تیتربرتر؛ در شرایط همه گیری کرونا ویروس جدید، همه افراد به نوعی دچار اضطراب شده و آرامش خود را از دست داده اند. این شرایط برای افرادی که شرایط روحی و جسمی خاصی دارند، ممکن است سختتر از افراد دیگر باشد.
این روزها که توصیههای مکرر به رعایت بهداشت و شست و شوی مداوم دستها از سوی وزارت بهداشت و سازمان جهانی بهداشت وجود دارد، افرادی که وسواس دارند ممکن است ناراحتی زیادی را تجربه کنند؛ بنابراین گروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، با انتشار مطلبی با افرادی که از بیماری وسواس رنج میبرند سخن گفته و توصیههایی را برای آنها ارائه کرده است.
وسواس شستن دست ها

اگر در طول شبانه روز دست ها را بیش از حد شست و شو دهید به طوریکه احساس می کنید هنوز تمیز نیست امکان دارد ویروس کرونا بر روی دست است احتمالا شما به وسواس شست و شو مبتلا شدید.
شستن بیش از حد خود می تواند باعث مجروح و سرخ شدن دستها شود. زندگی کردن همزمان با داشتن وسواس فکری و وسواس عملی اختیاری نیست.
توصیه هایی برای بیماران وسواس در روزهای کرونایی
۱) باید بدانید که اضطراب در این شرایط طبیعی است و خود را به خاطر آن سرزنش نکنید. این را مدام با خود تکرار کنید و بدانید که این شرایط سخت برای همه ما است.
۲) به این نکته توجه داشته باشید که تمیزکردن و شست و شو را به خاطر رعایت توصیهای پیشگیرانه برای ابتلا به کرونا انجام میدهید یا برای رهایی از افکار مزاحم و اضطرب؟
۳) فقط کارهای توصیه شده برای پیشگیری از ابتلا به کرونا را انجام دهید و به افکار وسواسی و اغراق در شست و شو توجه نکنید. وقتی به توصیههای مربوطه عمل کردید با خود تکرار کنید که «کافی است» و اگر افکاری مانند «آیا درست انجام دادم؟» یا «مدت شستن دستم کافی بود؟» به ذهنتان رسید، سعی کنید آنها را کنار بگذارید.
۴) اخبار را از منابع معتبر دنبال کنید و از چک کردن مداوم اخبار در طول روز جلوگیری کنید.
۵) از کرونا به اندازه ایی که هست بترسید نه بیش از آن؛ بدانید که افراد زیادی به این ویروس مبتلا شده و با علائم خفیف درمان شدند.
۶) سعی کنید کارهای روزمره خود را انجام داده و از فکر کردن مداوم به کرونا و نگرانی درمورد آن پرهیز کنید. خودتان را با کارهای دیگری سرگرم کنید تا از فکر و خیال دور شوید.
۷) به آینده و این که چه اتفاقاتی ممکن است بیفتد توجه نکنید و تمرکز خود را به «اکنون» و «این جا» معطوف کنید.
۸) سعی کنید ابهام و نداشتن اطلاعات دقیق درمورد ویروس کرونا را بپذیرید. شما نمیتوانید صددرصد مطمئن باشید که در امان هستید؛ بنابراین به جای این که دچار اضطراب شوید واقعیت را بپذیرید.
۹) در صورتی که نتوانستید با به کارگیری روشهای خود مراقبتی آرامش خود را حفظ کرده و به عملکرد روزمره خود بپردازید، به صورت آنلاین یا تلفنی با روانپزشک یا روانشناس تماس بگیرید.
راه های مبارزه با اضطراب و وسواس کرونا
اخبار را محدود کنید و مراقب چیزهایی که میخوانید باشید
نیک، ساکن استان کنت در بریتانیا، پدر دو بچه که دچار اختلال اضطراب است، به خاطر خواندن اخبار ویروس کرونا دچار وحشت شده است.
او میگوید: "وقتی دلواپس چیزی میشوم، نمیتوانم بر افکارم مسلط بمانم و فقط به فاجعه فکر میکنم." او نگران والدین خود و دیگر آشنایان سالخوردهاش است:
"معمولا اگر از چیزی ناراحت باشم از فضا فاصله میگیرم. وضعیت فعلی اما دست من نیست."
دوری مستمر از وبسایتهای خبری و شبکههای اجتماعی به او در مدیریت اضطرابش کمک کرده است.
- زمان کمتری به خواندان و دیدن چیزهایی اختصاص دهید که حالتان را بد میکنند - شاید بهتر باشد فقط در زمانی مشخص سراغ اخبار بروید
- امروزه اطلاعات زیادی در گردش است - سعی کنید صرفا از منابع مطمئن مثل دولت و مقامات بهداشتی استفاده کنید
برای مدتی شبکههای اجتماعی را ترک کنید
الیسون ۲۴ ساله از منچستر، اضطراب سلامتی دارد و حس میکند باید دانش خود از ویروس کرونا را افزایش دهد. او در عین حال میداند که شبکههای اجتماعی میتوانند عامل محرک اختلالات روانی باشند.
او میگوید: "یک ماه پیش داشتم تمامی هشتگها را دنبال میکردم و با کلی تئوری توطئه مزخرف روبرو میشدم که باعث دلواپسی میشد. از زور ناامیدی فقط میتوانستم گریه کنم."
او حالا در انتخاب منابع موجود در شبکههای اجتماعی دقت میکند و هشتگهای مربوط به ویروس کرونا را نیز دنبال نمیکند. او دارد بسختی تلاش میکند از شبکههای اجتماعی دوری کند و بیشتر تلویزیون نگاه کند یا کتاب بخواند.
- در شبکههای اجتماعی کلیدواژههایی را که ممکن است محرک اضطراب باشند ببندید و کاربران مسئلهساز را دنبال نکنید
- گروههای واتساپی، تلگرامی و فیسبوکی آزاردهنده را ساکت کنید
دستان خود را بشویید - اما نه بیش از حد

بنا بر گزارشها، در پی شیوع ویروس کرونا، تعداد افراد مبتلا به وسواس که متقاضی کمک هستند افزایش پیدا کرده است. برای مبتلایان به اختلال وسواس فکری-عملی و برخی از اختلالات اضطرابی، توصیه مرتب به شستن دستها میتواند باعث ناراحتی شود.
برای لیلی بیلی، نویسنده کتابی درباره زندگی با اختلال وسواس، ترس از آلودگی یکی از نمودهای ابتلا به اختلال وسواس فکری-عملی است. او میگوید توصیههای رایج برای شستن دستها میتواند عامل افکار مزاحمی باشد که قبلا از آن رنج میبردهاند:
"خیلی سخت است چون حالا باید دوباره همان رفتاری را بکنم که از آن اجتناب میکردهام. البته توصیه را خیلی جدی گرفتهام ولی سخت است، چرا که صابون و ژل ضدعفونی برای من مثل مواد مخدر بود."
یکی از سازمانهای خیریه که در زمینه اختلال وسواس فعال است میگوید مسئله اصلی توجه به نحوه کاربرد است - برای نمونه، آیا شستن دستها طبق توصیه و به منظور کاهش خطر ابتلا انجام میشود یا نظمی آیینی دارد و هدفش ایجاد حس "پاکیزگی کامل" است؟
مسئله دیگری که خانم بیلی به آن اشاره میکند این است که برای مبتلایان به اختلال وسواسی قرنطینه شخصی میتواند چالش دیگری باشد:
"اگر مجبور شویم در خانه بمانیم وقت زیادی خواهیم داشت و ملال میتواند وسواس را بدتر کند."
تماس خود را با دیگران حفظ کنید
در آینده تعداد افرادی که خود را قرنطینه میکنند بیشتر خواهد شد، پس بهتر است که از همین حالا شماره تلفن و آدرس ایمیل نزدیکانتان را جایی یادداشت کنید.
خانم ودرلی میگوید: "ساعتی را برای تماس مشخص کنید و حس رابطه با دیگران را در خود ایجاد کنید."
اگر در قرنطینه شخصی به سر میبرید، بین روال عادی و مقداری تنوع توازن برقرار کنید.
شاید نهایتا دو هفته مفیدی باشد. میتوانید به کارهای عقبافتاده برسید و بالاخره آن کتابی را که دوست داشتید بخوانید.
خود را از پا نیندازید
همهگیری ویروس کرونا هفتهها و ماهها طول خواهد کشید، پس ذهنتان را استراحت دهید. خیریه "مایند" میگوید از طبیعت لذت ببرید و خود را در صورت امکان در معرض نور خورشید قرار دهید. نرمش کنید، خوب بخورید و آب کافی بنوشید.
خیره "اضطراب بریتانیا" برای اضطراب و دلواپسی توصیه میکند:
- بروز نگرانی را در ذهن خود درک کنید و بپذیرید.
- مثل حالت عادی به آن واکنش نشان ندهید. اصلا واکنش نشان ندهید. درنگ کنید و نفس بکشید.
- به خود بگویید که نگرانی عامل این افکار است و نیاز به یقین نه لازم است نه کمکی میکند. صرفا فکر و احساس است. افکار خود را باور نکنید. تفکرات ما حقایق و قطعیات نیستند.
- این فکر یا احساس را رها کنید. میگذرد. دلیل ندارد که به آن پاسخ دهید. تصور کنید که مثل حباب یا ابر از شما دور میشود.
- به لحظه اکنون توجه کنید، چرا که در حال حاضر، در این لحظه، همه چیز خوب است. به تنفس و حسی که از نفس کشیدن میگیرید توجه کنید. به زمین زیر پایتان توجه کنید. به اطرافتان نگاه کنید و به چیزهایی که میبینید، میشنوید، لمس میکنید و میبویید توجه کنید. سپس حواستان را به چیز دیگری بدهید - به کارهایی که باید بکنید یا کاری که پیش از دلواپسی داشتید میکردید یا کاری دیگری بکنید و تمام حواستان را به آن بدهید.
آنچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: علی اکبر رضایی