پراید، ارزان‌ترین و پرفروش‌ترین محصول در صنعت خودرو کشور ما محسوب می‌شود چرا که پراید خودروی ساده‌ای است که تعمیر آن به سهولت انجام می شود و قطعات یدکی آن به وفور و فراوانی در سرتاسر کشور پیدا می شود بنابراین بیشترین اقبال برای خرید را دارد.

قیمت پراید

قیمت این خودروی پرمصرف توسط خانواده های ایرانی (از نظر میزان فروش) امسال در نابسامانی بازار خودرو از غافله عقب نماند و به جهش قیمتی 50 میلیون تومان رسید و بر صدر خبرها رسید و حالا در شرایطی که قیمت خودرو در بازار روند کاهشی در پیش گرفته قیمت این خودرو نیز با وجود مقاومت‌ها امروز به از کانال ۴۶ میلیون تومان دل کند و با پذیرش کاهشی دویست تا چهارصد هزار تومانی به قیمت ۴۵ میلیون و ۷۰۰ تا ۴۵ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان در بازار عرضه شد.

فعالان بازار می‌گویند این خودرو هنوز برای کاهش قیمت جا دارد و تا محدوده ۴۳ میلیون تومان نیز قابلیت پایین آمدن دارد. بر اساس این گزارش پراید ۱۳۱ نیز امروز به نرخ ۴۱ میلیون تومان در بازار فایل شد. نرخ پراید ۱۳۲ بر اساس اعلام فعالان بازار ۴۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و نرخ پراید ۱۵۱ نیز برابر با ۴۲ میلیون و پانصد هزار تومان است.

خداحافظی با خودروی محبوب پراید

خودروهای تولیدی داخلی «پراید» به دلیل قیمت مناسب و مصرف سوخت بهینه و تناسب در ظرفیت سرنشین در بین خانواده‌های ایرانی از محبوبیت ویژه‌ای برخوردار است به طوری که حداقل هر راننده‌ای برای یکبار هم شده در پشت فرمان پراید نشسته است.

حال در این وادی قرار است تولید این خودرو پرطرفدار متوقف شود و شماره‌گذاری آن از سال 99 انجام نشود و قرار است خودروهای ایرانی دیگری با قیمت معقولی جایگزین این خودروی پرفروش داخلی شود.

تاریخچه تولید پراید

خودرو پراید برای اولین بار در اواخر دهه 1980 میلادی در کمپانی فورد (Ford) آمریکا تولید شد و شرکت کیا موتورز (Kia Motors) کره جنوبی نیز با توجه به برنامه ریزی برای ارتقا سطح صنعت اتومبیل خود، با توجه به قیمت پایین و هماهنگی با تولیدات این کشور خط تولید و مونتاژ آن را تاسیس کرد.

سیر تحول و تکامل پراید

تولید پراید در آمریکا

خودرویی که ما از آن به عنوان پراید یاد می کنیم، اولین بار در سال 1986 میلادی بنا بر سفارش شرکت فورد ایالات متحده توسط شرکت خودرو سازی مزدا (Mazda) که از زیرمجموعه‌های فورد به حساب می‌آمد و بر پایه پلتفرم DA مزدا و مشترک با مزدا 121 ، طراحی شد.

این خودرو که فورد فستیوا (Festiva) نامگذاری شد، یک نمونه در کلاس بدنه خودروهای هاچ بک 3 در بود و با موتورهای 4 سیلندر 1.1 لیتری و 4 سیلندر 1.3 لیتری به بازارهای ژاپن، استرالیا و آسیای جنوب شرقی و ایالات متحده عرضه گردید. فورد فستیوا نسل اول در سال 1989 با یک فیس لیفت (تغییر محدود ظاهری برای بهبود نما بدون تغییر ساختار کلی) نیز مواجه شد.

بیشتر بخوانید: رقیب سرسخت پیکان بعد از 26 سال بازنشسته می شود

امتیاز تولید و مونتاژ این خودرو در پی استراتژی ورود به بازار خودروهای استاندارد جهان، توسط کره جنوبی اخذ شده و توسط شرکت کیا موتورز و به نام پراید وارد بازار گردید.

نسل دوم فورد فستیوا

نسل دوم فورد فستیوا که در سال 1993 معرفی شد، حاصل همکاری شرکت کیا موتورز و فورد بود. نسل دوم فستیوا از لحاظ ابعاد بزرگ تر از نسل اول بود و با موتورهای 4 سیلندر 1.3 لیتری و 4 سیلندر 1.5 لیتری به فروش می رفت. فورد فستیوا تا سال 2000 در خط تولید قرار داشت و پس از آن تولید آن متوقف گردید و با با فورد فیستا (Fiesta) جایگزین شد.

فورد فیستا

فیستا نیز یکی دیگر از خودروهای سایز کوچک شهری شرکت فورد بود که از سال 1976 در خط تولید این شرکت قرار داشت. این خودرو جایگزین فورد فستیوا که از خط تولید خارج شده بود، گردید.

این خودرو که تاکنون 7 نسل مختلف را پشت سر گذاشته با تکیه بر عرضه مدل های کوچک و ارزانقیمت با قیمت پایه در حدود 15.500 دلار (معادل 186 میلون تومان با ارز 12.000 تومانی فعلی) و هات هچ های قدرتمند ST با قیمت پایه 23.000 دلار (معادل 280 میلیون تومان) مجهز به سیستم توربوشارژر در رده پرفروش ترین خودروهای کوچک بازار به حساب می آید.

تولید پراید در کره جنوبی

پس از تصمیم دولت کره جنوبی برای بهبود و تحول صنعت خودروسازی در این کشور، شرکت های خودروسازی دست به تولید مونتاژ اتومبیل های روز جهان در برندهای معتبر زدند. یکی از این خودروها فورد فستیوا بود که در سال 1987 میلادی در کشور کره با نام کیا پراید به فروش رسید.

این خودرو در ابتدا تنها در گونه هاچ بک 3 در عرضه شده بود. اما در سال 1988 میلادی نسخه سدان 4 در آن نیز با کد بتا (β) وارد بازار گردید. پراید با توجه به قیمت پایه پایین و امکانات و قابلیت های قابل قبول برای کلاس بدنه و مبلغ پرداختی و همچنین مصرف پایین سوخت، مورد توجه بسیاری از مشتریان قرار گرفت.

این خودرو در اوایل دهه 1990 میلادی (مصادف با اوایل دهه 1370 شمسی) با مونتاژ در شرکت سایپا وارد بازار ایران شد و با توجه به ظاهر جدید، مصرف کم، عملکرد مناسب و نبود رقیب جدی به یکی از محبوب ترین خودروهای نسل جوان در آن دوران تبدیل شد.

پراید که تا سال 1999 در خط تولید شرکت کیا قرار داشت، پس از تبدیل شدن این کشور به یکی از خودروسازان قدرتمند و معتبر جهان، با مدل ریو جایگزین شد.

پس از توقف تولید پراید در سال 1999، این شرکت مدل بزرگتر و مدرن تر کیا ریو را جایگزین آن نمود که نسخه هاچ بک آن در برخی کشورها با نام نیو پراید (New Pride) نیز شناخته می گردید.

این خودرو که در مدل های هاچ بک 3 در، هاچ بک 5 در و سدان به عرضه شده، تاکنون 4 نسل موفق را پشت سر گذاشته و در جمع بهترین خودروهای کوچک شهری ارزان قیمت قرار می گیرد. البته کیا ریو نیز مانند فورد فیستا توانایی استفاده از موتورهای قدرتمند را داشته و با عرضه با قیمت پایه 15.000 دلار تا 23.000 دلار، نمونه ای قابل قبول و توجه در مقیاس جهانی به شمار می آید.

تولید پراید در ایران

با توجه به علاقه شدید شرکت های خودروسازی ایرانی، تاریخچه پراید در ایران بسیار طولانی تر از دیگر کشورها است. پراید که چند سال پس از خاتمه جنگ ایران و عراق و رفع بسیاری از تحریم‌ها و سیاست های آشتی جویانه سردمداران با کشورهای مدرن وارد ایران شد، توانست در کنار محصولاتی مانند پژو 405 (محصول سال 1987 میلادی فرانسه ) در ایران خودرو و دوو سی‌یلو (محصول 1994 کره جنوبی) چهره شهرها را از لحاظ خودرو مدرن تر نماید.

تاریخچه پراید در ایران با ورود مدل هاچ بک با نام نسیم و مدل سدان با نام صبا در گروه خودرو سازی سایپا آغاز شد. تنها رقیب جدی این خودرو رنو 5 (محصول سال 1972 فرانسه) بود که توسط  شرکت پارس خودرو تولید می شد. خط تولید این خودرو در سال 1997/1376 توسط سایپا خریداری شد و با تغییرهای جزئی و فیس لیفت نسبت به مدل اصلی و با نامهای مختلف (سپند و پی کی) راهی بازار گردید.

بیشتر بخوانید: بهترین خرید اقتصادی خودرو تا سقف 100 میلیون !

تمامی محصولات بعدی تحت نام پراید از لحاظ ساختار کلی مشابه با این 2 نمونه بوده و با نزدیک به ربع قرن تولید بدون تغییر کلی و تنها اعمال چند فیس لیفت، پس از پیکان شرکت تالبوت (انگلستان) که مابین سال های 1346 خورشیدی تا 1384 خورشیدی تولید می‌شد، دومین خودروی پرسابقه ایران لقب گرفته است.

از مدلهای مختلفی که با استفاده از پلتفرم اصلی پراید ساخته شدند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سایپا 111 (نسخه هاچ بک 132)
• سایپا 131 (تغییر نام یافته صبا)
• سایپا 132 (نسخه سدان 111)
• سایپا 141 (نسخه لیفت بک صبا)
• سایپا 151 (نسخه وانت صبا)

نسل های مختلف پراید در ایران

شرکت سایپا که از حمایت های ویژه بالاترین رده های حکومتی ایران برخوردار است، عملا هیچ تلاشی جهت بهبود محصولات خود از جمله پراید نکرده و این خودرو را که با قدرت لقب بدترین، نا امن ترین و بی کیفیت ترین محصول ایرانی را به دوش می کشد، با تکیه بر بهانه هایی مانند خروج آمریکا از برجام و نبود قطعات با بالاترین قیمت ممکن در اختیار مردم قرار می دهد.

البته در اواسط دهه 1380 قرار بود که تاریخچه پراید با ورود نمونه فیس لیفت شده نسل اول کیا ریو به ایران پایان یابد که با توجه به مشکلات سیاسی، این همکاری در سال 1388 خاتمه یافت و بار دیگر پراید در چرخه خودروهای ایرانی باقی ماند.

پراید در طول حضور خود در ایران و به دلیل قیمت پایین، علیرغم تمامی مشکلات موجود محبوب ترین خودروی ایرانی بوده و این شرکت با استفاده از آن مدل های دیگری مانند تیبا، تیبا 2 و کوییک را تولید نموده است.

سایپا کوییک 

آخرین محصول شرکت سایپا که به نوعی نواده پراید به حساب می آید، مدل کوییک است. کوییک سایپا که بنا بر گفته این شرکت، یک خودروی مدرن(!)، لوکس (!) و قابل رقابت با نمونه های مشابه خارجی است، را می توان به گونه‌ای، آخرین نسخه از سیر تحولات پراید در ایران دانست که در سال 1396 معرفی و در سال 1397 به بازار عرضه شد.

کوییک که از لحاظ ساختار شباهت های بسیاری با مدل های مختلف تیبا (که خود آن نیز بر اساس پراید اولیه ساخته شده) از لحاظ امکانات نمونه تکمیل شده تری بوده و با استفاده از تجهیزاتی مانند صفحه نمایش 7 اینچی لمسی، کروز کنترل، سیستم ارتباط گوشی های تلفن همراه به سیستم صوتی با استفاده از فناوری بلوتوث و … از لحاظ ظاهر، نمونه‌ای نسبتا مدرن و همگام با استانداردهای روز جهان به حساب می آید.

مقایسه نسل های مختلف پراید در ایران و جهان