به گزارش پایگاه خبری تیتربرتر؛ مبنای محاسبه عیدی کارگران یک سال کاری است و کارفرمایان باید سه ماه پایه حقوق را به عنوان حداکثر عیدی و پاداش آخر سال به نیروهای کار خود بدهند.
چند سالی است که انتشار فیشهای حقوقی برخی از مدیران در فضای مجازی بازتاب فراوانی دارد و هر از چند گاهی اعدادی بهعنوان حقوق و مزایا در این فضا منتشر میشود که بسیاری از مردم حتی قادر به شمردن صفرهایشان هم نیستند.
مطالب مرتبط : ماجرای دستمزد کارگران در سال 99
قشر زحمتکش کارگر چقدر حقوق می گیرد؟
مشاغلی در همین جامعه هستند که دریافتی ۳۰ سال فعالیتشان شاید به اندازه حقوق ۶ ماه برخی از مدیران باشد.
عرق پای کوره برای دومیلیون تومان
ریخته گری صنعت قطعهسازی خودرو یکی از مشاغل سخت و زیان آور است. فعالیتی که حسین کامیانی ۱۲ سال هر روز از صبح تا عصر آن را تجربه میکند در ازای آن نهایت حقوقی که دریافت کرده آخرین مصوبه دستمزد تعیین شده از سوی وزارت کار در امسال است؛ یکمیلیون و ۶۰۰هزار تومان که با احتساب اضافه کار و مزایای دیگر به دومیلیون و ۲۰۰هزار تومان میرسد. او اگر چه امروز در سایه تعدیل نیروی شرکتی که سالها در آن تجربه کار داشته از فروردینماه خانهنشین شده، اما با همه این سختیها باز بهدنبال برگشت به کارش است. حسین سرپرست یک خانواده ۴ نفره است؛ پدری که میگوید: آن وقت که مشغول به کار بودم دریافتی از شرکت، کفاف هزینههای زندگی را نمیداد و مجبور بودم برای تامین هزینهها بعد از تعطیلی از کار با پرایدم، مسافرکشی کنم.
۵۰ سال صیادی، یکمیلیون تومان دریافتی
سوابق کاریاش را که برایمان ورق میزند پر از خاطراتی است که او برای یک لقمه نان حلال انجام داده؛ از جنگیدن با توفانها و گرفتاری در دریا گرفته تا خطراتی که گاهی جانش را تهدید کرده است. ناصر بهنود صیاد ۶۸ سالهای است که در بازار تهران یک مغازه ماهی فروشی اجاره کرده و امروز کمتر به دریا میرود: از آنجا که شغل ما یک شغل فصلی بود باید به جای آنکه ۳۰ سال در آن کار میکردیم، هزینه بیمه را پرداخت میکردیم تا بتوانیم در دوران سالمندی از حقوق بازنشستگی بهرهمند شویم. او همچنین میافزاید: چند ماه است که بازنشسته شدهام و حالا یکمیلیون و ۲۰۰هزار تومان حقوق بازنشستگی میگیرم.
وقتی از او درباره شغلش میپرسیم، جواب میدهد: در طول سالهایی که توان کار کردن داشتم ماهیگیری و صیادی تنها منبع درآمدم بود. شغلی که تنها حاصلش برای من امروز حقوق مستمری یکمیلیون و ۲۰۰هزار تومانی است. حقوقی که اجازه نمیدهد گذران روزهای زندگی برایم شیرین باشد.
کار سخت در معدن، دریافتی ۳میلیون تومان
وقتی صحبت از مشاغل سخت میشود نخستین شغلی که به یادمان میافتد کار در معدن است. کارگرانی که کارشان هیچتطبیقی با قوانین استاندارد کار ندارد و گاهی ۱۵ روز متوالی را باید شبانهروز و بیوقفه فرسنگها زیر زمین یا داخل کوه کار کنند. رحیم نعمتی یکی از این کارگران است، جوان ۳۳ سالهای که در یکی از معادن ذغال سنگ اطراف شاهرود مشغول به کار است، او میگوید: دیدن نور آفتاب حسرت روزهای ماست. ما در حالی کار طاقت فرسای کار در معدن را انجام میدهیم که از کمترین امکانات و تجهیزات ایمنی و استاندارد برخورداریم و معمولا حداقل حقوق را دریافت میکنیم. نزدیک به ۳میلیون دریافتیام به اندازه کرایه خانه و هزینه یک زندگی سه نفره است، اما کسی از آینده خبر ندارد. با سختیهای این کار معلوم نیست ما تا کیمیتوانیم به کار ادامه دهیم.
روزی ۵۰هزار تومان برای بتن کاری
کارگران ساختمانی هم همواره بهعنوان قشر کم درآمد جامعه شهرت دارند، حوزه کاری که گرچه این روزها به سمت صنعتیسازی در حرکت است اما این تغییرات هم چیزی از زحمت کارگران آن کم نکرده است. مهدی محمدی، کارگر فوم بتن کار است او نیز از انتشار فیش حقوقیاش ترسی ندارد و میگوید: روزی ۱۵۰ کیسه سیمان را به تنهایی در داخل دستگاه مخلوط کن میریزم و بعد با بالابر آن را به طبقات فوقانی ساختمان در حال ساخت میرساند. روزی ۵۰هزار تومان بابت کارم دریافت میکنم، البته خیلی از کارفرمایان این مبلغ را هم نمیدهند.
آهنگری با درآمد زیر ۲میلیون تومان
سید جواد نعمتیزاده یکی از آهنگران بازار بزرگ تهران است، او نیز میگوید: شغل آهنگری را از پدرم به ارث بردهام. یعنی اجداد ما در شیراز آهنگر بودهاند و نیم قرن پیش به تهران آمدیم.
او معتقد است از وقتی ماشینآلات فلز بری جای آهنگری را گرفتهاند و کار و کاسبیشان تعریفی ندارد، ولی بازهم میگوید: به کارگرانمان ماهانه حدود ۲میلیون تومان حقوق میدهیم و آنقدر در میآوریم که دستمان را جلوی کسی دراز نکنیم.
به اندازه یک دهم دریافتی فیشهای حقوقی که این روزها در شبکههای مجازی این دست و آن دست میشود برای فرستادن دخترش به خانه بخت دنبال گرفتن وام است، وامی که به گفته خودش اگر موفق به اخذ آن شود باید تا آخر عمر اقساطش را پرداخت کند.
افزایش حقوق محیطبان به ۲میلیون نرسید
محیطبانان معمولا ۲۴ساعت کار و ۴۸ ساعت استراحت میکنند یا مانند برخی نهادهای مشابه حداقل ۱۵ روز کار میکنند و ۱۵ روز در کنار خانواده هستند. اما سازمان حفاظت محیطزیست به علت کمبود نیروی محیط بانی مجبور است فشار بیشتری را بر این قشر زحمتکش وارد کند. صحبت از محیطبانانی است که حالا حراست از ۱۱درصد از خاک کشور را که جزو مناطق تحت حفاظت سازمان محیطزیست است را برعهده دارند. جامعهای که دراین شغل سخت حوادث بسیاری این قشر کم توقع را تهدید میکند. هر محیطبان حدود ۱۰هزار هکتار را پوشش میدهد، در حالی که بر اساس استاندارد، هر محیط بان باید ۳هزار هکتار را تحت پوشش قرار دهد. محیطبانانی که با دل و جان از عرصههای طبیعی کشور محافظت میکنند و در مدت ۳۰ سال گذشته ۱۱۳ نفر دراین راه جان خود را از دست دادند و چندین برابر این تعداد مجروح و معلول شدهاند.
به گفته یکی از این محیط بانان که خواست نامی از او برده نشود نهایت دریافتی حقوقش از دومیلیون تومان تجاوز نمیکند، حقوقی که با توجه به شرایط سخت کاری او و همکارانش در شرایط کنونی جامعه باعث میشود تا نتوانند زندگی آسوده و راحتی را تجربه کنند.
مطالب مرتبط : زندگی کارگران در تنگنای اقتصادی
مبنای محاسبه عیدی کارگران چیست؟
با اعلام پرداخت عیدی و پاداش بازنشستگان با حقوق بهمنماه، نگاه کارگران نیز به لطف و بندهنوازی کارفرمایانشان دوخته شده تا بلکه عیدی و پاداش آخر سال را بهمن ماه به حسابهایشان واریز کنند.
در روزهای اخیر وزیر کار از پرداخت عیدی و پاداش بازنشستگان با حقوق بهمن ماه خبر داد؛ خبری که تا حد زیادی بازنشستگان تامین اجتماعی را دلگرم کرد و در این بین جامعه کارگری نیز امیدوار شد تا با همکاری و مساعدت کارفرمایان، عیدی و پاداش آخر سال را یک ماه زودتر دریافت کند.
مبنای تعیین عیدی پایان سال همه کارگران مشمول قانون کار، حداقل دو و حداکثر سه برابر مصوبه دستمزد شورای عالی کار است و کارفرمایان باید دو ماه پایه حقوق را به عنوان حداقل عیدی و سه ماه پایه حقوق را به عنوان حداکثر عیدی و پاداش آخر سال به نیروهای کار خود بدهند.
شورای عالی کار اسفند ماه سال گذشته با افزایش ۳۶.۵ درصدی حداقل مزد کارگران موافقت کرد؛ بر این اساس پایه حقوق کارگران از فروردین ماه ۱۳۹۸ به یک میلیون و ۵۱۷ هزار تومان رسید. به دنبال تصویب افزایش ۳۶.۵ درصدی حداقل دستمزد کارگران در جلسه نهایی شورای عالی کار و ابلاغ بخشنامه آن در سال ۱۳۹۸، مبلغ عیدی و پاداش سال ۱۳۹۸ مشمولان قانون کار هم مشخص شد.
به موجب ماده واحده قانون تعیین عیدی و پاداش سالانه کارگران شاغل در کارگاههای مشمول قانون کار مصوب سال ۱۳۷۰ مجلس شورای اسلامی، حداقل عیدی کارگران دو برابر حداقل حقوق پایه و حداکثر عیدی به شرطی که از مصوبه قانون کار بیشتر نشود، سه برابر پایه حقوق خواهد بود که با تعیین مبلغ یک میلیون ۵۱۷ هزار تومان به عنوان حداقل دستمزد، حداقل عیدی کارگران در سال ۱۳۹۸، سه میلیون و ۳۴ هزار تومان و سقف عیدی، چهار میلیون و ۵۵۱ هزار تومان خواهد بود.
علیرغم آنکه رقم عیدی و دستمزد کارگران طی سالهای گذشته افزایش داده اما هزینههای زندگی کارگران چندین برابر شده است. امروز معیشت خانوارهای کارگری به شدت از بازار متلاطم ارز و پیامدهای آن بر سایر بازارهای داخلی، متاثر شده و قدرت خرید کارگران به دنبال افزایش هزینه های مسکن، اجارهبها و مایحتاج اساسی به شدت کاهش یافته است.
بخش اعظمی از کارگران به دلیل سخت شدن شرایط زندگی و ناتوانی در تأمین هزینههای معیشتی، امیدوارند که کارفرمایان به جهت حفظ قدرت خرید و جبران هزینههای زندگی مبلغ عیدی و پاداش را زودتر به حسابهایشان واریز کنند. در همین رابطه هادی ابوی ـ دبیر کل کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران در گفت وگو با ایسنا، با بیان اینکه هیچ منعی برای واریز عیدی کارگران در بهمن ماه وجود ندارد میگوید: چنانچه کارفرمایان نقدینگی و تمکن مالی مناسبی دارند با حقوق بهمن عیدی و پاداش کارگران را هم پرداخت کنند.
وی از کارفرمایانی که مشکل نقدینگی ندارند، خواست تا دستکم بخش قابل توجهی از عیدی و پاداش را زودتر به کارگرانشان پرداخت کنند و آن را به شب عید که قیمتها به طور سرسامآوری افزایش یافته موکول نکنند.
این مقام مسئول کارگری پرداخت عیدی در بهمن ماه را موجب دلگرمی و حفظ قدرت خرید کارگران دانسته و میافزاید: عیدی و پاداش کارگران مصوبه مجلس را دارد و به موجب آن،حداقل دو ماه و حداکثر سه ماه دستمزد قانونی کارگر باید به عنوان عیدی و پاداش از سوی کارفرما پرداخت شود.
میزان عیدی کارگران بسته به مدت قرارداد و کارکرد آنها متفاوت است. مبنای محاسبه عیدی یک سال کاری است و کارگرانی که کمتر از یکسال در محل کار فعلی خود مشغول به کار هستند عیدی آنها به میزان تعداد ماههای پرداخت حق بیمه و کارکردشان محاسبه میشود.
مطالب مرتبط : میزان عیدی کارگران در سال ۹۷ چقدر است؟
کف و سقف پاداش کارگران در پایان سال ۹۸
معاون وزیر کار گفت: عیدی امسال برای کارگرانی که حقوق پایه آنها بر مبنای حداقل دستمزد مصوب سال ۹۸ است، ۳ میلیون و ۳۳ هزار و ۷۶۵ تومان و برای سایر کارگران دو برابر حقوق پایه آنها خواهد بود.
حاتم شاکرمی با تاکید بر الزام کارفرمایان بر پرداخت عیدی و پاداش پایان سال کارگران اظهار داشت: بر اساس ماده واحده مصوب سال ۱۳۷۰ در خصوص پرداخت عیدی و پاداش کارگران، اظهار داشت: بر اساس این ماده واحده، کلیه کارگاههای مشمول قانون کار مکلف هستند به غیر از حقوق، به هر یک از کارگران خود در پایان هر سال معادل شصت روز آخرین مزد، به عنوان عیدی و پاداش بپردازند.
وی با بیان اینکه البته قانون کار برای عیدی کارگران سقف نیز تعیین کرده است، افزود: بر این اساس فارغ از میزان حقوق پایه کارکنان، عیدی هر کارگر نباید از سه برابر «حداقل دستمزد همان سال» بیشتر باشد.
معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین با اشاره به اینکه عیدی و پاداش کارگرانی که کمتر از یکسال در کارگاه جاری سابقه کار دارند نیز، باید به نسبت ایام کارکرد در سال محاسبه و پرداخت شود، افزود: با این حساب، هر کارگر باید دو برابر حقوق پایه خود را به عنوان عیدی و پاداش پایان سال دریافت کند اما عیدی پرداختی نباید از سه برابر حداقل دستمزد تجاوز کند.
شاکرمی تاکید کرد: در نتیجه عیدی امسال برای کارگرانی که حقوق پایه آنها بر مبنای حداقل دستمزد مصوب سال ۹۸ معادل یک میلیون و ۵۱۶ هزار و ۸۸۲ تومان است، ۳ میلیون و ۳۳ هزار و ۷۶۵ تومان خواهد بود. عیدی سایر کارگران که حقوق پایه آنها بیش از حداقل دستمزد است نیز دو برابر حقوق پایه باید محاسبه شود به شرطی که از ۴ میلیون و ۵۵۰ هزار و ۶۴۶ تومان بیشتر نشود.