تیتربرتر؛ بیماران سندروم پیکا تمایل دارند مواد غیرسمی (مثل کاغذ، خاک رس، خاک، مو، گچ، نخ و یا پشم) بخورند. برای کودکان زیردو سال این رفتار تا زمانی که زیاد نشود، نامناسب تلقی نمی شود؛ کودکان به کرات اشیای مختلفی را در دهان خود می گذارند یا می مکند.
سندروم پیکا در دوران بارداری نیز شایع است. پیکا معمولا، باعث آسیب جدی پزشکی نمی شود. با این حال، برخی از بیماران مشکلاتی از قبیل موارد زیر را پیدا می کنند: انسداد روده به وسیله مواد بلعیده شده مسمومیت ناشی از خوردن اشیای رنگی عفونت انگلی ناشی از خوردن کثیفی خود سندروم پیکا به ندرت عملکرد اجتماعی را مختل می کند، اما اغلب در افراد با اختلالات ذهنی دیگر که باعث ضعف ذهنی هستند (مثل اوتیسم، ناتوانی ذهنی، اسکیزوفرنی) رخ می دهد.
سندروم پیکا چیست؟
بلعیدن اشیا به منظور تلاش برای آسیب رساندن به خود پیکا محسوب نمی شود. پیکا ممکن است چند ماه طول بکشد و سپس خود به خود از بین برود؛ به ویژه در کودکان.
علائم سندروم پیکا
- معمولا کم اشتها هستند و سعی می کنند غذا نخورند
- گوشه گیر می شوند و در فعالیت های گروهی کمتر شرکت می کنند
- سعی می کنند تنها غذا بخورند
- از مشکل خود تا حدودی شرمسار و خجل هستند
- وجود خشم، افسردگی، ترس و اضطراب در آنها
دلیل بیماری پیکا
پیکا نوعی اختلال خوردن با علت ناشناخته است و به معنی اشتیاق و تمایل به خوردن مواد غیر غذایی یا دارای ارزش غذایی کم، از قبیل نشاسته، خاک، گل رس، خاکستر، گچ، مهر نماز، پودر لباس شویی، مو، صابون، خمیر دندان، قهوه، پلاستیک، خاکستر سیگار، سکه، ذغال، سر کبریت سوخته، ته سیگار، کاغذ، رنگ و غیره می باشد. پیکا به سه دسته کلی تقسیم می شود که شامل خاک خوری (Geophagia)، مواد مضر فاقد مواد مغذی (Pagophaphia) و خوردن مواد قندی و نشاسته ای (Amylophagia) می باشد.
مطالب مرتبط:
پیکا معمولا در زنان باردار و شیرده، کودکان، افراد عقب مانده ی ذهنی و همچنین در افراد دارای مشکلات روحی و روانی دیده می شود. شیوع پیکا در دوران بارداری بین 68-0% گزارش شده است و بروز آن به منطقه ی جغرافیایی، نژاد، جنسیت، فرهنگ یا شرایط اجتماعی خاصی محدود نمی شود و حتی تنها محدود به دوران بارداری نیست. هنوز علت پیکا مشخص نشده ولی برخی فرضیه ها، کمبود مواد مغذی از قبیل آهن، کلسیم، مس، روی را در این امر دخیل دانسته که منجر به مصرف مواد غیر غذایی حاوی این مواد مغذی می شود.
کدام سنین دچار «سندرم پیکا» می شوند؟
سندرم پیکا در تمام گروههای سنین دیده میشود، اما عمدتا در زنان باردار و کودکان، افراد عقب ماندهی ذهنی و همچنین افرادی که دارای مشکلات روحی و روانی هستند، بیشتر بروز میکند.
این افراد به دلیل هوس غذایی که نسبت به مواد خوراکی پیدا میکنند، مجبور به پر خوری میشوند تا مشکل خود را رفع کنند.
بعضی از مطالعات نشان داده است که کمبود برخی ریز مغزیها و نبود آهن موجب «سندرم پیکا» در بدن میشوند. در واقع مقایسه بین افرادی که دارای الگو رژیم غذایی سالم با ناسالم هستند کاملا دیده میشود. افرادی که با کمبود آهن مواجه میشوند، دچار این سندرم خواهند شد.
افرادی که به این نوع سندرم مبتلا هستند باید دارای رژیم غذایی مناسب و سالمی باشند. البته افراد مبتلا باید بدانند که این مورد حالت عادی نبوده و فکر نکنند که با خوردن بی رویه مواد غذایی ناسالم میتوانند با بیماری خود مقابله کنند. معمولا مواد غذایی ناسالمی که مصرف میکنند دارای ارزش غذایی نبوده یا ممکن است به میزان خوبی مفید نباشد. افراد مبتلا به سندرم پیکا معمولا تنها به یک نوع ماده غذایی تمایل پیدا میکنند، خوراکیهایی مانند قند، نشاسته، نمکی یا غیره.
افراد با خوردن بی رویه برخی مواد غذایی ناسالم خود را از مواد مغذی محروم میکنند. همچنین با خوردن این مواد غذایی احساس سیری خواهند کرد. این افراد باید با آگاهی بیشتر از بیماری خود مانع بروز چنین رفتار اشتباه و نادرست شوند.
عوارض بیماری پیکا
سندرم پیکا عوارض خطرناکی مانند مصرف دائمی مواد غیرخوراکی دارد. برای مثال خوردن خاک برای نوجوان ۱۲ یا ۱۳ ساله غیرطبیعی است، اما در کودکان ۵ ساله معمولا رخ میدهد. حتی موجب بروز برخی اختلالات سلامتی هم می شود. مصرف دائمی مواد غیرخوراکی و مضر ممکن است با اختلالاتی همچون یبوست، انسداد روده، اسهال، خونریزی روده، سایش شدید دندان ها، از دست دادن دندان یا مسدود شدن راه تنفسی همراه باشد.
دیده شدن مواد عجیب در مدفوع می تواند از علائم و نشانه های مهم این نوع بیماری باشد. در صورتی که از ابتلا کودک خود به سندروم پیکا مطمئن نیستید به مدفوع او توجه کنید، اگر کودک به خوردن اقلامی مانند شیشه، سنگ یا مو عادت داشته باشد، این موارد در مدفوع او قابل تشخیص خواهد بود.
این نوع بیماری به خصوص در کودکان با رفتار تربیتی درست خانواده و داشتن الگو تغذیه ای صحیح رفع خواهد شد. اما در بزرگسالان ابتدا باید بیماری زمینه ای خود مانند مشکلات روانی رفع شود تا بتوانند با این بیماری مقابله کنند.
آنچه دیگران می خوانند:
نوریسنده: علی اکبر رضایی