تیتربرتر: طبیعت بکر آذربایجان غربی منطقه ای مناسب جهت بوم گردی است در این مطلب به معرفی یکی از مکان های گردشگری استان آذربایجان غربی به نام دره قاسملو یا دره شهدا می پردازیم. این دره با مساحتی حدود ۳۵ هزار هکتار در ۳۵ کیلومتری جنوب شهرستان ارومیه واقع گردیده است.

معرفی دره قاسملو(شهدا)

دره قاسملو یکی از تفرجگاه های اصلی شهر ارومیه است که در فاصله 35 کیلومتری جنوب غربی ارومیه قرار گرفته است. این دره و منطقه شکار ممنوع آن به دلیل کشتارهای حزب دموکرات کردستان به رهبری عبدالرحمان قاسملو در بین مردم به این نام شهره شده بود. بعد از انقلاب و وقوع درگکیری بین نیروهای ارتش و سپاه و حزب دموکرات و شهادت چند تن از نیروهای ایرانی به احترام خون مدافعان وطن نام این دره به دره شهدا تغییر پیدا کرد. خان درسی هم نام ترکی این دره زیباست. این دره در یک منطقه کوهستانی و گاها صعب العبور قرار گرفته است و ارتفاعات متعددی ان را در بر گرفته اند. در این میان کانی سیو با 2598 متر ارتفاع و دره دولاما با 1300 متر ارتفاع بلندترین و کوتاهترین ارتفاعات این منطقه را تشکیل می دهند.

دره قاسملو معدن درختان سیب

دره شهدا در بین مردم این دیار به باغ های وسیع سیب خود نیز شهره است. اگر در فصل برداشت از حاشیه این دره عبور کند انبوه سیب های برداشتی را خواهید دید. این دره که جزو مناطق شکارممنوع و حفاظت شده استان آذربایجان غربی نیز محسوب می شود، دارای چشم اندازی بسیار سرسبز و چشم نواز است و قریب به 35 هزار هکتار وسعت دارد. جاده معروف ارومیه به اشنویه از میان این دره عبور می کند. در یک سوی این دره رودخانه معروف باراندوز و در سوی دیگر جاده زیوه به آغبلاق قرار گرفته است. سال ها قبل چیزی در حدود 200 راس قوچ و میش ارمنی از جزیره ی کبودان دریاچه ارومیه به این منطقه انتقال داده شد تا از خطر انقراض نجات یابند.

در طول این دره علاوه بر باغات انبوه سیب روستاهای متعددی نیز آرام گرفته اند.علاوه بر باراندوز با فرارسیدن بهار و آب شدن برفهای ارتفاعات بالادست این دره رودخانه های کوچک و نهرهای متعددی در جای جای این دره جاری می شود. در بخش های مختلف این دره، همانند دره های کوچک و بزرگ و باغات، چشمه های متعددی نیز از دل زمین می جوشند که سبب طراوت و سرسبزی بیشتر این منطقه شده است. آب و هوای مطبوع و خنک این دره نیز سبب شده تا در فصل تابستان شاهد حضور گردشگران بسیاری از نقاط دور و نزدیک در این دره استثنایی باشیم.

مطالب مرتبط: نگاهی به دریاچه زیبای نئور در قلب اردبیل

آبشار ها و چشمه های دره قاسملو

ابتدای دره قاسملو رودخانه‌ای وجود دارد که آب آن از برف کوهستان‌های اطراف جاری شده است و بسیار هم خنک است. این رودخانه تا انتهای دره وجود دارد. شما می‌توانید کنار رودخانه به مسیرتان ادامه دهید تا به آبشار زیبا و جذاب آن برسید. این آبشار بزرگ 15 متر طول دارد و دیدن آن بسیار جذاب و آب آن بسیار خنک است. البته برای رسیدن به آن مسیری سخت در پیش دارید؛ حدودا باید سه ساعت پیاده‌روی کنید تا به آبشار برسید، اما این مسیر بسیار سرسبز و پر از درختان زیبا و محیطی خنک در فصل‌های بهار و تابستان است.

این نکته را باید در نظر گرفت که در طول مسیر آبشار جای خاصی برای چادرزدن و کمپ‌کردن وجود ندارد. در فصل زمستان مسیر رفت‌وآمد تقریبا صعب‌العبور است و اکثر مردم در این فصل به دره قاسملو نمی‌روند. در طول مسیر چشمه آب خنک و زلالی برای آشامیدن وجود دارد که گردشگران فقط کافی است ظرفی با خود ببرند و آن را پر از آب کنند.

گونه های گیاهی و جانوری دره قاسملو

وجود رودخانه‌های باراندوز و شهدا و جویبارها و انهار مختلف و چشمه‌های متعدد بزرگ و کوچک و همچنین پوشش جنگلی و گیاهی، دره شهیدان را علاوه بر زیستگاه وحوش به یک منطقه تفریحی و گردشگری مبدل ساخته است.

روستاها و باغات سیب زیادی در این دره وجود دارد. این دره که با وسعت زیاد و چشم‌اندازهای طبیعی خود و همچنین چشمه‌هایی که در داخل باغ‌ها و دره‌ها وجود دارند، زیبایی خاصی به این منطقه داده است.

از گونه‌های گیاهان دارویی که در این منطقه رشد می‌کنند میتوانیم به چنار، گزنه آبی، بارهنگ، هفت‌بند، تمشک،خاکشیر طبی، ترشک، شاه‌پسند، بابونه کاذب، کاکویی، زردینه  اشاره کرد.

منطقه شکار ممنوع دره شهدا به دلیل داشتن جاذبه های طبیعی زیبا، یکی از تفرجگاهای ارومیه نیز است. همچنین به منظور احیای قوچ ومیش ارمنی که نسل آن در منطقه به علل مختلف منقرض شده بود، در سال ۱۳۷۶ حدود ۲۰۰ راس از جزیره قویون داغی (کبودان) به این منطقه منتقل شده است.

آبی که از چشمه های این منطقه جاریست، آشامیدنی است و اکثر گردشگران ظرف برای پرکردن همراه خود دارند.

گردآورنده: موسی قانع