به گزارش تیتربرتر؛ بورس یا بهابازار به بازاری سازمانیافته اطلاق میشود که قیمتگذاری، خرید و فروش کالا، قرارداد آتی و اوراق بهادار در آن انجام میپذیرد. بورس به دو نوع بورس کالا و بورس اوراق بهادار طبقهبندی میشود. در بورس کالا، کالا و در بورس اوراق بهادار، سهام و اوراق قرضه مورد معامله قرار میگیرد.
مقایسه بورس 99 با بورس 98
در طول دو سال گذشته پیدا کردن محلی برای سرمایهگذاری، به یکی از مهمترین دغدغههای مردم ایران تبدیل شده بود. دغدغهای که به واسطه رشد افسار گسیخته تورم در طی دو سال گذشته، بر اهمیت آن افزوده شده است.
از سویی دیگر با توجه به پیشبینی صندوق بینالمللی پول (IMF) مبنی بر اتمام رشد منفی و شروع رشد مثبت اقتصادی (معادل 0.2 درصد) اقتصاد ایران در سال آینده، بارقهای از امید در دل برخی از کارشناسان اقتصادی پدیدار شد. اما با شیوع کرونا و به هم ریختن معادلات اقتصادی در سراسر جهان، تحقق چنین رشدی برای اقتصاد ایران کمی دور از واقعیت به نظر میرسد.
در چنین شرایطی این سؤال مطرح میشود که چشمانداز بازارهای سرمایهگذاری در سال پیش رو چگونه خواهد بود؟
در ادامه با بررسی سرنخهای موجود از بازارهای موازی، سرمایهگذاران میتوانند ضمن آگاهی از پیشبینی این بازارها در سال آینده، تصمیمات بهتری را جهت تخصیص منابع خود در راستای سرمایهگذاری اتخاذ کنند.
بورس در بخش اقتصادی
یکی از مواردی که در سرنوشت اقتصادی هر کشوری نقش کلیدی ایفا میکند، بودجه آن کشور است. بودجه در واقع صورت هزینه سالیانه دولت به حساب میآید. از همین رو بررسی بودجه کشور در سال 99، میتواند چشمانداز خوبی در خصوص نحوه اداره کشور و وضعیت کسب و کارها در سال آینده در اختیارمان قرار دهد.
به عقیده کارشناسان اقتصادی، وضعیت بودجه دولت در سال 99 به گونهای است که حدود 200 هزار میلیارد تومان کسری بودجه خواهد داشت. در چنین شرایطی دولت ضمن پایین آوردن هزینههای خود، میتواند درآمدهای خود را عمدتاً از طریق راههای زیر افزایش دهد:
- افزایش بدهی
- مالیاتها
- کاهش یارانههای پنهان
اما با توجه به شرایط حال حاضر اقتصاد ایران، به نظر میرسد که دولت به سراغ استفاده از ترکیبی از سه ابزار فوق روی آورد.
از سوی دیگر اجرای روشهای فوق تا حدی زمانبر و دارای هزینههای سیاسی مختلف است. لذا توان دولت در درآمدزایی از این طرحها محدود خواهد بود و احتمالاً مجبور به استقراض از بانک مرکزی خواهد شد. با توجه به افت شدید فروش نفت و به تبع آن ارزآوری پایین کشور، استقراض دولت از بانک مرکزی موجب بالا بردن پایهی پولی و در نتیجه افزایش نقدینگی خواهد شد.
در حال حاضر شاهد افزایش نقدینگی با نرخ 30 درصد هستیم که در صورت اتخاذ چنین تصمیماتی در سال آینده، باید شاهد افزایش سرعت رشد نقدینگی و در پی آن افزایش تورم باشیم. به گونهای که پیشبینی کارشناسان اقتصادی حاکی از تورم حداقل 30 درصدی در سال آینده است. همچنین از آنجا که دولت توان چندانی (به دلایل گفته شده در بالا) در کاهش نرخ رشد نقدینگی ندارد، برای کنترل تورم به کاهش سرعت گردش پول روی آورده است. گواه این مطلب را میتوان در مصوبات بانک مرکزی در ماههای گذشته یافت. به طوری که اکنون انجام تراکنشهای بالای 200 میلیون تومان مستلزم ارائه اسناد و توضیحات است. همچنین احتمالاً مصوبات دیگری از این دست مانند زمانبندی کردن پرداختها نیز صادر شود تا سرعت گردش پول مقداری کاهش یابد.
بازار کامودیتی: در بخش بازارهای جهانی به دلیل شیوع ویروس کرونا و همهگیری آن، شاهد افت بازارهای مالی و کامودیتیها طی هفتههای اخیر بودهایم. در صورت تداوم این شرایط و عدم کشف داروی مناسبی برای این بیماری، با کاهش عرضه و تقاضا در میان مدت مواجه خواهیم شد. این مسئله سبب میشود تا قیمت محصولات شرکتها به خصوص شرکتهای کامودیتی محور دستخوش نوسانات منفی زیادی گردد. از همین رو انتظار میرود تا در فصل بهار گزارشات مطلوبی از سوی شرکتهای فعال در بازار سرمایه، روانه کدال نگردد.
بیشتربخوانید: بورس 99 یا سراب 99!
از سوی دیگر به علت کاهش سرمایهگذاری و همچنین پایین آمدن سود فعالیتهای اقتصادی، نرخ بیکاری افزایش بیشتری خواهد یافت. این نرخ هم اکنون به نقل از منابع غیر رسمی حدود 17 درصد اظهار میشود و به علت منفی بودن خالص سرمایه گذاری و اشتغال در کشور احتمال دارد در سال آینده به 20 درصد نیز برسد.
صادرات: در بخش صادرات با توجه به رفتن نام ایران در لیست سیاه fatf احتمالاً با مشکلاتی مواجه خواهیم شد. همچنین با توجه به تحریمهای آمریکا و کشمکشهای موجود در بازار نفت، فروش نفت در سال آینده بیش از 500 هزار بشکه در روز و با قیمت 50 دلار غیر محتمل خواهد بود.
بازار ارز: در خصوص ارز به نظر میرسد که سیاستهای بانک مرکزی در این بخش، افزایش نرخ ارز، همگام با تورم، یا در حدود آن باشد. لذا با وجود مشکلات شدید اقتصادی، رشد ارز بیش از تورم دور از انتظار خواهد بود و احتمالاً در سال آینده، میانگین نرخ دلار در حدود 17 تا 18 هزار تومان باشد. لازم به ذکر است که این پیشبینی منوط به جبران کسری بودجه از سوی دولت میباشد و در غیر این صورت، ممکن است ارز قیمتهای بالاتری را نیز به خود ببیند. در پی وقوع این اتفاق، بازار ارز با کنترل بیشتری از سوی دولت مواجه خواهد شد که این امر از جذابیت این بازار برای سرمایهگذاری کم خواهد کرد.
بورس در سال ۹۸
سال ۹۸ برای بازار بورس اوراق بهادار سالی پر از اتفاقات کوچک و بزرگ بود.بازار بورس در سال ۹۸ رشدی بزرگ را تجربه کرد و رکورد زنیهای پیدرپی بازار، بسیاری از تحلیلگران و سهامداران را شگفتزده کرد. بازار بورس از ابتدای سال ۹۸ روندی صعودی را تجربه کرد و در این بین با اتفاقات رخ داده روند صعودی خود را حفظ کرد و سال بسیار خوبی برای سهامداران به ارمغان آورد. در سال ۹۸ اتفاقات مهمی رخ داد که عبارتند از:
- رکوردشکنیهای شاخص کل و شاخص هم وزن
- افزایش چشمگیر تعداد کدهای بورسی
- کاهش دامنه نوسان بازار پایه
- رکوردشکنی در ارزش معاملات
- تغییرات در حجم مبنا
شاخص کل و شاخص هم وزن سال 98
شاخص کل و هم وزن معیارهای مناسبی برای بررسی بازدهی بازار بورس هستند که متناسب با رشد سهمهای موجود در بازار رشد میکنند. شاخص کل سال ۹۸ را با عدد ۱۷۸۱۹۴ هزار واحد شروع کرد و در ادامه با رکوردشکنیهای خود وارد کانال ۵۰۰ هزار واحدی شد. شاخص کل در سال ۹۸ بازدهی ۲۱۱ درصدی را تجربه کرده است. شاخص هم وزن نیز با رشد ۴۵۸ درصدی خود نشاندهنده بازدهی مناسب کلیت بازار در سال ۹۸ بود.
بیشتربخوانید: نحوه سرمایه گذاری در بورس99
اوضاع روز بورس در سال 99
در جریان دادوستدهای امروز بازار سرمایه بیش از 7میلیارد و 760میلیون سهم و حقتقدم بهارزشی بالغ بر 9هزار و 85میلیارد تومان در بیش از یک میلیون و 190هزار نوبت مورد دادوستد قرار گرفت و شاخص بورس با رشد 25هزار و 502واحدی در ارتفاع 846هزار و 8واحد قرار گرفت.
بیشترین اثر مثبت بر دماسنج بازار سهام در روز جاری به نام نمادهای معاملاتی شرکتهای صنایع پتروشیمی خلیج فارس، سرمایهگذاری غدیر و فولاد مبارکه اصفهان شد و در مقابل شرکتهای سرمایهگذاری دارویی تامین، فروشگاههای زنجیرهای افق کوروش و ایران ترانسفو با افت خود مانع افزایش بیشتر شاخص بورس شدند.
شاخصهای اصلی بازار سرمایه هم روز مثبتی را پشتسر گذاشتند؛ بهطوری که شاخص قیمت (وزنی ــ ارزشی) 6785واحد، کل (هموزن) 4882واحد، قیمت (هموزن) 3243واحد، آزاد شناور 30938واحد و شاخصهای بازار اول و دوم نیز بهترتیب 19077و 49831واحد رشد کردند.
بر اساس این گزارش، در بازارهای فرابورس ایران هم با معامله 2میلیارد و 984میلیون ورقه بهارزش 5331میلیارد تومان در 1004هزار نوبت، شاخص فرابورس(آیفکس) 166واحد رشد کرد و در ارتفاع 9940واحد قرار گرفت.
در این بازار هم امروز بیشترین اثر مثبت بر شاخص فرابورس به نام نمادهای معاملاتی شرکتهای هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه، سرمایهگذاری صبا تامین و ذوب آهن اصفهان شد و در مقابل شرکتهای پتروشیمی تندگویان، بیمه کوثر و مدیریت انرژی تابان هور با افت خود مانع افزایش بیشتر آیفکس شدند.
نویسنده: علی اکبر رضایی