تیتربرتر؛ بعضی تا دچار مشکلات یا بیماری هایی در بدن می شوند آن را به کمبود ویتامین یا سایر مواد غذایی می دهد، اما آیا این صحت دارد این بار ما به نشانه های کمبود ویتامین D در بدن پرداخته ایم.
ویتامین D چیست؟
ویتامین دی یکی از ویتامینهای لازم برای بدن و از ویتامینهای محلول در چربی است، که به رشد و استحکام استخوانها از طریق کنترل تعادل و افزایش میزان جذب کلسیم و فسفر و منیزیم کمک می‌کند.
فواید ویتامین D
کمک به زودتر خوب شدن و مبارزه با همهٔ این گونه بیماری‌ها از جمله سرماخوردگی ساده
–تقویت بسیار شدید سیستم ایمنی بدن
– سلامت استخوانها
–کاهش افسردگی و بی حوصلگی
- بهبود و جلوگیری از بیماری‌هایی که بعنوان خود-ایمنی شناخته شده‌اند مثل: آرتریت، MS، خستگی مزمن، فیبرومیالژیا، کولیت و …
- افزایش سریع تر پرورش زور عضله
- افزایش بهبود درست کار کردن سرعت متابولیسم (سوخت و ساز) بدن
- چربی سوزی حتی اگر شخص هیچ تغییری در تغذیه و زندگیش ندهد!
- جلوگیری و بهبود بیماری‌های مربوط به سوخت و ساز بدن از جمله چاقی و دیابت
- درمان اختلالات پوستی از جمله پسوریازیس
- معتدل کردن فشار خون و انسولین بدن
- بهبود آسم
- سلامت جنسی یا همان دستگاه تولید مثل (هم مرد و هم زن)
- سلامت قلب و عروق
- سلامت مغز
- پرورش درست مغز جنین
- سلامت کلیه: ویتامین دی برای سلامت کلیه بسیار مهم است، همین‌طور کلیه برای متابولیسم درست و فعال شدن ویتامین دی مهم است
- جلوگیری از پارکینسون
- جلوگیری از انسداد مزمن ریه (COPD)
- درمان یا بهبود کم خونی در بچه‌ها
- جلوگیری از عفونت‌ها
- بهبود بیماری دو قطبی و همین‌طور تغییر مودهای روانی شدید
- سلامت قوای جنسی و تولید تستوسترون
- بهبود سلامت خواب و خواب راحت تر
- جلوگیری و بهبود انواع و اقسام سرطان‌ها از جمله سرطان پوست
کمبود ویتامین D در بدن
کمبود ویتامین D می‌تواند پیامد‌های منفی زیادی برای سلامت بدن داشته باشد. راه‌های مختلفی برای تامین ویتامین D وجود دارد که از مهمترین آن‌ها می‌توان به مصرف انواع ماهی‌ها نظیر سالمون، تن و ساردین، زرده تخم مرغ، قارچ و خوراکی‌های غنی شده با ویتامین D مانند شیر گاو، شیر سویا و آب پرتقال اشاره کرد. همچنین قرار گرفتن پوست در معرض نور خورشید به تولید ویتامین دی در بدن کمک می‌کند.
از جمله نشانه‌های کمبود ویتامین D در بدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
درد عضلانی شدید
کمبود ویتامین D می‌تواند موجب ضعف عضلات و بروز درد‌های عضلانی مزمن در بزرگسالان و کودکان شود.
ابتلای مکرر به انواع بیماری‌ها
زمانی که بدن با کمبود ویتامین D مواجه باشد، بر سیستم ایمنی بدن اثر منفی می‌گذارد و انسان را مستعد ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی، آنفلوآنزا، انواع آلرژی‌ها، آسم و اگزما می‌کند.
کند شدن روند بهبودی زخم ها
یکی از نشانه‌های مهم کمبود ویتامین D در بدن کند شدن روند بهبودی زخم‌ها است. سطوح ناکافی ویتامین D در بدن می‌تواند روند بهبودی را مختل کند یا کاملاً در معرض خطر قرار دهد.
خستگی مداوم
ویتامین D سطوح انرژی را افزایش می‌دهد و انسان را برای مدت طولانی‌تر فعال نگه می‌دارد. اگر در وسط روز با احساس خستگی شدید مواجه می‌شوید، سطوح ویتامین D بدن خود را بررسی کنید.
افت سلامت استخوانها
ضعف استخوانها یکی از نشانه‌های کمبود ویتامین D است. کمبود کلسیم و ویتامین D می‌تواند آسیب‌های استخوانی را افزایش دهد و موجب کمردرد شود و خطر شکستگی و آسیب‌دیدگی بیشتر می‌شود.
ریزش مو
یکی از دلایل شکستگی و ریزش مو کمبود ویتامین D است. آلوپسی یک بیماری خود ایمنی است که به واسطه ریزش شدید مو تعریف می‌شود و می‌تواند با کمبود ویتامین D مرتبط باشد.
تشخیص و درمان کمبود ویتامین D
تشخیص ویتامین دی از طریق آزمایش خون ساده صورت می‌گیرد که نیاز به نسخه پزشک ندارد، در واقع در سال‌های اخیر میزان درخواست شخصی برای چک آپ این ویتامین در دنیا بالا رفته که به دلیل اهمیت و افزایش آگاهی جمعی دانسته می‌شود.
بسیاری از سازمان‌ها مقادیر مختلفی را برای فقر، کمبود (ناکافی بودن)، کافی بودن و زیادی بودن در نظر گرفته‌اند که می‌تواند در سال‌ها آینده با تحقیقات و نتایج جدید تر تغییر کند اما در حال حاضر مانند عکس است
دقت کنید که واحدها ng/ml هستند و برای تبدیلاشان به nmol/L می‌توانید، دو و نیم برابرشان کنید.
این اختلاف آرا می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد مثلاً سازمان Food and Nutrition Board آمریکا می‌تواند با مبنا گرفتن متفاوتی در این مقادیر، ادبیات خود را تغییر دهد، مثلاً بگوید که ۵۴٪ مردم آمریکا فقر ویتامین دی ندارند بلکه ۳۴٪ درصد فقر دارند پس نیازی به اعلام وضعیت قرمز نیست یا …
اساساً در بین دکترها و محققات هم این مقادیر می‌تواند متغیر باشد.
انسان‌هایی که به صورت طبیعی در محیط سرشار از آفتاب زندگی می‌کنند، میزان ویتامین دی طبیعی خونشان بین ۴۰ تا 70 (ng/ml) است، مقداری که بندرت در بیشتر افراد دیده می‌شود.
انواع مختلفی از ترکیبات ویتامین D برای درمان در دسترس هستند. دو شکل ویتامین دی که بیشتر در دسترس هستند ارگوکلسیفرول (Vitamin D2) و کوله کلسیفرول (Vitamin D3) هستند. از آنجا که ویتامین دی۳ فرمی است که انسان تولید می‌کند و از آن بهره می‌برد و دیده شده که سطح کسانی که با ویتامین دی۳ مکمل یافته‌اند، پس از پایان دوره به صورت بهتری سطح بالای ویتامین دی را نگه داشته‌اند، ویتامین دی۳ بعنوان مکمل بهتری شناخته می‌شود، هر چند این تفاوت در حد درصد و به چند برابر نمی‌رسد.
هر دکتری می‌تواند استراتژی خود را برای درمان داشته باشد. اما معمولاً در ایران از کپسول‌های ۵۰۰۰۰ واحدی برای دوازده هفته پیشنهاد می‌شود و بعدِ آن، فرد باید دوباره آزمایش داده تا میزان ویتامین دی او مشخص شود چرا که این میزان بسته به گوارش، چاقی و وزن، سالمندی و … می‌تواند در آزمایش خون و نیاز او متفاوت باشد.
مطالب مرتبط:
درمان کمبود ویتامین دی با اشعه فرابنفش
افرادی که کمبود شدید ویتامین D دارند، می‌توانند از طریق تابش لامپ‌های UVB ویتامین D مورد نیاز خود را تأمین کنند. دکتر Michael F. Holick پروفسور طب، جامعه‌شناس و بیوفیزیکدان دانشگاه مدیکال سنتر بوستوند، عنوان می‌کند: این روش برای افرادی مناسب است که نمی‌توانند ویتامین D جذب کنند یا این که در ماه‌های زمستان نمی‌توانند به اندازه کافی در معرض نور خورشید قرار بگیرند. این روش شبیه به آفتاب گرفتن است اما تخت‌های مربوط به آن کوچکتر است. هر لامپ حدود ۲۴ اینچ تا ۱۶ اینچ است. این لامپ‌ها نیز، خطر ابتلا به سرطان پوست را به همراه دارند و به هنگام استفاده از آن‌ها باید از چشم‌ها محافظت کرد، این روش با توصیه پزشک می‌تواند روش مؤثری باشد.[۵۶]
کلسیم و ویتامین دی
کلسیم و ویتامین D دو ماده مغذی مختلف، اما مهم برای بدن هستند. هر کدام وظایفی به عهده دارند. کلسیم عنصری است که نقش ۹۹ درصدی در استخوان‌سازی بدن بخصوص در دوران کودکی، نوجوانی و بلوغ را به عهده دارد. ویتامین D نیز به عنوان یکی از ویتامینهای محلول در چربی در جذب کلسیم از طریق روده‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند. کمبود این ویتامین باعث می‌شود کلسیم نتواند در بدن به عمل برسد. در نتیجه جذب کلسیم کاهش و بدن با اختلالات متعددی مواجه می‌شود. به همین دلیل این دو ماده مغذی به هم وابسته هستند و مصرف همزمان آن‌ها ضروری است. در واقع این دو مثل دو کفه ترازوی متضاد هستند در صورتی که فقر ویتامین دی داشته باشید کلسیم بیشتری نیاز دارید تا استخوان‌های سالمی داشته باشید و اگر ویتامین دی زیادی داشته باشید لزوماً نیاز به مقدار زیادی کلسیم برای داشتن استخوان‌های قوی ندارید، در واقع این دو همدیگر را کامل و متعادل می‌کنند.
ارتباط ویتامین دی و بیماری اوتیسم
با توجه به آمار، کسانی که اوتیسم دارند در دوران قبل تولد، تولد و سن هشت سالگی، دارای میزان ویتامین دی کمتری نسبت به افرادی که از همان والدین بودند اما اوتیسم نداشته‌اند، بوده‌اند.
دوز بالای ویتامین دی علائمِ اصلیِ اوتیسم را در حدود هفتاد و پنج درصد کودکان اوتیسمی، بهبود می‌بخشد
و برای پیشگیری نیز یک مطالعهٔ کوچک جدید نشان داده که مصرف مکمل ویتامین دی در حین حاملگی (پنج هزار واحد/روزانه) و در حین شیرخواری و خردسالی (ده هزار واحد/روزانه) بارزا احتمال رخداد اوتیسم را در مادرانی که در حال حاضر یک بچهٔ اوتیسمی دارند را از بیست درصد به پنج درصد کاهش می‌دهد.
ارتباط ویتامین دی و بیماری ام اس
مطالعه جدید نشان داده‌است پروتئینی که توسط ویتامین D در بدن فعال می‌شود، می‌تواند در ترمیم آسیب‌های سلول‌های عصبی و بهبود بیماری ام اس بسیار مؤثر باشد.
کمبود ویتامین D در ایران
حداقل ۸۰٪ کودکان ایرانی به درجات شدید و بیش از ۹۰٪ از آن‌ها به درجات متفاوتی دچار کمبود ویتامین دی هستند.
در زاهدان و سیستان و بلوچستان با اینکه مقدار بسیار زیادی، به نور آفتاب دسترسی دارند اما بعنوان مثال در زاهدان، این فقر به بالای ۹۰٪ می‌رسد.
شیوع فقر ویتامین دی به خصوص در زنان و کودکان ایرانی بین ۷۰ تا ۸۵ درصد است
همین‌طور طبق در برآوردی، افراد دارای فقر ویتامین دی در تهران ۸۱٫۳٪ و در اصفهان ۷۰٪ تخمین زده شده‌اند.
توجه شود که این میزان‌ها در فصول سرد و اندکی بعد آن به بیشتر حالت خود می‌رسند.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: علی اکبر رضایی
