توریسم اصولا منفعت زیادی داشته تا جائیکه کشورهایی زیادی هستند که از راه توریسم نان می‌خورند و توانسته‌اند راه توسعه اقتصادی را از طریق گردشگری پیدا کنند.

موانع اصلی در توسعه گردشگری در ایران

گردشگری در ایران، اگرچه توسعه و گسترش ایرانگردی و جهانگردی به منظور استفاده هرچه بیشتر از مزایای متعدد آن اجتناب ناپذیر است ولی مشکلات و تنگناهای متعدد در راه رشد و توسعه صنعت گردشگری در ایران نباید از نظرها دور بماند برخی از این مشکلات عبارتند از:

مطالب مرتبط: غارهای بی‌نظیر و اسرارآمیز ایران

-    فقدان یک برنامه جامع و استراتژیک و همچنین مشخص نبودن هدفها و سیاستهای صنعت گردشگری در ایران در قالب یک برنامه اجرایی
-    توسعه نیافتگی سواحل خلیج فارس و امکانات مناسب دریایی (باغهای دریایی – پارکهای آبی و جزایر توریستی و ...)
-     فقدان وزارتخانه توریسم و گردشگری در ایران
-     فضای نامساعد تبلیغاتی برای مخدوش کردن چهره ایران و انزوای ایران در سطح بین‌المللی
-      عدم تطبیق و هماهنگی فرهنگ جهانگردان برخی از کشورهای خارجی با فرهنگ اسلامی
-    فقدان نیروی انسانی کار آزموده و متخصص امور جهانگردی در دفاتر گردشگری در ایران و بی‌اطلاعی و بی‌تجربگی کادر شاغل در موسسات جهانگردی (از قبیل خدمتگزاران هتلها، کارکنان آژانس و راهنمایان جهانگردی)
-    عدم تمایل بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری به علت عدم سودآوری، اقدامات سلیقه‌ای و محدودکننده از سوی برخی مقامات غیرمسئول و...
-   ناهماهنگی در همکاری بین سازمانها و ارگانهای دولتی
-      تصمیم گیریهای منفک سازمانها
-       کمبود نیروی متخصص
-        نبود امکانات اولیه مثل اقامتگاههای مناسب وامکانات بدیهی و ضروری
-       تعدد مراکز تبلیغاتی و نداشتن سیستم واحد در تبلیغات و بازاریابی
-     فقدان یک شبکه ماهواره ای به زبان انگلیسی مختص تبلیغات جهانی در زمینه گردشگری در ایران
-    عدم استفاده از کارشناسان مجرب و آشنا به صنعت جهانگردی
-         عدم شرکت فعال در نمایشگاههای بین المللی خارج از کشور
-     نیاز به تغییر نگرش فرهنگی مدیران، سیاستگذاران و مردم به مقوله گردشگر و گردشگری و پذیرش آن به عنوان یک اصل فرهنگی و نه اقتصادی

نتیجه می گیریم که نقش و اهمیت صنایع دستی بعنوان هنری مقدس ، صنعتی مستقل ، بومی و اصیل با جنبه های قوی کاربردی از جهات هنری ، فرهنگی ، اقتصادی ، اجتماعی و حتی سیاسی بر همگان و به ویژه محققان عزیز آشکار است . نکته مهم و شایان توجه آن است که حتی اگر همه تأثیرات مثبت اقتصادی صنایع دستی را به کناری بگذاریم ،این هنر ملی ایران بواسطه بازتاب ذوق سرشار ، اندیشه خلاق و هنر مندان پرمایه ولی بی ادعا باید بصورت جدی و برنامه ریزی شده مورد حمایت قرار گیرد .

این در حالی است که صنایع دستی طی سالیان متمادی ، چه در دوران رونق و شکوفائی و چه در دوره های رکود ، هنگامی که با توسعه صنعت گردشگری همراه بوده سهم شایسته و در خور توجهی در اقتصاد کشور و معرفی هنر ناب و خالص ایرانی و نهایتاً زندگی اقتصادی و حیات فرهنگی ما داشته است . امروزه تولید صنایع دستی که مزین به نقش آثار تاریخی ، باستانی و یادمانهای ویژه هر کشور است. تمامی ممالک جهان ، اعتقاد به تأثیر متقابل صنایع دستی و صنعت گردشگری دارند . چرا که در عمل و تجربه در یافته اند که هنرهای صناعی یکی از عوامل بسیار مؤثر در جلب و جذب گردشگر در تمامی گرایش های ملی ، منطقه ای و داخلی است .

نتیجه می گیریم که صنعت گردشگری می تواند به رشد ، توسعه و گسترش صنایع دستی و بهبود کیفیت آن کمک کند . بر پایه این اعتقاد و تجربیات حاصله تشکیلات صنایع دستی و گردشگری در بسیاری از کشورها در هم ادغام و یا در رابطه ای هماهنگ و منسجم با هم دیده شده اند که خوشبختانه در کشور مانیز گامهائی در این زمینه برداشته شده است .

ایران یکی از ده کشور پرجاذبه گردشگری در جهان است و آثار بی شمار تاریخی ، باستانی و جاذبه های طبیعی آن به حدی است که هر گردشگری را با هر سلیقه و یا هر بینش و تفکری به سوی خود جلب می کند کشور ما پهناور است ، چهار فصل و جذاب است ، جنبه های متنوعی از اکوتوریسم را داراست ،از نظر تاریخی ، سنتی ، آثار باستانی و ذوق و سلیقه و هنر و صنایع دستی جایگاه رفیع دارد .

راه های توسعه 

- نیاز به ارائه تعریفی مناسب و جامع از صنعت گردشگری و اهداف مورد نظر
- افزایش امنیت مرزی و داخلی
- افزایش امنیت راههای ارتباطی و مواصلاتی
- جلوگیری از وقوع حوادث و رخدادهای داخلی بر علیه گردشگران بین المللی
- ارایه راهکارههایی برای از بین بردن مشکلات دیپلماتیک جهانی
- بسط و گسترش ارتباط و وسایل مدرن حمل و نقل، توسعه خدمات هواپیمایی و فرودگاهی و بهره برداری از راههای ارتباطی و مواصلاتی بهبود تاسیسات بهداشتی و شبکه های آب و 
- ارایه امکانات و خدمات در سطح استانداردهای بین المللی
- رفع ضعف خدمات هتلداری و رستوران داری
- برگزاری هفته های فرهنگی ایران در کشورهای هدف
- برگزاری نمایشگاهها و همایشها اختصاصی در سطح بین المللی جهت شناساندن ظرفیتهای گردشگری کشور ایران و شرکت فعال در نمایشگاههای بین المللی خارج از کشور
- انتشار دایمی کتابها، مقالات، کاتالوگها و عکسها از جاذبه های گردشگری ایران، تهیه نقشه های توریستی و بروشورهای حاوی اطلاعات مورد نیاز جهانگردان
- ایجاد سیستمی مدون جهت تبلیغات داخلی گردشگران بین المللی و معرفی فرصتهایی که از این بابت حاصل می شود که می تواند از طریق آموزش و پرورش و پخش فیلم و، آموزش لازم در این زمینه ارایه شود
- جلوگیری از ارایه سلایق شخصی در زمینه تبلیغات گردشگری بین المللی و ارایه راهکارهای علمی بازاریابی در این زمینه
- رقبای ایران در صنعت توریسم همواره به تبلیغات منفی علیه ایران می‌پردازند و آن را کشوری ناامن معرفی می‌کنند تبلیغات در سطح بین المللی و به صورت گسترده در خصوص نشان دادن چهره واقعی از ایران می تواند تا حدود زیادی این اقدام را خنثی کند
- جلوگیری از تعدد مراکز تصمیم گیری و تقویت بیش از گذشته سازمان اصلی متولی صنعت گردشگری در کشور ایران
- جلوگیری از تداخل وظایف سازمانهای مرتبط و سیاستگذاری مشترک توسط این سازمانها
- تشویق ایرانیان مقیم خارج به استفاده از فرهنگ و رسوم ایرانی
- تشویق مردم، سازمانها و ایرانیان خارج از کشور به سرمایه گذاری در زمینه گردشگری وحذف تمامی ریسکها و نااطمینانی‌ها در این زمینه
- ایجاد شرایطی جهت تحقیقات گردشگری در دانشگاهها و کاربردی کردن این تحقیقات
- تربیت نیروی انسانی کارآمد و آشنا به زبانهای بین‌المللی
- تربیت پلیس راهنما
- توسعه اماکن اقامتی، پذیرایی، ورزشی و تفریحی
- ارقام تعداد هتلهای فعال در کشور نشان می دهد که صنعت توریسم ایران برای جلب جهانگردان شدیداً نیازمند زیرساختهای اقامتی و رفاهی است
- هنوز بسیاری از مردم کشور ایران از جاذبه‌های طبیعی استانهای مختلف کشور اطلاعات مناسبی ندارند آگاهی عمومی از جاذبه‌های گردشگری و افزایش مسافرتهای بین شهری و استانی، ضمن کسب درآمد برای مناطق توریست پذیر، در افزایش روحیه و نشاط مسافران نیز نقش بسزایی دارد
- برای برخی بازارهای بزرگ جهت جذب گردشگر، توجه به سطح درآمد مردم در آن بازارها و بزرگی بازار اهمیت دارد
در این صنعت، مقایسه قیمتها به سرعت صورت می‌گیرد از این رو ارایه قیمت رقابتی برای سفرهای گروهی حایز اهمیت است
- توجه ویژه به اکوتوریسم (طبیعت گردی)
- ایجاد شرکتها و موسسات گردشگری و استقرار دفاتر آنها در خارج از کشور و فعالیت هدفمند آنها در راستای بازاریابی صنعت گردشگری
- افزایش اعتبارات بخش‌جهانگردی و تسریع در تکمیل طرحهای نیمه تمام
- تعامل با فرهنگها و تمدن دیگر ملل
- استفاده از تجربیات دیگر کشورها به ویژه کشورهای موفق در حوزه گردشگری

مطالب مرتبط: ویژگی‌های پارک‌های جنگلی ایران

- توجه خاص به گردشگری الکترونیکی (ET)
- تدوین طرحهای جامع گردشگری برای هریک از استانهای کشور با توجه به ویژگیهای تاریخی - مذهبی آنها
- یافتن بازارهای هدف و برنامه‌ریزی برای ورود و نفوذ به این بازارها با توجه به ویژگیهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آنها
- تربیت نیروی انسانی ماهر برای این بخش (راهنمای مسلط به زبان و علاقه‌مند به کار، خدمات‌دهندگان آشنا با زبان انگلیسی و ) مهم است و می‌تواند در ردیف رشته‌های مختلف تحصیلی در دانشگاهها، مدیریت گردشگری - هتلداری و تدریس شود تا کارشناسان خبره برای توسعه این صنعت پرورش یابند
- تقویت و گسترش ابعاد خاص گردشگری در ایران
- استفاده از کارشناسان خارجی در زمینه جهانگردی

در پایان می توان گفت اگر می خواهیم یک صنعت توریسم خوب داشته باشیم باید از:

الف) استقرار سیستم مدیریتی نظامند باز بجای بسته ، فراملی بجای ملی ، برون گرا بجای درون گرا، گروه گرا بجای فرد گرا ، تا این صنعت که امروزه در جهان از درآمدهای نفتی هم پیشی گرفته رونق پیدا کند.
ب) مقررات زدائی و جایگزینی ضوابط مترقی و تغییر بنیادین بروکراسی اداری .
ج) تدوین نظام مدیریت پویا با تأمین شرایط احراز و انتصاب بجای انتساب که مع الاسف در پاره ای موارد دیده می شود .
د) پذیرفتن تغییر و تحول در عرصه بین المللی و رقابت های جهانی با حفظ منافع ملی و برنامه ریزی های دقیق به صورت کوتاه مدت ، میان مدت و دراز مدت بجای روزمرگی .
هـ) و خلاصه هدایت نظام مدیریتی از روش سنتی به روش علمی ، کارآمد ، اثربخش و غیر سلیقه ای

استفاده و بهره ببریم.