تعیین جنسیت جنین برای بانوانی که به روش طبیعی و معمولی باردار میشوند موضوعی بسیار پیچیده است اما بهتازگی برخی کلینیکها و پزشکان روشهای مدرنتری مانند انجام آی یو آی یا تزریق اسپرم به داخل رحم را پیشنهاد می کنند که در بیشتر موارد روش قطعی انتخاب جنسیت جنین به حساب میآید.
اما برخلاف این موارد برخی از پزشکان و یا متخصصان تغذیه برای کسب درآمد بیشتر بازار تعیین جنسیت به روش تغذیه و با رعایت رژیم غذایی ویژه ای مدتی قبل از بارداری را برای زوجین داغ کردهاند. با توجه به گرایش خانواده به تک فرزندی این اقدامات برای بدنیا آوردن فرزندی با جنسیت مورد نظر بیشتر گسترش یافته است.
بیشتر بخوانید: چگونه درد های زمان بارداری را کم کنیم
البته برخی از زوجین نیز با توجه به حساسیتی که در تولد فرزند دوم خود دارند برای تعیین جنسیت اقدام میکنند که در این موارد تولد فرزند پسر در اولویت قرار دارد و در این مسیر گاهی پرداخت هزینههای میلیونی را متحمل میشوند.
آیا تعیین جنسیت از نظر پزشکی علمی است؟
دکتر مریم رفعتی، متخصص ژنتیک و عضو هیأت علمی پژوهشگاه ابن سینا معتقد است: پیشرفتهایی که در حوزههای فناوری تولید مثل و ژنتیک به دست آمده است، موضوع تعیین جنسیت را ممکن کرده است. پزشکان میتوانند با انجام آی وی اف یا لقاح آزمایشگاهی، جنین را در محیط آزمایشگاهی تشکیل دهند و با نمونهبرداری از جنین و استفاده از تکنیک ژنتیکی پی جی دی، یعنی تشخیص پیش از لانهگزینی، جنسیت جنین را قبل از انتقال به رحم مشخص کنند و سپس جنین با جنسیت دلخواه پدر و مادر را به رحم مادر منتقل شود.
مقایسه انتخاب جنسیت جنین با روش آی یو آی با آی وی اف
در روش آی یو آی، اسپرم از آقا گرفته میشود و پس از شستوشو و آمادهسازی در آزمایشگاه، به داخل رحم خانم منتقل میشود تا بتواند آنجا با تخمک لقاح کند و جنین تشکیل شود. روش هایی وجود دارند که میتوان پیش از انتقال، با استفاده از آنها تکنیک اسپرمهای دارای کرموزوم Y را از اسپرمهای دارای کرموزوم X جدا کرد. یعنی در اصطلاح عامیانه، میتوان اسپرمهای پسرساز و دخترساز را جدا کرد و فقط اسپرمهایی را منتقل کرد که جنسیت دلخواه زوج را میسازند. اما باید دید میزان قطعیت این روش چقدر است.
بیشتر بخوانید: ورزش در بارداری؛ نکاتی که باید رعایت کنید
دقت این روز برای انتخاب جنسیت بین 60 تا 80 درصد است اما در روش آی وی اف تقریبا 100 درصد است. میزان دقت روش آی یو آی در مورد جنسیت دختر بیشتر است و حدود 90 درصد است اما در مورد پسر دقت کمتر است. بنابراین این ادعا که میتوان با استفاده از روش آی یو آی بهصورت قطعی تعیین جنسیت کرد، نادرست است.
میزان هزینه روشهای تشخیصی جنسیت جنین
انتخاب جنسیت با روش آی یو آی در مقایسه با آی وی اف بسیار ارزانتر و راحتتر است و برای انتخاب جنسیت به روش آی یو آی، نیازی به ای وی اف و نمونه برداری از جنین و استفاده از تکنیکهای ژنتیکی نیست. به همین خاطر خیلیها ترجیح میدهند آن روشها را امتحان کنند. اما به دلیل محدودیت های تکنیکی این روشها، مراجعینی وجود دارد که بعد از امتحان کردن راهکارهای مختلف تغذیهای و انجام آی یو آی، یک یا چند بارداری دیگر با جنین غیر دلخواه داشته اند و به همین دلیل به دنبال روش های دقیق و قطعی تری بوده اند.
نقش کلیدی مرد در تعیین جنسیت
دکتر سید ضیاءالدین مظهری، عضو هیئت مدیره انجمن تغذیه ایران معتقد است: بهطورکلی تعیین جنسیت نوزاد بر عهده مرد است؛ یعنی همان موضوع کروموزم X یا Y که از سوی مرد میتواند تعیینکنندهٔ جنسیت باشد. اما در روشهای تعیین جنسیت همهٔ این موارد دستخوش تغییرات میشود. از آنجا که تغییرات میزان PH و یونها در بدن در تعیین جنسیت نوزاد مؤثر است، روشهای رژیمدرمانی هم بر همین مبنای علمی پایهگذاری شده است.
آزمایشهای علمی نشان داده رژیمهای درمانی میتواند تا ۸۰ درصد در تعیین جنسیت نوزاد موفق باشد. در واقع در این روشها نسبت پتاسیم و سدیم بدن به میزان کلسیم و منیزیم تغییر میکند و با این تغییرات کنترلشده میتوان جنسیت نوزاد را تعیین کرد. در این روشها زنان باید سه ماه قبل از بارداری تحت رژیمهای خاص غذایی قرار بگیرند تا میزان عناصر یادشده در بدن آنها به اندازهٔ مشخصی تغییر کند و نتیجهٔ دلخواه حاصل شود. اما همینجاست که من به عنوان یک متخصص تغذیه نسبت به سلامت مادر و جنین نگران میشوم.
عوارض تعیین جنسیت به روش رژیم درمانی برای مادران
شما تصور کنید زنی به مدت سه ماه قبل از شروع بارداری تحت رژیمدرمانی خاصی قرار گرفته و میزان عناصر حیاتی چون سدیم و کلسیم به اندازهٔ زیادی تغییر کرده است. این میتواند خطرات زیادی چون افزایش فشار خون، تپش و نامنظمی ضربان قلب، اخلال در عملکرد کبد و حتی در برخی از موارد نارسایی و از کارافتادگی کلیه برای مادر به دنبال داشته باشد.
از سوی دیگر این زن باید میزبان جنینی باشد که برای رشد کامل به همهٔ مواد مغذی و عناصر حیاتی بدن مادر نیاز دارد. کمبود یا افزایش بیش از حد برخی عناصر به دلیل تعیین جنسیت در بدن مادر برای جنین هم خطرناک است. در واقع اینگونه اقدامات عملاً شانس تولد نوزاد سالم را کاهش میدهد. به همین دلیل من به عنوان یک متخصص تغذیه انجام این کار را به هیچ خانوادهای توصیه نمیکنم. چون عوارض این روش تعیین جنسیت هنوز برای متخصصان شناختهشده نیست.