تیتربرتر؛ سرطان معده (gastric cancer) به شرایطی گفته می شود که سلولهای سرطان روی پوشش داخلی معده ایجاد شده باشند. این نوع از سرطان ممکن است گسترش یابد و از معده به دیگر بخشهای شکم، به خصوص کبد، ریه‌ها، استخوان، دیواره شکم و گره‌های لنفاوی سرایت کند.
علائم سرطان معده
نشانه‌های اولیهٔ این بیماری شامل مواردی از قبیل: سوزش معده، درد ناحیه بالای شکم، تهوع و بی‌اشتهایی می‌شود. نشانه‌های بعدی عبارتند از موارد همچون: کاهش وزن، زردی پوست، استفراغ، مشکل بلع غذا و مشاهدهٔ خون در مدفوع به همراه نشانه‌های دیگر. این نوع از سرطان ممکن است گسترش یابد و از معده به دیگر اعضای بدن، به خصوص کبد، ریه‌ها، استخوان، دیواره شکم و گره‌های لنفاوی سرایت کند.
بیشتر بخوانید: داروی درمان استرس معده
عامل اصلی سرطان معده
معمول‌ترین عامل این بیماری عفونت به وسیلهٔ باکتری هلیکوباکتر پیلوری است که دلیل بیش از ۶۰ درصد از موارد ابتلای بیماری می‌باشد. نوع خاصی از هلیکوباکتر پیلوری میزان خطر بیشتری در مقایسه با دیگران دارد. دیگر عوامل معمول این بیماری مواردی همچون خوردن ترشی سبزیجات و سیگار کشیدن است. حدود ده درصد از این بیماری در خانواده‌ها ایجاد می‌شود و بین یک تا سه درصد از موارد به دلیل سندرم‌های ژنتیکی به ارث رسیده از والدین شخص مانند سرطان معده منتشر شده از وراثت به وجود می‌آیند. بسیاری از موارد سرطان معده شامل کارسینوم معده هستند. این نوع بیماری به چند زیرشاخه تقسیم می‌شود. لنفوم و تومورهای مزانشیمال نیز ممکن است درون معده ایجاد گردند. در بسیاری از موارد، سرطان معده طی چندین مرحله، در طول چندین سال پیشرفت می‌کند. تشخیص این بیماری معمولاً به وسیلهٔ بافت‌برداری هنگام آندوسکوپی انجام می‌شود.
معمولاً در ادامه، تصویربرداری پزشکی صورت می‌گیرد تا مشخص شود که آیا بیماری به بخشهای دیگرِ بدن سرایت کرده‌است. ژاپن و کره جنوبی، دو کشوری هستند که بیشترین تعداد ابتلای به این بیماری در آن‌ها مشاهده شده‌است، غربالگری برای تشخیص سرطان معده.
رژیم غذایی مدیترانه‌ای و همین‌طور ترک سیگار خطر این نوع سرطان را کاهش می‌دهد. شواهد اولیه‌ای وجود دارد که درمان باکتری هلیکوباکتر پیلوری ابتلا به بیماری را در آینده کم می‌کند. در صورتی که بیماری در مراحل اولیه درمان گردد، بسیاری از موارد دیگر رفع می‌شوند.درمان این بیماری شامل این موارد می‌شود: جراحی، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و درمان هدفمند.اگر درمان دیر اتفاق بیفتد، مراقبت تسکینی توصیه می‌شود. عواقب این روند در سطح جهان، اغلب ناچیز و کمتر از ۱۰ درصد نرخ بقای پنج ساله است. این امر بیشتر به خاطر افرادی با نوع پیشرفتهٔ این بیماری می‌باشد.در ایالات متحده نرخ بقای پنج ساله ۲۸ درصد است. در حالی که این میزان در کرهٔ جنوبی، بیشتر به خاطر تلاش‌ها برای غربالگری، بیش از ۶۵ درصد می‌باشد
کدام گروه خونی بیشتر به سرطان معده مبتلا می شوند؟
این سرطان در افرادی با گروه خونی A شایعتر است. پسماندهای سلولهای جنینی در مری و یک سوم فوقانی معده عاملی برای ابتلا به سرطان معده است. بقایای سلولهای جنینی قابلیت سرطانی شدن را دارند که با بررسی‌ها و تست‌های تشخیصی معمول، رادیوگرافی و سی.تی. اسکن قابل شناسایی نیستند.
سرطان معده در مردان پس از سرطان ریه شایعترین سرطان است حال آنکه در زنان سرطان پستان شایعترین سرطان به‌شمار می‌آید. علائم و نشانه‌های اولیه سرطان معده گول زننده و مشابه ناراحتیهای گوارشی است به طوریکه افراد سعی دارند با پرهیز غذایی و درمان خودسرانه بهبود پیدا کنند. «کاهش وزن و بی‌اشتهایی» علامت مهمی در تشخیص سرطان معده است. در مراحل اولیه ناراحتیهای گوارشی چون تهوع، بی اشتهایی، کاهش وزن، درد ملایم و متناوب و در مراحل پیشرفته وجود خون در مدفوع و مدفوع سیاه رنگ (ملنا) و در مراحل پیشرفته تر استفراغ خونی بروز می‌کند. از دیگر علایم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود: احساس خستگی، عدم هضم غذا و پس از بزرگ شدن غده دردهای پیاپی در معده و از نشانه‌های سرطان معده می‌باشد
بتازگی یک گروه بین‌المللی از محققان با ابداع یک آزمایش جدید تنفسی موفق شدند اولین علائم سرطان مری یا معده را در مدت چند دقیقه تشخیص دهند. گروه بین‌المللی محققان از کالج سلطنتی لندن، دانشکده پزشکی دانشگاه کیل و آکادمی علوم جمهوری چک در جریان یک مطالعه موفق به ابداع این آزمایش جدید تنفسی شدند.
در این روش جدید، با آزمایش تنفسی برخی ترکیبات شیمیایی که فقط در بازدم بیماران مبتلا به سرطان مری و معده وجود دارد، بعد از چند دقیقه سلامت یا وجود بیماری سرطان در مری و معده فرد مشخص می‌شود.
وجود هلیکوباکترپیلوری و استعداد ابتلاء فرد به سرطان معده از فرضیات موجود در دنیای پزشکی است، حال آنکه افزایش اسید معده، «استعمال دخانیات»، مصرف غذاهای نمک سود شده و دودی، افزایش مصرف غذاهای سرخ کردنی همگی از عوامل پرخطر برای ابتلاء به سرطان معده هستند. آندوسکوپی و رادیوگرافی معده از راه‌های تشخیص سرطان معده هستند. در زخمهای معده احتمال سرطانی شدن وجود دارد از این رو چنانچه زخم معده ای پس از ۳ ماه دارو درمانی به درمان پاسخ ندهد اندیکاسیونی برای جراحی معده است. افراد با کوچکترین علامت در تغییر وضعیت مزاج، دفع، بی اشتهایی، تهوع و کاهش وزن باید برای بررسیهای بیشتر به پزشک متخصص مراجعه کنند.
مطالب مرتبط:
سرطان معده در ایران
رضا ملک زاده، در حاشیه کنگره بیماری‌های گوارشی، افزود: سرطان‌ها در ایران در سال‌های اخیر افزایش داشته، اما هنوز شیوع سرطان ایران از متوسط جهانی کمتر است.
وی با اشاره به اینکه شایع ترین سرطان در مردان سرطان معده است، گفت: مهم ترین علل سرطان معده در ایران نوعی میکروب به نام هلیکوباکتر پیلوری است که زمانی ۹۰ درصد ایرانی‌ها به آن مبتلا بودند، هم اکنون این عدد حدود ۵۰ درصد است و پیش بینی می‌شود در آینده نیز کمتر شود.
رئیس انجمن گوارش و کبد ایران، افزود: سیگار، قلیان، تریاک، نمک و مصرف نکردن میوه و سبزیجات از علل ابتلا به سرطان معده هستند.
وی درباره شایع ترین بیماری گوارشی در کشور، گفت: ۲۰ تا ۲۵ درصد ایرانی‌ها از ریفلاکس یعنی درد بالای معده و ناف، همراه ترش کردن و سنگینی شکم گله می‌کنند که بیشتر منشا این درد، التهاب در انتهای مری است، چاقی و پرخوری نیز از علل ابتلا به این بیماری است.
ملک زاده گفت: مصرف زیاد چای از دیگر علل بروز ریفلاکس است، به صورتی که در گذشته چای در استکان و هم اکنون در لیوان‌های بزرگ و روزی چند بار مصرف می‌شود، فست فود، چیپس، پفک، میوه‌های ترش، غذاهای تند نیز می‌توانند سبب ریفلاکس شوند.
وی با بیان اینکه توصیه دینی ماست که قبل از سیرشدن کامل دست از غذا خوردن بکشید، افزود: نزدیک ۷۰ درصد ایرانی‌ها یا اضافه وزن دارند، یا چاق هستند و حدود ۳۰ درصد غذایی که مصرف می‌کنند اضافی است، لذا می‌توان با حفظ تعادل در غذا خوردن از بروز بیماری‌های گوارش پیشگیری کرد.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، همچنین با بیان اینکه بیماری شایع دیگر گوارشی کبد چرب است، افزود: ۳۰ درصد ایرانی‌ها کبد چرب دارند، پرخوری و نداشتن تحرک بدنی از علل اصلی ابتلا به این بیماری است، نزدیک ۸۵ درصد ایرانی‌ها هم تحرک بدنی کافی ندارند و سرانه کالری که مصرف می‌کنند بالاست، لذا چربی در رگ‌های قلب و مغز و کبد رسوب می‌کند.
وی افزود: کبد چرب تا سال‌ها حتی ۳۰ سال در افراد ادامه دارد، اما افرادی که کبد چرب دارند در معرض این هستند که در جوانی دچار سکته‌های قلبی و مغزی شوند، علت نیمی از مرگ‌های زودرس و ناتوانی‌ها در کشور نیز سکته‌های مغزی و قلبی است که کبد چرب می‌تواند علت آن باشد.
ملک زاده تاکید کرد: اعتدال در غذا خوردن و هفته‌ای ۵ روز و روزی سی دقیقه ورزش کردن به صورتی که نفس نفس بزنید، در حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری‌ها موثر است.
به گفته وی، ۷۵ درصد متخصصان گوارش در شهرستان‌ها هستند و در تمام مراکز استان‌ها مراکز مجهز گوارش و کبد داریم که خدمات پیشرفته گوارش و کبد را به مردم ایران ارائه می‌دهند.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: علی اکبر رضایی
