تیتربرتر؛ سیستم گوارش بدن بسیار پیچیده است. معده هم جزئی از این سیستم می باشد. بروز بیماریهای گوارشی در افراد بخصوص افراد بالای 40 سال بیشتر خونریزی های گوارشی چون خونریزی معده یا روده شیوع دارد.از پیامدهای زخم معده بیماری گوارشی سالمندان، خونریزی معده است که نیاز به شناخت بیماری، علت ها و درمان می باشد.
گذر از سالمندی در واقع دنیای جدیدی از زندگی است که همچنان باید نکات سلامتی و سبک زندگی درست را حتی بیش از پیش رعایت کرد. اهمیت به سلامت خود اگر پا به سن گذاشته اید مهم بوده یا اهمیت به سالمندان برای اینکه تحت نظر پزشک بوده و همواره آزمایشات چکاپ را انجام دهند تا همواره سلامت و تندرست و شاداب در کنار خانواده باشند.
توجه به علائمی که در سالمند بروز کرده و تفاوت با تغییرات عادی کارکرد بدن نیز الزامیست.
زخم معده چیست؟
زخم معده به معنای زخم شدن مخاط معده یا روده کوچک است که اصطلاح انگلیسی آن پپتیک اولسر (زخم دستگاه گوارش) است. نازک شدن لایه ضخیم مخاطی حفاظت کننده از معده در اثر مایعات و اسید ترشح شده از غدد معده باعث بروز این زخمها می شود.
زخم معده در اثر تماس با اسید معده باعث درد در بیمار میگردد. اما برخلاف تصور خونریزی از زخم،اثر اسید معده را کاهش داده و تا حدودی درد را مخفی می سازد.
دلایل شایع زخم معده
• عفونت با هلیکوباکتر پیلوری و استفاده طولانی مدت از داروهایی همچون آسپرین و ناپروکسن سدیم
• وجود استرس در افراد و سالمندان
• مصرف زیاد غذاهای اسیدی
• مصرف داروهای آرتروز
• مصرف فست فود به مقدار زیاد
• استفادهی زیاد از داروهای ضد بارداری در دوران جوانی
• سن بیشتر از 50 سال
• مصرف زیاد الکل
• استفاده از دخانیات همچون سیگار، توتون و تنباکو
خونریزی معده
همانطور که پیشتر گفته شد؛ یکی از عوارض زخم معده، خونریزی زخم معده یا همان خونریزی معده می باشد. با بزرگتر شدن زخم، فرسایش و خوردگی عضلههای معده یا دیواره دوازدهه شروع میشود و در ادامه این فرایند تخریب، رگهای خونی آسیب دیده، بنابراین خونریزی معده آغاز می گردد. در صورتیکه میزان آسیب دیدگی رگهای خونی کم بوده، جریان خون آهسته میشود و معمولاً خون سرانجام به طریقی وارد دستگاه گوارش میگردد. اما اگر رگهای خونی به شدت آسیب ببیند، خونریزی معده سریع و بسیار خطرناک خواهد بود.
در پیش آگهی خونریزی معده مقدار و سرعت خونریزی به همراه سن و بیماریهای همزمان تعیین کننده هستند. اگر میزان خون از دست رفته زیاد باشد، به سختی می توان استرس ناشی را کنترل کرد. خونی که از دست می رود نیاز به جایگزینی مکرر و ضروری دارد که این مورد ریسک واکنش بیمار را افزایش می دهد. خطر بالاتر خونریزی گوارشی (معده)، بیماران مبتلا به اختلالات انعقادی را بیشتر تهدید می کند. پرستار سالمند با پایش مداوم و کامل سالمند در تشخیص به موقع این بیماری بسیار کمک کننده خواهد بود.
علائم خونریزی معده
• خونریزی مخفی گوارشی
• علائم کم خونی
• مدفوع قیری و بدبو
• استفراغ خون روشن
• وجود خون قرمز روشن در مدفوع
• علائم شوک و افت فشار
خونریزی معده و هشدار برای سالمندان مصرف کننده آسپرین
بازهم بیان بیماریهای دوران سالمندی و عوارض و خطرات، همه و همه در پیشگیری ودرمان بسیار موثر است. اما با این همه بیماری شایع برای افراد سالمند، ممکن است تداخل دارویی و بیماری پیش آید. مصرف قرص آسپرین در سالمندان بسیار شایع و شناخته شده که بطور معمول فرد پس از حمله یا سکته قلبی یا مغزی روزانه با تجویز پزشک می بایست مصرف کنند.
قرص آسپرین از بروز سکته قلبی جلوگیری می کند. اما قطع این دارو بطور ناگهانی خطراتی در پی دارد و ضمنا کاهش مصر نیز با تجویز و مشورت پزشک همیشه صورت می گیرد. بنابراین خود فرد یا خانواده یا پرستار سالمند در منزل چه با ممانعت و خواست سالمند یا خود نبایست مصرف این قرص را قطع یا کاهش دهند.
به گفته ی پزشکان: از عواض اصلی و جانبی آسپرین و سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، ایجاد مشکلات و بیماریهای گوارشی است که از جمله ناراحتی ساده معده تا خونریزی های گوارشی باشد.
خونریزی های گوارشی در سنین بالا بویژه در سالمندان بروز میکند.گاهی سالمندانی که آسپرین مصرف دارند دچار خونریزی معده خواهند داشت. تحقیقات نشان دادند که خونریزی معده در افراد با سن پایینتر از 75 بوده است. نکته دیگر اینکه افراد مسن و سالمند مصرف کننده آسپرین بیشتر در معرض خطر خونریزی معده هستند.
مراقبت و پرستاری در منزل از سالمندان همواره در برگیرنده رعایت و در نظر داشتن مصرف داروها و همچنین تداخلات دارویی و غذایی در کنار تجویزهای پزشک آنان می باشد. این موارد همواره وظیفه پرستار یا مراقب سالمند را خطیر و سخت خواهد کرد.
پیشنهاد متخصصان: افراد سالمندان برای کاهش خطرات مصرف آسپرین و خونریزی معده، باید از قرصهای مهار کننده پروتون پمپ (PPI) (گروهی از داروها هستند که وظیفه ی اصلی شان در بدن کاهش پایدار اسید معده است) که محافظت کننده معده بوده، مصرف کنند.
در ضمن نوعی از آسپرین های تولیدی دارای روکش بوده که از معده و پایداری اسید معده محافظت می کند. (پلتفرم ارائه خدمات مراقبتی و پرستاری آسانیسم)