به گزارش تیتربرتر؛ به دنبال حضور فردی در برنامه «سلام صبح بخیر» شبکه ۳ سیما بهعنوان بازرس انجمن بهداشت و ایمنی مواد غذایی ایران و ادعای وی مبنی بر وجود سم آفلاتوکسین در لبنیات و شیرهای پاستوریزه کشور، این خبر توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، انجمن ملی استاندارد، دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، انجمن صنفی صنایع لبنی ایران و دیگر سازمانهای مرتبط تکذیب شد.
اما دامن زدن به حواشی این ماجرا سبب ترس مردم از مصرف شیر و لبنیات شده است تا حدی که دست محصولات را از سبد غذایی خود حذف کنند و این مسئله پیامدهای زیانباری به دنبال دارد.
وقتی مصرف سرانه شیر در کشور پایین میآید، زنجیره تولید لبنیات از عرضه شیر توسط دامدار، تولید لبنیات، صادرات و فروش محصولات تاثیر می گذارد و در این میان برندهای ایرانی به نوعی بازار خود را از دست می دهند و این ضربه به تولید داخلی در شرایط تحریم است.
خیانت آشکار به مردم و منافع ملی کشور
سعید سلطانی سروستانی مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران ایران درباره تأثیر این شایعات بر صنعت شیر کشور به ایرنا گفت: سرانه مصرف شیر و فرآوردههای لبنی در کشور ما به ۱۲۰ کیلوگرم رسیده بود که طی سالهای اخیر به دلیل تحریمها، کاهش توان خرید مردم و انتشار اخبار نادرست و غیر کارشناسی مصرف این محصولات کاهش یافت تا جایی که اکنون به کمتر از ۹۰ کیلوگرم در سال رسیده است.
به گفته وی، کشور با تولید سالانه بیش از ۱۰ میلیون تن شیر خام و فراوردههای لبنی خودکفا است.
بیشتر بخوانید: بستنی ایرانی با طعم چربی خوک
وی با اشاره به اینکه علاوه بر تأمین نیاز داخلی، سالانه نزدیک یکمیلیون تن محصول لبنی به کشورهای هدف ازجمله کانادا، فرانسه و کشورهای همسایه صادر میشود، اظهار داشت: اعلام چنین اخبار غیر کارشناسی میتواند صادرات این محصولات را با مخاطراتی مواجه کرده و ارزآوری به کشور از این صنعت را متوقف کند.
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران ایران تصریح کرد: چنین اقداماتی مشخص نیست به نفع چه کسانی بوده و با چه هدفی دنبال میشود اما آنچه مشخص است این اقدام یک خیانت آشکار به مردم و منافع ملی کشور است.
وی بر این باور است که چنین اخبار غیر کارشناسی میتواند باعث خروج لبنیات از سبد خانوار شود.
سلطانی مصرف فرآوردههای لبنی را ضامن سلامتی جامعه دانست و گفت: بارها از صداوسیما درخواست کردیم که از اهمیت مصرف شیر برنامههایی تهیه کند اما از ما بابت تهیه آن درخواست پول کردهاند، سپس یکدفعه، افرادی را در برنامه زنده تلویزیونی میآوردند که بدون اینکه بسنجند میگویند «شیر و لبنیات، سمی و سرطانزاست».
وجود آفلاتوکسین در برخی محصولات
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران ایران اضافه کرد: بر اساس استاندارهای بینالمللی، آفلاتوکسین در برخی محصولات وجود دارد اما باید طبق استاندارد دارای حد تعیین شده باشد بهطوریکه گزارشها حاکی از آن است که استاندارد ملی مواد غذایی ایران پنج برابر سختگیرانهتر از استاندارد آمریکا است.
سلطانی اظهار داشت: شیر خام در کشور ما در دو مرحله مراکز دامداری (شیردوشی) و تحویل به کارخانهها (جهت فرآوری) مورد بررسی و ارزیابی کارشناسان سازمان دامپزشکی کشور و وزارت بهداشت و تأیید کارشناسان کنترل کیفیت قرار میگیرد و در صورت مشاهده هرگونه مشکل (وجود آفلاتوکسین بیشازحد تعیین شده و بار میکروبی بالا) شیر خام به مرکز دامداری مرجوع میشود.
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران ایران با تأکید بر اینکه مردم نگرانی در مصرف شیر و فرآوردههای لبنی نداشته باشند، گفت: اکنون بهطورقطع مصرف لبنیات کاهش یافته است تا جایی که برخی کارخانهها برای جلوگیری از ضرر خود و دامداران شیر خام تولیدی را از محصولات دارای ماندگاری پایین به محصولات با ماندگاری بالا همچون شیر خشک و دوغ تبدیل میکنند اما ادامه این روند میتواند موجب کاهش خرید شیر خام توسط کارخانهها و در نهایت کاهش تولید شیر خام شود.
سلطانی با بیان اینکه مشخص نیست تخریب صنعت لبنیات کشور در شرایط تحریمها به نفع چه کسانی است افزود: انتشاردهندگان اخبار کذب باید پاسخگو باشند.
بازگشت ۵ هزار تن شیر به کارخانههای لبنی در یک روز
محمدرضا بنیطبا، سخنگوی انجمن صنفی صنایع لبنی ایران با اشاره به ادامه موج تخریبی برنامه صبحگاهی صدا و سیما درباره آلودگی شیر، اظهار کرد: برآوردهای اولیه نشان میدهد فقط در روز اول به میزان 3 تا 5 هزار تن شیر برگشتی به کارخانههای لبنی داشتهایم.
او ادامه داد: علاوه بر آن شنیدههای ما حاکی از آن است که تأثیر منفی اظهار نظرهای غیر کارشناسی در برنامه صدا و سیما موجب شده خانوادهها در استانها کم برخودار از دریافت شیر رایگان مدارس خودداری میکنند.
به گفته بنیطبا؛ تأثیر منفی برنامه غیر کارشناسی صدا و سیما محدود به داخل کشور نیست و تخریب برندهای لبنی ایران در بازار صادراتی توسط رقبا آغاز شده است.
ایرانیها به ما سم میدهند
او افزود: خبرهای به دستمان رسیده که نشان میدهد فیلم صداوسیما در حال دست به دست شدن در کشورهای همسایه با عنوان «ایرانیها به ما سم میدهند»، است.
بنیطبا با تاکید بر اینکه 90 درصد صنایع لبنی متعلق به بخش خصوصی است و این صنعت جزو معدود صنایع کشور است که به درستی خصوصی سازی شده است، اظهار کرد: میزان رقابت در این صنعت آنچنان بالا است که هیچ برندی ریسک تولید محصول کم کیفیت را نمیکند چون به خوبی میداند که از بازار مصرف کنار گذاشته خواهد شد.
بیشتر بخوانید: کارشناسان در مورد سم آفلاتوکسین در شیر چه می گویند؟ / شیر بخوریم یا نخوریم!!!
او اظهار کرد: تنوع برندهای حاضر در بازار به مصرف کننده این اجازه را میدهد که به راحتی هر برند که کیفیت بالاتری داشته باشد را انتخاب کند و این به معنی فضای به شدت رقابتی برای افزتیش کیفیت محصول است.
بنیطبا با یادآوری اینکه برندسازی در بازار رقابتی داخلی و خارجی کار بسیار زمانبر و پرهزینه است، گفت: در حال حاضر تعدادی از برندهای ایرانی در میان برندهای جهانی شناخته شدهاند و این موفقیت بدون رعایت استانداردهای بینالمللی ممکن نیست.
عواقب کاهش سرانه مصرف شیر
او کاهش مصرف سرانه شیر و لبنیات را بزرگترین دغدغه پیش روی کشور وصنعت لبنیات عنوان کرد و گفت: کاهش مصرف سرانه شیر و لبنیات خود را با موجی از بیماریهای استخوانی و گوارشی نشان خواهد داد که هزینههای درمان بسیاری را بر بودجه کشور و جیب خانوارهای ایرانی تحمیل خواهد کرد.
او خطای صدا و سیما برای پخش برنامه غیر کارشناسی را امری مسبوق به سابقه دانست و افزود: پیشتر نیز صدا و سیما با دامن زدن به وجود پالم یا دیگر افزودنیهای غیر مجاز در لبنیات در کاهش سرانه مصرف شیر و محصولات لبنی به عنوان ارزشمندترین و کاملترین غذایی که هر انسان باید همواره از آن استفاده کند، مؤثر بوده است.
بنیطبا افزود: در برنامه مورد بحث بار دیگر مجری صدا و سیما استفاده از پالم یا افزودن ماده شوینده وایتکس را مطرح کرد در حالی که بارها از سوی کارشناسان به شدت رد شده بود. عجیب است که ادعای وجود پالم در محصولات لبنی در حالی تکرار شد که وزیر بهداشت سابق که به طرح این موضوع پرداخته بود خود متوجه اشتباهش شد و آن ادعا را پس گرفت اما متاسفانه مثل پالم و اتهامات دیگر به صنعت لبنیات مثل خانهای است که میشود یک شبه آن را خراب کرد اما مدتها زمان میبرد که بتوان آن را از نو ساخت.
بنیطبا افزود: در ماجرای پالم، یک سال و نیم طول کشید تا میزان فروش محصولات لبنی به قبل از طرح آن ادعای غلط و نادرست بازگردد.
راهکاری برای جبران خسارت
او در پاسخ به این سؤال که برای جبران این ماجرا چه باید کرد،؛ یکی از راههای جبران اشتباه پیش آمده را فرهنگسازی مصرف شیر در رسانه ملی دانست و گفت: از مسئولان ارشد صدا و سیما به طور خاص و از عموم مسئولان کشور به طور عام انتظار میرود که برای نشان دادن مسئولیت پذیری خود در قبال آنچه اتفاق افتاده و به نام و برای تضمین سلامت مردم ایران در مقابل رسانهها و دوربینها حاضر شوند و ضمن نوشیدن شیر مردم را دعوت کنند که شیر بنوشند و سلامت فرزندان خود را با استفاده از شیر سالم تضمین کنند و فریب اطلاعات غلط درباره صنعتی که پایه و اساس آن برای تضمین سلامت و امنیت غذایی مردمان این کشور بنا شده است را نخورند.
بنیطبا اضافه کرد: اگر ریاست صدا و سیما از نتایج تبلیغات منفی علیه صنایع لبنی و تأثیر آن بر سلامت جامعه آگاه بود در انجام این امر و رفع ابهام لحظهای تعلل نمیکرد. همین انتظار از مدیر شبکه 3 سیما هم میرود که نسبت به آنچه تحت مجموعه تحت مدیریتاش اتفاق افتاده بیتفاوت نباشد. اصولاً از صدا وسیما به عنوان رسانه ملی که در قبال فرهنگ مصرف و سلامت جامعه مسئولیت مستقیم دارد انتظار داریم در مرکز کمپین فرهنگسازی مصرف شیر قرار بگیرد و تهدید پیش آمده را تبدیل به فرصتی برای تضمین سلامت جامعه کند.
گرایش مردم به مصرف لبنیات سنتی
وی یکی دیگر از تهدیدات تخریت شیر و لبنیات را سوق دادن مردم به مصرف لبنیات سنتی عنوان کرد و افزود: همانطور که در ماجرای پالم دیدیم اینبار نیز این تهدید وجود دارد که مردم بیشتر به سمت مصرف لبنیات سنتی بروند که خود تهدید جدی دیگری برای سلامت مردم است. این درحالی است که هیچ نظارتی بر روی محصولات لبنی که بشکل سنتی و در واحدهای صنفی تولید و توزیع میشوند اعمال نمیکنند.
بنیطبا اظهار کرد: با توجه به استانداردها و رویههای سفت و سختی که در کارخانههای تولید لبنیات وجود دارد، امکان ورود شیر خام فاقد کیفیت و سلامت به روند تولید این کارخانهها وجود ندارد. حال باید مردم از خود بپرسند که شیر خام فاقد کیفیتی که از سوی کارخانههای لبنی و برندهای معتبر پس زده شده و تحویل گرفته نمیشود در کجا و توسط چه واحدهایی استفاده میشود؟
سخنگوی انجمن صنفی صنایع لبنی با بیان اینکه هم اکنون بیش از 2 میلیون نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در صنعت صنایع لبنی مشغول به کار هستند، افزود: این صنعت ظرفیت بالایی برای افزایش اشتغالزایی دارد به نحوی که میتواند عاملی برای فقر زادیی در روستاها باشد. توجه داشته باشید که شیر خام مورد استفاده کارخانهها از خارج از کشور تأمین نمیشود و به همین دلیل زمانی که با توسعه این صنعت و افزایش تقاضا در بازار مواجه باشیم، طبیعتاً این روستاها و مناطق محروم کشور هستند که با تولید شیر با کیفیت و فروش آن به کارخانههای لبنی خواهند توانست حجم بالایی از سرمایه و پول را به خانوارهای روستایی سرازیر کنند.
بنیطبا گفت: این صنعت امکان آن را دارد تا با کمک دولت تولید شیر با استاندارد را در روستاها توسعه دهد و از این طریق راهی برای اشتغالزایی و کاهش فقر فراهم نماید.