تیتربرتر؛ روزبهروز بیشتر شاهد تمایل افراد مختلف به گردش در دل روستاهای دورافتاده هستیم. تبلیغات و رویدادهای جدید در این مقاصد بیشتر و بیشتر نظر مخاطبان را به این مکانها جلب کرده است؛ رویدادهایی نظیر جشنوارههای محصولات کشاورزی، بازیهای بومی محلی، مسابقات اسبدوانی و هر برنامهای که مخاطبان را جذب میکند و خدمات و سنت روستای مقصد را به گردشگران عرضه میکند.
یکی از این روستاهای فوقالعاده زیبا روستای لایزنگان فارس است که چند سالی میشود بیشتر به آن توجه شده و با برگزاری جشنواره گل محمدی اسم و رسمی برای خود دستوپا کرده است. این روستا حالا از زیر سایه حریفی معروف چون قمصر که همه آن را پایگاه گل محمدی میدانند، در آمده است.
درباره روستای منحصر به فرد لایزنگان
نام روستای لایزنگان از عبارت «لای سنگان» گرفته شده و به معنی روستایی در دل کوه است که با سنگها احاطه شده است. موقعیت روستا کاملا با نامی که برایش انتخاب شده، هماهنگی دارد. تنها مسیر دسترسی به روستا همان جاده آسفالت است و دورتادور روستا را کوههای بلند فرا گرفته است.
روستای لایزنگان قدمت زیادی دارد و در کوههای اطرافش تعداد زیادی نقوش کل و بز را میتوان دید که از ایام قدیم روی سنگها نقش بستهاند.
روستا پای کوه قرار دارد و شکلگیری آن کاملا از شیب زمین پیروی میکند. این موضوع باعث شده روستا بهصورت پلکانی البته با شیبی ملایم شکل بگیرد.
رودخانهای از کنار مسیر اصلی روستا میگذرد که بیشتر رودی سیلابی است و آب آن در اکثر ایام سال یا کم است یا بهکلی خشک است اما به روستا طراوتی دیگر داده است.
روستای لایزنگان حدود دوهزار نفر جمعیت دارد و شغل اکثر اهالی آن کشاورزی است. البته عدهای نیز به دامپروری و باغداری و شغلهای خدماتی مشغولند.
مردم روستای لایزنگان بسیار مهماننوازند و راه ارتباط با گردشگران را بهخوبی فرا گرفتهاند و از همصحبتشدن با آنها اصلا آزرده نمیشوید.
وقوع حادثه تلخ برای بخشی از روستای لایزنگان
روستا از دو بخش بالا و پایین تشکیل شده است که در اصطلاح محلی به هر بخش آن «خشم» میگویند. خشم پایین همان جایی است که از طریق جاده آسفالت به آن میرسید و بخش فعال روستاست.
خشم بالا روستای لایزنگان داستان دیگری دارد؛ چندین سال قبل بر اثر اتفاقی که زلزله یا سیل بوده، قسمتی از کوه ریزش میکند و خشم بالا که در مقایسه با خشم پایین در محدودهای کوهستانیتر قرار گرفته و به کوهها نزدیکتر بوده، آسیب جدی میبیند و بسیاری از خانهها خراب میشوند و تعداد زیادی از مردم از بین میروند.
بیشتر بخوانید: روستای ارنگه بهشتی در جاده چالوس
این واقعه ناگوار باعث میشود مردم خشم بالا کلا از روستا کوچ کنند و به منطقه دشت نقلمکان کنند که سر جاده ورودی به لایزنگان است. امروزه مردم خشم بالا در شهرکی نوساز با خانههایی ساختهشده از مصالح جدید زندگی میکنند.
امروزه خشم بالا روستای لایزنگان با راهی خاکی به خشم پایین متصل است و روستایی که کاملا متروکه شده است، صحنهای هولناک را در برابر چشمان شما به نمایش میگذارد. بسیاری از اهالی بهخاطر این مساله آن مکان را خانه اجنه میدانند و از رفتوآمد به آن امتناع میکنند.
مسیر دسترسی به روستا
روستای کوهستانی لایزنگان در فارس واقع شده است. این روستا در بخش رستاق از توابع شهرستان داراب قرار دارد. برای دسترسی به روستا باید از شهر تاریخی داراب که خود یکی از مقاصد گردشگری زیبا و تاریخی فارس است، بهسمت بندر عباس و حاجیآباد حرکت کنید و پس از طی مسافتی در حدود ۶۰ کیلومتر و ورود به جاده فرعی ۲۰ کیلومتر دیگر طی کنید که به روستای لایزنگان برسید.
جاده روستای لایزنگان کاملا آسفالت است و با خیال راحت میتوانید با خودروی شخصی در آن سفر کنید. جاده در روستا تمام میشود و دیگر ادامه ندارد. لایزنگان دقیقا حکم روستایی در انتهای تمام مسیرهای عالم را دارد؛ پس باید خیلی حرفها برای گفتن داشته باشد.
دلیل شهرت جهانی روستای لایزنگان
بهسبب قرارگیری روستا در منطقهای کوهستانی زمین زیادی برای کشت در دسترس نیست و ناگزیر اهالی از دیرباز به کشت دیم روی آوردهاند. اکثر زمینها یا در شیب تند کوه قرار دارند یا در دشتهای دوردست در کوهپایهها با شیبهایی ملایمتر.
محصولات روستا بسیار متنوع و شامل میوههایی مثل بادام، انجیر، انار و گردو است. در این میان انارهای لایزنگان بهعلت اندازه و طعمشان بسیار معروفند که گاه بهاندازه یک توپ فوتبال رشد میکنند و همین انارهای خوشمزه باعث تولید رب انارهایی بسیار باکیفیت شدهاند.
مردم روستای لایزنگان بهخاطر کشت دیم، اکثر ایام سال را بیکارند و بیشتر خارج از روستا و در شهرهای اطراف مشغول به کار میشوند و فقط در فضل برداشت محصول سری به زمینهای خود میزنند؛ اما در بهار وضع بسیار فرق میکند و روستا جانی تازه میگیرد که علتش برداشت گل محمدی است.
روستای لایزنگان با داشتن بالغ بر پنجهزار هکتار زمین زیر کشت دیم، بزرگترین تولیدکننده گل محمدی دیم دنیاست. همچنین بالغ بر هزار هکتار گلستان آبی در این منطقه وجود دارد.
تصور کنید در فصل بهار به این مکان سفر کردهاید و با منظرهای زیبا و مثالزدنی روبهرو میشوید؛ چشمانتان دشتها را پر از گل سرخ میبیند و مشامتان عطر بینظیرشان را استشمام میکند در حالی که نوای پرندگان گوشتان را نوازش میدهد. این تعبیر بیشتر تعبیری از بهشت است تا تمثیلی از باغهای روی زمین، پس اگر این مکان را در بهار بهشت روی زمین بنامیم، سخن بهگزاف نگفتهایم.
بهترین زمان سفر به روستای لایزنگان
بهترین زمان برای دیدن روستای لایزنگان بدون شک فصل بهار است، آن زمان که طبیعت دامن سبز چمنش را روی کوه و دشت میگستراند و پرندگان آوازخوان در هر گوشه برای شما ترانههای طبیعت را اجرا میکنند و ملال از تن و جان انسان میزدایند.
البته فصل پاییز و زمستان نیز خالی از لطف نیست و روستا با رنگبندی متفاوتی دیده میشود و برف میتواند آن را یکپارچه سفیدپوش کند.
تابستانها این مکان بهشدت گرم است و طاقتفرسا، هرچند که این فصل نیز شما را از نعمات خود بیبهره نمیگذارد و میتوانید از میوههای تابستانی متنوعی استفاده کنید و لذت ببرید که در این روستا میروید.
زمان برگزاری جشنواره گلهای بهشتی
همهساله در بهار و در هنگام برداشت گلهای زیبای محمدی جشنواره برداشت گل سرخ لایزنگان برگزار میشود و این امر باعث شده تا روستا به روستای هدف گردشگری تبدیل شود و عده کثیری از مردم برای دیدن این مراسم و گلابگیری اهالی که با دعوت اهالی هنر رنگ و بویی دوچندان پیدا میکند، بهسمت این منطقه سرازیر شوند.
گلهای محمدی بر دو قسم هستند؛ نوع اول را «تالونه» میگویند که بوی چندانی ندارد و قیمتش نیز اندک است و نوع دوم «چوکزبر» نامیده میشود که نابتر است. در ایام برداشت، تمام مردم ده از مرد و زن و پیر و جوان کیسههای خود را برای برداشت آماده میکنند.
برای این کار باید صبح زود سوار بر نیسانهای آبی از جادههای ناهموار بهسمت مزارع بروند و تا غروب کار میکنند. پس از آن دوباره منتظر نیسانها سر جاده میایستند، یکییکی سوار شده و به روستا بازمیگردند. سپس گلها را روی زمین پهن میکنند تا کمی خشک شوند. بعد از آن مقداری را کاملا خشک میکنند و باقی را برای گلابگیری آماده میکنند.
بیشتر بخوانید: فیلبند؛ روستایی بهشتی بر ابرهای مازندران
گلابگیری سنتی قدمتی به درازای تاریخ دارد. دیگها را روی آتش میگذارند و گلها را درونشان میریزند و بعد از مدتی بخار حاصل را تقطیر و گلاب ناب محمدی را از آن استخراج میکنند. دیدن این مراسم که سنتی و تاریخی محسوب میشود، قطعا برای شما جذاب خواهد بود.
جاذبه های طبیعی روستای لایزنگان
روستا بهسبب قرارگیری در دل طبیعت و کوهستان، جاذبههای طبیعی زیبایی نیز دارد که برای رسیدن به آنها باید بندهای کفشتان را محکم کنید به دل طبیعت ناشناخته بزنید.
یکی از این جاذبههای بسیار زیبا «بیشه» نام دارد که با نیسان چیزی در حدود یک ساعت و نیم با روستای لایزنگان فاصله دارد. این مکان پر است از درختان گردوی قدیمی و خودرو که هرکدامشان بهنام یکی از اهالی روستا است و بعد از مرگ صاحبش به بازماندگان به ارث میرسد.
نکته جالب اینجاست که همه به حق هم احترام میگذارند و از درختان هم برداشت نمیکنند. پای این درختان رودخانهای روان است که در پاییندست تبدیل به آبشاری کوچک میشود.
در مسیر رفت و برگشت به این مکان از مزارع گل محمدی عبور میکنید و مردم روستا را در حال چیدن و پاککردن گلها میبینید. عدهای نیز گلها را در آفتاب پهن میکنند و عدهای دیگر گلهای خشکشده را بار کیسهها و برای حمل به روستا آماده میکنند.
از دیگر مناطق دیدنی روستا، «گوری اوک» است که چشمهای در بالای یک تپه است و دورتادورش را باغهای پلکانی فرا گرفته است.
چه وسایلی در سفر همراه خود داشته باشیم؟
اولین و مهمترین چیز کفش مناسب است، چیزی که هم در روستا لازمتان میشود و هم در پیمایش کوه و مزارع گل محمدی.
در روستای لایزنگان موبایل کاملا آنتن دارد و حتی اینترنت نیز کاملا در دسترس است، اما در راه مزارع آنتن در تمام نقاط وجود ندارد و بیشتر در مناطق مرتفع در دسترس است.
بیشتر بخوانید: ماخونیک یکی از روستاهای شگفتانگیز جهان
دوربین عکاسی و سهپایه را فراموش نکنید. معمولا در کوه باد مانع از عکاسی میشود و سهپایه در این مواقع نقش خود را خوب بازی میکند.
اگر قصد دارید با خودروی شخصی به دل کوهها بزنید، باید توجه داشته باشید که فقط با ماشینهای شاسیبلند و آفرود میتوانید از سراشیبی و جادههای ناهموار منتهی به مزارع عبور کنید.
خودتان را برای تجربهای متفاوت از روستاگردی آماده کنید و غذاهای بسیار خوشمزه محلی را حتما امتحان کنید.
اگر در فصل بهار به این مکان سفر میکنید میتوانید از محصولات بسیار لذیذ لبنی که کاملا ارگانیک و سنتی تهیه میشوند، استفاده کنید و لذت ببرید. میتوانید خودتان شاهد تهیه و آمادهسازی آنها باشید. این محصولات شامل شیر تازه گوسفند، ماست، کره، پنیر و بهخصوص کشکهای خوشطعم لایزنگان است که بسیار در منطقه شهرت دارد.