به گزارش تیتربرتر، براساس آخرین گزارش بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن، بررسی شاخص کرایه مسکن اجاری در آذرماه سالجاری نشان می‌دهد که شهر تهران در این حوزه با رشدی معادل ۲/۲۸ درصد و کل مناطق شهری نیز با افزایش ۱/۳۰ درصدی شاخص کرایه مسکن نسبت به ماه مشابه سال قبل روبه‌رو بوده‌اند. در همین حال، همزمان با افزایش نرخ اجاره در بسیاری از مناطق تهران به‌ویژه شمال این شهر، واسطه‌های ملکی اعلام کرده‌اند که کمبود تقاضای مسکن استیجاری اکنون به یک بحران در بازار معاملات مسکن تبدیل شده و ممکن است به افزایش تعداد خانه‌های خالی بینجامد.
همچنین آمار اخیر بانک مرکزی و همچنین مرکز آمار ایران از بررسی شاخص اجاره مسکن در پاییز سال جاری است. براساس گزارش مرکز آمار، در فصل پاییز سالجاری، شاخص قیمت اجاره‌بهای واحدهای مسکونی در مناطق شهری، به عدد ۸/۱۶۲ رسیده بود که نسبت به فصل قبل با رقم ۹/۱۵۱، معادل ۲/۷ درصد افزایش داشته است. همچنین اگرچه درصد تغییرات شاخص قیمت اجاره‌بها در فصل پاییز ۱۳۹۸ نسبت به فصل مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه)، ۶/۲۱ درصد است اما نسبت به فصل تابستان که معادل ۱/۲۳ درصد بوده، تنها ۵/۱ واحد درصد کاهش نشان می‌دهد که این رقم اندک نمی‌تواند برای سمت تقاضا چندان جذاب باشد.
تلاطم در بازار اجاره مسکن
پس از پرش قیمتی در بازار مسکن طی دو سال اخیر، نرخ‌های اجاره به آن اندازه بالا نرفت. امسال اما رصد وضعیت بازار گویای آن است با وجود این‌که فصل جابه‌جایی به اتمام رسیده و نرخ‌های پیشنهادی بازار اجاره ۵ تا ۱۵ درصد کاهش یافته، به دلیل اصرار مستاجران برای تمدید قرارداد، مالکان تا حد امکان نرخ ودیعه و اجاره ماهیانه را بالا برده‌اند. بعضی شهروندان می‌گویند صاحب‌خانه‌ها نرخ اجاره واحدهای مرغوب در مناطقی که سرانه‌های مصرفی مناسبی دارند را تا ۷۰ درصد بالا برده‌اند. در حالی که رشد سالیانه قیمت مسکن ۴۰ درصد بوده است. این یعنی نرخ افزایش اجاره در حال پیشی گرفتن از میزان رشد قیمت مسکن است.
از طرفی دیگر ورود سرمایه‌های فراری از بانک‌ها از یکسو و هجوم سفته‌بازان به این بازار از سوی دیگر، نرخ ملک را بنا بر گفته برخی کارشناسان تا ۳۰۰ درصد و به گفته بعضی دیگر تا آستانه ۲۰۰ درصد افزایش داد. با این حال انتظارات تورمی شکل‌گرفته در هیاهوی تحولات سیاسی، رونق معاملات در این بازار تا حد زیادی حفظ شد. اما با فروکش‌کردن التهابات سیاسی بین‌المللی و ایجاد ثبات قیمتی در بازارها از سوی دولت، واقعیت بر بازار مسکن سایه افکند.
با گذر از فصل تابستان و کاهش جابه‌جایی مشتاجران، امید می‌رفت نرخ اجاره‌بها نیز کاهش یابد اما با این حال، نرخ‌ها همچنان روند افزایشی را طی می‌کرد و تنها از شتاب رشد آن اندکی کاسته شده بود.
نقش خانه های خالی در رشد اجاره بها
کارشناسان بازار مسکن، یکی از مهم‌ترین دلایل عدم توقف رشد اجاره‌بها را تقاضای همواره موجود در این بازار و نیز طمع سفته‌بازانه صاحبان برخی خانه‌های خالی‌مانده می‌دانند. به‌ویژه آنکه ممکن است برخی مالکان عجله‌ای برای تبدیل این سرمایه به پول نداشته باشند و از همین روی، تمایل آنان بر این باشد که خانه‌های خود را حتی در صورت خواب طولانی‌مدت به قیمت دلخواه اجاره دهند.
امری که به‌دلیل ایجاد مانع بر سر رونق بازار معاملات مسکن موجب شده است، نمایندگان و سازمان امور مالیاتی به فکر وضع مالیات بر خانه‌های خالی بیفتند. با توجه به بررسی بودجه ۹۹ در مجلس که در این روزها در جریان است، بعید نیست مجلس دولت را مکلف به طراحی سازوکاری کند، که از خانه‌های خالی نیز مالیات اخذ شود.
حرکت مستاجران به مناطق حاشیه شهرها
کارشناسان عنوان می‌کنند که کوچ طبقاتی در تهران در حال رخ دادن است. بدین صورت که مستاجران از شمال شهر به مرکز، از مرکز به جنوب و از جنوب به خارج از شهر پرتاب می‌شوند. این موضوع می‌تواند در آینده به فشار تقاضا و متعاقبا رشد اجاره بها در مناطق جنوبی منجر شود.
مطالب مرتبط:
یک نماینده مجلس گفته که افزایش نرخ اجاره در شهر تهران، نگرانی مستاجران را در پی داشته است. مجید کیان پور - عضو کمیسیون عمران مجلس - با انتقاد از تداوم گرانی بازار اجاره مسکن گفت: متأسفانه بر اساس آمارها نرخ اجاره مسکن در کلانشهری مانند تهران در آبان‌ماه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۳۱ درصد افزایش یافته که این مسئله نگرانی بسیاری را برای مستأجران ایجاد کرده است.
وی اظهار کرد: حاشیه‌نشینی یکی دیگر از مشکلات افزایش نرخ خرید و فروش و اجاره مسکن است، متأسفانه افزایش نرخ اجاره بها موجب شد که مستأجران کم درآمد برای تأمین مسکن، به مناطق حاشیه ای کلانشهرها و شهرهای اقماری مهاجرت کنند.
چالش کمبود مستاجر
از آنجا که نیاز سمت تقاضا در بازار اجاره مسکن همواره موجود و حتمی است، در نتیجه افزایش نرخ اجاره‌بها نیز می‌تواند به‌صورت اجباری بر متقاضیان مسکن تحمیل شود. در فصل پاییز، متوسط افزایش هزینه اجاره‌بها برای کل خانوارهایی که تمدید قرارداد داشته‌اند برابر با ۲/۳۱ درصد بوده است.
اما این روال به‌ویژه در فصل زمستان که بازار اجاره از تقاضا خالی می‌شود و خانه‌هایی که در فصل پیش از آن نتوانسته‌اند در بازار برای خود مشتری پیدا کنند، خالی خواهند ماند. اما این خانه‌های خالی گاه به‌دلیل علاقه صاحبان آن به دریافت اجاره‌بهای بیشتر خالی می‌مانند و گاه به‌دلیل آنکه در جریان یک معامله سفته‌بازانه خرید و فروش شده‌اند اصولا قصد جدی برای ماندن در فایل‌های اجاره را نداشته‌اند.
بازار اجاره که در فصل پاییز نیز همچنان اندک رونقی را به خود می‌دید در نتیجه خواب سرمایه و مسکن‌های کلیدنخورده، سرمای بی‌سابقه‌ای را احساس می‌کند. خرید و فروش مسکن به‌ویژه در مناطق شمال تهران در ماه‌های گذشته، پای سفته‌بازان را مجددا به بازار باز کرده است. این روند در منطقه یک تهران موجب افزایش شتاب رشد قیمت و در نتیجه آن افزایش بهای اجاره شده بود.
گذشته از آن نرخ رهن آپارتمان‌هایی با متراژ ۷۰ تا ۸۵ متر در منطقه یک تهران از ارقام ۴۰۰ و ۴۵۰ میلیون تومان برخی متقاضیان بازار اجاره را به سمت بازار خرید و فروش آن هم در شهرهای حاشیه تهران سوق داده است. جایی که فرد می‌تواند با همان مبلغ صاحب یک دستگاه آپارتمان نوساز شود. همچنین با توجه به ورود معاملات مسکن به دوره رکود، امید سفته‌بازان برای سوددهی سرمایه خوابیده در بازار مسکن کاهش یافته و تمایل آنها به سمت اجاره افزایش داشته است. اما افزایش نرخ اجاره‌بها که خود آنها یکی از مسببان آن هستند، حالا یافتن مستاجر را به چالشی جدی تبدیل کرده است.
آنچه دیگران می خوانند:
