به گزارش تیتربرتر؛ پذیره‌‏نویسی واحد‌های صندوق سرمایه‏‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) با عنوان «واسطه‌گری مالی یکم» که به‏‌منظور واگذاری باقیمانده سهام دولت در بانک‌های ملت، تجارت، صادرات و بیمه‏‌های البرز و اتکایی امین صورت پذیرفت، با مشارکت حدود سه و نیم میلیون نفر و سرمایه‌گذاری حدود شش هزار میلیارد تومان به انجام رسید.

صندوق‌های قابل معامله (ETF) با نام « دارا یکم » به در بورس بازگشایی شده است و معاملات صندوق دارا یکم از روز شنبه 1399/04/07 با دامنه نامحدود آغاز شد. خرید سهام نخستین صندوق ETF  در زمان پذیره نویسی مورد استقبال مردم قرار گرفت چرا که معامله این سهام بدون محدودیت دامنه نوسان انجام می شد امازمان بازگشایی نماد و آغاز معاملات یکی از دردسرهایی که ناظر بازار بورس برای بازگشایی نماد «دارا یکم» با آن مواجه شد؛ سفارش خرید، 43 درصد بالاتر از ارزش واقعی بود.

مثلا روزی که ارزش هر سهم این صندوق حدود 26 هزار تومان بود اما در قیمت 37500 تومان سفارش خرید سنگین ثبت می شد به همین دلیل این نمادتوسط ناظر بازار در وضعیت «مجاز – متوقف» قرار داشت تا اینکه سازمان بورس بر آن شد تا دامنه نوسان در صندوق دارا یکم را محدود کند.

دردسرهای کاهش دامنه نوسان دارا یکم

پس از بازگشایی نماد دارا یکم در بورس و افزایش قیمت بیش از ۲۰۰ درصدی این نماد نسبت به قیمت پذیره‌نویسی، سازمان بورس طی اطلاعیه‎‌ای به سهامداران نسبت به انجام معاملات در این نماد هشدار داد.

مدیریت ابزارهای نوین مالی شرکت بورس تهران با اشاره به محل نمایش خالص ارزش دارایی های صندوق سرمایه گذاری دارا یکم به سرمایه گذاران توصیه کرد برای تعیین قیمت معاملات به NAV این صندوق توجه کنند.

 مدیریت ابزارهای نوین مالی شرکت بورس تهران طی اطلاعیه ای در بخش پیام ناظر نماد (دارایکم) اعلام کرد: سرمایه گذاران در انجام معاملات در صندوق سرمایه گذاری قابل معامله «دارا یکم» در نظر داشته باشند خالص ارزش دارایی های این صندوق با نام NAV ابطال در بخش مربوطه در سایت های شرکت بورس تهران (TSE.IR)، مدیریت فناوری اطلاعات بورس تهران (TSETMC.COM) و نیز سایت صندوق (fi۱fund.com) نمایش داده می شود؛ از این رو برای تعیین قیمت معاملات به NAV این صندوق توجه کنند.

همچنین در ادامه آن سازمان  بورس اوراق بهادار تهران در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: به اطلاع سرمایه‌گذاران محترم می‌رساند؛ دامنه نوسان روزانه صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله سهامی و مختلط در بورس اوراق بهادار تهران از روز دوشنبه مورخ 1399/04/16 به 10 (ده) درصد کاهش می‌یابد.

همچنین در این اطلاعیه آمده است:‌دامنه نوسان مذکور نسبت به قیمت پایانی روز معاملاتی قبل محاسبه می‌شود.

دلیل ریزش قیمت دارا یکم و صف فروش

به دنبال محدود شدن دامنه نوسانات صندوق ETF دارا یکم، این نماد با افت قیمت روبرو شد و تازه واردهای بازار هراسان از کاهش سود صف فروش تشکیل دادند.

در جریان معاملات بورس در آخرین روز معاملاتی هفته، قیمت هر واحد نماد «دارا یکم» با افتی ۱۰ درصدی به ۲۴ هزار و ۳۴۰ تومان رسید. این در حالی است که تعیین محدوده نوسان ۱۰ درصدی برای صندوق‌های ETF از روز دوشنبه اعمال شده است.

بدین ترتیب ارزش کل ۲۰۰ واحد صندوق دارا یکم که در اردیبهشت ماه با پذیره‌نویسی ۲ میلیون تومانی به انجام رسید در پایان این هفته به ۴ میلیون و ۸۹۱ هزار تومان رسیده که نسبت به روز سه شنبه حدود ۵۰۰ هزار تومان کاهش داشته است.

بیشتربخوانید: سهام دارایکم را چگونه نقد کنیم؟

از طرفی دیگر برخی از تحلیل گران بورس معتقدند که سیگنال های دولت برای عرضه سهام صندوق های واسطه گری دارا دوم و سوم باعث شده است که متقاضیان در این فرصت نسبت به تامین نقدینگی خود برای خرید دومین صندوق ETF اقدام کنند همین امر باعث ریزش قیمت سهام شده است.

تلیلگران بازار سرمایه معتقد است؛ واقعیت این است که بورس ایران ظرفیت این تعداد تازه وارد را ندارد و رفتارهای هیجانی تازه واردها باعث عرضه بیش از حد شده و تقاضاهای حرفه ای ها و حقوقی های فرصت طلب باعث تشدید این ریزش شده است و اطلاع رسانی دولت نیز برای عرضه ای تی اف دوم و سوم سهامداران خرد را هجوم برای فروش سهام دارا یکم ترغیب می کند تا سرمایه لازم برای خرید دارا دوم و سوم در دست داشته باشند، مجموع این فعل و انفعالات باعث ریزش حتی 10 درصدی این سهام در یک روز شده است.

این تحلیلگران معتقدند؛ این ریزش موقتی است و بعد از مدت کوتاهی دوباره دارا یکم به مسیر صعودی خود باز می گردد.

دارا یکم بزرگترین صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس

فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد با اشاره به سیاست دولت برای جبران کسری بودجه از طریق فروش دارایی های خود در بورس گفت: بزودی دو صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله پالایشگاهی و پتروشیمی و خودرویی و صنایع فلزی را عرضه خواهیم کرد.

وی افزود: دارا یکم به عنوان بزرگترین صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) در کشور از نظر ارزش سرمایه‌گذاری و تعداد سهامداران ایجاد شد که در نوع خود یک نمونه موفق در تأمین مالی جمعی است. با واگذاری باقیمانده سهام دولت بطور کاملاً شفاف در این طرح، ضمن تحقق بخشی از منابع پیش‌بینی شده در قانون بودجه سال‌جاری، فرصتی بی‌‏نظیر برای مردمی کردن اقتصاد و ورود آحاد جامعه به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های معتبر کشور به‌صورت غیرمستقیم و از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه فراهم آمد.

مهم‌ترین نقد، نسبت به روش واگذاری سهام دولت در قالب ETF، عدم همزمانی انتقال مدیریت شرکت‌های دولتی با واگذاری مالکیت آن‌ها است.

بیشتر بخوانید: زمان پذیره نویسی صندوق واسطه گری داریک + جزئیات

دژپسند ادامه داد: در واگذاری باقیمانده سهام دولت در قالب صندوق سرمایه‌گذاری «واسطه‌گری مالی یکم» علاوه بر آنکه کلیه مبلغ واگذاری به‌صورت نقد دریافت شد و عملاً ریسک عدم وصول اقساط در آینده به‌صورت کامل از بین رفت، نحوه و شیوه قیمت‌گذاری و قیمت مورد معامله که از جمله انتقاد‌های متداول به واگذاری‌های پیشین است، به‌صورت کاملاً شفاف از ابتدای پذیره‌نویسی به اطلاع عموم مردم رسید.

از دیگر نکات برجسته این طرح، سرمایه‌گذاری حدود یک میلیون نفر از مجموع متقاضیان برای اولین بار در بازار سرمایه و پذیره‌نویسی بیش از 90 درصد متقاضیان از طریق درگاه‌های غیرحضوری بانک‌ها (55 درصد) و بورس (35 درصد) است که مورد اخیر در شرایط شیوع کرونا از منظر عدم لزوم مراجعه حضوری مردم به شعب بانک‌ها یا کارگزاری‌ها بسیار حائز اهمیت بود.

نکته حائز اهمیت بعدی این است که خریداران واحد‌های این صندوق توانستند منفعت خوبی بدست آورند به‌طوری‌که این سهام هم‌اکنون در بازار ارزش حدود سه برابری پیدا کردند.

وی افزود:، اما در اجرای این طرح، مهم‌ترین نقد، نسبت به روش واگذاری سهام دولت در قالب ETF، عدم همزمانی انتقال مدیریت شرکت‌های دولتی با واگذاری مالکیت آن‌ها است. از آنجایی‌که همزمان با عملیاتی شدن واگذاری سه بانک و دو شرکت بیمه‌ای در قالب ETF، آزادسازی سهام عدالت نیز انجام می‌پذیرد و انتقال مالکیت بخش بزرگی از سهام شرکت‌های مزبور به آحاد مردم اتفاق می‌افتد، بنابراین انتقال بلافاصله مالکیت در این دو طرح در فاصله زمانی بسیار کوتاه سبب می‌شود عملاً حجم بزرگی از مالکیت و مدیریت بنگاه‌های اقتصادی دولتی به‌صورت یکباره از دولت منفک شود.

این شرایط ممکن است علاوه بر آنکه هر بنگاه را به صورت منحصر به‌فرد دچار مشکل نماید، بخش بانکی و بیمه‌ای کشور را نیز با عدم اطمینان یا چالش‌های دیگری مواجه سازد. براین اساس به‌منظور کاهش آثار احتمالی نامطلوب یادشده، دوره زمانی اطمینان بخش یک و نیم ساله برای فرآیند گذار پیش‌بینی شد تا در این دوره تلاش شود آثار غیرقابل پیش‌بینی انتقال مدیریت که ممکن است در برخی موارد قابل توجه نیز باشد، کنترل شده یا به حداقل برسد.

در نهایت برای تکمیل صحبت‌هایم در این خصوص باید بگویم که برنامه آتی ما این است که واگذاری‌ها بخصوص با استفاده از ظرفیت بازار سرمایه، چه عرضه به خرد و چه به صورت بلوکی به‌طور مستمر انجام پذیرد. برای نمونه هم‌اکنون پالایشگاه تبریز به صورت بلوکی و به شکل نقد و اقساط در حال عرضه می‌باشد. همچنین ما بزودی دو صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله بعدی در حوزه پالایشگاهی و پتروشیمی و خودرویی و صنایع فلزی را عرضه خواهیم کرد.

گردآورنده: الهام خلیلی خو