به گزارش تیتربرتر؛ صندوق بین‌المللی پول درگزارش جدید چشم انداز اقتصاد جهان اعلام کرد رشد اقتصادی ایران علیرغم آنکه در سال ۲۰۲۰ منفی خواهد بود اما بهبود می‌یابد؛ در عین حال نرخ بیکاری به ۱۶.۳ درصد افزایش خواهد یافت.

در گزارش جدید صندوق بین‌المللی پول رشد اقتصادی ایران در سال جاری میلادی (۲۰۲۰) منفی ۵.۹۸۵ درصد پیش بینی شده است که علیرغم منفی بودن اما نسبت به برآورد صندوق نسبت به سال ۲۰۱۹ که منفی ۷.۶ درصد بود، با بهبود همراه خواهد بود. صندوق بین المللی پول در گزارش قبلی خود رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۱۹ را منفی ۹.۴۵ اعلام کرده بود که در گزارش جدید خود، آن را اصلاح کرده است.

صندوق بین المللی پول در گزارش تازه خود، نرخ تورم در ایران در سال جاری میلادی را ۳۴.۲ درصد پیش بینی کرده است. این نرخ برای سال ۲۰۱۹ میلادی ۴۱.۱ درصد پیش‌بینی شده بود. بنابراین نرخ تورم نیز در سال جاری میلادی با بهبود همراه خواهد بود.

بهبود رشد اقتصادی و نرخ تورم ایران در سال جاری میلادی در حالی است که تحلیلگران بین المللی طی دو ماه اخیر به دفعات هشدار داده اند اقتصاد جهان بدلیل شیوع ویروس کرونا و توقف فعالیت‌های اقتصادی دچار رکودی بی سابقه خواهد شد.

علیرغم آنکه صندوق بین المللی پول رشد اقتصادی ونرخ تورم ایران در سال جاری میلادی را با بهبود پیش بینی کرده است اما نرخ بیکاری کشورمان به استناد گزارش تازه این نهاد، افزایش خواهد یافت و به ۱۶.۳ درصد خواهد رسید. این عدد برای سال ۲۰۱۹ میلادی ۱۳.۶ درصد برآورد شده بود.

نرخ رشد اقتصادی چیست؟

رشد اقتصادی به بیانی ساده عبارت از افزایش ظرفیت‌‌های اقتصاد کشور برای تولید کالا و خدمت طی یک دوره زمانی معین است. رشد اقتصادی توسط شاخص‌های مختلفی قابل اندازه‌گیری است که رایج‌ترین آنها نرخ تغییرات تولید ناخالص داخلی (GDP) یا نرخ تغییرات تولید ناخالص ملی (GNP) است. شاخص‌های مختلف رشد، به صورت ارقام اسمی و واقعی قابل بیان است. در متغیرهای واقعی، اثر تورم زدوده شده و لذا ارقام قابل مقایسه با ارقام سال‌های گذشته هستند. ممکن است شاخص‌های رشد به صورت سرانه نیز محاسبه شود که به نوعی دلالت بر تغییرات رفاه در جامعه دارد.

به طور متداول، زمانی که صحبت از رشد اقتصادی می‌شود، منظور نرخ تغییرات تولید ناخالص داخلی به قیمت‌های ثابت طی یک سال نسبت به سال گذشته است.

در علم اقتصاد، مباحث گسترده‌ای در مورد نظریه‌های رشد وجود دارد. نظریه‌های مختلف رشد، بر آنند تا این مساله را توضیح دهند که هر اقتصادی چگونه تولید می‌کند و چگونه آنچه تولید کرده مصرف می‌کند. نظریه‌های رشد، تغییرات رشد را در اقتصاد کشورها تبیین می‌کنند و به این پرسش‌ پاسخ می‌دهند که درآمد ملی یک کشور چگونه می‌تواند رشد ‌کند یا چرا اقتصاد برخی کشورها با سرعت بیشتری نسبت به بقیه رشد می‌کند. در واقع، عوامل تعیین‌کننده رشد اقتصادی بلندمدت، سوال مهمی است که نظریه‌های رشد در پی پاسخ به آن هستند.

بیشتر بخوانید: تاثیر کرونا بر نرخ رشد اقتصادی ایران در سال 2020

به عنوان یک مثال، مدل رشد سولو نشان می‌دهد که چگونه عواملی مانند پس‌انداز، رشد جمعیت و پیشرفت‌های فنی می‌توانند طی زمان رشد اقتصادی، کشورها را تحت‌تاثیر قرار دهند. پیچیدگی پویایی‌های رشد در اقتصاد کشورها و شکل‌گیری برخی پدیده‌های خاص موجب شد نظریه‌های رشد برای تبیین و توضیح آن پدیده‌ها بسط یابند. در دهه‌های اخیر، نظریه‌های رشد درون زا توسعه پیدا کرد و به‌ویژه اقتصاددانانی مانند رومر و لوکاس، نقش عمده‌ای در بسط نظریه‌های رشد داشتند.

در متون قدیمی‌تر به معجزه رشد ژاپن و آلمان اشاره می‌شد که دو اقتصاد فروپاشیده پس از جنگ جهانی دوم چگونه توانستند طی دو دهه به دو قدرت بزرگ اقتصادی در جهان تبدیل شوند. نمونه جدیدتری از معجزه رشد، اقتصاد چین است که توانسته است در جایگاه دومین اقتصاد بزرگ دنیا قرار بگیرد. نظریه‌های رشد در پی تبیین چرایی این تحولات هستند.

صرف نظر از ورود به مباحث نظری و تفاوت‌های موجود بین نظریه‌های مختلف در تبیین عوامل تعیین‌کننده رشد، می‌توان براساس مطالعات تجربی، عوامل موثر بر رشد اقتصادی کشورها را شامل نیروی کار، انباشت سرمایه و فناوری و نیز سایر عوامل از قبیل کارایی عوامل تولید، سیاست‌های کلان اقتصادی، تحقیق و توسعه، توسعه تجارت، توسعه بازار‌های مالی و کیفیت قوانین و مقررات دانست.

دلیل اشتباه بودن نرخ رشد اقتصادی ایران

عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی در تازه‌ترین یادداشت اینستاگرامی خود به بیان نکاتی درباره نقدینگی، پیش بینی صندوق بین المللی پول از رشد اقتصادی سال 99 و نحوه استفاده از منابع بانک مرکزی در عراق پرداخت.

پیش بینی رشد اقتصادی منفی6درصدتوسط صندوق بین المللی پول برای سال 99 ایران، دربدبینانه ترین سناریوهای پیش بینی بانک مرکزی نیز وجود ندارد و صندوق همان اشتباه محاسباتی را که برای رشدسال گذشته مرتکب شده بود،تکرار کرده است و اگر اشتباه پیش بینی سال قبل را اصلاح می کرد، به عدد متفاوت تری از آنچه اعلام کرده است، دست می یافت. در ضمن، بنظرم این پیش بینی با فرض ادامه قرنطینه بوده ، که چنین چیزی،  اساساً برای ما در حال حاضر موضوعیت ندارد.

بیشتر بخوانید: مزایای بورس مسکن در سال ۹۹

آخرین آمار نقدینگی ،علیرغم تکالیف قانونی تنخواه و هزینه های کرونا در ابتدای سال،حاکی از رشد 6.2درصدی نقدینگی تا 15خرداد می باشد.با توجه به اقدامات در دست اجرا ،پیش بینی میشود رشد نقدینگی امسال به مراتب کمتر از رشد سال قبل،بشود. صاحبنظران اقتصادی می دانندکه در چارچوب جدید سیاست پولی بانک مرکزی کانال انتقال سیاستها،دالان نرخ سوداست وهیات عامل بانک مرکزی سیاست تنظیم نرخها در دالان را به سمت تورم هدف انجام میدهد. مرحله اول آن از شنبه و با افزایش2 واحدی کف دالان انجام میشود.

استفاده از منابع بانک مرکزی در عراق برای خرید کالاهای اساسی در چارچوب روابط دوستانه دو کشور، و با تصمیم و نظر ایران انجام میگیرد و تنها بخشی از گشایش هایی است که بتدریج اتفاق خواهد افتاد.برنامه ریزی وتلاش برای تأمین به موقع وکافی کالاهای اساسی مورد نیاز مردم عزیز را وظیفه ملی خود در بانک مرکزی می دانیم.

اعلام دو نرخ برای رشد اقتصادی 98

طبق گزارش مرکز آمار ایران، نرخ رشد اقتصادی بدون نفت در سال 98 منفی بوده است اما همزمان رئیس کل بانک مرکزی نرخ رشد اقتصادی بدون نفت در سال 98 را مثبت اعلام کرد.

گزارش رسمی مرکز آمار ایران از رشد اقتصادی در سال 98 نشان می‌دهد که تولید ناخالص داخلی نسبت به سال 97 کاهش یافته است. همزمان رئیس کل بانک مرکزی، برآورد این بانک از رشد اقتصادی را اعلام کرد که بر اساس آن تولید ناخالص داخلی بدون نفت بیشتر از سال 97 بوده است.

طبق گزارش مرکز آمار ایران رشد اقتصادی بدون نفت منفی‌0.6 درصد و رشد اقتصادی با نفت منفی‌7 درصد یوده است. جزئیات این گزارش نشان می‌دهد که نرخ رشد در بخش معدن منفی 32.8 درصد و بخش نفت و گاز منفی 35 درصد بوده است. نرخ رشد تولید در گروه صنعت نسبت به سال 97 به منفی 14.7 درصد تنزل کرده است.

طبق گزارش مرکز آمار ایران، نرخ رشد تولید در گروه کشاورزی 3 درصد، گروه صنعت (معدن، نفت و گاز، ساختمان) منفی‌14.7 درصد، گروه خدمات منفی‌0.3 درصد است.

بیشتر بخوانید: ریزش قیمت دلار ادامه دارد؟

نرخ رشد بخش ساختمان در سه فصل سال 98 مثبت بوده و در فصل زمستان به منفی 2.9 درصد افت کرد اما مجموع رشد این بخش 6.1 درصد بالای صفر بوده است.

بانک مرکزی اما گزارش دیگری از تولید ناخالص داخلی ارائه داد که تفاوت‌هایی با گزارش مرکز آمار ایران دارد. طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی، گزارش تحولات اقتصادی بخش واقعی اقتصاد ایران درسال ۱۳۹۸، بیانگر مثبت شدن رشد اقتصاد بدون نفت کشور، در سال گذشته است.

بر اساس گزارش حوزهٔ معاونت اقتصادی بانک، رشد اقتصادی بدون نفت در سال ۹۸، معادل ۱.۱ درصد است که بر مبنای بخشهای فعالیت، کشاورزی ۸.۸ درصد، گروه صنعت ومعدن ۲.۳ درصد و خدمات عمدتاً به خاطرتأثیرشیوع کرونا در فصل آخر سال ۰.۲- درصد بوده است. به علت کاهش درآمد نفت، رشد این بخش ۳۸.۷- درصد بود که در نتیجه آن، رشداقتصادی با نفت، به منفی ۶.۵ درصد رسید.

گردآورنده: الهام خلیلی خو