شاخص بورس تهران در هفته ای که گذشت با ریزشی تاریخی از سطح ۳۳۰ هزار واحدی به سطح زیر ۳۱۰ هزار واحد رسید و بدین ترتیب با افتی نزدیک به ۸ درصدی، یکی از بدترین هفته های تاریخ بورس ایران رقم خورد؛ عده زیادی از سهامداران بورس علت واقعی این ریزش اساسی را نمی دانند چرا که اتفاق یا تصمیم خاصی که موجب چنین واکنش منفی از سوی بازار شده باشد، در فضای اقتصادی و سیاسی کشور رخ نداده بود اما با رصد برخی مولفه های موثر در وقوع چنین وضعیتی به تاثیر مستقیم یک اتفاق مذهبی در ریزش تاریخی بورس پی می بریم.

گروه فولادی قیمت سهام فولاد مبارکه به زیر 450 تومان رسید، این در حالی است که وضعیت زیرمجموعه‌های این شرکت در گزارش‌های اعلامی آن‌ها همچنان مناسب بوده و امروز نیز تفاهم‌نامه‌ای بین معاونت پژوهش و فناوری ریاست جمهوری و یکی از این شرکت‌ها برای داخلی سازی یک محصول مورد استفاده در صنعت فولاد بسته شد. در ذوب‌آهن فشار فروش‌ها همچنان به قوت خود باقی است و این نماد، معاملات 140 میلیونی به خود دید. وتوکا، فاسمین، فلوله و فنوال از دیگر نمادهای پر عرضه امروز گروه فلزات اساسی بودند.

مطالب مرتبط : چه زمانی آرامش و تعادل به بازار بورس باز می‌گردد؟

اربعین با بورس چه کرد

آنهایی که روزگاری دستی در بازار دلار داشته اند می دانند که همواره در ایام کریسمس و ایام اربعین و حتی ایام نوروز که تقاضا برای سفرهای برون مرزی افزایش می یافت، قیمت دلار نیز به تبع آن بالا می رفت و عده ای سودجو با توجه به نوسان قطعی رو به بالای قیمت دلار، از این فرصت سوء استفاده کرده و سودهای بادآورده ای به جیب می زدند. اما در سال جاری با فرا رسیدن ایام اربعین نه تنها شاهد رشد ارزش ارزهای خارجی به ویژه دلار و یورو نبودیم بلکه افت قیمت دلار را در بازار دیدیم که این موضوع به واسطه تزریق شدید منابع ارزی به بازار برای تامین نیاز بیش از ۳ میلیون زائر اربعین حسینی بوده است.

نکته جالب اینکه با دولت به جای مدیریت بحرانی که چند سالی است گریبان اقتصاد کشور را گرفته، هر روز اسباب تسهیل افراد برای ورود به خاک عراق را فراهم می کند که طبیعتاً با این روند، سرعت خروج ارز از کشور نیز در این ایام خاص تسریع می شود. در شرایطی که تحریم های کمرشکن دشمنان ایران، دولتمردان را ملزم به صرفه جویی اقتصادی و مدیریت منابع ارزی می کند، مشخص نیست چرا دولت حسن روحانی نسبت به بدیهی ترین اتفاقاتی که بر روی اقتصاد کشور موثر است، بی توجه است. بی توجهی دولت نسبت به بسیاری از مسائل اینچنینی، موجب کاهش اعتماد مردم به دولت و افت محبوبیت حسن روحانی نزد آحاد مردم شده است به طوری که این موضوع به طور ویژه در مراسم نمادین آغاز سال تحصیلی دانشگاه ها نمود بیشتری پیدا کرد.

مطالب مرتبط : روز سیاه بورس تهران

در گروه بانکی، تأیید خبر افزایش سرمایه بانک ملت از تجدید ارزیابی هم نتوانست مانع از حضور پرقدرت فروشندگان در این نماد شود و قیمت سهام وبملت با 3 درصد افت مواجه شد، در سایر بانکی‌ها وضعیت وخیم‌تر دنبال شد و اغلب آن‌ها با 5 درصد منفی، کار خود را به پایان رساندند.

در گروه پالایشی تقاضا بالاتر از سایر گروه‌ها بود و صف فروش شپنا در چند مرحله جمع‌آوری شد اما در این گروه نیز بازدهی مثبتی به چشم نمی‌خورد. از دید فعالان بازار، این شوک ناشی از ترس اغلب اشخاص حقیقی بازار از پایان یافتن دوره طلایی بورس است و بسیاری از فعالان به دلیل عدم گرفتار شدن در تجربه مهر ماه سال قبل، ترجیح می‌دهند سودهای خود را شناسایی کرده و از بازار خارج شوند. اما در طرف دیگر عده‌ای با طبیعی قلمداد کردن این اتفاقات معتقدند اصلاح چند روزه بازار کاملاً قابل پیش‌بینی بود و باید در این روزها نگاه‌ها به سمت نمادهایی جلب شود که حتی در بدترین اوضاع روانی بورس نیز، استقامت بیشتری از خود نشان می‌دهند، فلذا این ریزش چندان پایدار نبوده و در هفته آتی می‌توان به برگشت قیمتی برخی نمادهایی که سود مناسبی در دل خود دارند امیدوار بود

بدون شک دولت به عنوان متولی اصلی اقتصاد کشور که بازارهای مالی از جمله مسکن، بورس، خودرو، بانک، و ارز و طلا را به نوعی تحت کنترل خود دارد، با سیاست جلوگیری از جهش قیمت دلار در ایام اربعین، منابع زیاد ارزی را روانه بازار کرد و به نظر می رسد این منابع از بازار بورس قرض گرفته شدند تا از تلاطم ارزی در کشور جلوگیری شود چرا که در هفته اخیر، شاهد افت ملموس حجم و ارزش معاملات بازار بورس تهران نیز بودیم به طوری که خروج نقدینگی از این بازار به طور قطع تائید می شود اما این خروج نقدینگی منجر به تلاطم در هیچ بازار موازی دیگری نشد و همین موضوع حاکی از تزریق هوشمندانه و کنترل شده منابع به بازار ارز توسط  بانک مرکزی که مجری سیاست های دولت است، دارد.

اما جای بسی تاسف است که هزاران میلیارد از سرمایه این مملکت با فرا رسیدن ایام محرم و صفر، به بهبود اقتصاد کشوری همچون عراق کمک می کند چرا که با اعلام رسمی مقامات در سازمان حج و زیارت، بیش از ۳ میلیون نفر در اربعین امسال در سامانه سماح ثبت نام کرده اند که اگر سقف ۱۰۰ یورویی برای هر کدملی را در نظر بگیریم؛ ۳۰۰ میلیون دلار از سرمایه های مملت که بالغ بر ۳ هزار میلیارد تومان می شود از کشور خارج شده و متاسفانه این رقم هر سال به مناسبتهای مختلف افزایش می یابد. اگر ۳ هزار میلیارد تومان به بازار بورس تزریق می شد، اکنون شاهد این عدم تعادل و ریزش سنگین و بدون منطق بورس نبودیم و اصلاح تنها در نمادهایی رخ می داد که نیاز به اصلاح دارند و نه کلیت بازار !

به نظر می رسد پس از اتمام ایام اربعین، و با اتمام فشار فروش، شاهد رونق مجدد دماسنج اقتصادی کشور باشیم چرا که صنایع پیشرو در بورس از جمله کامودیتی ها و پتروپالایشی ها در وضعیت مناسبی به سر می برند و جهش تولید و صادرات پتروشیمی و افزایش احتمالی قیمت نفت و کامودیتی ها در هفته پیش رو، نوید رشد مجدد ارزش سهام شرکت ها را به سهامدارانی می دهد که در هفته گذشته متحمل ضررهای ۱۵ تا ۲۰ درصدی شده اند. عدم ایجاد تعادل در بورس به معنای حمایت دولت از نوسانگیران و خیانت به سهامداران واقعی است چرا که اکنون این شائبه در بین برخی کارشناسان وجود دارد که خود دولت، بزرگترین نوسانگیر از بازارهای پولی و مالی از جمله بورس است و اگر حمایت لازم برای بازگشت ثبات به بورس از سمت دولت صورت نگیرد، این شائبه تقویت خواهد شد.

پی نوشت: شاید وقت آن رسیده تا اعزام زائرین به عتبات به طور سهمیه بندی شده و کنترل شده انجام گیرد تا شاهد خروج این حجم از سرمایه های مملکت از کشور نباشیم چرا که دردآور است وقتی بادیه نشینی زلزله زدگان کرمانشاه را ببینیم و ارقام سرسام آوری را شاهد باشیم که زائر امام حسین از کشور خارج می کند و به نوعی به اقتصاد کشور عراق کمک می کند. شاید بهتر باشد این منابع، به طور اصولی در داخل کشور صرف عمران و آبادانی و اشتغال جوانان شود تا اینکه در کشور همسایه به باد هوا برود …