تیتربرتر؛ ترشی خرفه به عنوان یک تجربه جدید برای کسانی که تاکنون به این گیاه سبز به عنوان یک علف هرز و خودرو در سبزی تره (خوردن) نگاه میکردند میتواند بسیار جالب باشد چرا که مصرف ترشی گیاه خرفه میتواند در کنار غذا میتواند بسیار مفید باشد و تمام خواص غذا را به بدن منتقل کند.
جالب است بدانید خرفه یا تخم پرپهن در شیرینی پزی برای تزیین نان برنجی و نان کشمشی و یا ترشی نیز به کار میبرود. در بسیاری از مناطق دنیا خرفه به عنوان علوفه مورد استفاده قرار میگیرد و یا از آن روغن خوراکی میگیرند.
انواع گیاه خرفه
گیاه خرفه به دو نوع است:
- نوع وحشی پرپهن گیاهی است خزنده با ساقههای خوابیده قرمز رنگ و برگهای دایرهای گوشتی و گلهای کوچک زرد رنگ.
- نوع پرورشی پرپهن ساقههای کلفت آبدار سرخ رنگی با بلندی ده الی چهل سانتیمتر دارد.
در ایران معمولا پرپهن را میکارند، ولی نوع وحشیاش نیز در مناطق شمالی ایران، در اطراف رشت، لاهیجان، تهران، تفرش، اراک و سایر نواحی میروید.
مواد مورد نیاز برای درست کردن ترشی خرفه
طرز تهیه ترشی خرفه بسیار ساده است و مواد مورد نیاز آن همواره در دسترس است و با توجه به خواصی که گیاه خرفه دارد، بهتر است که این ترشی را همواره در یخچال داشته باشید.
مواد اولیه ترشی خرفه ارزان و در بازار موجود است و خرفه در سبزی فروشیها به صورت جداگانه به فروش میرسد و قابل تهیه است.
مواد لازم برای تهیه ترشی خرفه
- گیاه خرفه : ۶-۵ کیلو
- نعناع : ۲۰۰ گرم (کاملا ریز خرد کنید)
- هویج : نیم کیلو (کاملا ریز خرد کنید)
- سیر : 2 بوته تقریبا ۱۵۰-۲۰۰ گرم (کاملا ریز خرد کنید)
- فلفل سبز قلمی : ۶-۸ عدد (حلقه ای خرد کنید)
- نمک : ۵ قاشق غذاخوری
- سرکه قرمز : به مقدار لازم
مراحل درست کردن ترشی خرفه با روش ساده
گیاه تازه خُرفه را بشویید و در آبکش بگذارید تا آب آن کاملا چیده و خشک شود.
بعد آن را خرد کنید و داخل قابلمهی جاداری بریزید. یک لیوان سرکه قرمز را در یک لیتر آب حل کنید و داخل قابمله بریزید. قابلمه را با درب باز روی حرارت متوسط بگذارید و حدود ۱۵-۲۰ دقیقه زمان دهید تا خرفه کاملا نرم شود.
مطالب مرتبط:
خُرفه را داخل آبکش بریزید و یک الی دو ساعت صبر کنید تا خرفه کاملا خشک شود (درغیر اینصورت ترشی لزج خواهد شد)
وقتی آب خُرفه کاملا چیده شد، هویج، سیر و نعناع ریزخرد شده، فلفل خرد شده و نمک را اضافه کنید و با قاشق تمام مواد را کاملا مخلوط کنید.
مواد را داخل شیشه مناسب نگهداری ترشی بریزید، سرکه قرمز را روی مواد بریزید و یک ساعت زمان دهید تا سرکه به خورد مواد برود، در صورت نیاز به مقداری که سر ظرف خالی شده، با سرکه قرمز پر کنید و سپس درب ظرف را محکم ببندید و در جای کاملا خشک و خنک، دو هفته زمان دهید تا ترشی جا بیفتند و آماده مصرف شود.
میزان ماندگاری این ترشی شش ماه است.
نکات کلیدی تهیه ترشی خرفه
این ترشی که طعمی بسیار ملایم و سبک دارد به جهت برخورداری از خواص بینظیر گیاه خرفه، بخصوص برای افراد مبتلا به درد معده و سر درد بسیار مفید است.
خرفه را بعد از شستشو خیلی ریز خرد نکنید تا ظاهر ترشی حفظ شود.
بعد از جوشاندن خرفه حتما صبر کنید تا آب آن کاملا چیده شود در غیر اینصورت ماندگاری ترشی بسیار پایین آمده و ترشی حالت لـزج و نامناسبی خواهد داشت.
خوب است بدانید به توصیه پزشکان قدیم در این ترشی از نعناع استفاده میشود. در کتاب غذا و شفا صفحه ۸۶ در این خصوص اینطور ذکر شده است:
در کتب طب قدیم آمده است که زیاده روی در مصرف خرفه ممکن است باعث بی اشتهائی و کم شدن قدرت بینایی گردد. بنابر پیشنهاد پزشکان قدیم، برای اصلاح این عیب، باید هنگام مصرف، آنرا به همراه نعناع یا کرفس میل نمایند و ضمناً از زیاده روی در مصرف آن خودداری نمایند.
فواید خرفه
خوردن خُرفه بصورت خام یا پخته، اثر تببُر، تصفیه کننده خون، تسکین دهنده حرارت درونی، برای رفع عطش مفید و ادرار را زیاد میکند. برای رفع ترش کردن بعد از غذا، درمان احساس ترشی و سوزش در گلو و معده و بالاخره برای معالجه زخم معده مفید است. برای رفع خونریزی در فاصله بین دو قاعدگی و بی نظمی آن، برای رفع بیخوابی، برای معالجه اخلاط خونی و سرفه های مقاوم نافع است.
له کرده برگ خُرفه یا شیرآبه آن را چنانچه بر روی عضو قرار دهند برای درمان سوختگی، زگیل و میخچه پا مفید است.
برای درمان میگرن اثر شفا بخش دارد. در این مورد ممکن است برگ له کره خرفه را در محل پیشانی قرار دهند و یا شیرآبه خرفه را بر پیشانی چند مرتبه بمالند. مالیدن شیرآبهی خرفه بر لثه، برای درمان تورم و خونریزی لثه مفید است.
در تمام مواردی که مصرف خرفه برای درمان بیماری های فوق ضرورت پیدا میکند، علاوه بر طریقه هایی که در بالا ذکر شد، ممکن است به جای برگ خرفه، بیماران، شیرآبه خرفه را گرفته، روزانه به مقدار ۱۰۰ گرم از آن را میل نمیاند.
تخم خُرفه در جمیع افعال مانند آب خرفه و کمی ضعیف تر است لذا در تمام موارد بالا ممکن است از تخم خرفه استفاده نمایند. مقدار مصرف تخم خرفه برای هر دفعه ۱۵گرم خواهد بود. ضمنا بو داده تخم خرفه اثر قابض دارد و غیر بوداد آن اثر لینت مزاج دارد.
انچه دیگران می خوانند:
گردآورنده: الهام خلیلی خو