پایگاه خبری تحلیلی تیتربرتر

تقویم تاریخ

امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۸ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
سه شنبه, ۰۸ بهمن ۱۳۹۸ ۱۷:۵۶
۵
۰
نسخه چاپی
سیستمی تازه اخذ شده است؟

دلایل کاهش یارانه نقدی چیست

سیستمی تازه اخذ شده است؟
از واریز اولین یارانه نقدی به حساب سرپرستان خانوار ۹ سال و ۳۹ روز (۲۸ آذر سال ۱۳۸۹) می‌گذرد، طی این مدت به حساب حدود ۷۵ میلیون ایرانی ماهیانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان پرداخت شده است.

به گزارش گروه اقتصاد پایگاه خبری تیتربرتر؛ سابقه تلاش دولت‌ها برای حذف یا هدفمندکردن یارانه‌ها در ایران به دولت پنجم و ششم برمی گردد، زمانی که دولت کارگزاران برای نخستین باراقدام به پرداخت یارانه نقدی مرغ کرد، اما دیری نپایید که این طرح به دلیل آماده نبودن زیرساخت‌ها با شکست مواجه شده ودر همان روز‌های نخست اجرا، به تاریخ پیوست.

چشمگیر بودن رقم یارانه پنهان (یارانه آب، برق، گاز، بنزین و ...)، برخورداری بیشتر گروه‌های پردرآمد از یارانه ها، افزایش چشمگیر فاصله قیمت واقعی با قیمت یارانه ای، برهم ریختن الگوی مصرف در زمینه حامل‌های انرژی، قاچاق کالا‌های یارانه‌ای و ... همگی باعث شده تا ایران رتبه اول پرداخت یارانه انرژی در جهان را به خود اختصاص دهد.

علل فوق ضرورت هدفمندکردن یارانه را برای دولت‌ها مشخص کرد از اینرو به رغم تلاش‌های دولت هفتم و هشتم و گنجاندن این مهم در برنامه‌های توسعه ای، این دولت نیزبعد از دولت پنجم و ششم در اجرای هدفمند کردن یارانه‌ها ناکام ماند.

دولت نهم نیز پیرو احساس نیازدولت‌های قبل موضوع هدفمندی یارانه‌ها را ذیل طرح کلان اقتصادی خود مطرح و پس ازکش و قوس‌های فراوان بالاخره در زمستان ۸۸ و با تصویب مجلس وقت، قرعه اجرای طرح فوق به نام دولت دهم افتاد.

مطالب مرتبط : ماجرای شرایط جدید یارانه معیشتی

اهداف طرح هدفمندی یارانه‌ها فراموش شد

تورم ۲ رقمی، نرخ پایین بهره وری، کاهش نرخ اشتغال یا افزایش نرخ بیکاری، افزایش فاصله دهک‌های درآمدی، کاهش قدرت خرید مردم، فساد اقتصادی و عدم شفافیت اقتصادی و ... بر ضرورت اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها افزود تا اهدافی، چون کمک به اقشار آسیب پذیر، جلوگیری از گسترش فقر و بحران‌های اجتماعی، حمایت از تولید برخی کالا‌ها و خدمات، کنترل قیمت‌ها و ایجاد ثبات در اقتصاد، برقراری عدالت اجتماعی و اقتصادی، توزیع عادلانه ثروت ملی، توسعه زیرساخت‌های اقتصادی، احیا صنایع رو به نابودی و ایجاد صنایع جدید، گسترش دانش روز و حفاظت از محیط زیست محقق شود.

اکنون با ورود واریز یارانه نقدی به دهمین سال خود، میزان آن به نسبت روز اول خود هیچ تغییری نکرده و با نرخ تورم مطابقت ندارد، بطوریکه کارشناسان اقتصادی ارزش واقعی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان را رقمی بین ۵ تا ۸ هزار تومان اعلام کرده اند، آیا ارزش مبلغ یارانه نقدی با هدف این طرح که کاهش شکاف طبقاتی و حمایت از اقشار آسیب پذیر بود، همخوانی دارد؟

در زمینه شکاف طبقاتی هم باید یادآور شد که ضریب جینی نشان دهنده این مولفه است، درسال‌های ابتدایی پرداخت یارانه نقدی ضریب جینی به سمت صفر یعنی برابری درآمد‌های دهک‌های جامعه حرکت کرده بود، اما طی سال‌های اخیر شاهد افزایش ضریب جینی و حرکت آن به سمت یک یعنی تشدید شکاف درآمدی بین دهک‌های طبقاتی هستیم.

وحید شقاقی شهری، عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی و کارشناس مسائل اقتصاد در گفتگو با رسانه‌ای اعلام کرد: طرح هدفمندی یارانه‌ها نه تنها به اهداف خود نرسیده بلکه سالیانه بابت توزیع هزینه‌ای حدود ۴۲ هزار میلیارد تومان به دولت تحمیل می‌کند.

وی همچنین بر ناکام ماندن دولت در اختصاص یارانه به بخش تولید در جهت ارتقا تکنولوژی ذیل اجرای هدفمند کردن یارانه‌ها تاکید کرد و گفت: ضعف دولت در دسترسی به بانک اطلاعاتی مربوط به درآمد خانوار باعث شد تا دولت به جای توزیع منابع حاصل از درآمد طرح هدفمندی یارانه‌ها بر اساس درآمد خانواربه همه مردم به صورت یکسان ماهیانه یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی را پرداخت کند. در تمام درآمد حاصل از هدفمندی یارانه‌ها بین مردم تقسیم شد و پولی برای بخش تولید نماند.

مبلغ یارانه نقدی افزایش یافت

هادی قوامی سخنگوی کمیسیون تلفیق صبح امروز (دوشنبه) در جمع خبرنگاران در تشریح آخرین مصوبات کمیسیون تلفیق بودجه سال ۱۳۹۹گفت: مبالغ یارانه نقدی و یارانه معیشتی باهم ترکیب شده و در سال آینده به مانند تمامی ایرانیانی که ۴۵ هزار تومان یارانه نقدی را دریافت می‌کنند، مبلغ دریافتی یارانه هایشان با افزایش ۲۷ هزار تومان به ۷۲ هزار تومان خواهد رسید.

وی ادامه داد: ضمن بررسی ردیف ۲۳ تبصره ۱۴ ماده واحده لایجه بودجه سال آینده کشور مقرر شد در تقسیم مبلغ مورد نظر برای طرح یارانه معیشتی که بالغ بر ۳۱ هزار میلیارد تومان می‌شود، تجدید نظر صورت گرفته و ۸۰ درصد از این مبلغ به صورت یکسان میان تمامی ۷۸ میلیون ایرانی که یارانه نقدی دریافت می‌کنند، توزیع شود.

وی علت اتخاذ این تصمیم را نارضایتی‌های گسترده درخصوص نحوه بررسی حساب‌های افراد جهت تعلق یارانه معیشتی عنوان کرد و افزود: مقرر شد ۲۰ درصد از منابع این طرح نیز خانوار‌های تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد که حدود ۷ میلیون نفر می‌شود تعلق بگیرد. در نتیجه این افراد حدود ۵۰ هزار تومان بیشتر از از سایر یارانه بگیران، یارانه دریافت خواهند کرد.

با احتساب هزینه ۳۰ هزار میلیارد تومانی ناشی از توزیع یارانه معیشتی و هزینه ۴۲ هزار میلیارد تومانی ناشی از توزیع یارانه نقدی، جمعا دولت باید ماهیانه ۷۲ هزار میلیارد تومان صرف توزیع این ۲ یارانه کند در حالیکه با ساماندهی بانک اطلاعاتی درآمد خانوار، این یارانه‌ها باید به شکل درست (توزیع درآمد حاصل از این طرح متناسب با سطح درآمد خانوار) که مصداق توزیع عادلانه ثروت ملی و یکی از اهداف اجرای طرح فوق به شمار می‌رود به حساب خانوار واریز شود تا سهم بخش تولید به او رسیده و این بخش با ارتقای تکنولوژی، شدت و میزان انرژی را کاهش دهد.

مطالب مرتبط : یارانه پرواز کرد

چگونه یارانه آب می‌رود؟

کمیسیون تلفیق بودجه مجلس در جلسه عصر روز یکشنبه خود 2 تغییر اساسی در پرداخت یارانه ایجاد کرد. اولین تغییر مهم، ادغام 2 یارانه نقدی و معیشتی بود که در نتیجه این تصمیم، مبلغ یارانه سال آتی تحت عنوان همان یارانه نقدی سابق با مبلغ ماهانه 72 هزار تومان به ازای هر نفر پرداخت می‌شود. تغییر مهم دیگر، نادیده گرفتن حذف ثروتمندان از دریافت یارانه بود. بر این اساس، مقرر شد از ابتدای سال آتی، یارانه نقدی به همه افراد جامعه پرداخت شود.

در همین راستا، هادی قوامی، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه 99 در نشست خبری دیروز  کمیسیون متبوع خود گفت: با توجه به اینکه مردم از عملکرد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در زمینه پرداخت یارانه معیشتی گلایه‌هایی داشتند در کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال آینده مقرر شد ۲۰ درصد از ۳۱ هزار میلیارد تومان حاصل از افزایش قیمت بنزین به افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی پرداخت شود و باقیمانده منابع به دست آمده از اصلاح قیمت بنزین میان ۷۸ میلیون یارانه‌بگیر توزیع شود.

نماینده مردم اسفراین در مجلس شورای اسلامی افزود: از آنجا که تعداد مددجویان کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی حدود ۷ میلیون نفر است در مرحله نخست به هر فرد حدود ۵۰ هزار تومان بابت یارانه معیشتی پرداخت می‌شود. وی اضافه کرد: از فروردین سال ۹۹ رقم یارانه نقدی از ۴۵ هزار تومان به ۷۲ هزار تومان افزایش می‌یابد به این معنا که ۴۵ هزار تومان بابت یارانه نقدی و حدود ۲۷ هزار تومان به ازای کمک معیشتی به همه یارانه‌بگیران پرداخت خواهد شد.

همچنین احمد امیرآبادی‌فراهانی، دیگر عضو کمیسیون تلفیق گفت: 42 هزار میلیارد تومان درآمد مربوط به یارانه نقدی و 31 هزار میلیارد تومان درآمد مربوط به یارانه معیشتی در سال 99 با هم ادغام خواهند شد. وی افزود: بر این اساس هر 78 میلیون ایرانی با ادغام این درآمدها از یارانه نقدی و معیشتی به صورت توامان بهره‌مند خواهند شد. نماینده مردم قم اظهار داشت:‌ همچنین بر اساس این مصوبه مددجویان کمیته امداد و سازمان بهزیستی یارانه را 20 درصد بیشتر از سایرین دریافت خواهند کرد. امیرآبادی خاطرنشان کرد:‌ اعضای کمیسیون تلفیق همچنین وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را مکلف کردند با بهره‌گیری از اطلاعات در اختیار نسبت به شناسایی 3 دهک پردرآمد جامعه و حذف آنها از فهرست یارانه‌بگیران اقدام و دلایل و مدارک لازم را برای حذف این افراد ارائه کند.

همه چیز به کام ثروتمندان

تصمیم نمایندگان عضو کمیسیون تلفیق به پرداخت یارانه به همه مردم، به وضوح به معنای عقب‌نشینی آنها از مصوبه قبلی خود در قانون بودجه 98 مبنی بر «حذف یارانه 3 دهک پردرآمد از دریافت یارانه» است. خسارت این عقب‌نشینی، هدررفت هزاران میلیارد تومان از بودجه کشور و واریز آن به جیب ثروتمندانی است که نه‌تنها هیچ نیازی به این یارانه ندارند، بلکه از بیشترین رانت‌های اقتصادی نظیر ارز 4200 تومانی، تخفیف‌های مالیاتی و... هم بهره‌مند هستند. بهانه کمیسیون تلفیق هم برای این عقب‌نشینی خسارت‌بار، «ناتوانی دولت از شناسایی دقیق ثروتمندان» عنوان شده است. این بهانه در حالی از سوی نمایندگان تلفیق مطرح شده که در مصوبه‌ای دیگر، باز هم وزارت رفاه مکلف به «شناسایی ثروتمندان به منظور حذف آنها از دریافت یارانه نقدی» شده است. در چنین شرایطی این سوال از کمیسیون تلفیق مطرح است که «اگر بناست مجلس به تناسب ناکارآمدی دولت در اجرای قوانین از مصوبات خود عقب‌نشینی کند، تکرار قانون سال گذشته چگونه توجیه می‌شود؟»

یارانه مردم رسماً آب رفت

منابع لازم برای اجرای تصمیم کمیسیون تلفیق برای پرداخت یارانه به ثروتمندان، از محل همان درآمدهای هدفمندی (سال 89) و سهمیه‌بندی بنزین در آبان امسال است که تا پیش از این قرار بود ثروتمندان سهمی از آن نداشته باشند. نشستن 3 دهک بالای درآمدی یعنی 24 میلیون نفر بر سر سفره این منابع، یعنی کاهش بیش از 22 هزار میلیارد تومان از سهم یارانه طبقات پایین‌تر. از همین رو بررسی‌ها نشان می‌دهد با تصمیم جدید کمیسیون تلفیق، دریافتی خانوارهای یک نفره تا 5 نفره بین 17 تا 28 درصد کاهش می‌یابد. نکته تاسف‌آور دیگر در این رابطه آنکه قوامی، سخنگوی کمیسیون تلفیق، این تغییر را «افزایش یارانه» از 45 هزار و 500 تومان به 72 هزار تومان عنوان می‌کند. تصمیم کمیسیون تلفیق به پرداخت یارانه به ثروتمندان البته تنها خوش‌خدمتی این کمیسیون به دهک‌های پردرآمد نبوده است. پیش از این هم کمیسیون تلفیق با حذف پله 35 درصدی مالیات بر درآمد از لایحه پیشنهادی دولت نشان داد برای این کمیسیون، منافع ثروتمندان در اولویت بالاتری از منافع کشور و مردم عادی قرار دارد.

قانون‌نویسی در حد توان دولت

مجلس دهم که اکنون در واپسین ماه‌های خود به سر می‌برد، بدعت جدیدی در قانونگذاری کشور ایجاد کرده است. عقب‌نشینی کمیسیون تلفیق از تصمیم پیشین خود مبنی بر حذف ثروتمندان از دریافت یارانه به بهانه «ناتوانی دولت از شناسایی ثروتمندان» معنایی جز تنظیم قوانین کشور در سطح توان دولت ندارد! این در حالی است که مجلس باید قوانین کشور را طبق مصالح و منافع کشور تنظیم و تصویب کرده و دولت را به روش‌های مختلف ملزم به اجرای آن کند. البته از مجلسی که بسیاری از نمایندگان آن، بیش از آنکه نماینده مردم باشند نماینده صنف یا کارکنان دولت هستند، چیزی بیش از این انتظار نمی‌رود.

چون دولت نتوانست ثروتمندان را شناسایی کند به همه یارانه دادیم!

هادی قوامی، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی درباره دلایل تخصیص یارانه معیشتی برای همه مردم، گفت: به دلیل اینکه وزارت رفاه در شناسایی افراد ثروتمند ناموفق بود و ایضا پرداخت صورت گرفته مشکلات فراوانی داشت، در کنار اینکه بسیاری از افراد روستایی و دورافتاده از یارانه معیشتی محروم شده بودند تصمیم گرفتیم یارانه معیشتی را به همه مردم پرداخت کنیم. 

وی افزود: در تبصره 14 بودجه البته قید شده است که دولت باید 3 دهک جامعه را از دریافت یارانه حذف کند. این نماینده مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که این اتفاق به نوعی پایمال کردن حق نیازمندان است و دوباره یارانه ثروتمندان هم پرداخت می‌شود، اظهار داشت: دولت در شناسایی افراد نیازمند اشتباه کرده بود و امکان اینکه روند معیوب گذشته ادامه‌دار باشد وجود نداشت به همین دلیل تصمیم گرفتیم این کار را انجام دهیم. قوامی تصریح کرد: متاسفانه دولت معیارهای خیلی ضعیفی داشت و نباید آن روند طولانی‌مدت می‌شد.



+ 5
مخالفم - 12
نظرات : 0
منتشر نشده : 0

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید



کد امنیتی کد جدید

تمام حقوق مادی و معنوی این پایگاه محفوظ و متعلق به سایت تیتربرتر می باشد .
هرگونه کپی و نقل قول از مطالب سايت با ذكر منبع بلامانع است.

طراحی سایت خبری