شرهر مریوان در غرب ایران قرار دارد این شهر با کوه و دشت‌های سرسبزی که پیرامونش را گرفته‌اند، مانند انگشتری است که دریاچه زریبار به عنوان بزرگترین چشمه آب شیرین دنیا نقش نگین فیروزه‌اش را بازی می‌کند و سفری به مریوان و اورامانات انسان را غرق رنگ می‌کند و به دلیل شرایط طبیعی و آب‌وهوایی، فرهنگ مردم و موقعیت جغرافیایی، از مناطق مورد علاقه گردشگران است.
رودخانه‌های فرعی و اصلی متعددی در این منطقه وجود دارد که در جذابیت و شکل‌گیری طبیعت منطقه نقش مهمی دارند که رودهای فرعی آن با ملحق شدن به همدیگر رودخانه سیروان را تشکیل می‌دهند.
با در نظر گرفتن کوه‌ها و ارتفاعات و دره‌های ژرف و عمیقی که در تمامی نقاط منطقه گسترش یافته‌اند و هم‌چنین وجود جنگل‌ها و پوشش گیاهی مناسب در شمال و جنوب، وجود منابع رطوبتی رودخانه‌ها و دریاچه زریبار موجب شده‌است که در این منطقه شاهد تنوعی از اقلیم‌های مختلف باشیم.
مطالب مرتبط: زیباترین روستاها و نقاط دیدنی ایران برای گردشگری
هنگامی که از سنندج به سمت مریوان می‌رویم از سروآباد به بعد منطقه دارای آب‌وهوایی مرطوب و مدیترانه‌ای است و نواحی شمالی و جنوبی مریوان دارای آب‌وهوای کوهستانی است.
جاذبه‌های طبیعی مریوان را می‌توان به دو دسته طبیعی - تفریحی و فرهنگی – تاریخی اقسیم کرد که به چند جاذبه طبیعی تفریحی می‌توان اشاره کرد.
دریاچه زریبار
در بین جاذبه‌های فراوان شهرستان مریوان، دریاچه زریبار به عنوان بزرگترین چشمه آب شیرین دنیا از زیبایی خاصی برخوردار است.
دریاچه زریبار در فاصله دو کیلومتری شمال‌غربی شهر مریوان و در ارتفاع یک هزار و ۲۸۵ کیلومتری از سطح دریا که شرق و غرب آن را دو رشته کوه پوشیده از جنگل‌های بلوط و مازو دربر گرفته‌است و در شمال و جنوب آن نیز، دشت‌های سرسبز بیلو و مریوان واقع شده‌اند.
دریاچه زریبار در هر فصل، جلوه‌های زیبای خود را در مقابل دیدگان گردشگران به نمایش می‌گذارد و شرایط مناسبی را برای قایق‌رانی، ماهی گیری، شکار و شنا را در اختیار تماشاگران به نمایش می‌گذارد.
از شگفتی‌های زریبار جزیره‌های متحرکی است که در آن وجود دارند که این جزیره‌ها از ریشه‌های در هم تنیده نی و گیاهان حاشیه‌ای دریاچه تشکیل شده‌اند که با جریان آب و باد از کناره‌های دریاچه جدا شده و در وسط آن به چشم می‌خورند، گاه مساحت این جزیره‌های کوچک در زریبار به ۲۰ متر هم می‌رسد.
از لحاظ اقلیمی منطقه‌ای که زریبار در آن واقع شده تابستان‌های معتدل و زمستان‌های سرد دارد. از این رو گاه در زمستان به دلیل سردی هوا آب دریاچه یخ می‌زند اما در تابستان گرمای آن از میانگین دمای ۲۴.۵ درجه سانتیگراد تجاوز نمی‌کند.
اردک سرسبز، خوتکا، چنگر، گیلار، پرستوی دریایی و انواع کشیم، پرندگان بومی هستند که زیست شأن در سال‌های اخیر به علت شلوغی دریاچه با مشکل مواجه شده‌است.
این دریاچه هم چنین محل زیست ماهی‌های بومی از قبیل سیاه ماهی خالدار، سیاه ماهی معمولی، عروس ماهی، مارماهی و گونه‌های رهاشده شامل کپور معمولی، کپور آینه‌ای، فیتوفاک، آمور سفید و کپور سرگنده است.
متوسط دمای سه ماهه تابستان که فصل اصلی گردشگری است بین ۲۱ تا ۲۵ درجه است که به این ترتیب مناسب‌ترین دما برای گردشگران محسوب می‌شود.
قلعه امام
قلعه تاریخی امام یا هلو خان در سه کیلومتری جنوب شرقی مریوان قرار دارد که بر اساس اطلاعات تاریخی در قرن هشتم (ه. ش) در زمان حکمرانی اردلان‌ها در دوران صفوی بر روی کوهی با نام «کوه امام» به ارتفاع ۱۶۰۰ متر که مشرف و مسلط به دشت و شهر فعلی مریوان در جنوب شرقی شهر است.
قلعه مریوان یکی از آثار دیرین این سرزمین کهن است که بسیاری از آثار تاریخی – فرهنگی و هنری مردم این مرز و بوم در آن ثبت شده‌است و در بسیاری از کتاب‌های تاریخی محلی به آن اشاره شده‌است.
وجود قلاع متعدد و مستحکم نشان دهنده این موضوع است که شهرستان مریوان یکی از مناطق مهم ادوار کردنشینی بوده‌است. این کوه دارای سه قلخ بلند و مستحکم می‌باشد که از هرکدام از آن‌ها آثار های تاریخی به جا مانده‌است.
در یکی از کم ارتفاع‌ترین قله‌های تاریخی این کوه، تعدادی آثار باستانی و تاریخی وجود دارد که ما انسان‌ها را به عمق تاریخ این منطقه می‌برند و چه بسا داستان‌های تلخ و شیرینی را برای ما بازگو می‌کنند که قبرستان قدیمی، آثار به جای مانده از مسجد سرخ، درخت کهن قدیمی جلوی مسجد و هم چنین ویرانی‌هایی به جا مانده از دیوارهای خانه‌های مردمی داخل قلعه که یا جبر و زمانه آن‌ها را ویران کرده‌است یا توسط شورش و هجوم ظالمان بر این قلعه ویران شده‌اند از جمله آثار تاریخی این قلعه است.
قله دوم یا به عبارتی قلعه میانی که به «قلعه شاه نشین» شناخته شده‌است تا چند سال پیش در اطراف و پشت آن دیوارهای فرو ریخته شده آن به فراوانی دیده می‌شد که اکنون هم بخشی از آجر و خشت و دیوارهای آن برجای مانده‌است و بلندترین قله قلعه مریوان شناخته شده به «قلعه زندان» که اسیرها و زندانی‌ها در آن زندانی می‌کردند.
دشت بیلو در ۱۵ کیلومتری شهر مریوان قرار گرفته است که با پوشش گیاهی مناسب و چشمه‌های آب و هم چنین جنگل‌های اطراف آن پذیرایی تعداد زیادی از اهالی شهر و روستاهای اطراف می‌باشد.
مردم در دامن طبیعت زیبا و سرسبز دشت به ویژه در طول روز و ایام تعطیلات ساعت‌ها وقت خود را به تفرج در آن جا سپری می‌کنند و زمین‌های اطراف این دشت در گذشته جهت برنج کاری استفاده می‌شده‌است. دشت بیلو یکی از دشت‌های شهرستان مریوان است که لک لک‌ها در آن زندگی و به راحتی قابل رؤیت هستند.
یکی دیگر از نقاط زیبا و دل‌انگیز این شهرستان، حواشی جاده مریوان - سقز منطقه تفریحی قمچیان است که هر مسافری را شیفته طبیعت زیبا و سرسبز خود می‌کند. در کنار جاده جویبارها، کوه‌های سر به فلک کشیده، درختان و طبیعت زیبا دیده می‌شود که جلوه‌ای خاص به این محل بخشیده‌است.
مکان تفریحی قمچیان نیز در حد فاصل جاده مریوان و سقز واقع شده‌است و جایگاهی با صفا و سر سبز بوده که علاوه بر سرسبزی، گیاهان خوراکی زیادی در فصل بهار مانند قارچ، پیچک و ریواس می‌توان یافت.
مطالب مرتبط: عجیب ترین چشمه آب شور دنیا !
ناوطاق گاران در ۴۰ کیلومتری شهر مریوان و مابین بخش‌های سرشیو و مرکزی قرار دارد. این دشت در فصل بهار به واسطه سرسبزی و طبیعت زیبا و چشمه‌های آب، پذیرای گردشگران زیادی است.
در اطراف این دشت کوه‌های بلندی سر به فلک کشیده‌اند و زیبایی خاصی به این منطقه داده است.
در این محل علاوه بر گونه‌های مختلف، گیاهان خوراکی زیادی مانند ریواس، پیچک، کنگر و قارچ خوراکی وجود دارد که در فصل بهار روزانه تعداد قابل ملاحظه‌ای از اهالی روستاهای اطراف آن‌ها را جمع‌آوری و در شهر به مشتریان عرضه می‌نمایند.
ملاقوبی در سه کیلومتری مریوان در شمال اراضی روستاهای هجرت و جنوب شرقی روستای برقلعه قرار گرفته و از قدیم‌الایام تاکنون به عنوان زیارتگاه و تفریح گاه مردم منطقه بوده‌است.
در این مکان درختان جنگلی زیادی وجود دارد نام این محل به واسطه وجود زیارتگاه شخصی به نام «ملأ قوبی» نامگذاری شده و علاوه بر آن وجود طبیعت سرسبز و چشمه‌های آب و درختان جنگلی جز مناطق دیدنی مریوان است.
حتما اگر موقعیتی پیش آمد به این مناطق سفر کنید بسیار زیبا و دیدنی هستند به خصوص دریاچه زریبار که هم آب و هوای خوبی دارد هم چشم انداز های زیبا برای تفریح و گردش ، تا روزهای خوبی را در اینجا سپری کنید.
