به گزارش تیتربرتر؛ طرح سنجش نوآموزان قریب 24 سال است که با هدف سنجش میزان سلامتی و ارزیابی هوش، بینایی، شنوایی و آمادگی تحصیلی و همچنین شناسایی و هدایت دانشآموزان خاص و با نیازهای ویژه اجرا میشود.
سنجش سلامت نوآموزان از سال ۱۳۷۵ به عنوان فعالیتی مشترک میان آموزشوپرورش استثنایی، وزارت بهداشت و دفتر سلامت تندرستی وزارت آموزش و پرورش در حال اجراست.
آشنایی با خدمات سنجش سلامت نوآموزان
خدمات در دو سطح پزشک و غیر پزشک ارائه می شود. در سطح پزشکی ارزیابیهای مقدماتی در تمام عرصههای فیزیکی، روانی، اجتماعی و ... بر مبنای اولویتهای سلامت انجام میشود و در صورت مشاهده اختلالاتی مانند اوتیسم، کمشنوایی، مشکلات بینایی، عدم آمادگی تحصیلی و... در کودک، او را به پایگاههای ارائه خدمات و مراکز جامع خدمات سلامت بهداشت معرفی می شود.
همچنین در بستههای ارائه خدمات، علاوه بر سنجش سلامت نوآموز، خدمات مشاورهای به والدین دانشآموزاننیز ارائه میشود. آموزش مباحث خودمراقبتی، اصلاح سبک زندگی و ... از این دست خدمات محسوب میشود. به طور مثال اگر دانشآموزی به دلیل سبک زندگی غلط به بیماری کبدچرب دچار شده باشد، به والدین او آموزش میدهیم که چه اصولی در تغدیه فرزند خود را باید رعایت کند.
علاوه بر ارائه خدمات یاد شده توسط وزارت بهداشت، واکسیناسیون در دو پایه اول دبستان و دهم دبیرستان نیز صورت می گیرد.
در پایه اول دبستان واکسن ثلاث (دیفتیری، کزاز و سیاهسرفه) و آخرین مرحله واکسن خوراکی فلجاطفال و در پایه دهم نیز واکسن توام بزرگسال (دیفتیری و کزاز) به دانشآموزان زده میشود.
جزئیات سنجش کلاس اولی ها در شرایط کرونا
سید جواد حسینی، رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور در برنامه تلویزیونی پرسشگر با موضوع «عملکرد مدارس استثنایی در تعطیلی ناشی از کرونا» درباره نحوه شناسایی کودکان با نیازهای ویژه اظهار کرد: در سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، بر اساس اساسنامه سال 1370، هفت گروه را تحت پوشش داریم که کودکان با آسیب بینایی، آسیب شنوایی، آسیب جسمی ــ حرکتی، ناتوانیهای ذهنی، مشکلات ویژه یادگیری، طیف اوتیسم و چندمعلولیتیها از این جملهاند.
وی افزود: برنامهای تحت عنوان سنجش سلامت نوآموزان بدو ورود به دبستان از سال 1372 و با 1.5 درصد پوشش آغاز شد که در سال 98 به 97.6 درصد نرخ پوشش رسید؛ چند سالی است که پیش دبستانیها را نیز تحت پوشش قرار دادهایم؛ سال گذشته 50 درصد کودکان پیش دبستانی غربال شدند و هدفگذاری امسال ما پوشش 55 درصدی کودکان پیشدبستانی است.
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور با بیان اینکه به دلیل شرایط کرونا، سنجش سلامت را از 15 تیرماه آغاز میکنیم، گفت: هدفگذاری امسال ما افزایش نرخ پوشش به 99 درصد است.
حسینی در پاسخ به اینکه دانش آموزان استثنایی در هفت گروه یاد شده تقریباً چند نفر هستند؟ گفت: اکنون 82 هزار دانشآموز استثنایی داریم که در 1600 مدرسه خاص مشغول به تحصیل هستند؛ 70 هزار نفر نیز در مدارس عادی درس میخوانند که ما این مدارس عادی را تحت عنوان مدارس پذیرا نامگذاری میکنیم.
بیشتر بخوانید: خبر خوش برای معلمان حق التدریسی/ صدور مجوز استخدام 25 هزار معلم
وی افزود: 20 هزار مدرسه پذیرا در سطح کشور داریم، این مدارس دانشآموزانی را که به عنوان مثال آسیب دیدگی شنوایی، بینایی یا جسمی دارند اما از ضریب هوشی خوبی برخوردار هستند تحت پوشش قرار میدهند.
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی ادامه داد: بیشترین آمار ما مربوط به ناتوانان ذهنی است. 60 هزار و 170 دانش آموز کمتوان ذهنی، هشت هزار و 51 دانش آموز چندمعلولیتی، 5671 آسیب دیده شنوایی، 2524 دانش آموز در طیف اوتیسم، 2156 دانش آموز آسیب دیده بینایی، 1970 دانش آموز آسیب دیده جسمی حرکتی داریم.
ارزیابی سلامت یک میلیون کلاس اولی
حسینی در پاسخ به اینکه در طرح سنجش سلامت چند نفر را ارزیابی میکنید؟ گفت: در سال گذشته یک میلیون و 50 هزار کودک بدو ورود به دبستان و 380 هزار کودک پیش دبستانی تحت سنجش قرار گرفتند.
وی در پاسخ به اینکه در شرایط کرونا سنجش سلامت این تعداد از دانشآموزان را چگونه انجام میدهید؟ بیان کرد: اگر سنجش انجام نشود کودک در کلاس اول ابتدایی ثبتنام نمیشود. در حال حاضر با توجه به شرایط کرونا، تعداد پایگاههای سنجش را افزایش دادهایم، تعداد افرادی که در هر پایگاه باید سنجیده شوند از 40 تا 42 نفر به 20 نفر کاهش یافته است. امسال اتاق انتظار ایجاد کردهایم که خانوادهها با رعایت پروتکلهای بهداشتی از آن استفاده میکنند.
حسینی با بیان اینکه 60 هزار مدرسه که از دانشآموزان ثبتنام میکنند از حالا برای نوبتگیری اقدام میکنند، گفت: زمان انجام تستها برای هر نفر در سال گذشته 15 دقیقه بود که امسال به 30 دقیقه افزایش یافته است؛ تمهیدات بهداشتی نیز رعایت میشود و خانوادهها مطمئن باشند که فرزندشان آسیبی نخواهد دید.
اجرای بسته طلایی مداخلات بهنگام
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی درباره وجود برخی مشکلات نظیر عدم شناسایی برخی دانش آموزان مانند گروه کم توجه در طرح سنجش سلامت متذکر شد: کاستیهایی وجود دارد ولی باید بپذیریم که سازمان آموزش و پرورش استثنایی مولود انقلاب اسلامی است و از زمان تأسیس تا کنون نرخ دانشآموزان تحت پوشش به 17.5 درصد رسیده است. همچنین اعتبارات رشد هشت برابری پیدا کرده و اعتبارات ایاب و ذهاب تا 42 برابر افزایش یافته است.
وی ادامه داد: امسال به عنوان یک اولویت کاری، "بسته طلایی مداخلات بهنگام" را طراحی کردهایم که در قالب آن قصد پاسخ به چهار سوال مهم را داریم. نخست آنکه آیا همه کودکان استثنایی را شناسایی میکنیم؟ که معتقدیم کامل شناسایی نمیشوند و آنچه اتفاق نظر روی آن وجود دارد حدود دو درصد دانش آموزان هستند.
حسینی ادامه داد: دوم آنکه آیا بعد از شناسایی؛ به طور کامل تحت پوشش قرار میگیرند؟ سوم آنکه اگر تحت پوشش هم قرار گرفتند آیا این پوشش بموقع و بهنگام است؟ چهارم اینکه اگر مداخله بهنگام میکنیم آیا این مداخله استاندارد و حرفهای است؟ معتقدیم در هر چهار قلمرو نمیتوانیم جواب کامل و قانع کنندهای داشته باشیم.
گرداورنده: الهام خلیلی خو