پایگاه خبری تحلیلی تیتربرتر

تقویم تاریخ

امروز: جمعه, ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۹ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۹ مارس ۲۰۲۴ میلادی
سه شنبه, ۱۵ بهمن ۱۳۹۸ ۱۱:۵۵
۵
۰
نسخه چاپی
معبد باستانی در کازرون:

هر آنچه که باید در مورد معبد آناهیتا بدانید

معبد باستانی در کازرون:
هیچ کجای سرزمین ایران به اندازه معبد آناهیتا آثار دوره ساسانی را در خود جای نداده است.

پایگاه خبری تیتربرتر؛ شهر تاریخی بیشاپور یا بیشابور در فاصله ۲۰ کیلومتری از شهر کازرون به سمت قائمیه و روبروی تنگ چوگان قرار دارد . این شهر در زمان خود از شهرهای مهم و آباد بوده که به دستور شاپور اول ساسانی در منطقه ای خوش آب و هوا پس از پیروزی بر والرین امپراتور روم ساخته شده است.
وجود رودخانه پر آب شاپور مهم ترین عامل انتخاب شهر در این نقطه بوده است شهر بیشاپور مستطیل شکل ۱۵۵ هکتار وسعت داشته با دو خیابان شمالی جنوبی و شرقی غربی عمود برهم و چهار دروازه در هر ضلع در امتداد خیابانها . در شهر بیشاپور بناهای متعدی از جمله بناهای سلطنتی و عمومی را می توان دید از جمله : کاخ والرین ، تالار تشریفات ، مدرسه ، مجموعه ارگ حکومتی ، ایوان موزائیک و معبد آناهیتا ‌. که البته معبد آناهیتا با توجه به اینکه بیشتر بنا از سنگ ساخته شده می توان قسمتهایی از آن را مشاهده کرد . شهر بیشاپور از جمله شهرهای تاریخی با قدمت زیاد (۲۴۱ میلادی) می باشد که نام و تاریخچه آن به صورت حکاکی باقی مانده است .‌

آشنایی با معبد آناهیتا بیشاپور کازرون

معبد آناهیتا از بناهای مشهور شهر باستانی بیشاپور است که در شهرستان کازرون قرار دارد.

در کنار کاخ شاپور در درهٔ بیشاپور اتاق چهارگوش بزرگی وجود دارد که به نام معبد آناهیتای بیشاپور خوانده می‌شود. این معبد به صورت مکعبی است که هر ضلع آن نزدیک به ۱۴ متر است و از سنگ‌های تراشیده شده و بدون ملات و دو جداره ساخته شده و به سبک معماری هخامنشی است. سنگ‌ها با بست‌های آهنی به یکدیگر متصل شده‌اند. این معبد در فرورفتگی ۶ متری از روی زمین واقع شده و پلکانی از کاخ به آن متصل بوده‌است. معبد فاقد سقف است و هدف این بوده که آب رودخانه شاپور را که در فاصلهٔ ۲۵۰ متری آن جاری است به درون معبد آورده تا پس از جریان به درون معبد به وسیلهٔ قناتی خارج گردد.

مطالب مرتبط : کازرون، میراث ساسانیان

معبد آناهیتا از بناهای مشهور شهر باستانی بیشاپور در شهرستان کازرون است

این بنا به صورت مکعبی است که هر یک از اضلاع آن نزدیک ۱۴ متر است و از سنگ‌های تراشیده شده با ابعاد مختلف و بدون ملات به صورت دو جداره ساخته شده است. این بنا با الهام از سبک معماری دوره هخامنشی ساخته شده است که به وسیله بست‌های آهنی به یکدیگر قفل و بند شده‌اند. معبد آناهیتا فاقد سقف مسطح بوده است.

معبد بیشاپور سمبل یک پرستشگاه آب است و می‌توان آن را جایگاه نوازش آب دانست. یعنی تنها عنصری از عناصر چهارگانه که به الهه ناهید منسوب است. نماد جانوری این ایزدبانو به شکل گاو می‌باشد که در اطراف معبد، به صورت قرینه یکدیگر قرار گرفته است.

با توجه به قداست و اهمیت آب در آئین زرتشت و دربین آریائی ها ، معابدی برای نیایش و ستایش آب ساخته شد که معبد آناهیتا ( الهه آب )، یکی از مهمترین آنها به شمار می آید. به نظر می رسد که شاهان اولیه ساسانی هرگز از اجرای این فریضه دینی که موجب رضایت خاطر اهورامزدا و جلب قلوب مردم می گردید، غافل نبوده اند. برای ایزد آناهیتا، که فرشته دودمان و پیروزی آنها محسوب می شد معابد و نیایشگاه ساختند ومقام آن را به درجه اهورا مزدائی ارتقاء دادند.

آثار و اسنادی از این ستایش بر روی پایه ستونهای مکشوفه شوش و همدان وجود دارد که اردشیر( موسس سلسله ساسانی ) می گوید « ایزدان مهر و آناهیتا مرا یاری کردند » و اضافه می کند « بشود که اهورا مزدا ، آناهیتا و میترا مرا در پناه خود گرفته و از هر کینه و خصومتی حفظ کنند» .

بنای معبد آناهیتا در بیشاپورنه تنها از نظر معماری بی نظیر و فوق العاده است ، بلکه از لحاظ رعایت دستگاههای تنظیم و تقسیم کننده و کنترل جریان اب نیز نظیر نداشته است و شاید فقط بتوان آن را با معبد ناهید استخر مقایسه کرد.

برای ایجاد چنین پرستشگاه عظیم محوطه ای به ابعاد 7×23×27 متر مکعب در عمق زمین خاکبرداری شده و شالوده آن بر طبق نقشه و طرح تنظیمی پیش بینی شده، به نحوی گذارده شد تا آب رودخانه شاپور که در فاصله 250 متری این مکان قرار دارد انشعابی از آن به درون این بنا جاری گردد.

البته پیش از احداث این معبد در این مکان قنات جریان داشت و معماران و سازندگان ساسانی با توجه به گذر آب بگونه ای معبد را انتخاب و شالوده ریزی کرده اند که از این موقعیت مناسب حد اکثر استفاده برای گردش آب در آن به عمل آید .. هنوز بقایای این قنات قدیمی در انتهای دالان غربی قابل رویت است

این بنای مکعب شکل که از سطح زمینهای اطراف خود در حدود 6 متر پائین تر ساخته شده از 14 متر ارتفاع آن فقط 8 متر از سطح طبیعی اطراف نمایان بوده و بقیه سطوح به علت سردابه ای بودن در عمق زمین قرار گرفته است. در صحن داخلی آن آبگیر کم عمقی با گنجایش 60 متر مکعب ساخته شده و اطراف آن سکوئی بوجود آمده که نیایشگران می توانستند هنگام اجرا ی مراسم مذهبی بر روی آن گرد آیند.

از بافت شهر چنین پیداست که زندگی به شکل محله ای در این شهر معمول و هر محله دارای حدودی معین بوده است.شهر مانند بیشتر شهرهای امروزی ایران دارای دو خیابان اصلی بوده که در مرکز شهر همدیگر را قطع میکردند . مصالح بکار رفته در بناهای شهر قطعه سنگهای نتراشیده، قلوه سنگ، آجر و خشت با ملاتی از گچ و ساروج(ترکیب آهک و خاکستر) است. کاخها در سمت شرقی شهر بنا شده بودند. تالار بزرگ کاخ، مربعی به ضلع ۲۲متر بوده که گنبدی به ارتفاع ۲۵ متر بر آن سوار بوده است، که چهار ایوان سه اتاقه درپیرامون داشته است. ۶۴ طاقچه گچبری شده دیوارهای تالار اصلی را با رنگهای سرخ و زرد و سیاه زینت می دادند .طرح این گچبریها تا حدودی تحت تاثیر هنر یونانی بوده است.در حاشیه حیاط موزاییک هایی با ترکیبی از عناصر رومی و ایرانی قرار داشته است. در نقشهای این موزاییکها تصویری از چند زن و مرد درباری و زنی در حال نواختن چنگ به چشم می‌خورد. می دانیم که هنر موزاییک سازی در ایران باستان برگرفته از هنر و معماری روم بوده که با طرحهایی دلنشین از هنرمندان ایرانی آمیخته شده است . درکنار این کاخ پرستشگاهی قرار دارد که معبدآناهیتا یا معبد آناهیتای بیشابور است.

 



+ 5
مخالفم - 10
نظرات : 0
منتشر نشده : 0

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید

تمام حقوق مادی و معنوی این پایگاه محفوظ و متعلق به سایت تیتربرتر می باشد .
هرگونه کپی و نقل قول از مطالب سايت با ذكر منبع بلامانع است.

طراحی سایت خبری