچنین باید به اجباری کردن ماسک در مراسمها نیز توجه جدی شود، از سوی دیگر توزیع غذا در قالب رزمایش همدلانه و مؤمنانه باید درب منازل انجام شود.
وی در پایان مسئله جدی را آموزش دستگاهها و هیئات مذهبی برای رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی دانست و گفت: برگزاری مراسمات ماه محرم باید با رعایت بالاترین سطح از نکات بهداشتی همراه باشد.
مطالب مرتبط: نحوه برگزاری مراسم سوگواری محرم در شرایط کرونایی
هر خانه یک خیمه شود
حجت الاسلام و المسلمین حامد اهتمام در گفتوگویی درخصوص برگزاری مراسمات عزاداری ماه محرم اظهار داشت: دعا میکنیم که به لطف الهی و خون پاک سالار شهیدان حضرت اباعبدالله (ع) و یاران باوفایش ویروس کرونا از جامعه بشری مخصوصاً خانواده شیعه دفع شود، اما با توجه به شرایط موجود و گزارشهای ستاد ملی مبارزه با بیماری کرونا که شاید موج این بیماری و و فراگیر شدن آن در اواخر تابستان را شاهد باشیم وظیفه ما در حوزه تبلیغ دین این است که باید برنامههای جایگزین در شرایط سخت را داشته باشیم.
وی افزود: بنابر مصوبه ستاد ملی مبارزه با بیماری کرونا هرچند که وظیفه اصلی ساماندهی عزاداری با سازمان تبلیغات اسلامی است اما دفتر تبلیغات اسلامی به عنوان نهادی روشنفکر در حوزه فرهنگ و پژوهش و تبلیغ دین با داشتن مبلغان توانمند و نخبه فعال فرهنگی و جوان میتواند در این عرصه با ارائه ایدههای خود به عنوان بازوان فکری برای نهادهای مختلف باشد.
مدیرکل فرهنگی تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با بیان اینکه یکی از طرحهایی که با توجه به شرایط سخت برای ایام محرم پیشنهاد میکنیم این است که شهر و جامعه ما توسط شهرداری و مانند خیمه حسینی سیاه پوش شود و المانهای حسینی در سطح شهر نمایان باشد، گفت: اینجا شهر ما از نظر ظاهر «یک شهر یک خیمه» میشود، از لحاظ شور حسینی نیز به دلیل اینکه افراد نمیتوانند به خاطر شرایط موجود در حسینهها باشند خود به خود شهر خود را یک خیمه میبینند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، نهضت حسینی با معرفت و بصیرت افزایی همراه است، با توجه به اینکه به خاطر شرایط سخت و لزوم اینکه نباید تجمعات شکل بگیرد، نمیشود ما جلسات معرفتی و روضهها را نیز تعطیل کنیم بلکه باید از این تهدیدها فرصت سازی کنیم، بنابراین یکی از طرحهایی که پیشنهاد داریم این است که هر خانه یک خیمه حسینی باشد.
اهتمام با بیان اینکه در این طرح هر خانواده در طول دو ماه محرم الحرام و صفر روضه خانوادگی میگیرد، گفت: اینجا نیاز نیست که همه اقوام و همسایهها دعوت شوند بلکه به خاطر رعایت اصول بهداشتی فقط خانواده خود میزبان جلسه امام حسین (ع) هستند.
وی خاطرنشان کرد: در این طرح یک مبلغ توانمند در خانواده حضور پیدا میکند و مبلغ در مباحث معرفتی صحبت خواهد داشت و در ادامه روضه اباعبدالله (ع) را ارائه خواهد کرد و برای اطعام حسینی هم مادر با نیت الهی و قصد روضه پذیرایی و اطعام را آماده و به خانواده خود تقدیم میکند.
مدیرکل فرهنگی تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان بیان کرد: از خصوصیات این طرح نخست، عدم تجمعات است، دوم حضور یک روحانی در خانواده و ارتباط خانواده با ایشان از دیگر مزایای این طرح این است، یکی از عواملی که تاثیر تبلیغ را کم میکند این است که تبلیغ به صورت مونولوگ و یک طرفه باشد در حالیکه امروزه آنچه که اثرگذاری بیشتر دارد تبلیغ دیالوگی و دو طرفی هست، وقتی که یک روحانی در خانواده حضور پیدا میکند میتواند به شبهات و سوالات اهل خانواده پاسخ دهد که این در جلسات روضه غالباً اتفاق نمیافتد و فقط متکلم محور است.
وی ادامه داد: از دیگر مزایای این طرح مشارکت خانواده در برگزار کردن روضه حسینی است، به هر حال امروز به دلیل سبکهای زندگی و گاه شرایطی که جوانها دارند و نوع نگاه آنها به زندگی، شاید همدلیها در خانواده بین پدر و مادر و فرزند کم شده باشند، ما در شرایطی که باید فاصله فیزیکی را رعایت کنیم اما به برکت امام حسین (ع) میتوانیم فاصله دلها را کم کرده و به خاطر امام حسین (ع) دور هم جمع شده و از معارف اهل بیت و از مکتب عاشورا و اشک بر حضرت اباعبدالله (ع) استفاده کنیم.
رعایت پروتکلهای بهداشتی در مراسمات ماه محرم ناممکن است
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله امروز به قلم مسیح مهاجری نوشت:دیروز رئیسجمهور روحانی، جمعبندی تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا درباره عزاداری محرم را اینگونه اعلام کرد: برگزاری عزاداریهای محرم حتماً و رعایت پروتکلهای بهداشتی قطعاً.
اگر جمع کردن میان عزاداریهای محرم و رعایت پروتکلهای بهداشتی امکانپذیر باشد، این تصمیم را باید ستود، ولی متأسفانه چنین چیزی امکانپذیر نیست. این واقعیت را تجربه دو سه ماه گذشته در زمینه برگزاری عروسیها، مجالس ختم، مسافرتها، حضور در مساجد، نمازهای جمعه، رستورانها، تالارها، سفرهای درونشهری و برونشهری با مترو، اتوبوس و هواپیما، رفع محدودیت از پاساژها، بازارها و... به اثبات رسانده است. اینکه مهار کرونا بعد از موفقیتهای اولیه از کنترل ستاد ملی مقابله با کرونا خارج شد و مرگ و میرهای روزانه از ۳۴ نفر در پنجم خرداد به بالای ۲۲۰ نفر در تیرماه رسید به دلیل همین رفع محدودیتها بود.
این روزها از یکطرف مسئولین وزارت بهداشت از مردم میخواهند به شهرهای زیارتی سفر نکنند، در تجمعات حاضر نشوند، مراسم عروسی برگزار نکنند، برای افراد فوتشده مراسم تشییع و تدفین و عزاداری جمعی برگزار نکنند و از طرف دیگر ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیم میگیرد مراسم عرفه هرچه باشکوهتر برگزار شود و در محرم و صفر هم عزاداریهای پرشور داشته باشیم البته با رعایت پروتکلهای بهداشتی! همین سخن را هنگام برداشتن محدودیتهای کرونائی در خردادماه از آقای رئیسجمهور و سایر مسئولین ستاد ملی مقابله با کرونا بارها شنیدیم ولی نتیجه عملی آن این شد که کنترل و مهار کرونا از اختیار ستاد خارج شد و آمار ابتلاء و مرگ و میر به رقمهای بیسابقه رسید بطوری که مسئولین بیمارستانها و مراکز بهداشتی اکنون از کمبود تخت، فرسوده شدن کادر درمانی و سایر مشکلات مربوط به درمان بیماران کرونائی سخن میگویند و اعلام خطر میکنند.
همین دیروز که آقای رئیسجمهور مجوز برگزاری عزاداری محرم را صادر کردند، وزارت بهداشت ۱۲ استان را در وضعیت قرمز و ۱۳ استان را در وضعیت هشدار اعلام کرد. به عبارت روشنتر، از ۳۱ استان کشور ۲۵ استان به صورت جدی درگیر کرونا هستند و اینطور نیست که بقیه استانها کاملاً سفید و بیمشکل باشند.
در چنین وضعیتی معلوم نیست چرا آقای رئیسجمهور توصیه اکید میکند عزاداریهای محرم با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار شود. پروتکلها طبق توصیه وزارت بهداشت عبارتند از زدن ماسک، رعایت فاصله اجتماعی، شستن دستها و عدم حضور در اجتماعات. اگر بخواهیم بدون مجامله سخن بگوئیم باید اعتراف کنیم امکان رعایت هیچیک از این چهار مورد در عزاداریها وجود ندارد. بهویژه آنکه در هوای گرم تابستان استفاده از ماسک و تحرکات مربوط به عزاداری، با توصیههای اعلام شده سازگاری ندارند.
نتیجه این میشود که به خاطر انجام یک امر مستحب، سلامت جامعه به خطر میافتد و بسیاری از مردم قربانی کرونا خواهند شد. آنچه موجب تأسف شدید است اینست که ما به نام دین و با انجام کاری که مربوط به دین است، برخلاف خواست دین که حفاظت از جان را در اولویت اول قرار داده است عمل میکنیم. در فقه اسلام غیر از مواردی معدود، جان انسان خط قرمز است و حتی آن موارد معدود هم مربوط به حیات شرافتمندانه انسان هستند. بنابراین، هیچ امری بالاتر از حفاظت از سلامت جامعه و جان انسانها نیست و اموری از قبیل مراسم عرفه و نماز عید قربان و عزاداری محرم و صفر که همه ما با جان و دل به آن عشق میورزیم را میتوان موقتاً تعطیل یا به صورت فردی برگزار کرد و در سالهای بعد تمام آنها را جبران نمود.
آقای رئیسجمهور! شما به عنوان فرمانده کل ستاد مقابله با کرونا مسئول جان مردم هستید. کاملاً روشن است که تصمیمات جدید ستاد، دقیقاً همان بلائی را به جانها خواهد انداخت که لغو محدودیتهای کرونائی با خود آورده است. به این واقعیت تلخ فکر کنید که با این تصمیمات، پائیز سیاهی در انتظار کشور ما خواهد بود. لطفاً تعارف با این و آن را کنار بگذارید و با ایجاد محدودیتهای لازم بهویژه در زمینه تجمعات، کاری کنید که پائیز آینده مثل تمام پائیزها رنگارنگ و پر از خاطرههای شیرین برای مردم ایران باشد.
گردآورنده: سیروس محمدی